نشست تخصصی بررسی «فرصت‌های اقتصادی و سیاسی سازمان همکاری‌های شانگهای» برگزار شد

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، مهدی خورسند، کارشناس مسائل چین و اوراسیا در این نشست که به همت واحد جهاد اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد، با اشاره به اینکه پیوستن ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای دائمی نشده و باید رضایت همه اعضا را بپذیریم، خاطرنشان کرد: ایران و اعضای این سازمان بعد از صرف مدت زمانی باید خود را از لحاظ اقتصادی و امنیتی با شروط تعیین شده متقابل، انطباق دهند و پس از آن به‌طور رسمی، عضو دائمی سازمانی که صاحب ۲۰ درصد از خشکی های زمین و جمعیتی حدود ۳ میلیارد نفر است، می‌شویم.

کارشناس مسائل چین و اوراسیا در مورد تاریخچه سازمان همکاری‌های شانگهای، اظهار کرد: مبدأ پیدایش این سازمان پس از اختلافات مرزی که بین چین و جمهوری‌های شوروی است و همکاری امنیتی برای اتحاد نسبی و جلوگیری از تنازعات بین چین و جمهوری های هم‌مرز شکل گرفت، پس از فروپاشی شوروی همکاری اعضای این سازمان ادامه یافت و با عضویت روسیه اهداف دیگری مثل مبارزه با تجزیه طلبی، منازعات نظامی، افراطی‌گری، تروریسم، مهاجرت‌ها و همچنین مسائل اقتصادی هم دنبال شد، هدف دیگر پاسداری از مرزهای اعضای سازمان بوده، همچنین با اضافه شدن کشورهای پاکستان و هند به یک سازمان اقتصادی تبدیل شده است.

خورسند افزود: ایران از سال ۲۰۰۵ عضو ناظر در این سازمان بوده و برای عضویت در این سازمان پروسهای طولانی را گذرانده و رضایت همه اعضای دائمی را کسب کرد ولی با توجه به سیاست‌های غربگرایانه دولت قبلی در این امر دچار تعلل شدیم در صورتی که بیشتر کشورهای عضو این سازمان با عضویت ایران موافق بودند و در ادامه با توجه به جایگاه و موقعیت ژئوپلیتیک و منابع عظیم ایران اگر بتوانیم با استراتژی صحیح و مقتدرانه وارد این سازمان بشویم، برکات زیادی برای کشور به ارمغان می‌آورد.

وی در پاسخ به اینکه آیا با نپذیرفتن (FATF) و تحریم‌های آمریکا، استفاده از این موقعیت امکان‌پذیر است یا خیر، گفت: از شروط پیوستن به این سازمان، عدم تحریم‌های بین‌المللی سازمان ملل بوده که در حال حاضر ایران شامل آنها نشده و (FATF) مسئله بزرگی نیست که پذیرفته شدن کشورمان، بدون عضویت در (FATF) گواهی بر عدم تاثیر این کنوانسیون در روابط اعضای سازمان شانگهای است.

این کارشناس مسائل سیاسی افزود: امروزه جهان در حال گذار از تک قطبی بودن سیاسی دنیا بوده و بالطبع اقتصاد جهان هم در حال گذار از تک قطبی بودن به سمت چند قطبی شدن است و اینکه ما خودخواسته وارد این قراردادهای دست و پاگیر شویم، صحیح نیست و تنها هدف از بنای پیمان (FATF) تثبیت هژمونی و ایدئولوژی غربیان در اقتصاد کشورهای مستقل است و با توجه به اینکه آمریکا در حال حاضر، قدرت برتر دنیا نیست و لزومی ندارد خود را در بازی قرار بدهیم که غربیان برای ما تصمیم‌سازی کنند، همان‌طور که اعضای پیمان بریکس بیش از ۵۰ درصد مبادلات اقتصادی خود را با ارزهای ملی انجام داده و مشکلی نیز از این بابت ندارند.

خورسند با اشاره به اینکه بزرگنمایی و گره‌زدن روابط اقتصادی به این مسائل سر پوشی بر کم‌کاری و عدم تدبیر دولتی‌ها بوده، عنوان کرد: راه‌های بیشماری برای دور زدن تحریم ها و از بین بردن محدودیت‌ها وجود دارد که روابط اقتصادی فعلی ما با کشورهای همسایه و کشورهایی مثل چین و روسیه و هند، گواه آن است.

