رفع نیاز داروسازی با کمک دانش‌بنیان‌ها/ کربنات کلسیم با گرید دارویی تولید می‌شود

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، بیش از ۵۰ درصد از ذخایر معدنی ایران را سنگ آهک یا کربنات کلسیم تشکیل می‌دهد. معمولا این ذخایر به‌عنوان سنگ آهک معمولی و سیمان در صنایع عمرانی به کار می‌روند. با این حال کربنات کلسیم کاربرد گسترده‌ای در حوزه دارویی دارد. باوجود این که کشور ذخایر غنی از کربنات کلسیم دارد اما سالانه ۳ تا ۵ هزار تن کربنات کلسیم رسوبی یا PCP برای مصارف دارویی و غیردارویی وارد کشور می‌شود. سهم کربنات کلسیم رسوبی با گرید دارویی از این مقدار حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ تن است. PCP از طریق فناوری نه چندان پیچیده‌ای تولید می‌شود که طی آن کربنات کلسیم بازتولید، بازمتبلور یا کریستالایز می‌شود. این فناوری امکان کنترل اندازه بلورها را به اپراتور می‌دهد، این امر در تولید کربنات کلسیم معمولی یا صنعتی اتفاق نمی‌افتد. از سوی دیگر در حوزه کربنات کلسیم صنعتی خلوص محصول نهایی وابسته به خلوص ماده اولیه است اما PCP به اپراتور اجازه می‌دهد تا میزان خلوص را کنترل کند. PCP به روش سنتزی تولید می‌شود و دو کاربرد اصلی دارد که شامل تولید دارو و کاغذ باکیفیت بالا می‌شود.

بیشتر بخوانید:

سپر ایران‌ساخت در برابر اشعه ایکس/ دانش‌بنیان‌ها بار سنگین لباس‌های سربی را از دوش پزشکان بر می‌دارند

حال یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی با استفاده از روشی نوین موفق به تولید PCP برای مصرف دارویی شده است. محسن قَصوری، مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان می‌گوید؛ «نمونه‌های خارجی این محصول در دنیا وجود دارد اما قیمت تمام شده آن بسیار بالاست. روش نوین «تشدید فرایند» نام دارد و مفهوم جدیدی در جهان به شمار می‌رود، اعمال این روش به کاهش حجم فرایندها، حجم خطوط تولید و سرمایه تولید کمک می‌کند. هزینه روش ایرانی حدود یک سوم قیمت فناوری چینی است. این محصول با استاندارد USP یا US Pharmacoper تولید می‌شود. در حال حاضر دانش فنی این فناوری را به دست آورده‌ایم و در مرحله جذب سرمایه‌گذار و تامین مالی به سر می‌بریم. نمونه اولیه ساخته شده و قابلیت عرضه به بازار را دارد. طرح پایلوت آزمایشگاهی نیز انجام شده و به محض جذب سرمایه‌گذار وارد تولید انبوه می‌شویم.»

ایراد کار حوزه دارو در کشور

به گفته قصوری «براساس آمارها بیش از ۹۵ درصد داروی کشور تولید داخلی است با این حال تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد از مواد اولیه داروهایی که به عنوان داروهای تمام شده به بازار عرضه می‌شود، ساخت داخل است. یعنی مواد اولیه از کشورهای مختلف گرفته و تبدیل به داروهای نهایی می‌شود. بنابراین تامین مواد اولیه مورد نیاز در ساخت دارو مسئله بسیار مهمی است و هر ساله مقدار زیادی ارزبری دارد. این امر باعث شده که صنعت دارویی کشور به صورت غیرمستقیم به واردات وابسته باشد. در کشور واحد دارویی کربنات کلسیم در گرید دارویی تولید نمی‌کند و اگر این کار انجام دهد نیز تمام بازار را پوشش نداده بنابراین همچنان بخش زیادی از این ماده به صورت واردات تامین می‌شود.»

وی بیان می‌کند «دو ماژول ۴۰۰ و ۸۰۰ تن را برای تولید کربنات کلسیم گرید دارویی در نظر گرفته‌ایم. با ظرفیت ۴۰۰ تن می‌توانیم تمام نیاز بازار داخلی را پوشش دهیم. با ظرفیت ۸۰۰ تن نیز علاوه‌بر تامین نیاز بازار داخلی، ظرفیت صادراتی نیز ایجاد می‌شود. بازارهای هدف برای صادرات این ماده اولیه دارویی کشورهای منطقه هستند، برای مثال عراق صنعت داروسازی و چند کارخانه تولید داروی بزرگ دارد اما مواد اولیه ندارند. کشورهایی مانند امارات و عمان نیز صنعت داروسازی دارند اما مواد اولیه آنها نیز عمدتا وارداتی است. تمام کشورهای منطقه بازار مستعد صادرات این ماده را دارند. محصول ما مطابق استاندارد BP انگلستان و USP است، بنابراین منعی برای صادرات به کشورهای اروپایی وجود ندارد.»

