در اولین نشست توانمندسازی مدیران و کارشناسان فرهنگی دانشگاههای علوم پزشکی مطرح شد
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت: 50 تا 90 درصد دانشجویان قشر خاکستری هستند، به آنها توجه کنید
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت در نخستین دوره آموزشی تخصصی توانمندسازی مدیران و کارشناسان فرهنگی دانشگاههای علوم پزشکی کشور مسئول شکسته شدن اعتقادات مردم را کسانی دانست که می‌خواهند با زور، اجبار و اکراه افراد را از به مراتب بالاتر ایمان برسانند.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی معاونت فرهنگی دانشجویی و امور مجلس وزارت بهداشت، دکتر حسام‌الدین علامه در این کارگاه آموزشی که صبح امروز در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی برگزار شد با اشاره به ضرورت تحقق مباحث فرهنگی، گفت: «برای تعریف و تبیین حوزه فرهنگ نیاز است که نگاه همه جانبه و نو به مسائل فرهنگی داشته باشیم.»
او ادامه داد: «همه اذعان دارند که فرهنگ در یک بستر تاریخی و با ارزش‌ها و سنت‌های بومی و متناسب و متاثر از مقتضیات زمان و مکان تاثیر می‌پذیرد و تاریخی بودن فرهنگ به این معناست که باید ارزش‌ها در یک جامعه رسوخ کند تا تبدیل به یک مساله فرهنگی در جامعه شود از این رو در درازمدت تغییرات فرهنگی و تاثیرگذاری فرهنگی خود را نشان می‌دهد.»
علامه تاکید کرد در حوزه فرهنگ باید در ابتدای کار آن را آسیب‌شناسی کرد تا متناسب با شرایط کنونی شود. او گفت: «باید در این راستا به بررسی ارزش‌ها و نگرش‌های جامعه پرداخت و از طرفی باید خوب‌های واقعی، درستی‌ها، نیکی‌ها و پاکی‌ها را مورد شناسایی قرار داد و از طرفی دریابیم حوزه مشکلات ما بیشتر از کجاست و کدام مشکلات آسیب‌زایی بیشتری دارد، درمجموع مشکلات و معظلات را اولویت‌بندی کنیم.»
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت افزود: «باید بررسی کنم و دریابیم در هر معضل و موضوعی تا نقطه مطلوب چه‌قدر فاصله داریم. درحقیقت باید به مشکلات وزن بدهیم و ببینیم کدام معضلات هستند که امروزه بیشترین لطمه‌های جانی و مالی را به جامعه ما وارد می‌کنند.»
علامه به اولویت‌گذاری موضوعات فرهنگی اشاره کرد و گفت: «باید مشخص شود که در کدام قسمت باید مداخله فرهنگی کنیم و این مداخله فرهنگی باید در حدی باشد که تاثیرگذاری مطلوبی داشته باشد در حدی که یک امر کیفی را به یک امر کمی تبدیل سازد.»
او ادامه داد: «متاسفانه ما در حوزه فرهنگ کلیشه‌ای عمل می‌کنیم و دراین راستا نه اولویت‌بندی خوبی‌هایمان مشخص است و نه اولویت‌بندی معضلات جامعه‌مان و متاسفانه نگرش صحیحی از حوزه آسیب‌ها و مشکلات نداریم تا ببینیم در کدام قسمت باید به صورت جدی مداخله و هزینه کنیم و اینکه مداخله باید بیشتر در چه حوزه‌هایی باشد و آیا مداخله تک بعدی یا چندی بعدی لازم است.»
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت خطاب به کارشناسان و مدیران فرهنگی دانشگاههای علوم پزشکی کشور گفت: «شما کارشناسان باید دغدغه ذهنی داشته باشید که با ابزار قلم، کاغذ و پرسشنامه آشنا و مانوس باشید و باید روش صحیح ارزیابی را دراولویت قرار دهید و آن را یاد بگیرید. باید بحث اولویت‌بندی و وزن‌دهی به معضلات را همواره در دستور کار قرار دهید و دربحث مداخله صحیح و موثر نیاز به آموزش و برنامه و پایش و ارزش‌یابی کنید.»
