حوزه زیرساخت‌ هوش مصنوعی نیازمند توجه ویژه است/نباید بگذاریم تحریم ما را محدود کند

به گزارش خبرگزاری آنا، دومین نشست تخصصی لایه زیرساخت از سلسله نشست‌های دستیابی به عمق هوش مصنوعی، با محوریت مفهوم دستیابی به عمق هوش مصنوعی در لایه زیرساخت، برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت کشور و نقش حاکمیت، دانشگاه و بخش خصوصی، با حضور متخصصین دانشگاهی و صنعتی حوزه هوش مصنوعی در پژوهشگاه ارتباطات برگزار شد.

در این پنل تخصصی، ابتدا به موضوع عمق هوش مصنوعی در لایه زیرساخت و دستیابی به آن پرداخته شد. سپس به بررسی برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت کشور در راستای دستیابی به هوش مصنوعی و مسائل مربوط به نقش حاکمیت، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی در این حوزه پرداخته شد.

در ابتدای این پنل محمدهادی بکایی، رئیس مرکز نوآوری و توسعه هوش مصنوعی، بیان کرد: هدف این نشست این است که معضلات و مشکلات موجود در دستیابی به زیرساخت‌های هوش مصنوعی و بومی‌سازی آنها مرتفع شود. قصد داریم تا با یک برنامه‌ریزی مشخص برای بلندمدت، در این مسیر حرکت کنیم، تا بتوانیم در بحث بومی‌سازی زیرساخت‌های پردازش و ذخیره‌سازی در هوش مصنوعی در بین کشور‌های مطرح جهان قرار بگیریم. در چند سال گذشته هوش مصنوعی به شدت رشد داشته است و ما نیز باید برنامه‌ریزی دقیقی در این حوزه انجام دهیم. 

وی افزود: پروژه‌های کوتاه‌مدتی داریم که می‌توانیم در کمترین زمان انجام دهیم و پروژه‌های بلندمدتی که نیازمند برنامه‌ریزی و بودجه مناسب است. امروز در این جلسه به این موضوع خواهیم پرداخت که در بحث کوتاه‌مدت و بلندمدت چه برنامه‌ریزی‌هایی جهت لایه‌های زیرساخت هوش مصنوعی لازم است انجام دهیم. در حوزه زیرساخت‌های هوش مصنوعی به ویژه تولید تراشه باید همانند حوزه انرژی هسته‌ای پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه کنیم تا دیگر نیازمند کشور‌هایی نباشیم که قصد دارند با تحریم ما را محدود کنند. 

در ادامه دارا رحمتی، عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی و کامپیوتر دانشگاه بهشتی، گفت: در کشور باید پنج زیرساخت برای هوش مصنوعی در نظر بگیریم که عمیقاً بتوانند در بحث پیشرفت این حوزه تأثیرگذار باشند. این زیرساخت‌ها شامل پردازشی و ذخیره‌سازی، نرم‌افزاری، خدمات ابری و شبکه، مدل‌های هوش مصنوعی و زیرساخت علوم فرهنگی و انسانی هستند. 

وی توضیح داد: بحث فرهنگی بسیار مهم است و در این حوزه مغفول قرار گرفته است؛ اگر تنها بحث فنی را در نظر بگیریم، بسیاری از موارد نادیده گرفته خواهند شد. 

امین نظارات، بنیانگذار شرکت رایانش سریع هزاره ایرانیان، افزود: در حوزه زیرساخت بسیار کم‌کاری کرده‌ایم. یکی از مهم‌ترین آنها بحث محاسباتی است که باید روی آن برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری دقیقی انجام شود. امروز شاهد هستیم که در بازار کشور‌های غربی و آسیایی اقدامات بسیار جدی در این زمینه انجام داده‌اند. به عنوان مثال، تایوان پس از جنگ‌هایی که این کشور را درگیر کرد، در این حوزه تغییرات بسیاری داشته است و امروز بیش از ۵۰ درصد بازار نیمه‌هادی‌ها را داراست. 

وی ادامه داد: یکی از مواردی که در این حوزه مورد استفاده قرار می‌دهند، بحث بهره‌برداری از کارخانه‌هایی است که دارای خط تولید هستند و از ظرفیت‌های کارخانه‌های دیگر برای تولیدات این حوزه استفاده می‌کنند. برند انویدیا، بزرگترین برند در حوزه پردازنده‌های گرافیکی، خود دارای کارخانه تولید نیست ولی از خط تولید دیگر کارخانه‌ها بهره می‌برد.

نظارات افزود: نرم‌افزار‌های بنیادی در حوزه زیرساخت نیز از اهمیت بالایی برخوردارند. متأسفانه در بحث نرم‌افزار‌های بنیادی اقدام جدی را در کشور شاهد نبوده‌ایم، در حالی که در این حوزه ظرفیت‌های بسیار بالایی را در کشور داریم.

مهدی مشیری، معاون تحقیق و توسعه زیرساخت‌های ارتباطاتی شرکت ارتباطات زیرساخت، اظهار کرد: در بحث عمق هوش مصنوعی در بخش زیرساخت نظرات متفاوتی وجود دارد. اگر بخواهیم هوش مصنوعی را در حوزه زیرساخت به درستی پیاده‌ سازی کنیم، باید تکنیک‌های این حوزه را در طراحی زیرساخت به‌کار بگیریم.

وی گفت: استفاده از هوش مصنوعی در بحث زیرساخت جنبه‌های مختلفی دارد که یکی از موضوعات مهم، بحث مدیریت خودکار زیرساختی است. در دولت، امنیت شبکه از اهمیت بالایی برخوردار است و پاسخگویی خودکار به تهدیدات امنیتی باید در نظر گرفته شود.

بهنام رهنما، بنیانگذار هلدینگ مدیس، نیز تأکید کرد: در لایه‌های هوش مصنوعی، هوش معنایی تحقق پیدا نکرده است. باید برای این موضوع جایگاه مناسبی را در نظر بگیریم و برای تحقق آن از جدیدترین تجهیزات در این حوزه استفاده کنیم. اگر بخواهیم سراغ عمق پردازش و هوش مصنوعی برویم، نیاز به جدیدترین تجهیزات مانند TPU و IPU داریم.

وی ادامه داد: واقعیت این است که ما امروز از تکنولوژی ساخت تراشه بسیار عقب هستیم. نباید توقع بسیار بالایی در این حوزه داشته باشیم و باید واقع‌بینانه رفتار کنیم؛ یکی از راه‌های نزدیک شدن به اهداف در بحث تولید سخت‌افزار، استفاده از خط تولید‌های پیشرفته دنیا است. 

در پایان نشست، پرسش و پاسخ توسط حاضرین انجام شد و سوالات تخصصی و نظرات مورد بحث و بررسی قرار گرفت.