بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور با استانداردسازی طراحی تأسیسات +فیلم

گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان، افزایش پرشتاب جمعیت و توسعه صنایع موجب ارتقای چشمگیر سطح مصرف انرژی و گسترش آلودگی‌های زیست محیطی در چند دهه اخیر شده است. هم اکنون در سراسر دنیا روزانه حجم قابل توجهی از سوخت‌های فسیلی برای تأمین انرژی مورد نیاز در بخش‌های صنعتی و خانگی مصرف می‌شود و با توجه حجم محدود این منابع انرژی چالش جدی برای ادامه حیات در کره زمین ایجاد شده است.

اگرچه مقاومت‌ زیادی برای تغییر روش‌های سنتی اقصی نقاط دنیا وجود دارد ولی دولت‌های می‌کوشند با برنامه‌ریزی مناسب و استفاده از ظرفیت‌های بومی تحول بزرگی را در بهینه‌سازی مصرف انرژی ایجاد کنند. قطعاً انرژی که اکنون به سادگی در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرد از مهم‌ترین سرمایه‌های هر کشور محسوب شده و باید با مدیریت مصرف آن برای آیندگان و شرایط اضطراری حفظ شود. طبق بررسی‌های صورت گرفته یکی از پرمصرف‌ترین بخش‌‌ها در زمینه مصرف گاز، قبرق و آب تأسیسات ساختمان‌های صنعتی و مسکونی است. به اعتقاد کارشناسان در صورتی که تأسیسات ساختمانی مطابق با استانداردهای به‌روز صورت گیرد می‌توان نصرف انرژی را تا حد قابل توجهی کاهش و در نتیجه هزینه پرداختی خانوار را پایین آورد.

بیشتر بخوانید:

راه‌حل‌هایی برای معضل آلودگی هوا؛ ۶ فناوری که آسمان ما را پاک می‌کند

در همین رابطه با سعید یوسفی، عضو انجمن انفورماتیک ایران و مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان گفت‌وگو کردیم. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را مشاهده می‌کنید:

آنا: طراحی تأسیسات به طور کلی به چه معناست و شامل چه مواردی می‌شود؟

یوسفی: به طور کلی تأسیسات به دو دسته تأسیسات مکانیکال و الکتریکال تقسیم می‌شود و تاسیسات مکانیکال به ۵ دسته کوچک‌تر آب و فاضلاب، سیستم‌های حرارتی، سیستم‌های سرمایشی، سیستم‌های تهویه و سیستم‌های تبرید طبقه‌بندی می‌شود. باتوجه به اهمیتی که طراحی هرکدام از این دسته‌ها دارد امکان اینکه مهندسی در همه مواردی از قبیل طراحی، اجرا و نصب متخصص باشد وجود ندارد و باید به صورت تخصصی در هر زمینه اقدام کرد. اگرچه در ایران به دلیل عدم وجود استانداردهای لازم مهندسان تأسیسات به طور کلی در همه بخش‌ها فعالیت می‌کنند و نتیجه چنین فعالیتی بروز خطای فنی در بخش‌های گوناگون طراحی تأسیسات می‌شود.

**اهمیت توجه مهندسان طراح تأسیسات به شرایط اقلیمی

یکی از موارد حائز اهمیت در زمینه طراحی تأسیسات توجه به شرایط اقلیمی است. در این خصوص با چه چالش‌هایی مواجه هستیم؟

نشریه‌ مشخصی برای استناد مهندسان طراح تأسیسات در خصوص شرایط دمایی و اقلیمی وجود دارد و مهندسان تأسیسات را بر اساس دمای بیان شده در این نشریه طراح لازم را انجام می‌دهند ولی اطلاعات موجود در این نشریه به‌روز نیست و به عنوان مثال دمای تهران در مناطق مرکزی شهر در فصل تابستان حداقل ۴۰ درجه است ولی در این نشریه دمای حدود ۳۵ درجه بیان شده است. تبعیت از این استاندارد قدیمی موجب بروز مشکلاتی در تداوم فعالیت تأسیسات می‌شود. مهندسان برای رفع مشکلات آتی دمای واقعی را در نظر می‌گیرند. معمولاً پیش از طراحی تأسیسات موقعیت اجرای پروژه مشخص شده است و مهندسان با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه طراحی را انجام می‌دهند.

