روزگار ناخوش شرکت‌های دانش‌بنیان و کسب‌وکارهای نوپا

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در قالب یک یادداشت، شرکت‌های دانش‌بنیان و کسب‌وکارهای نوپا را مورد بررسی قرار داد. متن این یادداشت به شرح زیر  است؛

«در روزگار نه چندان دور و با هدف ارج نهادن به جایگاه علم و فناوری در توسعه کشور، فعالیت کسب‌وکار‌های نوپا و شرکت‌های دانش بنیان مورد توجه مسئولان کشور قرار گرفت و با حمایت‌های مادی و معنوی و تلاش نخبگان در دانشگاه‌ها توسعه دانش بنیان در کشور رونق گرفته و علی رغم تحریم‌های ظالمانه از گذرگا‌هایی خطرناک همچون بیماری همه گیر کرونا به سلامت عبور کرد.

گرچه در طی این دوران نیز مشکلات بر سر راه این شرکت‌ها کم نبوده و گاه باعث دلسردی و حتی توقف فعالیت و یا مهاجرت آنان می‌شود، لکن برآنید روند فعالیت‌ها رو به رشد بوده و تلاش این سربازان پیشرو در عرصه توسعه سلامت کشور کماکان ادامه پیدا کرد.

اما روزگار این کسب‌وکار‌ها در این ایام، ناخوش و دلسردی و یأس بیش از پیش در میان این قشر فرهیخته موجبات نگرانی شده و ممکن است منجر به توقف و افزایش مهاجرت‌های بی سر و سامان شده و در آتیه نزدیک صدمات جبران ناپذیری به کشتی توسعه کشور وارد و ایران را از کشور‌های کوچک و بزرگ منطقه در حوزه فناوری عقب نگه دارد.

ضمن اشاره به مواردی که نیازمند توجه عاجل و اصلاح وضعیت از طرف مسئولان ذی ربط است، مجددا تأکید می‌شود که بسیاری از شرکت‌های نوپا با کوچکترین طوفان تغییر یکباره آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها، وضع قوانین متعدد، به‌کارگیری و سرعت تغییر در انتصاب مدیران و استفاده از نیرو‌های ناآشنا با ساختار‌های اکوسیستم فناوری می‌تواند بنیان هر کدام از بیخ و بن کنده شده و مشکلات را به نقطه غیرقابل حل و جبران مافات برساند.

تغییر نگرش در پذیرش شرکت‌های و کسب‌وکار‌های نوپا بعنوان شرکت‌های دانش بنیان، روند دیوان سالاری در این عرصه را توسعه داده و زمینه را برای ورود نخبگان به این عرصه محدودتر خواهد نمود.

باید توجه کنیم که موضوع نوآوری و فناوری دستوری نیست و در عرصه اتصال نوآوران به کشتی توسعه کشور نیاز‌های کشور با نخبگان همسو گشته و زمینه‌ای فراهم آید تا بدون تکدر خاطر، این گروه از دانشمندان و نخبگان استعداد و توان خود را در جهت رفع نیاز کشور عزیزمان قرار دهند.

همچنان واردات بی‌رویه و عدم توجه به بازار محصولات تولید داخل کسب‌وکار‌های نوپا باعث دلسردی و موجب حذف مزیت رقابتی در فعالیت اغلب شرکت‌های دانش‌بنیان شده و زمینه برای ورشکستگی و ضرر و زیان شرکت‌ها فراهم آمده است. اینگونه شرکت‌ها در حال حاضر ترجیح می‌دهند به‌عنوان واسطه یک شرکت خارجی عمل کرده تا اینکه به تولید محصول خود را در داخل کشور بپردازند.

تأمین سرمایه اساسی‌ترین نیاز این گروه از جوانان و فرهیختگان است که از طریق صندوق نوآوری و شکوفایی به بانک‌ها ارجاع و بانک‌ها با سیاست‌های دست و پاگیر و زمان‌بر خود، به‌عنوان مانع در تأمین نقدینگی و مدیریت شرکت‌های دانش‌بنیان شده و نیز خللی بزرگ در تولید محصولات دانش‌بنیان ایجاد می‌کند.

ابهام در وضعیت اخذ مالیات از شرکت‌های دانش‌بنیان علی رغم قوانین مصرح قبلی کلیه شرکت‌ها را در استمرار و ادامه فعالیت دچار نگرانی و تردید کرده است.

در خاتمه جای آن دارد تا ضمن تقدیر از زحمات صاحبان کسب‌وکار‌های نوپا و شرکت‌های دانش‌بنیان که جهاد علمی توسعه‌ای را در طی دوران تحریمی کشور عهده‎دار بوده‌اند. از مسئولان امر تقاضا می‌کنم تا یک‌بار برای همیشه به مشکلات این عزیزان با دقت گوش فرا داده و با نظر کارشناسی و همراهی تشکل‌های مرتبط، حمایت از این فرهیختگان را نصب العین قرار داده و باعث فعالیت آنان در سمت و سوی توسعه فناوری کشور باشند.»

*حسین وطن پور؛ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رئیس هیئت‌مدیره انجمن شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه سلامت تهران