نسبت به فناوری‌های پر شتاب دید آینده‌‎نگرانه نداریم/ لزوم آگاهی کودکان با نحوه کار هوش مصنوعی

به گزارش خبرنگار ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا، فاطمه کنعانی عضو هیئت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری در نشست «چالش‌های هوش مصنوعی برای خانواده» که بعد از ظهر امروز در پژوهشگاه فضای مجازی برگزار شد، اظهار کرد: موفقیت در هوش مصنوعی موثر می‌تواند بزرگ‌ترین و یا بدترین رویداد تاریخ تمدن بشر باشد، مگر اینکه یاد بگیریم چگونه خود را برای رویارویی با آن آماده کنیم.

وی درباره تعریفی از هوش مصنوعی به جمله‌ای از «تگمارک» اشاره کرد و گفت: هوشمندی یعنی توانایی ما در رسیدن به اهداف پیچیده. در کتاب هوش مصنوعی ۲۰۴۱ از روندهای آینده این فناوری صحبت می‌شود و پیش‌بینی‌هایی بر چند مورد از جمله بهداشت و سلامت جسمی و روانی، یادگیری و آموزش، حمل و نقل، روابط انسانی و ... دارد.

کنعانی بیان کرد: اینکه ما بالاخره به چه سمتی خواهیم رفت سوالی است که با پیشرفت هوش مصنوعی برایمان پیش می‌آید. خیلی از ویژگی‌هایی که در حال حاضر از هوش مصنوعی می‌بینیم پیش از آن در داستان‌های علمی و تخیلی مشاهده کرده بودیم.

عضو هیئت علمی پژوهشکده فناوری اطلاعات ادامه داد: یکی از آسیب‌‌های جدی این است که ما یک دید آینده نگرانه نسبت به فناوری‌های پر شتاب نداریم. ما توقع داریم هوش مصنوعی با سرعت کند پیش برود تا سیاست گذاری‌های لازم را انجام دهیم.

وی درباره ۳ نکته اساسی که چرا باید در برابر فناوری‌های نوین از کودکان محافظت کرد، عنوان کرد: رفاه آینده هر جامعه، پیوند عمیقی با سلامت کودکان دارد. حساسیت هوش مصنوعی که همانند یک شمشیر دو لبه است برای نسل جدید چند برابر است. محافظت از کودکان در دنیای متاثر از هوش مصنوعی و در هم تنیده شدن به سوگیری‌های الگوریتمی و تهدیدهای ناشی از این فناوری یک مسئولیت اخلاقی و شهروندی ما است.

کنعانی درباره مزایای هوش مصنوعی برای کودکان گفت: این فناوری نوین مزایایی همچون افزایش خلاقیت کودکان یا سایت‌هایی همچون داستان سرایی، آموزش شخصی سازی شده و تعاملی، ارتقای مهارت‌ها ( حل مسئله مهارت های زندگی و ...)، تقویت مغز با بازی‌های هوشمند، تشخیص زودهنگام اوتیسم و نشانه‌های افسردگی ناشی از گفتار کودکان و اختلالات ژنتیکی مادر، کنترل بهداشتی و چکاب سلامتی فرزندان برای والدین و ... خواهد داشت.

عضو هیئت علمی پژوهشکده فناوری اطلاعات درباره معایب هوش مصنوعی برای کودکان خاطرنشان کرد: با وجود مزایایی که این فناوری نوین دارد اما معایبی هم به دنبال دارد. از این میان می‌توان به انزوا و کاهش تعاملات اجتماعی، کاهش فعالیت بدنی و تلاش ذهنی، اعتماد نادرست به سیستم‌های هوش مصنوعی، تهدید حریم خصوصی و ... اشاره کرد.

وی درباره هوش مصنوعی و شکاف جنسیتی توضیح داد: فناوری‌های نوظهور موجب شکل گیری الگوهای اجتماعی جدیدی میان زنان و جامعه می‌شود و چه بسا به کاهش شکاف جنسیتی منجر شود. همچنین اگرچه فناوری‌ها تکامل یافته‌اند، برخی از موانع برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و ... بسیار شبیه موانعی است که زنان بیش از یک قرن با آن مواجه بودند.

کنعانی در ادامه افزود: طبق گزارش سازمان جهانی کار، نسبت تاثیرپدیری زنان شاغل نسبت به مردان شاغل از اتوماسیون بیش از ۲ برابر است و هوش مصنوعی ۴ درصد از مشاغلی که زنان عهده دار آن هستند را جایگزین خواهد کرد.

وی درباره مزایای هوش مصنوعی برای زنان گفت: این فناوری نوین برای زنان مزایایی همچون بهداشت زنان، سیستم‌های نظارت هوشمند (تشخیص چهره)، پیش بینی وقوع جرم در مناطق مختلف شهری و گجت‌ها و ... به دنبال دارد.

کنعانی خاطرنشان کرد: اندازه‌گیری ریسک هوش مصنوعی خوب است اما مهم‌تر از آن باید این نکته را مورد توجه قرار دهیم که منتظر نمانیم چه اتفاقی می‌افتد و بعد برای آن برنامه بریزیم. باید به دنبال راهی برای هدایت آن به صورت همه جانبه باشیم و گاردلاین‌ها ایجاد شود.

وی در ادامه گفت: از یک قدم کوچک باید شروع کنیم و سنگ بزرگی را در ابتدا برنداریم. اما کودکان باید در مورد چگونگی کار کردن با فناوری‌های نوین آگاه باشند. همچنین برای حکمرانی هوش مصنوعی ۳ جزو اصلی لازم است. این موارد شامل رویکرد همه جانبه، دریافت تصویر شفافی از کاربران اینترنت و فضای مجازی، پیش‌بینی تشخیص خطرات و تدبیر سناریوهای گذار است.