وقت‌گذرانی در فضای مجازی، تفریح نیست/ جوانان ما برنامه‌ریزی برای استفاده از زمان فراغت خود را بلد نیستند

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری آنا، بر اساس یک نظرسنجی که سال گذشته توسط وزارت ورزش و جوانان انجام شده است، 31 درصد جوانان اوقات فراغت خود را به بطالت، 27 درصد در فضای مجازی، دو درصد در مطالعه و 12 درصد در تماشای تلویزیون گذرانده‌اند. این درحالیست که بر اساس این آمار متاسفانه در اثر نبود اطلاع رسانی به موقع و صحیح، 85 درصد جوانان از برنامه های اجرا شده اوقات فراغت اطلاع نداشته‌اند.

بر همین اساس افسر افشار نادری، جامعه‌شناس در مورد ضرورت تفریح و اوقات فراغت در افراد به ویژه جوانان به خبرنگار آنا گفت: اوقات فراغت زمانی است که افراد به خود اختصاص می‌دهند و این زمان از لحاظ روحی و روانی بسیار روی افراد تاثیرگذار است. افراد صرف نظر از کارهایی که در طول روز انجام می‌دهند باید به عنوان اوقات فراغت زمانی را به خود اختصاص دهند.

وی به تفاوت‌های اوقات فراغت با اوقات آزاد اشاره کرد و گفت: متاسفانه بسیاری از مردم اوقات فراغت و آزاد را یکی می‌دانند در حالی که این دو با هم تفاوت دارد به عنوان مثال برخی می‌گویند که اوقات فراغت خود را در سفر می‌گذرانند در حالی که سفر رفتن اوقات آزاد است و فراغت یعنی اینکه از همه چیز فارغ شوند و آن وقت را صرفا به خود اختصاص دهند و تنها به کار یا هنر مورد علاقه و اعتقاد خود بپردازند زیرا افراد در طول روز ممکن است کارهایی را با وجود میل باطنی و بدون علاقه انجام دهند بنابراین ساعتی که ما به علایق خود اختصاص می‌دهیم به عنوان اوقات فراغت شناخته می‌شود.

این جامعه شناس با انتقاد از تفاوت تفریحات زنان و مردان در کشور گفت: متاسفانه در جامعه ما تفریحات، جنسیتی است و برخی از برنامه‌ها برای مردان جنبه تفریحی دارد اما زنان حتی اجازه پرداختن به آن تفریح را ندارد به عنوان نمونه می‌توان به دوچرخه سواری و انجام ورزش در خیابان اشاره کرد.

تفریح یعنی فضای مجازی!

این استاد دانشگاه ادامه داد: متاسفانه امروزه بسیاری از افراد بیشترین زمان روزانه خود را در رسانه‌های کوچک و فضاهای مجازی سپری می‌کنند و به دلیل عدم برنامه ریزی صحیح برای گذران اوقات فراغت با مشکلات روحی و روانی مواجه می‌شوند زیرا مردم تصور می‌کنند ارتباط برقرار کردن با دوستان و همکاران در گروه‌های مجازی به معنای گذران اوقات فراغت است در حالی که در واقع چنین نیست.

افشار نادری به مزایا و معایب زندگی افراد بدون تفریح و اوقات فراغت اشاره کرد و گفت: افرادی که به صورت روزانه زمانی را برای اوقات فراغت و تفریح خود در نظر نمی‌گیرند به مرور زمان دچار افسردگی و خستگی مفرط می‌شوند. همچنین نداشتن اوقات فراغت در بروز رفتارهای خشن، افسردگی و انزواطلبی افراد بسیار موثر است بنابراین وقتی خستگی روحی روانی افراد گرفته نشود آنان در جایی احساس خستگی مفرط کرده و این مبنای افسردگی، خشونت، دلسردی و یاس در انجام کارهای روزانه خواهد شد.

وی تاکید کرد: افراد باید به صورت روزانه زمانی را برای تفریح و اوقات فراغت خود در نظر گیرند و صرفا به علایق و کارهای مورد پسند خود بپردازند و افراد با اختصاص زمانی به تفریح می‌توانند ناراحتی روحی و روانی و خستگی خود را تخلیه کنند. البته استاندارد جهانی برای اوقات فراغت در نظر گرفته نشده است و تنها به ویژگی‌ها و خصوصیات روحی و روانی خود افراد بستگی دارد که هر فردی به چه میزانی از اوقات فراغت و تفریح نیاز دارد. ما نمی توانیم استاندارد یکسانی برای همه افراد در نظر بگیریم اما باید هر فرد به طور میانگین روزانه یک ساعت زمان تفریح و استراحت داشته باشد.

