آیین‌نامه حمایت از آزادکاران فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال به کجا رسید؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، با توجه به دیجیتالی شدن زندگی امروز و افزایش آزادکاران یا فریلنسرهای فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال نیاز به یک برنامه حمایتی برای این دسته از افراد بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شد.از این رو آبان ماه سال ۱۴۰۱، کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال، آیین‌نامه‌ای حمایت از آزادکاران فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال کشور را تصویب کرد.

در تعریف این آیین‌نامه، آزادکار یا فریلنسر، فردی حقیقی است که در استخدام شرکت یا مجموعه خاصی نیست و به شکل پروژه‌ای و به صورت حق‌الزحمه‌ای در داخل کشور برای کارفرما‌های مختلف در داخل و خارج از کشور در زمینه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و کسب‌و‌کار‌های دیجیتال کار می‌کند.

بر اساس این آیین‌نامه، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به ایجاد پایگاه ثبت اطلاعات آزادکاران (فریلنسر) حوزه اقتصاد دیجیتال و اعتبارسنجی این افراد موظف شده است. ارائه تسهیلات به پلتفرم‌های آزادکاری و همچنین امکان بیمه تامین اجتماعی آزادکاران اقتصاد دیجیتال کشور از مفاد این آیین‌نامه است.

حالا با گذشت حدود ۸ ماه از تصویب این آیین‌نامه و ماموریت ایجاد پایگاه آزادکاری توسط سازمان نظام صنفی رایانه‌ای برای ایجاد پایگاه ثبت اطلاعات آزادکاران باید دید اجرای این آیین‌نامه به کجا رسیده و در چه مرحله‌ای قرار دارد؟ در این راستا به سراغ محمدرضا قلعه‌نوی، عضو هیئت مدیره و رئیس رسته خدمات فناوری اطلاعات سازمان نصر رفتیم تا درباره جزئیات این آیین‌نامه با او گفت‌وگو کنیم که در ادامه می‌خوانید:

آنا: بر اساس آیین‌نامه حمایت از آزادکاران حوزه اقتصاد دیجیتال  که در آبان ماه تصویب شد، سازمان نصر ماموریت یافت که در عرض ۳ ماه پایگاه ثبت اطلاعات آزادکاران را ایجاد کند. باتوجه به گذشته ۸ ماه، آیا این پایگاه راه‌اندازی شده است؟

لزوم تشکیل جلساتی با حضور نهادها برای تدوین آیین‌نامه

قلعه نوی: مطابق با ماده دو آیین‌نامه حمایت از آزادکاران حوزه اقتصاد دیجیتال مسئولیت ایجاد پایگاه ثبت اطلاعات آزاد کاران و اجرای اعتبارسنجی افراد حاضر در این پایگاه بر عهده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای قرار دارد. یکی از دلایل تحقق این موضوع این است که این سازمان به‌عنوان تنها تشکلی است که رکن اشخاص و مشاوران حقیقی را در خود جای داده است. پس همان گونه که فرایند ثبت‌نام و احراز این جامعه طی سال‌های گذشته در سازمان انجام شده است، قاعدتاً موضوع اشاره شده در آیین‌نامه نیز قابل اجرا خواهد بود.

اما تفاوت‌هایی میان آیین‌نامه‌های داخلی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای به جهت عضویت اشخاص حقیقی و مشاوران با آزاد کاران وجود دارد که در این باره می‌بایست به تبصره یک ماده ۲ این آیین‌نامه اشاره کرد. به‌منظور رعایت انصاف و شفافیت قراردادهای کاری و حقوق طرفین، دستورالعمل نظارت بر پایگاه و سکوهای نرم‌افزاری و اعتبارسنجی افراد عضو پایگاه باید با رعایت قوانین توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی، اطلاعات، فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری تدوین شود. در نهایت این دستورالعمل توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ شود. نیاز است در این خصوص سلسله جلساتی با حضور نهادهای فوق تشکیل و دستورالعمل مناسب و مطابق با ساختار فعالیت آزاد کاران تدوین شود.

بی نتیجه ماندن جلسه با سازمان تامین اجتماعی

آنا: با توجه به مهلت ۳ ماهه علت راه اندازی نشدن این پایگاه چه بوده است؟

ناگفته نماند که جلسات مشترک با سازمان تامین اجتماعی تاکنون بی نتیجه بوده است، امیدواریم راهکار مناسبی از سوی این سازمان ارائه شود. در ادامه ارائه زیرساخت‌های دسترسی به اینترنت پایدار و مناسب جهت انجام فعالیت آزاد کاران، ایجاد میز خدمت آزادکاری و طراحی دوره‌های مهارتی کوتاه مدت تخصصی و نرم که نیاز است به طور جدی و با نظارت دقیق پیگیری گردد تا به نتیجه برسد.

