رؤیا‌های علمی تخیلی واقعی می‌شود/ آینده ربات‌های انسان‌نما با هوش مصنوعی چگونه خواهد بود؟

خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ ربات‌های انسان‌نما مدت‌هاست که به یکی از شاخه‌های اصلی داستان‌های علمی - تخیلی تبدیل شده‌اند، اما اکنون پیشرفت‌های واقعی در حال رخ دادن است. طیف وسیعی از مدل‌های جدید ساخته شده یا پشتیبانی شده توسط شرکت‌های بوستون داینامیکس، تسلا و اپن‌ای آی قادر به راه رفتن و حرکت مانند انسان‌ها و همچنین انجام شاهکار‌های با چابکی و مهارت هستند.

اما این توانایی ترکیب هوش مصنوعی (AI) در این ربات‌های انسان‌نما است که می‌تواند به آنها اجازه دهد وارد زندگی روزمره شوند. مغز‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌تواند به بهبود چشمگیر روش‌های تعامل ربات‌های انسان‌نما با انسان و جهان خارج کمک کنند. این کار به ربات‌های انسان‌نما اجازه می‌دهد، به شکلی گسترده وارد بازار شوند.

مدل‌های زبانی بزرگ، فناوری پشت چت بات‌های هوش مصنوعی مانند چت جی‌پی‌تی، نشان داده اند که در یادگیری از حجم عظیمی از داده‌هایی که با آنها تغذیه می‌شوند، خوب هستند و در انتخاب اطلاعات درست و استفاده از آن برای استدلال خوب هستند. آنها کلید چیزی به نام «هوش تجسم یافته» هستند.

ربات انسان‌نمای «فیگور ۰۲» توسط اپن‌ای آی، شرکت پشت چت جی‌پی‌تی پشتیبانی می‌شود.

هوش تجسم یافته به ادغام فرایند‌های شناختی با اعمال فیزیکی اشاره دارد، کمی شبیه به این که مغز ما چگونه اندام‌های ما را کنترل می‌کند. هدف هوش مصنوعی این است که ربات‌ها را قادر به تعامل با جهان به شیوه‌ای مشابه با انسان‌ها کند. این مفهوم به مدل‌های زبانی بزرگ و سیستم‌های هوش مصنوعی بصری برای کمک به کامپیوتر‌ها برای درک اشیا در ویدیو‌ها و تصاویر متکی است.

این سیستم یک منطق ماشینی در مورد روابط بین ناظر و اشیا ایجاد می‌کند و به ربات کمک می‌کند تا نحوه تعاملات بین آنها را درک کند. مدل‌های زبانی بزرگ  به عنوان مغز ربات عمل نمی‌کنند، اما این فناوری می‌تواند به بهبود نحوه تعامل کلی آنها با جهان کمک کند.

یک مثال خوب، سیستم هوش مصنوعی ساخته شده توسط گوگل به نام «پی ال ام- ای» (PLM - E) است. مهندسان پشت توسعه «پی ال ام- ای» آن را آموزش دادند تا مستقیما جریان‌های خام داده‌های حسگر ربات را استخراج کند. سیستم هوش مصنوعی حاصل به ربات اجازه یادگیری بسیار موثر را می‌دهد.

این حوزه به قدری سریع در حال پیشرفت است که تا زمانی که نوشتن این مقاله را به پایان برسانم، ممکن است یک مدل یا الگوی هوش مصنوعی جدید و نوآورانه منتشر شود. پیشرفت‌هایی مانند «پی ال ام- ای» انسان‌ها را با هوش دیداری - فضایی آشنا می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد بدون نیاز به برنامه نویسی گسترده، دنیای ما را درک کنند.

از کارخانه‌ تا خانه‌؛ ربات‌های انسان‌نما چه می‌کنند؟

کاربرد‌های بالقوه ربات‌های انسان‌نما بسیار گسترده و متنوع است. تحقیقات مدرن اولیه در زمینه رباتیک انسان‌نما بر توسعه ربات‌هایی برای فعالیت در محیط‌های سخت که برای اپراتور‌های انسانی خطرناک و دسترسی به آن‌ها دشوار است، متمرکز بود. از جمله این موارد می‌توان به ربات والکری ناسا اشاره کرد که برای اکتشافات فضایی طراحی شده است. با این حال، احتمالا برای نخستین بار شاهد به کارگیری ربات‌های انسان‌نمای تجاری در محیط‌های کنترل شده مانند تولید خواهیم بود.

ربات‌هایی مانند اوپتیموس تسلا می‌توانند با انجام وظایفی که به دقت و استقامت نیاز دارند، انقلابی در تولید و لجستیک ایجاد کنند. آن‌ها می‌توانند در کنار کارمندان انسانی کار کنند و بهره وری و ایمنی را افزایش دهند.