سینما، تفریح نداشته

براساس اطلاعات مرکز آمار ایران،‌ آخرین آمار تعداد سینماهای کشور مربوط به سال ۱۳۹۲ است که تعداد پرده‌های سینما را با عدد ۲۴۷ نمایش می‌دهد. براساس آماری که در وب‌سایت انجمن سینماداران وجود دارد از میان 141 شهر کشور تنها 61 شهر دارای سینما هستند و بقیه بدون سینما باقی مانده‌اند. در واقع بیشتر از ۴۳ میلیون نفر از جمعیت کشور حتی دسترسی به سینما هم ندارند تا حق انتخابی برای رفتن یا نرفتن به سینما داشته باشند.

میانگین دسترسی به سینمای کشور به ازای هر ۳۰۳ هزار نفر یک سینماست آماری که البته بی‌شباهت به فاجعه نیست. تعداد سالن‌های سینما البته وضعیت بهتری نسبت به سالن‌های تئاتر در سراسر کشور دارد. بسیاری از استان‌های کشور حتی یک سالن که مختص به تئاتر باشد ندارند. اجراهای نمایشی، جز نمایش‌های کمدی و موزیکال که هرازچندگاهی در سالن‌های چندمنظوره شهرها اجرا می‌شود تنها در کلانشهرها و شهرهای بزرگ رواج دارد.

9 دقیقه، سهم ایرانی‌ها از تفریح

این جامعه شناس مسایل مادی و اقتصادی را در نداشتن اوقات فراغت افراد بسیار موثر دانست و گفت: مسایل مالی و اقتصادی بیشتر از کمبود مراکز تفریحی باعث عدم استفاده جوانان از تفریح‌گاه ها می شود زیرا برای ایرانیان این مساله هنوز جا نیفتاده که باید مکان‌های خاصی را به تفریح اختصاص دهند و افراد می‌توانند جاهای مختلفی را برای تفریح پیدا کنند. البته حضور در اماکن ورزشی و تفریحی و سینما و تئاتر مستلزم صرف هزینه‌های بسیار زیادی است بنابراین یکی از دلایل اصلی خودداری جوانان از تفریح مسایل اقتصادی است و عامل بعدی این است که هنوز بسیاری از جوانان نمی‌دانند چگونه برای استفاده از زمان فراغت خود برنامه ریزی کنند بنابراین باید از سوی نهادهای مرتبط، سیاست گذاری و آموزش داده شود تا افراد زمانی را به خود اختصاص دهند و این موضوع در فرهنگ رفاهی ما تعریف نشده است.

به گزارش آنا، اخیرا مرکز آمار ایران اعلام کرده است که ایرانی‌های شهرنشین به صورت میانگین فقط ۹ دقیقه از وقت روزانه خود را صرف این تفریحات و به طور کلی هرگونه تفریح دیگری می‌کنند. براساس این آمار مردان ۱۱ دقیقه و زنان 7 دقیقه در روز برای تفریح وقت می‌گذارند. آماری که این مرکز اواخر شهریور منتشر کرد مربوط به شهرنشینان بالاتر از ۱۵ سال است، آماری که احتمالا اگر ۲۱ میلیون جمعیت روستایی را هم در نظر بگیرد میانگین کمتری برای تفریح خواهد داشت. حتی اگر میانگین فعالیت‌های ورزشی این افراد را هم در کنار فعالیت‌های تفریحی قرار دهیم به میانگین 25 دقیقه در روز خواهیم رسید. شهرنشینان ۱۶ دقیقه در روز به صورت میانگین را با ورزش می‌گذرانند. میزان تفریح در افراد بین ۱۵ تا ۲۴ سال هم که طبیعتا باید وقت بیشتری را در این حوزه بگذرانند چندان بالا نیست. میانگین ۱۴ دقیقه در شبانه‌روز، ۱۸ دقیقه در مردان و ۹ دقیقه در زنان.

از نظر آماری، فقط تعداد موزه‌های ایران به استانداردهای جهانی نزدیک است. ۴۳۰ موزه در کشور وجود دارند که بالاتر از میانگین‌های جهانی است، اما در این حوزه تعداد بازدیدکنندگان پایین‌تر از حد انتظار است. مجموعه کتابخانه‌های کشور هم در آخرین آمار رسمی ارائه شده ۱۷۰۶ کتابخانه بوده است. به این ترتیب میانگین دسترسی به کتابخانه‌ها فارغ از تعداد کتاب‌های آن‌ها به ازای هر 44هزار نفر یک کتابخانه بوده است. این آمار البته مربوط به سال 87 است و قرار بوده تا پایان سال ۹۳، تعداد کتابخانه‌ها به سه‌هزار کتابخانه برسد.