وی ادامه داد: غلتیدن در دامن شرق از ترس هژمونی غربی کار اشتباهی بوده و ما باید یک تعادل در نگاه به غرب و شرق ایجاد کنیم که از این توازن سود کسب کنیم و باید با استفاده از ظرفیت‌های داخلی، اهرم قدرت ایجاد کنیم، به‌طور مثال ایران با هزینه بالا امنیت ایجاد کرده، غرب و شرق به راحتی و رایگان از این امنیت منطقه‌ای استفاده‌های اقتصادی کرده‌اند و ما باید شرایط را به‌نفع خودمان تغییر دهیم. روابط بین کشورها درگرو منافع آن‌ها بوده و هیچ‌گاه شاهد دوستی و دشمنی دائمی کشورها نیستیم و بالطبع چین و روسیه و دیگر کشورهای شرقی هم دوستان دائمی ایران نیستند و روابط از سوی ما باید به‌صورتی انجام شود که از این اشتراکات بیشترین سود را ببریم.

این کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: تاکنون در وزن‌دهی به غرب و شرق عملکرد صحیحی نداشته‌ایم؛ به‌طور مثال در برهه‌ای، تمام اقتصاد خود را به برجام گره زدیم در صورتی که برجام ماهیت امنیتی داشت و بنای آن ربطی به اقتصاد نداشته، اشتباهات فاحش دولت قبل در تعامل با دیگر کشورها از رفتارهای غیر دیپلماتیک با سران کشورهای شرقی تا عدم جهت‌گیری صحیح کشور در اتفاقات منطقه بوده و دستگاه سیاست خارجی ایران در منازعه قره باغ ۲۰۲۰ با وجود آنکه این جنگ در پشت مرزهای ایران اتفاق افتاد؛ رفتار و کنش مناسبی از خود نشان نداد و کشورمان، جایگاهی در آتش‌بس، مفاد آتش‌بس و... نداشت در صورتی که باید یکی از مهمترین کنشگران در این منازعه بودیم.

خورسند تأکید کرد: درحال حاضر ظرفیت‌های زیادی برای نقش‌آفرینی، موضع‌گیری و کسب سود در سازمان همکاری‌های شانگهای داریم که باید به‌درستی از آنها استفاده کنیم در غیر اینصورت، نتیجه عکس دارد.

وی در مورد اولویت کنش‌های ایران در گام بعدی و برای بهره‌برداری سریع‌تر از این عضویت، گفت: باید هرچه سریع‌تر، روابط اقتصادی را با کشورهای همسایه عضو این سازمان افزایش داده و از قراردادهای اقتصادی که توسط رئیس جمهور ایران و تاجیکستان امضا شده، بهترین استفاده را ببریم.

این کارشناس مسائل سیاسی دو موضوع کریدورهای ترانزیتی و استفاده از ظرفیت‌های گردشگری را از اولویت‌های اقتصادی ایران دانست و خاطر نشان کرد: کشورهایی مثل ترکیه در حال ساختن کریدورهایی در خارج از مرز ایران هستند و ما باید هر چه سریع‌تر با ایجاد این کریدورها آن‌را به یک موضع قدرت برای خودمان تبدیل کرده که در این صورت علاوه بر درآمدزایی ارزی کرده و کشورهای مختلف را به خودمان محتاج و بخشی از تحریم‌ها را خنثی می‌کنیم و با وابستگی کشورهای صادر کننده به کریدور ایران، آنان همواره از حقوق امنیتی کشورمان دفاع می‌کنند.

خورسند در پایان با بیان اینکه در ۴۰ سال اخیر هزینه‌های زیادی برای ایجاد امنیت در این منطقه داده‌ایم و در حال حاضر باید با استراتژی صحیح، مقداری از این هزینه‌ها را کاهش دهیم، اظهار کرد: بسیاری از کشورهای این سازمان مربوط به حوزه تمدنی ایران باستان بوده و خواهان برقراری روابط عمیق با ما هستند که باید از این ظرفیت برای توسعه نفوذ فرهنگی و اقتصادی خودمان استفاده کرده و به دیپلماسی اقتصادی و فعال کردن آن در کشورهای عضو این سازمان، بها دهیم.

انتهای پیام/۴۱۶۷/