همچنین ما در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران بلافاصله پس از ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به تغییر رویکرد یکی از کمیسیون‌های مرتبط با اشخاص حقیقی اقدام کرده و فضای ورود و آشنایی آزاد کاران را در قالب کمیسیونی تحت عنوان کمیسیون آزاد کاران و کارشناسان حقیقی فراهم آوردیم که در وهله اول آگاهی‌رسانی مناسب و اصولی از این طریق صورت پذیرد و سپس بر اساس تمایل این افراد به حضور و مشارکت جدی در این پایگاه اقدام مقتضی صورت گیرد. به واقع در ابتدا باید فعالان این حوزه به صورت کامل از دلایل و اهداف تدوین چنین آیین‌نامه‌ای مطلع شوند و پس از اشراف کامل به موضوعات، عینک بدبینی را از روی صورت بردارند تا بتوانیم از ظرفیت این افراد به نحو احسن استفاده کرده و ظهور و بروز توانمندی‌شان را در سطح جامعه نظاره‌گر باشیم.

اعطای تسهیلات به سکوهای آزادکاری جهت حمایت از آزاد کاران

آنا: چه اقداماتی برای حمایت از آزاد کاران در نظر دارید؟

فارغ از موضوع ایجاد پایگاه و دستورالعمل‌های مربوطه، موارد دیگری نیز در این آیین‌نامه مطرح است که به نظر می‌رسد توجه به این مواد و وجود تضامین اجرایی جهت تحقق بخشی به آن‌ها از اهمیت بالاتری برخوردار است. مواردی نظیر پذیرش آزاد کاران مشابه مشاوران رسمی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در سامانه ستاد به جهت انعقاد قرارداد با دستگاه‌های اجرایی، تدوین مقررات مربوط به مبادلات مالی و ارزی آزاد کاران با اولویت کشورهای منطقه و همسایه (ظرف سه ماه)، امکان ارائه سفته الکترونیکی از سوی آزاد کاران در قالب تضامین معاملاتی که مربوط به ماده ۴ این آیین‌نامه است، اعطای تسهیلات به سکوهای آزادکاری جهت حمایت از آزاد کاران، تدوین دستورالعمل بیمه تأمین اجتماعی آزاد کاران و اجرای آن از طریق سازمان تأمین اجتماعی.

بیشتر بخوانید:‌

• راه‌اندازی پایگاه خدمات آزادکاری در آینده‌ای نزدیک
• سازمان نظام صنفی رایانه‌ای متولی حمایت از آزادکاران حوزه اقتصاد دیجیتال
• ضرورت تشکیل انجمن برای آزادکاران فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال کشور

عدم وجود آمار از جامعه آزادکاران به‌خاطر فعالیت جزیره‌ای 

آنا: برای بیمه آزادکاران تاکنون اقدامی صورت گرفته است؟

در حال حاضر موضوع بیمه تأمین اجتماعی آزاد کاران به صورت جدی از سوی سازمان با وزارت تعاون سازمان تأمین اجتماعی در حال پیگیری است و امیدواریم که به نتایج مناسبی طی روزهای آینده دست پیدا کنیم.

آنا: آماری وجود دارد که نشان دهد چه تعداد آزادکار در حوزه اقتصاد دیجیتال داریم؟

متأسفانه به دلیل همان نگاه که در بالا اشاره شد و محدودیت‌های فعلی و همچنین فعالیت جزیره‌ای سکوهای مرتبط آمار دقیق و متقنی در اختیار نیست. اما امیدواریم با شکل‌گیری این پایگاه، مشارکت و همکاری سکوها و از همه مهم‌تر حضور و بروز آزاد کاران در این فرایند بتوانیم به تقویت و گسترش اقتصاد گیگ در جامعه کمک کنیم.

ایجاد پایگاه خدمات آزادکاری در آینده‌ای نزدیک 

به تازگی رضا باقری اصل، معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، پژوهشگر و مشاهده‌گر حوزه تحول دیجیتال با انتشار پستی در صفحه شخصی‌اش از تشکیل پایگاه خدمات آزادکاری در آینده‌ای نزدیک خبر داد و گفت: «یک خبر خوب هم برای آزاد کاران (فریلنسرها)، بر اساس درخواست نظام صنفی رایانه‌ای استعلامات مورد نیاز برای تشکیل پایگاه خدمات آزادکاری، تصویب شد تا این پایگاه که بر اساس مصوبه کارگروه ویژه اقتصاد دیجیتال باید تشکیل می‌گردید به‌زودی راه‌اندازی شود.»

کلام آخر

با توجه به پیشرفت تکنولوژی و روی کار آمدن فناوری‌های نوین، شیوه زندگی بشر دستخوش تغییرات بسیاری شده و از شکل سنتی خود خارج شده است. ایران نیز همگام با کشورهای پیشرفته به سمت دیجیتالی شدن حرکت می‌کند. برای موفقیت در این حوزه،جمعیت آزادکاران حوزه اقتصاد دیجیتال روز به روز بالا رفته و این موضوع لزوم وجود قوانین حمایتی از این افراد را بیشتر می‌کند. ازاین رو عزم راسخی لازم است تا تمامی نهادهای مسئول از جمله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان نظام صنفی رایانه‌ای، سازمان تامین اجتماعی و ... دست به دست هم داده و ایجاد پایگاه حمایت از آزادکاران حوزه اقتصاد دیجیتال را وارد فاز عملیاتی کنند تا دیگر شاهد مهاجرت این قشر تحصیل کرده در جامعه نباشیم.