عرصه برای اثرگذاری نخبگان ایرانی در مسائل راهبردی کشور گسترده می‌شود

به گزارش گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، محمدصادق خیاطیان، با اشاره به نقش نخبگان در پیشبرد راهبرد‌های کلان کشور و ضرورت تعریف سازوکار حمایتی از نخبگان عنوان کرد: مردم به ویژه نخبگان، در فرآیند تصمیم گیری اجرای فرآیند‌های اجرایی و اداره کشور، نقش مهمی به عهده دارند و در این بین جامعه نخبگان نقشی بسیار مهم ایفا می‌کنند. نقش آفرینی نخبگان، از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، در مراحل مختلف، متناسب با شرایط و اقتضائات، پررنگ و اثرگذار بوده است.

رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، با بیان این‌که جمهوری اسلامی نیز متناسب با شرایط و برای ایفای نقش آنان در فرآیند تصمیم‌گیری کشور پیش بینی شده است، افزود: در هر بازه‌ای از زمان، نخبگان نقش آفرینی خاص خود را در توسعه راهبردی کشور ایفا کرده‌اند؛ در دوران دفاع مقدس نقش نخبگان پررنگ بوده و به‌واسطه انگیزه‌های مادی وارد میدان نشدند بلکه انگیزه‌های الهی و میهن‌دوستی باعث شد تا نقش آفرینی کنند. نخبگان، در سایر عرصه‌ها از جمله عرصه سازندگی، عرصه علمی و فناورانه نیز همتی بلند داشتند و فرصت‌های لازم را برای توسعه ایجاد کردند.

وی افزود: در دوران کرونا، حالی که تحریم‌ها مانع از دسترسی کشور به امکانات پزشکی بود و کشور‌های غربی، از ارائه این امکانات به کشورمان امتناع می‌کردند، نخبگان عمده نیاز‌های ما را به این محصولات برطرف ساختند و پلی برای عبور از شرایط سخت شدند.

خیاطیان، با بیان این‌که امروز هم نیازمند حضور نخبگان در عرصه‌های مختلف هستیم، عنوان کرد: انواع جنگ‌هایی که علیه ملت ما شروع شده، نیازمند نقش آفرینی نخبگان است. دولت سیزدهم به حمایت از نخبگان اهتمامی جدی دارد و رییس جمهور محترم در دانشگاه‌ها و دیدار را نخبگان، بر حمایت از نخبگان و همکاری با نخبگان سخن گفتندو تاکید داشتند که دانشگاه اتاق فکر دولت است.

رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، با اشاره به حمایت دولت مردمی از نخبگان عنوان کرد: با مأوریتی که رئیس جمهوری محترم نسبت به حمایت از نخبگان، با استفاده از ظرفیت کارشناسان صاحبان تجربه و فعالان این حوزه، زمینه محول کردند، به یک اجماع خوب برای حمایت از نخبگان رسیدیم و امروز این اجماع در قالب آیین نامه حمایت از نخبگان تبلور یافته است.

وی نخستین خواسته نخبگان، اثرگذاری در حل مسایل کشور دانست و گفت: نخبه واقعی به دنبال این است که دانش و نخبگی خود را در مسیر حل مشکلات جامعه به کار ببندد. بر همین اساس در این نامه ظرفیتی پیش بینی شده است تا ظرفیت‌های کشور از جمله زیرساخت‌ها و تجهیزات در اختیار جامعه نخبگی قرار بگیرد. از این رو، تجهیز آزمایشگاه‌های کشور، ارائه مجموعه‌ای از این خدمات در قالب یک شبکه به جامعه نخبگان، از محور‌های این آیین‌نامه است. همچنین برای نخبگان علوم پایه و علوم انسانی ظرفیتی ایجاد شد تا با ورود به این دو حوزه مهم و راهبردی، نقشی اثربخش در توسعه ایفا کنند.

**ایجاد اشتغال برای نخبگان در مسیر اولویت‌ها آینده‌ساز

رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، با اشاره به تعریف پروژه‌های امید آفرین و تحول ساز با نگاه به آینده افزود: نخبه، با تکیه به دانش و مطالعه خود، تلاش می‌کند تا برای حوزه‌های آینده‌ساز برنامه ریزی کند. سعی کردیم با کمک دولت، نقش آفرینی شرکت‌های دانش بنیان و واحد‌های بزرگ صنعتی، زمینه ورود به فناوری‌های مرز دانشی و آینده نگر مانند کوانتوم، هوش مصنوعی و سایر حوزه‌ها را فراهم کنیم و فرصت برای اشتغال ۱۰۰۰ نفر از نخبگان ایجاد شود. در این آیین‌نامه حوزه‌های راهبردی و اولویت‌داری همچون امنیت غذایی، مورد توجه قرار دارند تا با استفاده از ظرفیت‌های نخبگان و قانون جهش تولید دانش بنیان زمینه را برای ترغیب و تشویق بخش خصوصی به ایجاد ظرفیت اشتغال در این حوزه‌ها فراهم کنیم.