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت برگزاری کارگاه‌های آموزشی در حوزه فرهنگ را امری لازم ارزیابی کرد و گفت: «اینگونه برنامههای دراز مدت استراتژیک و راهبردی معمولا در شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور اجرا می‌شود و ما باید همواره اینگونه برنامههای میان‌مدت و تاکتیکی را در وزارت بهداشت دنبال کنیم.»
علامه به اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری که چندی پیش ویرایش شد، اشاره کرد و گفت: «وظیفه فعالیت‌های دینی و معنوی در دانشگاه‌ها برعهده نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری است که در تهران و سایر استانها دفتر دارد. همچنین در دانشگاه‌ها نیز اداره گروه معارف و دروس عمومی در اختیار این نهاد است به طوری که دانشجویان ما در دانشگاههای علوم پزشکی ماهانه حدود 18 ساعت از کلاس‌های دوره معارف بهره‌مند می‌شوند و از طریق نمازجماعت و برنامههای جانبی فرهنگی و مذهبی در مساجد این گروه فعالیت‌های خود را انجام می‌دهند.»
او به فعالیت مرکز قرآن و عترت وزارت بهداشت اشاره کرد وگفت: «این مرکز هم کمک حال فعالیت‌های قرآنی مذهبی و دینی است و هم یاری‌گر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌‌هاست.»
مدیر کل فرهنگی وزارت بهداشت به وجود اتحادیه‌ها و تشکل‌های دانشجویی در دانشگاههای علوم پزشکی اشاره کرد و گفت: «ما در دانشگاههای خود پنج اتحادیه رسمی تشکل‌های دانشجویی داریم که بسیج دانشجویی، جامعه اسلامی دانشجویان، انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، دفتر تحکیم وحدت و جنبش عدالت‌خواه دانشجویی را شامل می‌شود.»
او افزود: «این تشکل‌ها و انجمن‌ها وظایف‌شان وظایف سیاسی، انقلابی و استکبارستیزی است و به خوبی رسالت خود را انجام می‌دهند. خوشبختانه در این راستا هم بودجه نهاد رهبری و هم بودجه بسیج دانشجویی، ردیف بودجه مستقل دارند.»
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت به بحث ایمان و مراحل آن اشاره کرد و گفت: «در فرهنگ دینی بحث مرتبه‌ای بودن ایمان کامل پذیرفته شده است و ایمان ویژگی‌های زیادی دارد که نخستین خصوصیت ایمان اختیاری بودن آن است. چرا که بهشت و جهنم اجباری نیست، اگر جبری در کار بود خداوند متعال می‌توانست، مانند مجردات، فرشته‌ها و ملائک کاری کند که هیچ خطایی از انسان‌ها سرنزند.»
او گفت: «بستری که برای ما درست شد، همان سنت الهی است که در این بستر حق انتخاب و اختیار وجود دارد و اصولا رشد و کمال نیز در این فضای اختیاری است که به وجود می‌آید.»
علامه دومین بحث در حوزه ایمان را اکتسابی بودن آن ذکر کرد و گفت: «ایمان همانند دانش کاملا اکتسابی است و در بحث ایمان قدرت یادگیری وجود دارد. در حوزه ایمان بحث مهم دیگری وجود دارد و آن تدریجی بودن ایمان است که یکی از خصوصیات مهم آن به شمار می‌رود.»
او با نقل حدیثی از امام صادق(ع) گفت: «امام صادق در حدیثی فرمودند، ایمان به مثابه یک نردبانی است که 10 پله دارد و هر کسی که در پله بالاتر ایستاده است، نباید افرادی را که در پله‌های پایین‌تر قرار دارند، تحقیر کند، چرا که هر کسی بالادستی‌ای دارد و بالادست همه پله‌ها ما هستیم و ما هیچ‌گاه شما را به واسطه ضعف ایمانتان تحقیر نمی‌کنیم. شما نیز نباید افراد پایین دستتان را تحقیر کنید، چرا که ایمان دارای درجات متعددی است.»
علامه افزود: «مسئول شکسته شدن اعتقادات افراد، کسانی هستند که با زور و اجبار و اکراه می‌خواهند افراد را از لحاظ ایمان به پله‌های بالاتر ببرند.»
