رله حفاظتی پیشرفته صنعتی برای رفع مشکلات برق‌رسانی تولید شد

سید سهیل سادات صفوی، مدیر داخلی یک شرکت دانش بنیان از تولید رله‌های حفاظتی پیشرفته صنعتی Pishtaz خبر داد و به خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا گفت: رله‌های حفاظت دیجیتال پیشرفته دارای پروتکل‌های مخابراتی پیشرفته (نظیر DNP۳ و IEC۶۱۸۵۰) است که در پست‌های فوق توزیع و صنایع مانند نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، سیمان و ذوب آهن استفاده می‌شود.

وی افزود: هدف از تولید این محصول بومی‌سازی رله‌های حفاظتی پیشرفته در سطح فوق توزیع و صنایع به منظور کاهش وابستگی به محصولات مشابه خارجی است.

مدیر داخلی این شرکت دانش بنیان بیان کرد: در شبکه‌های برق رسانی ممکن است خطا‌های مختلفی نظیر برخورد صاعقه با خطوط، پاره شدن خطوط انتقال و وقوع اتصالی در داخل تجهیزات رخ دهد و در صورتی که این خطا‌ها در کوتاهترین زمان تشخیص و برطرف نشود باعث گسترش خطا و بروز آتش سوزی و آسیب‌های جدی جانی و مالی می‌شود. 

صفوی خاطرنشان کرد: هدف از عملکرد رله حفاظتی جلوگیری از گسترش خطا در کوتاهترین زمان ممکن است. رله‌های حفاظتی دارای حساسیت بالایی هستند برای مثال عملکرد اشتباه رله حفاظتی می‌تواند منجر به قطع برق رسانی بخشی از شبکه برق رسانی و خاموش شدن مشترکین خانگی و صنعتی شود؛ لذا رله‌های حفاظتی باید بسیار سریع و دقیق عمل کنند و قابلیت اطمینان بسیار بالایی داشته باشند که لازمه تحقق این موضوع، داشتن سخت افزار مطمئن، دقیق و استفاده از الگوریتم‌های پیچیده حفاظتی است.

وی گفت: با استفاده از پردازنده‌های سری ARM و مدارات اندازه گیری بسیار دقیق در بخش سخت افزاری این رله و پیاده سازی الگوریتم‌های پیچیده حفاظتی در بخش نرم افزار، رله‌های پیشتاز در حال حاضر دارای فناوری مشابه رله‌های پیشرفته روز دنیا هستند.

مدیر داخلی این شرکت دانش بنیان عنوان کرد: همچنین رله حفاظتی Pishtaz اولین رله‌ی حفاظتی ساخت داخل است که از پروتکل IEC-۶۱۸۵۰ پشتیبانی می‌کند. لازم به ذکر است که استاندارد IEC۶۱۸۵۰ مربوط به پروتکل ارتباطی رله‌های حفاظتی است که تیم تحقیق و توسعه شرکت ما موفق به پیاده‌سازی آن بر این رله‌ی حفاظتی و اخذ تمامی استاندارد‌های لازم از مراجع مربوطه شده و در این رله انواع پروتکل‌های رمز‌نگاری و ملاحظات امنیت سایبری رعایت شده است.

صفوی افزود: رله حفاظتی با جدا سازی قسمت معیوب از شبکه سراسری در کوتاهترین زمان ممکن، مانع از آن می‌شود که دیگر بخش‌های سالم شبکه از مدار خارج شوند و با این‌کار پایداری و برق‌رسانی شبکه در بهینه‌ترین حالت ممکن حفظ می‌شود.

وی در پاسخ به اینکه این دستگاه نمونه خارجی دارد یا خیر بیان کرد: رله‌های حفاظتی دیجیتال، یکی از اصلی‌ترین تجهیزات مورد استفاده در پست‌های الکتریکی به منظور پیاده سازی حفاظت است و از این رو جزو تجهیزات استراتژیک دسته بندی می‌شوند. در سال‌های اخیر با رشد اینترنت و نفوذ آن به صنایع، تجهیزات حفاظتی و کنترلی قابلیت ارتباط، اتصال و مانیتور از راه دور را دارند.

