پانسمان زخم نانوسلولزی عفونت را آشکار می‌کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، محققان دانشگاه لینکوپینگ سوئد یک پانسمان زخم نانوسلولزی ساخته اند که می‌تواند علائم اولیه عفونت را بدون دخالت در روند بهبودی آشکار کند. مطالعه آن‌ها که در مجله Materials Today Bio منتشر شده این، گامی موثردر مسیر یک نوع جدید مراقبت از زخم است.

پوست بزرگترین عضو بدن انسان است. زخم عملکرد طبیعی پوست را مختل می‌کند و می‌تواند مدت زیادی طول بکشد تا بهبود یابد، برای بیمار بسیار دردناک است و در بدترین حالت ممکن است در صورت عدم درمان صحیح منجر به مرگ شود. همچنین، زخم‌هایی که به سختی التیام می‌یابند، بار بزرگی را بر جامعه تحمیل می‌کنند به طوری که حدود نیمی از تمام هزینه‌های مراقبت‌های سرپایی را شامل می‌شود.

در مراقبت از زخم به روش سنتی، پانسمان‌ها به طور منظم، تقریبا هر دو روز یکبار تعویض می‌شوند. برای بررسی اینکه آیا زخم عفونی شده است، کارکنان مراقبت باید پانسمان را بلند کرده و بر اساس ظاهر و آزمایشات دیگر وضعیت زخم را ارزیابی کنند. این یک روش دردناک است که با شکستگی مکرر دلمه، بهبود زخم را مختل می‌کند. خطر عفونت نیز هر بار که زخم در معرض هوا قرار می‌گیرد افزایش می‌یابد.

اکنون محققان دانشگاه لینکوپینگ با استفاده از نانوسلولز یک پانسمان زخم ساخته اند که می‌تواند علائم اولیه عفونت را بدون دخالت در روند بهبود آشکار کند.

دانیل آیلی، استاد بخش بیوفیزیک و مهندسی زیستی در دانشگاه لینشوپینگ می‌گوید: "برای آنکه بتوانیم بدون نیاز به برداشتن پانسمان ببینیم که آیا زخم عفونی شده است یا خیر، نوع جدید مراقبت از زخم می‌تواند منجر به مراقبت کارآمدتر و بهبود زندگی بیماران با زخم‌های سخت‌تر شود. همچنین می‌تواند استفاده غیرضروری از آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش دهد.

این پانسمان از نانوسلولز شبکه‌ای محکم ساخته شده است که از ورود باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها به داخل جلوگیری می‌کند. در عین حال، این ماده به گاز‌ها و مایعات اجازه عبور می‌دهد، چیزی که برای بهبود زخم مهم است. ایده این است که پس از اعمال پانسمان در طول کل فرآیند بهبود باقی خواهد ماند. اگر زخم عفونی شود، پانسمان تغییر رنگ نشان می‌دهد.

زخم‌های غیر عفونی دارای مقدار pH حدود ۵.۵ هستند. هنگامی که عفونت رخ می‌دهد، زخم به طور فزاینده‌ای اساسی می‌شود و ممکن است مقدار pH آن ۸ یا حتی بالاتر باشد. این به این دلیل است که باکتری‌های زخم محیط اطراف خود را تغییر می‌دهند تا با محیط رشد مطلوب خود سازگاری داشته باشند. مقدار pH بالا در زخم را می‌توان مدت‌ها قبل از هر گونه چرک، درد یا قرمزی که شایع‌ترین علائم عفونت هستند، تشخیص داد.

محققان برای اینکه پانسمان زخم مقدار pH بالا را نشان دهد، از برومتیمول آبی، BTB استفاده کردند، معرفی که وقتی  مقدار pH از ۷ بیشتر شود رنگ آن از زرد به آبی تغییر می‌کند. برای اینکه BTB بدون آسیب در پانسمان استفاده شود، بر روی یک ماده سیلیکا با منافذی به اندازه چند نانومتربارگذاری شد. سپس می‌توان مواد سیلیکا را بدون آسیب رساندن به نانوسلولز با مواد پانسمان ترکیب کرد. در نتیجه این محصول یک پانسمان زخم است که در صورت وجود عفونت آبی می‌شود.

عفونت زخم اغلب با آنتی بیوتیک‌هایی که در سراسر بدن پخش می‌شوند درمان می‌شوند. اما اگر عفونت در مراحل اولیه تشخیص داده شود، ممکن است درمان موضعی زخم کافی باشد. به همین دلیل است که دانیل آیلی و همکارانش در دانشگاه Örebro نیز در حال توسعه مواد ضد میکروبی بر اساس به اصطلاح لیپوپپتید‌ها هستند که همه انواع باکتری‌ها را از بین می‌برند.

استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها عفونت‌ها را به طور فزاینده‌ای مشکل‌ساز می‌کند، زیرا باکتری‌های مقاوم در حال گسترش هستند. دانیل آیلی می‌گوید: اگر بتوانیم ماده ضد میکروبی را با پانسمان ترکیب کنیم، خطر عفونت را به حداقل می‌رسانیم و مصرف بیش از حد آنتی بیوتیک‌ها را کاهش می‌دهیم.

دانیل آیلی می‌گوید که پانسمان زخم جدید و ماده ضد میکروبی بخشی از توسعه نوع جدیدی از درمان زخم در مراقبت‌های سرپایی است. اما از آنجایی که همه محصولاتی که در بخش مراقبت‌های پزشکی استفاده می‌شوند باید آزمایش‌های سخت و گران قیمتی را پشت سر بگذارند، او فکر می‌کند که پنج تا ده سال طول می‌کشد تا در آنجا در دسترس قرار گیرد.