زمین لرزه‌ای به قدرت ۴ ریشتر «مریخ» را لرزاند/ ثبت برخورد خیره کننده شهاب سنگ به سیاره سرخ+عکس

به گزارش گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا به نقل از وبگاه (سای تک دیلی)، ۲۴ دسامبر گذشته، فرودگر اینسایت ناسا یک زمین لرزه به بزرگی ۴ را ثبت کرد.

با این حال، دانشمندان تنها بعداً علت آن زمین لرزه را فهمیدند: یک برخورد شهاب سنگی که تخمین زده می‌شود یکی از بزرگترین برخورد‌هایی باشد که از زمانی که ناسا کاوش در کیهان را آغاز کرد، روی مریخ دیده شده است.

علاوه بر این، اصابت شهاب سنگ تکه‌های یخی به اندازه تخته سنگ را حفاری کرد که بیشتر از همیشه در استوای مریخ دفن شده بودند - کشفی که پیامد‌هایی برای برنامه‌های آتی ناسا برای فرستادن فضانوردان فضانورد به سیاره سرخ دارد.

هنگامی که محققان در تصاویر قبل و بعد از مدارگرد شناسایی مریخ ناسا (MRO) دهانه خمیازه‌ای جدید را مشاهده کردند، دریافتند که این زمین‌لرزه ناشی از برخورد شهاب‌سنگ بوده است. این رویداد و اثرات آن فرصتی نادر برای دیدن چگونگی لرزش زمین در مریخ را فراهم می‌کند.

همانطور که توسط آزمایش علمی تصویربرداری با وضوح بالا (دوربین HiRISE) در مدارگرد شناسایی مریخ ناسا مشاهده می‌شود، بلوک‌های یخ آب به اندازه تخته سنگ را می‌توان در اطراف لبه دهانه برخوردی در مریخ مشاهده کرد. این دهانه در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ بر اثر برخورد شهاب سنگ در منطقه آمازونیس پلانیتیا شکل گرفت.

تخمین زده می‌شود که این شهاب سنگ بین ۱۶ تا ۳۹ فوت (۵ تا ۱۲ متر) گستردگی داشته است. این به اندازه‌ای کوچک است که در جو زمین بسوزد، اما نه در اتمسفر نازک مریخ، که تنها ۱ درصد به چگالی سیاره ما است. این برخورد در منطقه‌ای به نام Amazonis Planitia، دهانه‌ای با عرض تقریباً ۱۵۰ متر و عمق ۷۰ فوت (۲۱ متر) را منفجر کرد. برخی از پرتاب‌های پرتاب شده در اثر برخورد تا ۲۳ مایل (۳۷ کیلومتر) دورتر پرواز کردند.

با تصاویر و داده‌های لرزه‌ای که این رویداد را مستند می‌کند، تصور می‌شود که این یکی از بزرگترین دهانه‌هایی است که تاکنون شاهد شکل‌گیری هر مکانی در منظومه شمسی بوده است. بسیاری از دهانه‌های بزرگتر در سیاره سرخ وجود دارند، اما آن‌ها به طور قابل توجهی قدیمی‌تر هستند و قبل از هر ماموریت مریخ تشکیل شده اند.

این دهانه برخوردی شهاب سنگ در مریخ با استفاده از دوربین زمینه سیاه و سفید در مدارگرد شناسایی مریخ ناسا کشف شد. دوربین زمینه این تصاویر قبل و بعد از برخورد را که در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ در منطقه‌ای از مریخ به نام Amazonis Planitia رخ داد، گرفت.

اینگرید داوبار از دانشگاه براون، که رهبری گروه کاری علم تاثیر InSight را بر عهده دارد، گفت: پیدا کردن تأثیر جدیدی در این اندازه بی‌سابقه است. این یک لحظه هیجان انگیز در تاریخ زمین شناسی است و ما باید شاهد آن باشیم. 

به دلیل نشستن گرد و غبار بر روی صفحات خورشیدی خود، InSight در ماه‌های اخیر شاهد کاهش شدید قدرت خود بوده است. در حال حاضر، انتظار می‌رود این فضاپیما ظرف شش هفته آینده تعطیل شود و علم این مأموریت به پایان برسد.

اینسایت در حال مطالعه پوسته، گوشته و هسته این سیاره است. امواج لرزه‌ای کلید این ماموریت هستند و اندازه، عمق و ترکیب لایه‌های داخلی مریخ را آشکار کرده اند. از زمان فرود در نوامبر ۲۰۱۸، InSight ۱۳۱۸ مار لرزه را شناسایی کرده است، از جمله چندین مورد ناشی از برخورد‌های کوچکتر شهاب سنگ.

