تفرقه‌افکنی میان شیعه و سنی ابزار مقاصد سیاسی است

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، سیدمحمد شیخ‌احمدی در وبینار نقش موعودگرایی در تقریب مذاهب اسلامی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که اندیشه تقریب به‌عنوان یک گفتمان، تاریخچه طولانی ندارد و حداکثر ۲۰۰ سال بیشتر از این نوع گفتمان نمی‌گذرد، اما در تاریخ اسلام و تاریخ ایران نمونه‌های مختلفی از تلاش‌هایی را مشاهده می‌کنیم که برای هم‌گرایی و تقریب مذاهب اسلامی از صدر اسلام تا دوران معاصر اتفاق افتاده است.

وی بیان کرد: اینکه تقریب مذاهب به‌عنوان یک گفتمان مورد توجه قرار گیرد، به زمانی برمی‌گردد که یک عامل بیرونی، جهان اسلام و مسلمانان را مورد هجمه قرار داد. آن هم زمانی بود که دول استعمارگر غربی (همچون انگلستان، فرانسه و ایتالیا) سرزمین‌هایی در شمال آفریقا، هندوستان، جنوب شرق آسیا و بخش‌هایی از خاورمیانه را تصرف کردند و به نوعی بر این مناطق سلطه پیدا کردند و اینجا بود که علما و اندیشمندان مسلمان به این فکر افتادند که باید در راستای مقابله با این عامل خارجی که به‌منظور تصرف سرزمین‌ها بر آمده است اتحاد و وابستگی در درون خود ایجاد کنند تا با این اتحاد و همبستگی بتوانند دست واحدی در مقابل نیروهای بیگانه و غیرخودی باشند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج افزود: این عامل مهم بیرونی سبب شد که بزرگانی از جهان اسلام ظهور کنند و در راستای مذاهب اسلامی تلاش کنند. در این راستا یک عامل داخلی هم وجود داشت که این مسئله را مهم‌تر جلوه می‌داد و آن هم یک واقعیت تاریخی بود. از دورانی که دو حکومت عثمانی و صفوی شکل گرفتند اختلافات درونی مسلمانان به شکل فزاینده‌ای افزایش یافت و شکاف‌ها گسترده شد.

شیخ‌احمدی بیان کرد: ما می‌دانیم در تاریخ اسلام، امپراطوری عثمان که با مرکزیت ترکیه حکومت می‌کرد و دایه رهبری جهان تسنن را بر عهده داشت و خلافت مورد تایید اهل سنت دنیا بود. دو قرن از شکل‌گیری حکومت عثمانی‌ها نگذشته بود که در ایران نیز حکومت صفوی شکل گرفت و آن‌ها با اعلام رسمیت مذهب شیعه در ایران خود را نماینده شیعه در دنیا معرفی کردند. البته کسانی‌که تاریخ می‌خوانند، به این امر آگاه هستند که هر دوی آن‌ها مذهب را به‌عنوان ابزار و وسیله‌ای قرار داده بودند تا سیاست‌های خود را پیش ببرند چراکه اقدامات آن‌ها نه تنها با اصول شیعه و سنی، بلکه با اصول انسانی نیز ناسازگار بود.

وی عنوان کرد: پادشاهان صفوی حتی به فرزندان خود رحم نکرده‌اند و فرزندکشی را در پیش گرفتند تا مبادا فرزندانشان علیه‌شان قیام کنند، و این امر را تبدیل به یک روال رایج امپراطوری کردند، ازاین‌رو می‌توان به این نتیجه رسید که ادعای حمایت از مذهب توسط آن‌ها ابزاری بیش برای رسیدن به سلطه‌جویی‌ها و مقاصد سیاسی نبود. اما واقعیت تاریخی این است که، با همین اقدامات در راستای برجسته کردن مذهب و تعصبات مذهبی و باز کردن شکاف‌های مذهبی موجب شدند در میان عموم مردم شکاف‌ها بیشتر شود.

این استاد دانشگاه افزود : بعد از اینگونه اقدامات جهان اسلام دو تکه شد و تبعات آن تا به امروز هم ادامه‌دار است، و این تصور که میان شیعه و سنی احساس دوری وجود دارد، ریشه در تعصبات، اختلاف‌افکنی‌ها و سیاست‌های تفرقه‌افکنانه‌ای دارد که عثمانی‌ها و صفوی‌ها در راستای سیاست‌های خود پی‌ریزی کردند و به دنبال آن جنگ‌های خانمان‌سوز و کشتارهای گسترده‌ای شکل گرفت.

انتهای پیام/۱۰۴/