مدیرکل فرهنگی وزارت بهداشت جذب حداکثری که مورد تآکید مقام معظم رهبری است را هدف اصلی و نقطه کمال دانست و گفت: «ما باید برای سایر انسان‌ها در این حوزه برنامه و تعامل داشته باشیم. به عبارتی بحث مهم بعد از محتوا به منظور اقامه دین بحث، روشی است. این نکته درحدی مهم است که حضرت امام راحل نیز در بهشت زهرا در سخنرانی خود گفته بود که اسلام و انقلاب و ما آمده‌ایم که هم دنیای شما آباد شود و هم آخرت شما تضمین گردد و این مساله که مورد تآکید امام نیز است باید جز بینش دینی ما باشد.»
علامه به حضور اقشار خاکستری در دانشگاه‌ها اشاره کرد وگفت: «متاسفانه50 تا 90 درصد جامعه دانشگاهی ما را اقشار خاکستری تشکیل می‌دهند. به طور مثال طبق آمارهای موجود متاسفانه از بین 9 هزار نفر جمعیت دانشجویی دانشگاه اصفهان حدود 400 نفر از آنها در برنامههای فرهنگی و مذهبی دانشگاه از جمله اعتکاف، دعای کمیل و ندبه و برنامههای بسیج شرکت می‌کنند و این جمعیتی معادل شش درصد دانشجویان دانشگاه اصفهان را شامل می‌شود و 94 درصد دیگر در برنامه‌ها شرکت نمی‌کنند.»
او افزود: «قطعا شما کارشناسان و مسؤولان فرهنگی دانشگاه‌ها باید برای جذب بیشتر دانشجویان به فعالیت‌های فرهنگی و جانبی برنامه داشته باشید و گام‌های موثری بردارید.»
علامه به فرهنگ دینی و آسیب شناسی اهداف و برنامههای فرهنگی اشاره کرد و افزود: «در برنامه‌ریزی‌ها و هدف‌گذاری‌ها قشر خاکستری دانشگاه، چه در بعد دینی و چه بعد انقلابی مورد توجه قرار نگرفته است. ما در دانشگاه‌ها نیروهایی داریم که وفادار به آرمان‌های دین و انقلاب هستند، ضمن آنکه عده‌ای هم نگاه عناد ورزانه به دین دارند. در میان این دو طیف، بخش وسیعی از دانشجویان قرار می‌گیرند که تحت عنوان قشر خاکستری نیاز به توجه دارند و باید برای آنها برنامه‌ریزی وجود داشته باشد.»
او ادامه داد: «در بحث ایمان نیز این طیف را می‌بینیم. اولین ویژگی ایمان، اختیاری بودن آن است. رشد و کمال در فضای اختیار و آزادی عمل به وجود می‌آید و باید توجه داشت که مساله مهم تدریجی بودن ایمان است. این موارد باید در برنامه‌ریزی‌ها و هدف‌گذاری‌های فرهنگی دیده شوند.»
مدیر کل فرهنگی وزارت بهداشت با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری درباره کرسی‌های آزاد اندیشی گفت: «این کرسی‌ها در حال حاضر به صورت کلیشه‌ای برگزار می‌شوند و جوان دانشجو نیز متوجه این مساله هست که فضای این کرسی‌ها شبیه به مناظره‌ای است که تلاش دارد تصویری مثبت از موضوع القا کند.»
در ادامه مراسم دکتر اسماعیل کاووسی کارشناس حوزه فرهنگی، با موضوع آشنایی با مسائل فرهنگی جهان معاصر سخنرانی کرد. او با ارائه مثال‌هایی روشن از معضلات فرهنگی جامعه ایران به مقایسه دغدغه‌های فرهنگی کشورهای پیشرفته با دغدغه‌های فرهنگی ایران پرداخت.
کاووسی در پاسخ به پرسش یکی از حاضران گفت: «کشورهای غربی داعیه‌ای درباره توسعه فرهنگ دینی ندارند، اما ما انقلاب کردیم و در این زمینه داعیه داریم. به اعتقاد بنده، ما نه تنها توسعه فرهنگی نداشتیم بلکه عقب‌گرد نیز داشتیم. افزایش آمار طلاق، اعتیاد، دروغگویی، آسیب‌های اجتماعی، کاهش آمار ازدواج و موارد دیگر با استناد به رویکردهای پژوهشی و در نظر گرفتن شاخص‌های علمی، نشان می‌دهد که علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته توسعه فرهنگی در کشور ما صورت نگرفته است.»
انتهای پیام/