با این حال، زمین لرزه ناشی از برخورد شهاب سنگ در دسامبر گذشته اولین مورد مشاهده شده بود که دارای امواج سطحی بود. این یک نوع موج لرزه‌ای است که در امتداد بالای پوسته یک سیاره موج می‌زند. دومین مقاله از دو مقاله علمی مرتبط با تاثیر بزرگ، چگونگی استفاده دانشمندان از این امواج را برای مطالعه ساختار پوسته مریخ توضیح می‌دهد.

دهانه برخوردی که در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ بر اثر برخورد شهاب سنگ در منطقه آمازونیس پلانیتیا مریخ شکل گرفت، تقریباً ۴۹۰ فوت (۱۵۰ متر) عرض دارد، همانطور که در این تصویر مشروح گرفته شده توسط آزمایش علمی تصویربرداری با وضوح بالا (دوربین HiRISE دیده می‌شود.) در مدارگرد شناسایی مریخ ناسا.

شکارچیان دهانه

در اواخر سال ۲۰۲۱، دانشمندان InSight به بقیه اعضای تیم گزارش دادند که یک زمین لرزه بزرگ را در ۲۴ دسامبر شناسایی کرده اند. در ۱۱ فوریه ۲۰۲۲، این دهانه برای اولین بار توسط دانشمندانی که در Malin Space Science Systems (MSSS) کار می‌کردند، مشاهده کردند. دو دوربین روی MRO دوربین زمینه (CTX) تصاویر سیاه و سفید و با وضوح متوسط ​​ارائه می‌دهد، در حالی که تصویرگر رنگی مریخ (MARCI) نقشه‌های روزانه کل سیاره را تولید می‌کند و به دانشمندان امکان می‌دهد تغییرات آب و هوایی در مقیاس بزرگ مانند طوفان گرد و غبار منطقه‌ای اخیر را ردیابی کنند. قدرت خورشیدی InSight را بیشتر کاهش داد.

منطقه انفجار ضربه در داده‌های MARCI قابل مشاهده بود که به تیم اجازه داد یک دوره ۲۴ ساعته را که در آن ضربه رخ داده است، مشخص کند. این مشاهدات با مرکز زمین لرزه ارتباط داشت و به طور قطعی نشان داد که برخورد شهاب سنگی باعث زمین لرزه بزرگ در ۲۴ دسامبر شده است.

لیلیا پوزیولووا، سرپرست گروه علوم و عملیات مداری در MSSS، گفت: تصویر برخورد با عکس‌هایی که قبلا دیده بودم، با دهانه عظیم، یخ‌های آشکار و منطقه انفجار چشمگیر حفظ شده در غبار مریخ متفاوت بود. نمی‌توانستم تصور نکنم که شاهد برخورد، انفجار جوی و زباله‌هایی که مایل‌ها به پایین پرتاب شده‌اند، چگونه بوده است.

برخورد شهاب سنگ در ۲۴ دسامبر ۲۰۲۱ در منطقه Amazonis Planitia در مریخ.

تعیین سرعت ظاهر شدن دهانه‌ها در مریخ برای پالایش جدول زمانی زمین شناسی این سیاره بسیار مهم است. در سطوح قدیمی‌تر، مانند سطوح مریخ و ماه ما، دهانه‌های بیشتری نسبت به اینجا روی زمین وجود دارد. این به این دلیل است که در سیاره ما، فرآیند‌های فرسایش و تکتونیک صفحه، ویژگی‌های قدیمی‌تر را از سطح پاک می‌کند.

دهانه‌های جدید نیز مواد زیر سطح را در معرض دید قرار می‌دهند. در این مورد، تکه‌های بزرگ یخ پراکنده شده در اثر ضربه توسط دوربین رنگی آزمایش علمی تصویربرداری با وضوح بالا (HiRISE) MRO مشاهده شد.

یخ زیرسطحی یک منبع حیاتی برای فضانوردان خواهد بود که می‌توانند از آن برای نیاز‌های مختلف از جمله آب آشامیدنی، کشاورزی و پیشران موشک استفاده کنند. یخ مدفون هرگز تا این حد نزدیک به استوای مریخ دیده نشده است. این امر به ویژه مهم است، زیرا به عنوان گرم‌ترین بخش مریخ، مکان جذابی برای فرود فضانوردان است.