کاربردهای کربنات کلسیم در حوزه دارو

به گفته مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان «کربنات کلسیم در حوزه دارو دو کاربرد اصلی دارد. کاربرد اول این است که عنوان ماده مؤثر استفاده می‌شود. بدن می‌تواند کلسیم را از ترکیب کربنات کلسیم جذب کند، بنابراین در ساخت داروهایی که برای جبران کمبود کلسیم مانند مکمل‌های غذایی به کار می‌رود. کلسیم در این مکمل‌ها به عنوان مکمل غذایی استفاده شده، به عبارت دیگر دارو نیست. بدن انسان کلسیم را به صورت عنصری دریافت نمی‌کند و باید داخل ترکیبی مانند کربنات کلسیم باشد تا قادر به تجزیه و جذب آن باشد. کلسیم جذب شده از کربنات کلسیم به اعضای بدن داده می‌شود و کربنات آن نیز تجزیه می‌شود.»

بیشتر بخوانید:

آموزش خلاقانه پزشکی با ابزارهای نوین فناوری/ میز تشریح مجازی، ایران‌ساخت شد

قصوری می‌گوید؛ «کربنات کلسیم به عنوان فیلر نیز استفاده می‌شود. ماه موثر تمام داروهایی که به شکل پودری ارائه می‌شوند مانند استامینوفن در یک فیلر قرار می‌گیرد. این فیلر باعث می‌شود که قرص حجم معقولی بگیرد و بتوان از آن استفاده کرد. فیلر فقط پرکننده است و به همین دلیل از کربنات کلسیم استفاده می‌شود چراکه در محیط بدن خنثی است و باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک یا حساسیت‌زا نمی‌شود. همچنین pH بدن را تغییر نمی‌دهد. فیلر کربنات کلسیم باعث می‌شود که دارورسانی به‌خوبی انجام شود. از کربنات کلسیم در خمیردندان‌ها نیز استفاده می‌شود. در بسیاری از خمیردندان‌های خارجی به جای TIO۲ از کربنات کلسیم استفاده می‌شود چراکه TIO۲ سایندگی بیشتری دارد، با بدن زیست‌سازگاری ندارد و اگر ذره‌ای از آن در دهان بماند منجر به بروز مشکلاتی چون سرطان می‌شود. کربنات کلسیم با جنس دندان همخوانی دارد و خوردن و هضم آن نیز مشکلی برای انسان ایجاد نمی‌کند.»

ساخت کاغذ سنگی با کربنات کلسیم

وی بیان می‌کند «از کربنات کلسیم در ساخت کاغذ نیز استفاده می‌شود. صنعت کاغذسازی ایران نیروهای پیشران مورد نیاز برای توسعه و بومی‌سازی کربنات کلسیم را ندارد. بنابراین PCC مورد استفاده در صنعت کاغذ همچنان مغفول مانده است. ترکیه می‌تواند بازار هدف PCC باشد. با استفاده از فناوری مشابهی می‌توان PCC مورد نیاز حوزه کاغذ را نیز تولید کرد. البته این محصول در تولید انبوه مقیاس اقتصادی پیدا می‌کند. در ایران چوب زیادی تولید نمی‌شود اما معادن کربنات کلسیم در کشور به وفور پیدا می‌شود. طرح‌هایی برای تولید کاغذ سنگی در کشور انجام شد و موفقیت‌هایی نیز در تولید به دست آورد اما این تولیدکننده نیز از PCC استفاده نمی‌کند. درواقع از کربنات کلسیم در حالت صنعتی استفاده می‌کنند که آسیاب شده است. PCC کربنات کلسیمی است که تحت واکنش شیمیایی قرار می‌گیرد و سنتز می‌شود.برای تولید PCC واحدهای ۱۰ و ۳۰ هزار تنی در نظر گرفته‌ایم.»

در صورتی که این شرکت دانش‌بنیان به مرحله تولید انبوه برسد و کربنات کلسیم گرید دارویی را بسازد، نیاز صنعت دارویی کشور به این ماده تامین می‌شود. درنتیجه مانع از خروج ارزی به مبلغ ۳.۵ میلیون دلار در سال در حوزه دارویی می‌شود. در صنعت کاغذ نیز اگر از این PCC استفاده شود، می‌توان از خروج ۵ میلیون دلار در سال جلوگیری کرد.

انتهای پیام/۴۰۲۱/پ