انجام ۶ تا ۸ پرتاب فضایی در سال جاری/ ماهواره‌ طلوع۳ و ظفر۲ با پرتابگر خارجی پرتاب می‌شوند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، صبح امروز ۳ تیر ۱۴۰۳، حسن سالاریه رئیس سازمان فضایی ایران در نشستی با حضور اصحاب رسانه به تشریح پیشرفت پروژه‌های فضایی و ارائه برنامه سال ۱۴۰۳ پرداخت.

سالاریه با اشاره به اقدامات خوب انجام شده در این دوره گفت: از ابتدای استقرار دولت سیزدهم چند اقدام مهم در صنعت فضایی انجام شد که از مهمترین آنها می‌توان به احیای شورای عالی فضا پس از ۱۱ سال تأخیر اشاره کرد که با حضور شخص رئیس جمهور برگزار شد. در جلسه اول پروژه‌های متعددی شروع شد، در جلسه دوم برنامه ۱۰ ساله فضایی کشور تصویب شد و در جلسه سوم گزارشی از پیشرفت ارائه و باتوجه به نیاز‌های موجود تکالیف جدیدی به دستگاه‌ها ابلاغ شد. پرتاب‌های موفق فضایی و اقدامات انجام شده در این مدت از ثمرات برگزاری این جلسه بود.

دسترسی به شیب‌های مداری مختلف با تکمیل پایگاه چابهار

وی افزود: شروع پروژه‌های زیرساختی در صنعت فضایی و احداث پایگاه فضایی چابهار که با پیگیری شخص رئیس جمهور و تمام ارکان کشور انجام شد از جمله اقدامات مهمی بود که صورت گرفت. فاز اول پایگاه فضایی چابهار که دسترسی کشور به شیب‌های مداری مختلف را فراهم می‌کند، تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد.

رئیس سازمان فضایی درخصوص توسعه زیرساخت‌های فضایی در چندسال اخیر توضیح داد: همچنین احداث آزمایشگاه‌های تست و تجمیع ماهواره کلاس یک تن را در این دوره شروع کردیم و توانستیم ماهواره‌های کلاس ۵۰۰ کیلوگرم را تکمیل کنیم و به مراحل خوبی برسانیم. امیدواریم زیرساخت فیزیکی این آزمایشگاه تا پایان سال به پیشرفت خوبی برسد. تجهیز و ساخت این آزمایشگاه در برنامه هفتم توسعه و برنامه ۱۰ ساله فضایی به عنوان یک تکلیف اشاره شده است. وجود این آزمایشگاه باعث افزایش ساخت و کیفیت ماهواره و ساختن ماهواره‌های با اجرام بالاتر و پیشرفته‌تر را فراهم می‌کند.

وی افزود: تکمیل پایگاه کنترل و دریافت داده‌های ماهواره نیز انجام شده، زیرساخت فیزیکی این پایگاه‌ها تا پایان سال آماده می‌شود و سال آینده مراحل تجهیز آن دنبال می‌شود.

ماهواره خصوصی کوثر آبان ماه پرتاب می‌شود

سالاریه خاطرنشان کرد: یکی از مهمترین اقداماتی که در این دولت انجام شد فعال‌سازی زیست بوم خصوصی فضایی کشور بود. اگر می‌خواهیم این فضا رشدی جهش گونه را تجربه کند باید بخش خصوصی به آن ورود پیدا کند. بخش خصوصی ما در حوزه تأمین تجهیزات و زیرسیستم‌ها بسیار فعال بودند. انعقاد قرارداد‌های بزرگ با بخش خصوصی برای ماهواره‌سازی، توسعه زیر سیستم‌ها و تامین تصاویر با ماهواره‌های بومی که به صورت مرتب به روزرسانی می‌شود از جمله این اقدامات است. ماهواره کوثر نیز که توسط بخش خصوصی طراحی و تولید شده، ان‌شاالله آبان ماه پرتاب خواهد شد.  

