گام بلند نخبگان ایرانی برای دستیابی به اولین منظومه‌ فضایی کشور

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، درست شرایطی که تحریم‌ها به اوج خود رسیده بود، پرتاب ماهواره بر‌ها و ماهواره‌های بومی به نماد پیشرفتی بزرگ درعرصه فضایی تبدیل شد. حالا با تلاش و مجاهدت متخصصان و دانشمندان این مرز و بوم ایران در میان ۱۰ کشور برتر فضایی جهان قرار دارد و در بین معدود کشور‌های صاحب این فناوری پیشرفته از جایگاهی قابل اتکا دراین صنعت برخوردار است.

دستیابی به فناوری در حوزه هوا و فضا ازجمله توانایی‌هایی است که هر کشوری با پیشرفت در آن می‌تواند به قطب مهمی در جهان تبدیل شود و به پیشرفت‌های درخشانی در این حوزه دست یابد؛ خوشبختانه در کشور ما فعالیت شرکت‌های دانش بنیان در حوزه هوا و فضا در سال‌های اخیر با پیشرفت‌های شگرفی روبرو بوده است؛ یکی از این شرکت‌های دانش بنیان در استان آذربایجان غربی موفق به طراحی و تولید ماهواره‌های فضایی شده است. از این رو با محمدحسین ذوالفقار مدیرعامل شرکت فناور گیتی اوج آذربایجان درباره عملکرد این منظومه ماهواره‌ای گفتگو کردیم. در ادامه متن کامل آن را می‌خوانید:

آنا: لطفا درباره‌ی نحوه فعالیت شرکت توضیح دهید.

خدمات این شرکت در حوزه پهپاد وماهواره شامل خدمات “فضایی و هوایی” است که در حوزه فضایی ساخت ماهواره‌های فضایی برای دستیابی به منظومه‌ی ماهواره‌های فضایی بارویکرد سنجشی، مخابراتی و ارائه خدمات در حوزه‌ی ناوبری هوایی، ناوبری کشتی، اینترنت اشیا وخدمات فضا پایه می‌باشد. 

**دریچه‌ای نو در سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان‌ها در حوزه فضایی 

آنا: درباره منظومه فضایی ماهواره‌ای توضیح دهید؟

 به تعداد مشخصی ازماهواره‌ها منظومه می‌گویند که ماموریت مشخصی را انجام می‌دهند و شرکت ما طرحی با موضوع منظومه فضایی ارائه داده است. ماهواره‌های«کیوب ست» ما با داشتن استاندارد جهانی و توجیه اقتصادی بالا در فروش و خدمات ماهواره دریچه‌ی نویی در سرمایه گذاری دانش بنیان محسوب می‌شوند.

آنا: تفاوت این منظومه با ماهواره‌های دیگر مانند ژئو چیست؟

این منظومه می‌تواند کل کره‌ی زمین را در ارتفاع ۱۲۰۰کیلومتری پوشش مخابراتی وتامین اینترنت پرسرعت دهد در صورتی که یک ماهواره‌ی مدار ژئو فقط ناحیه‌ی خاصی را پوشش می‌دهد.

**ماهواره‌های سفارشی ساز

آنا: خط تولید این ماهواره‌ها چگونه است؟

ماهواره مثل هواپیما و خودرو دارای خط تولید نیست و سفارشی ساخته می‌شود و شامل چندین مرحله‌ی ساخت است. ابتدا طراحی مفهومی و سپس طراحی جزئیات و در مرحله بعد ساخت نمونه اولیه و در نهایت نمونه مهندسی ساخته می‌شود و در آن عملکردی که انتظار می‌رود ماهواره در فضا داشته باشد تست می‌شود که تکمیل کننده پازل فناوری خواهد بود. بعد از آن تست‌های محیطی انجام می‌شود که شرایط مختلف دما و سخت فضایی در آن مد نظر گرفته می‌شود؛ و در نهایت بعد از موفقیت در همه‌ی مراحل به ماهواره پرتابی و پروازی تبدیل می‌شود.