به عنوان مثال، در یک کارخانه، اوپتیموس می‌تواند از پس مواد خطرناک برآید، بازرسی‌های کنترل کیفیت را انجام دهد و به فرایند‌های مونتاژ کمک کند. پتنت جدید بوستون داینامیکس اطلس ۲ که چند ماه پیش ثبت شد، برخی موارد استفاده از آن را برای استفاده در کارخانه‌ها مانند بلند کردن و ذخیره سازی قطعات سنگین نشان می‌دهد.

ربات آلو‌ها از دانشگاه استنفورد یک وعده غذای چینی سه روزه می‌سازد.فراتر از کاربرد‌های صنعتی، ربات‌های انسان‌نما نیز می‌توانند جایی در خانواده‌ها پیدا کنند. آینده‌ای را تصور کنید که در آن اوپتیموس به کار‌های روزانه مانند تمیز کردن، آشپزی و حتی مراقبت از سالمندان کمک می‌کند.

اوایل امسال، ربات آلو‌ها دانشگاه استنفورد برای نشان دادن توانایی خود در تهیه غذا‌های چینی، بارگذاری ظرف‌ها در ماشین ظرفشویی، آماده کردن تخت و قرار دادن لباس در کمد به تنهایی، در اینترنت پخش شد. در نهایت، ممکن است شاهد استقرار ربات‌های انسان‌نما‌ها در حوزه‌های حرفه ای‌تر مانند بیمارستان‌ها برای نقش‌های مراقبتی یا در امنیت عمومی باشیم که نیازمند دانش حوزه حرفه‌ای و پذیرش عمومی بالا است.

چالش‌های توسعه ربات‌‌های انسان‌نما چیست؟

در حالی که ظرفیت فناورانه ربات‌های انسان‌نما غیرقابل انکار است، اما دوام بازار چنین محصولاتی همچنان نامشخص است. عوامل متعددی بر پذیرش و موفقیت آن‌ها تاثیر می‌گذارند، از جمله هزینه، قابلیت اطمینان و درک عمومی.

از لحاظ تاریخی، پذیرش فناوری‌های جدید اغلب با موانع مربوط به اعتماد مصرف کننده و مقرون به صرفه بودن مواجه است. برای موفقیت تجاری اوپتیموس تسلا، نه تنها باید قابلیت‌های فنی آن را ثابت کند، بلکه باید مزایای ملموسی را نیز نشان دهد که از هزینه‌های آن بیشتر است.

ملاحظات اخلاقی هم وجود دارد. برای مثال، چه کسی به تمام داده‌های جمع آوری شده توسط ربات در حین تعامل با انسان‌ها دسترسی دارد، گاهی اوقات در چه لحظه‌هایی می‌تواند عمیقا خصوصی باشد؟ همچنین پتانسیل ربات‌های انسان‌نما برای جابجایی مشاغل وجود دارد، مانند بخش مراقبت از سالمندان که آن‌ها می‌توانند نقش کلیدی داشته باشند.

این عوامل اخلاقی نقش مهمی در شکل دهی به افکار عمومی و چارچوب‌های نظارتی ایفا خواهند کرد. ایزاک آسیموف، نویسنده داستان‌های علمی تخیلی، سه قانون رباتیک را برای تعامل موثر انسان‌ها با ربات‌ها تدوین کرد. به شکل خلاصه، آن‌ها تصریح می‌کنند که یک ربات ممکن است به یک انسان آسیب نرساند، که یک ربات باید از دستور‌های داده شده توسط انسان‌ها اطاعت کند و یک ربات باید تا زمانی که با قانون اول یا دوم برخورد نکند، از وجود خود محافظت کند.

این قوانین هنوز هم ممکن است مرتبط باشند، چرا که بحث‌های فعلی فراتر از ربات‌های انسان‌نما است تا هر سیستم خودمختار سطح بالایی را شامل شود که می‌تواند خطرات اجتماعی و مسائل امنیت سایبری را در بر بگیرد.

اما لازم به یادآوری است که هوش مصنوعی فعلی هنوز با هوش واقعی که با آن آشنا هستیم فاصله زیادی دارد، بنابراین سناریو‌هایی که در فیلم‌هایی مانند «ای آی: هوش مصنوعی» به کارگردانی استیون اسپیلبرگ یا «من، ربات» با بازی ویل اسمیت به تصویر کشیده شده اند، به این زودی‌ها اتفاق نخواهند افتاد.

ما به متخصصان حوزه‌های مختلف از جمله رباتیک، اخلاق و اقتصاد نیاز داریم تا روی توسعه ربات‌های انسان‌نما حساب باز کنند. بینش آن‌ها در هدایت چالش‌ها و فرصت‌های ارائه شده توسط فناوری بسیار مهم خواهد بود.