وی از دیگر پروژه‌های مهم بخش خصوصی به منظومه ماهواره‌ای شهید سلیمانی اشاره کرد و گفت: طراحی این منظومه باریک باند که کاربری آی او تی یا اینترنت اشیا دارد، انجام شده است. پرتاب آزمایشی ماهواره هاتف برای تست سیستم‌های این مجموعه انجام شد و پرتاب‌های آزمایشی دیگر آن نیز امسال انجام می‌شود و سال آینده پرتاب‌های اصلی این منظومه ماهواره‌ای را خواهیم داشت که دستاورد بزرگی برای کشور محسوب می‌شود.

سالاریه درخصوص نحوه عملکرد این نوع از ماهواره‌ها توضیح داد: ماهواره‌های باریک باند از محدوده‌های فرکانسی سهل الوصول‌تری استفاده می‌کند و حجم داده انتقالی کمتر دارند. در این نوع ماهواره پلتفرم مورد استفاده سبک‌تر است از این رو پرتاب سریع‌تر و نسبتا آسان‌تری دارد.

گسترش تحقیق و توسعه در صنعت فضایی با مجموعه ماهواره‌های پژوهش

وی گفت: پروژه‌های دیگری در بخش خصوصی تعریف شده است که یکسری ماهواره تحت عنوان پژوهش تعریف شده که انجام آن به بخش خصوصی واگذار می‌شود. ۴ تا از این مجموعه ماهواره‌ها مناقصه شده و تا پایان سال تعداد آنها افزایش پیدا می‌کند. این ماهواره‌ها از انواع ماهواره تحقیقاتی هستند که به صورت تحقیق و توسعه فعالیت می‌کنند.

رئیس سازمان فضایی با اشاره به دیگر اقدامات انجام شده توضیح داد: پروژه‌های صنعت فضایی زمانبر است یکی از مهمترین کار‌هایی که انجام شد تکمیل این پروژه‌های روی زمین مانده بود. نمونه ماهواره ناهید ۲، طلوع ۳، پایا، بلوک انتقال مداری سامان و ماهواره ظفر ۲ از جمله این پروژه‌ها بود که تکمیل شد. ماهواره طلوع ۳ و ظفر ۲ نیز به زودی پرتاب خواهد شد. پرتاب این ماهواره‌ها باعث می‌شود مسیر پیشرفت صنعت ماهواره تسریع و کیفیت زیرساخت‌های مختلف تست می‌شود تا به تثبیت فناوری برسیم.

وی افزود: همچنین پروژه‌های جدید تعریف شد که نمونه‌های پیشرفته‌تر پژوه‌های قبلی بود براساس برنامه فضایی ۱۰ ساله انجام شد. ماهواره پارس ۲ و پارس ۳ ماهواره‌هاب سنجشی هستند که در مراحل طراحی و ساخت قرار گرفته‌اند. ماهواره‌های راداری راد ۱ و راد ۲ با دقت ۵۰ متر و ۲۰ متر نیز در حال طراحی و ساخت هستند.

سالاریه گفت: ماهواره پارس از نوع ماهواره‌های اپتیکی و ماهواره راد از نوع ماهواره‌های سنجشی راداری هستند. ماهواره‌های راداری در شرایط جوی مختلف کار می‌کند و امکان تصویربرداری از تجهیزات مختلف را فراهم می‌کند. ماهواره ناهید ۳ و بلوک انتقال مداری سامان ۲ که برای انتقال به مدار ۳۶ هزار کیلومتر طراحی شده است. بسیاری از این موارد مراحل طراحی را گذرانده و در مرحله ساخت هستند.

پرتابگرهای قائم ۱۰۵‌ و ۱۲۰ در فاز تحقیقاتی قرار دارد

رئیس سازمان فضایی گفت: در ۳ سال گذشته اتفاقات خوبی در صنعت پرتاب و پرتابگر انجام شد. پرتابگر‌های سوخت جامد قائم ۱۰۰ یک تست موفقیت آمیز بسیار خوب انجام داد و ماهواره ثریا را با موفقیت در مدار قرار دارد. خانواده‌های جدید قائم ۱۰۵‌ و ۱۲۰ در فاز تحقیقاتی قرار گرفته است تا به لحاظ جرمی و مداری قابلیت‌های بهتری را داشته باشیم.