طبق بررسی‌هایی که در ایران صورت گرفته است شرکت‌های فعال در زمینه مشاوره و طراحی تأسیسات پیشنهادهایی را در زمینه رعایت استانداردهای اقلیم‌شناسی مطرح کرده‌اند. بدون شک مهم‌ترین مسئله در خصوص رفع چالش‌های اقلیمی در زمینه طراحی تأسیسات در نظر گرفتن شرایط دمایی واقعی در هر منطقه است. توجه به مسئله اقلیم به طور مستقیم بر بازدهی سیستم تأثیرگذار است. موضوع دیگری که در خصوص اقلیم باید به آن توجه کرد سازگاری تجهیزات کاربردی در تأسیسات هر منطقه با اقلیم آن منطقه جغرافیایی است. برای مثال تجهیزاتی که برای به‌کارگیری در تأسیسات کشور آلمان طراحی شده ممکن است در اهواز عملکرد خوبی نداشته یا در مدت کوتاهی پس از نصب و راه‌اندازی دچار نقص فنی شود.

**بستر لازم برای تحول در مصرف انرژی در کشور وجود دارد

چه عواملی باعث شده است که کشور در زمینه بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش تأسیسات با مشکل مواجه شود؟

مهندسان طراح تأسیسات در ایران از لحاظ دانش در جایگاه جهانی خوبی قرار دارند و از این نظر با هیچ کمبودی مواجه نیستیم و هر پیشرفتی در صنعت برق رخ داده بر طراحی تأسیسات نیز اثر گذاشته است. ولی در خصوص فرایند‌های عملیاتی تولید و طراحی تأسیسات حدود ۲۰ سال از کشور‌های پیشرفته در این زمینه عقب هستیم و هنوز بر اساس روش‌های سنتی پروژه‌های طراحی تأسیسات را انجام می‌دهیم. با توجه به گزارش‌های بین‌المللی تا سال ۱۴۰۹ در حوزه‌های آب و انرژی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش تقاضا خواهیم داشت لذا ضروری است که هرچه سریع‌تر راهکار‌هایی برای پاسخگویی به این نیاز در نظر گرفته شود.

باید به این موضوع توجه شود که برای بهینه‌سازی مصرف انرژی مولد کردن انرژی راهکاری مناسب نیست و متأسفانه مصرف انرژی در بیشتر حوزه‌ها در کشور خارج از حد استاندارد است. طراحی تأسیسات بر اساس تأمین سیستم سرمایش، تأمین سیستم گرمایش، تأمین آب گرم مصرفی و تصفیه آب مصرفی موجب می‌شود بستر لازم برای بهینه‌‌سازی مصرف انرژی در ساختمان مهیا شود و بار مضاعفی برای تأمین انرژی مورد نیاز بر شبکه فعلی کشور وارد نشود. معتقدیم برای بهینه‌سازی مصرف انرژر در بخش تأسیسات همه راه‌حل‌ها در داخل کشور وجود دارد فقط باید آن‌ها را اجرایی کنیم. در صورتی که از همین امروز توجه به این مسئله را در دستور کار قرار ندهیم در آینده نزدیک برای تأمین انرژی به کشورهای همسایه وابسته می‌شویم ولی در نقطه مقابل اگر به توان داخلی در خصوص ارائه راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی توجه کنیم به راحتی می‌توانیم دانش و فناوری‌های پیشرفته کشورمان در زمینه طراحی تأسیسات را صادر کنیم.

**زیرساخت‌‌های تأسیسات حرارتی و برودتی در کشور به اندازه کافی توسعه نیافته است

آنا: وضعیت کنونی سیستم‌های حرارتی و برودتی کشور در مقایسه با سایر نقاط جهان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در بخش زیرساخت‌های حرارتی و برودتی نمی‌توان گفت از دنیا عقب هستیم ولی به اندازه کافی زیرساخت‌های خودمان را در این خصوص ارتقا نداده‌ایم. در اکثر کشورهای جهان ارتقای زیرساخت‌های لازم در حوزه طراحی تأسیسات توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و باتوجه به مقیاس پروژه‌های صنعتی هیچ دستگاه حاکمیتی در آن دخالت نمی‌کند. اگرچه علم طراحی تأسیسات علم نوپایی است ولی در صورتی که مهندسان ایرانی اطلاعات خودشان در زمینه مکانیک طراحی تأسیسات ارتقا دهند بدون شک نتیجه خوبی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی می‌گیریم.

در ادامه ویدئو گفت‌وگوی خبرگزاری آنا با یک عضو انجمن انفورماتیک ایران را مشاهده می‌کنید:

انتهای پیام/4144