ماهواره‌های «کیوب‌ست» با داشتن استاندارد جهانی و توجیه اقتصادی بالا در فروش و خدمات ماهواره، دریچه‌ی نویی در سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان گشوده‌اند.

آنا: در حال حاضر کشور از لحاظ فضایی و تکنولوژی کجا قرار دارد؟

همانگونه که فعالیت اولیه‌ی کشوردرصنعت هوایی با پهپاد شروع شد و در مقایسه با هواپیما سرعت توسعه به لحاظ نو بودن صنعت بسیار بالا بود، کشور به رشد خوبی در این تکنولوژی دست پیدا کرد. در حال حاضر توان کشور در ساخت و تجهیز ماهواره‌ها بسیار بالا است، فقط هم اکنون در تثبیت تکنولوژی، تجاری‌سازی وارتباط بین ماهواره‌ای مسائلی هست که به زودی مرتفع خواهد شد. در تست منظومه سازی ماهواره با ماهواره‌های دیگر لینک می‌شوند در فاز تست و به صورت همزمان ارتباط بین ماهواره‌ای تجربه می‌کنیم و در حوزه‌ی EOT خدمات می‌دهیم.

**رونمایی از اولین منظومه فضایی کشور 

آنا: درباره اولین ماهواره و منظومه رونمایی شده توضیح دهید.

تاکنون توانسته ایم سه ماهواره را تا مرحله پیش کیفی پیش ببریم و ماهواره‌ی «اروم ست» یکی از ماهواره‌های این منظومه است که رئیس جمهور از آن رونمایی کردند؛ این ماهواره از نوع ماهواره های سنجشی محسوب میشود. بدین معنا که می‌توانیم تصویر بگیریم و تصویر را بفروشیم. همچنین اولین منظومه فضایی کشور را در سال ۹۹ رونمایی شد که به واسطه تلاش‌هایی که حاج قاسم سلیمانی در دوران حیاتشان داشتند به نام ایشان نامگذاری شد که تبلوری از نام این شهید در سراسر دنیا خواهد بود.

آنا: پرتاب این ماهواره‌ها چگونه صورت می‌گیرد؟

در حال حاضر پرتابگر ما برون سپاری شده، اما خوشبختانه پرتابگر داخلی در مرحله تثبیت هستند و اگر نتیجه خوبی داشته باشند حمایت می شوند و مورد استفاده قرار خواهند گرفت. در بخش پرتابگر هم اگر حمایت بخش خصوصی صورت بگیرد جوانان ایرانی میتوانند توانایی و دانش خود را در این حوزه هم به رخ جهانیان بکشند. 

**اهمیت ارزان‌سازی تکنولوژی در حوزه فضایی

آنا: چرا به سراغ اینترنت ماهواره‌ای رفتید؟

با توجه به اینکه این ماهواره‌ها در حال حاضردر مراحل ساخت و تثبیت هستند.ما می‌توانیم با توانایی جوانان ایرانی به بحث اینترنت ماهواره‌ای ورود کنیم و ویژگی‌های متمایزی نسبت به دنیا داشته باشیم، با توجه به اینکه دنیای آینده با ارزان سازی تکنولوژی گره خورده است. فلذا اگر ما به لحاظ تفاضل قیمت ارز نسبت به ریال وارد این تکنولوژی شویم قطعا تا چند سال آینده حرف‌های زیادی برای گفتن خواهیم داشت  از آنجا که آسان سازی و ارزان سازی تکنولوژی دو پارامتر بسیار مهم برای بخش خصوصی و سرمایه گذاری در حوزه فضایی محسوب می‌شود تهیه و تولید آن از لحاظ قیمت در بازار نسبت به دنیا برای ما خیلی ارزان‌تر تمام می‌شود و به طبع خدمات آن هم ارزان‌تر می‌شود.