وی افزود: پرتاب موفقیت آمیز سیمرغ در صنایع هوافضا وزارت دفاع یک پرتابگر مایع است که توانست یک پرتاب سه‌گانه موفق داشته باشد. پرتاب سوخت مایع سریر نیز در حال تحقیق و توسعه است و عزم ما رسیدن به مدار‌های ۳۶ هزار کیلومتر است که می‌تواند از طریق این پرتابگر به تحقق برسد.

سالاریه درخصوص فعالیت‌های بین‌المللی گفت: یکی از اتفاقات بسیار مهم دولت سیزدهم  توسعه فعالیت‌های بین المللی فضایی بود که از جمله این موارد می‌توان به ماهواره خیام اشاره کرد که در سال ۱۴۰۱ پرتاب شد و به تصاویر فضایی با دقت ۱ متر دست پیدا کردیم که در حوزه‌های مختلف کشاورزی، نقشه برداری و ... استفاده می‌شود. از این رو نیاز است تعداد این نوع ماهواره‌ها افزایش پیدا کند.

وی افزود: ماهواره بومی پارس ۱ نیز توسط پرتابگر خارجی انجام شد که به دلیل عدم دسترسی به مدار‌های خورشید آهنگ تا آماده‌سازی پایگاه چابهار توسط پایگاه خارجی انجام شد.

رئیس سازمان فضایی خاطرنشان کرد: در زمینه توسعه کاربرد‌ها و خدمات فضایی تفاهم نامه‌های بسیار خوبی داشتیم. اجرای تفاهم‌نامه با سازمان نقشه‌برداری به منظور تولید و به‌روزرسانی نقشه‌های پوششی کشور، اجرای تفاهم‌نامه با وزارت جهاد کشاورزی برای کمک به مدیریت این صنعت، پنجره واحد زمین و مدیریت اراضی، همکاری در پروژه جی‌نف از طریق بخش خصوصی از جمله این موارد هستند.

وی افزود: ماهواره پارس ۱ نیز اسفندماه پرتاب شد و داده‌های آن مرتبا پایش می‌شود و برای ارتقا پارس ۲ مورد استفاده قرار می‌گیرد تا الگوریتم‌های مدیریت داده و .. ارتقا پیدا می‌کند.

سالاریه گفت: در حوزه علوم اکتشافات فضایی و حوزه زیست فضا که پروژه کپسول زیستی کلاس ۵۰۰ کیلو انجام شد که نمونه ارتقا یافته این کپسول در فاز طراحی قرارگرفته است و در پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم انجام می‌شود.

پرتاب ماهواره طلوع ۳ و ظفر ۲ با پرتابگر خارجی

وی با اشاره به برنامه‌های سال ۱۴۰۳ کشور گفت: در زمینه پرتاب ماهواره، پرتاب‌های متعددی را برای تثبیت این حوزه خواهیم داشت. به‌زودی و در مرداد ماه دو پرتاب مهم دیگر انجام خواهد شد. این پرتاب‌ها به دلیل مباحث انتقال مداری بسیار مهم و منحصربفرد هستند که با پرتاب آن‌ها تست‌های مداری خوبی انجام خواهد شد؛ که بلوک انتقال مداری سامان ۱ و یک ماهواره دیگر با استفاده از پرتابگر داخلی انجام خواهد شد.

سالاریه درخصوص سایر پرتاب‌ها گفت: همچنین ماهواره بخش خصوصی کوثر در آبان ماه توسط روسیه و ماهواره طلوع ۳ و ظفر ۲ نیز در آذر و دی ماه توسط پرتابگر خارجی پرتاب خواهد شد.

وی افزود: علاوه بر این موارد ۲ یا ۳ پرتاب دیگر نیز در بازه پاییز و زمستان انجام می‌شود که نوع پرتاب و ماهواره‌ها باتوجه به شرایط ماهواره‌ها و اهمیت آنها انجام خواهد شد. بین ۶ تا ۸ پرتاب در سال جاری خواهیم داشت که ممکن است افزایش یا کاهش پیدا کند. به صورت کلی ۲ پرتاب خارجی با ۳ ماهواره و ۴ تا ۶ پرتاب داخلی در سال جاری خواهیم داشت.