مدیر داخلی این شرکت دانش بنیان عنوان کرد: در دنیا سازندگان مطرحی از جمله siemens و ABB و Schneider در زمینه تولید رله‌های حفاظتی حضور داشته و در حال حاضر این محصول جزو اقلام حساس و تحریمی بوده و به صورت مستقیم قابل تهیه در ایران نیست. همچنین درصورت اتصال این تجهیزات به شبکه یا اینترنت امکان کنترل آن‌ها از راه دور و یا امکان قفل کردن این تجهیزات از طرف سازندگان خارجی فراهم است؛ لذا بسیار مهم است چنین تجهیزات حساسی قابلیت تولید و تامین در داخل را داشته باشد. به همین خاطر امکان طراحی و تولید رله‌های حفاظتی پیشتاز در داخل کشور و بدون تاثیر پذیری از تحریم‌ها اصلی‌ترین مزیت این محصول نسبت به نمونه‌های خارجی آن است.

صفوی به ویژگی‌های این محصول اشاره کرد و گفت: از آنجا که این رله‌ی حفاظتی به صورت کامل در داخل کشور طراحی و تولید شده، علاوه بر پیشتیبانی ۲۴ ساعته، با نیازمندی‌های شبکه‌های برق ایران مطابقت کامل داشته و امکان به‌روزرسانی‌های متعدد به منظور نیاز‌های مختلف کاربران وجود دارد.

وی افزود: این رله‌ی حفاظتی دارای الگوریتم مکان‌یابی خطا (Fault Locator) است که به کمک آن می‌توان مکان دقیق خطای اتفاق افتاده در خطوط فوق توزیع را مشخص کرده و این کار باعث تسریع فرآیند بازگردانی فرآیند برق رسانی و کاهش زمان بی‌برقی مشترکین می‌شود.

مدیر داخلی این شرکت دانش بنیان خاطرنشان کرد: رله حفاظتی Pishtaz به منظور حفاظت ترانسفورماتور‌های قدرت، حفاظت فیدر و حفاظت کامل موتور‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از طریق پروتکل IEC۶۱۸۵۰ توسط این رله امکان قرائت و ارسال فایل‌های Comtrade وجود دارد و با استفاده از این قابلیت می‌توان شکل موج خطا را در نرم‌افزار‌های DCS و Scada ملاحظه کرد.

صفوی بیان کرد: بخش اعظم ساخت رله‌های حفاظتی و پیاده سازی الگوریتم‌های حفاظتی آن‌ها بصورت کامل در داخل کشور انجام می‌شود. همچنین طراحی کامل سخت افزاری این محصول و پروسه ساخت بدنه، مونتاژ، پروگرام، کالیبراسیون و تست سرد و گرم در داخل کشور صورت می‌گیرد، اما قطعات الکترونیکی مورد استفاده در این محصول از خارج از کشور تهیه می‌شود.

وی در خصوص صادرات این محصول گفت: مراحل اولیه حصول اطمینان از قابلیت صادرات این محصول در حال انجام است.

مدیر داخلی این شرکت دانش بنیان عنوان کرد: مخاطبین این دستگاه علاوه بر شرکت‌های زیر مجموعه وزارت نیرو، شرکت‌های برق منطقه‌ای و شرکت‌های توزیع تمامی صنایع از جمله پترو‌شیمی‌ها، پالایشگاه‌ها، صنایع فلزی، غیر فلزی و سایر صنایع کوچک و متوسط هستند.

صفوی افزود: با توجه به اینکه رله‌ی حفاظتی Pishtaz نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی قیمت پایین تری دارد، استفاده از رله‌های دانش‌بنیان ساخت داخل باعث کاهش هزینه‌های ارزی شده است. در حال حاضر قیمت این محصول با کارکرد مشابه نمونه‌های خارجی، ۵۰ درصد از نمونه خارجی اروپایی پایین‌تر است.

وی در پاسخ به اینکه در حال حاضر این دستگاه تولید می‌شود یا خیر خاطرنشان کرد: اکنون تمام تایپ تست‌ها و گواهی‌های تولید مربوط به تولید و فروش این رله‌ی حفاظتی اخذ شده و این محصول در لیست تامین کنندگان مجاز وزارت نفت (AVL وزارت نفت) قرار گرفته و رله حفاظتی پیشتاز در حال تولید صنعتی در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران است.

 مدیر داخلی این شرکت دانش بنیان در پایان بیان کرد: با توجه به حساسیت بسیار بالای رله‌های حفاظتی در شبکه‌های برق رسانی و وظیفه‌ی مهم آنها، استفاده از این محصولات دارای فرآیند ارزیابی بسیار پیچیده‌ای است. هم اکنون تمامی این مراحل توسط این رله پشت سر گذاشته شده و فروش آن آغاز شده و در بسیاری از صنایع و برق‌های منطقه‌ای در حال استفاده است.