وی با اشاره به استخدام نخبگان در دستگاه‌های اجرایی عنوان کرد: اگرچه فرد نخبه خود را محدود به چارچوب‌های دولتی نمی‌داند، اما وطیفه خود می‌دانسم که زمینه را بهره مندی از این ظرفیت در دستگاه‌های دولتی تعریف کنیم و بر همین اساس ایین نامه جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی تعریف و تصویب شد.

خیاطیان، به پیشی بینی حل مساله اشتغال برای نخبگان افزود: در دولت و بخش‌های تابعه گام‌های جدی برای رفع این دغدغه نخبگان برداشته شده و الگو‌های عملی پیاده شده در این حوزه می‌تواند به کل کشور تعمیم پیدا کند.

رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، با اشاره به حمایت از سرآمدان علمی کشور در قالب این آییت‌تامه بیان کرد: یک تعریف عمومی در بنیاد نخبگان وجود دارد که طیف متنوعی را شامل می‌شود، اما یک تعریف بسیار خاص از نخبگی وجود دارد که بر مبنای آن اعضای هیت علمی اثرگذار و برجسته، نخبه هستتد؛ بر اساس این آیین‌نامه، در قالب سرآمدان علمی ۲۰۰ نفر از این نخبگان حمایت می‌شوند. همچنین حوزه پسادکتری که کمتر مورد توجه قرار گرفته بود، در این آیین نامه به طور خاص مورد توجه قرار گرفته است.

خیاطیان عنوان کرد: این آیین نام متشکل از ۱۸ ماده است که تلاش کرده مسایل و نیاز‌های نخبگان را مد نظر قرار دهد.

وی افزود: در حوزه حمایت از تامیت مسکن نخبگان هم برنامه‌هایی به صورت نمونه به طور مثال دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف اجرایی شده است که این الگو می‌تواند تعمیم پیدا کند. در حوزه بیمه نیز برنامه ریزی صورت گرفت تا بیمه تکمیلی نخبگان با همکاری وزارت بهداشت و بیمه مرکزی تعریف شده است.

خیاطیان، درباره نقش آفرینی سایر دستگاه‌ها در اجرای این آیین‌نامه عنوان کرد: تکلیف و نقش دستگاه‌ها مشخص شده و قرار است که کمیته‌ای با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی با تولی گری بنیاد نخبگان به اجرای بند‌های این آیین نامه خواهد پرداخت. کمیته‌ای که تشکیل خواهد شد بخش اجرایی و نقش چگونگی اجرایی سازی این آیین نامه را بر عهده خواهد داشت.

ناصر باقری مقدم قائم مقام بنیاد ملی نخبگان نیز در این مراسم، با اشاره به حمایت دولت سیزدهم از نخبگان عنوان کرد: با حمایتی که رییس جمهوری محترم از نخبگان دارند، شاهد تصویب این آیین ناما هستیم که در نوع خودش کم نظیر است و امکانات بسیار خوبی را در اختیار نخبگان قرار می‌دهد.

باقری مقدم، با اشاره به ایجاد فرصت برای استخدام نخبگان در دستگاه‌های اجرایی کشور افزود: سازمان اداری و استخدامی ظرفیت برای استخدام ۲۰۰۰ نفر را اعلام کرده است، بر همین اساس نیز بنیاد ملی نخبگان، متناسب با همین ظرفیت، تعدادی از افراد واجد شرایط را شناسایی کرده است. لازم است تا دستگاه‌های اجرایی با سازمان اداری و استخدامی همکاری کنند و در جذب این افراد اهتمام بورزند. برخی از دستگاه‌ها ظرفیت خود را اعلام آمادگی کرده اند و از جمله وزارت نیرو، ارشاد، دانشگاه فرهنگیان و سایر دستگاه‌ها اعلام آمادگی کرده‌اند که در مجموع نیاز به ۲۵۰۰ نخبه احصا شده است.

وی با اشاره به پیش بینی تسهیلات مسکن برای نخبگان در قالب این آیین‌نامه گفت: دولت مقرر کرده است که تعدادی از این نخبگان در دانشگاه‌های کشور جذب و به کارگیری شوند و امیدوار هستیم تا سال آینده تعداد قابل توجهی از این نخبگان در قالب هیئت علمی دانشگاه‌ها به کار گرفته شود.