حقایق جدید درباره نجوم/ قد کشیدن کهکشانها با سیاهچاله کلانجرم
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، کهکشانها سرانجام مرحلهای را طی میکنند که در آن بیشتر گاز خود را از دست میدهند که منجر به تغییر در خواص و ساختار آنها در طول تکاملشان میشود. مدلهای فعلی تکامل کهکشان نشان میدهد که این امر باید در نهایت برای همه کهکشانها، از جمله راه شیری خود ما نیز اتفاق بیفتد. ستارهشناسان در حال حاضر بینشهای کلیدی را در مورد این فرایند علم نجوم کشف کردهاند.
عایشه آل یزیدی (Al Yazeedi)، دانشمند مرکز فیزیک سیارهای ابوظبی(NYUAD) ، اولین مقاله تحقیقاتی خود را در این زمینه منتشر کرده که شامل برخی یافتههای کلیدی در مورد تکامل کهکشانها است.
کهکشانها و جبر گیتی
کهکشانها سرانجام مرحلهای را طی میکنند که در آن بیشتر گاز خود را از دست میدهند که منجر به تغییر در خواص آنها در طول فرایند تکاملشان میشود. مدلهای کنونی تکامل کهکشانها برای ما مشخص میکند که این موضوع در مورد تمام کهکشانها صدق میکند و روزی کهکشان راه شیری خود ما نیز این مسیر را در پیش خواهد گرفت. حال آلیزیدی و تیمش این روند را بررسی کردهاند.
بیشتر بخوانید:
کشف غیرمنتظره تلسکوپ فضایی هابل/ سیاهچالههای کوچک نزدیک به هم کشف شدند
سیاهچالهها بزرگتر از آنچه در مدلهای نجومی گفته شده هستند
آل یزیدی در مورد یافتهها میگوید: «تکامل کهکشانها مستقیماً با فعالیت سیاهچالههای کلان جرم آنها (SMBH) مرتبط است. با این حال ارتباط بین فعالیت SMBHها و خروج گاز از کل کهکشان به خوبی درک نشده است. مطالعات رصدی از جمله این تحقیقات، برای روشن شدن چگونگی تأثیر SMBH مرکزی بر تکامل کل کهکشان میزبان و اثبات مفاهیم نظری کلیدی در زمینه اخترفیزیک ضروری است.»
این مقاله با عنوان «تأثیر AGN با نور کم بر کهکشانهای میزبان آنها: بررسی رادیویی و نوری خروجی در مقیاس kpc در MaNGA ۱-۱۶۶۹۱۹ » در ژورنال Astronomical منتشر شده است. یافتههای این مقاله، سازوکار خروج گاز، ویژگیها و نحوه ارتباط آن با فعالیت سیاهچاله کلانجرم در مرکز کهکشان میزبان را بررسی میکند.
سیاهچالههای کلانجرم در مرکز کهکشانها
همانطور که میدانید سیاهچاله به نقطهای در فضا-زمان اطلاق میشود که دارای گرانشی فوقالعاده است به طوری که هیچ چیز حتی نور و ذرات الکترومغناطیسی نیز نمیتوانند از میدان گرانش قدرتمند آن خارج شوند. لقب «سیاه» در عنوان سیاهچاله(Black-hole) به این دلیل است که در این پدیده تمام نوری که از افق رویداد و لبههای آن میگذرد به دام میافتد و از این لحاظ سیاهچاله رفتاری مشابه به جسم سیاه در ترمودینامیک دارد.
بیشتر بخوانید:
ناسا تصویری شگفتانگیر از کهکشان راهشیری منتشر کرد
براساس نظریه نسبیت عام اینشتین یک جرم وقتی به اندازه کافی فشرده شود، ممکن است سبب تغییر شکل و خمیدگی فضا-زمان شود که همین امر منجر به ایجاد سیاهچاله خواهد شد. به مرز این نقطه که هیچ چیزی بعد از گذر از آن قادر به خروج از سیاهچاله نیست افق رویداد اطلاق میشود.
اولین بار اجرامی که به دلیل میدان گرانشی بسیار نیرومند، حتی به نور نیز اجازه گریز نمیدهند در قرن ۱۸ کشف شدند و تا زمانی که نسبیت عام یک راه حل برای وجود آنها طرح کرد، تا حدود زیادی مبهم بودند.
در میان انواع مختلف سیاهچاله که در عالم وجود دارد، بزرگترین نوع سیاهچاله در کهکشانها، سیاهچالههای کلانجرم هستند که معمولاً در مرکز همه کهکشانها قرار دارند و دارای جرم نجومی معادل ۱۰۰ها هزار تا چندین میلیارد برابر جرم خورشید هستند.
محققان با اندازهگیری خواص خروجی NYUAD مشخص کردند که چگونه میزان خروجی نور با میزان انتشار رادیویی مطابقت دارد.
به عنوان مثال مرکز کهکشان انجیسی ۴۲۶۱ دارای سیاهچالهای کلانجرم با جرمی معادل ۴۰۰ میلیون برابر خورشید است. منجمان معتقدند که سیاهچاله کلانجرم کهکشان راه شیری در مرکز آن یعنی فاصله ۲۶ هزار سال نوری از منظومه شمسی قرار دارد.
خروج گاز از کهکشانها
در مقالهای که بهتازگی منتشر شده است یک تحقیق نوری و رادیویی دقیق در مورد کهکشان MaNGA ۱-۱۶۶۹۱۹ انجام گرفته است زیرا این کهکشان به نظر میرسد دارای هسته فعال کهکشانی (AGN) است. ریختشناسی رادیویی دو گوشه مرکز کهکشان نشانه واضح دال بر فعالیت AGN را آشکار میکند که میتواند باعث خروج نور شود.
محققان با اندازه گیری خواص خروجی NYUAD مشخص کردند که چگونه میزان خروجی نوری با میزان انتشار رادیویی مطابقت دارد.
بیشتر بخوانید:
ناسا تصویری شگفتانگیر از کهکشان راهشیری منتشر کرد
نویسندگان این تحقیق از اعضای برنامه کاوادر NYUAD (NYUAD's Kawader) هستند که یک بورسیه تحقیقاتی ملی در زمینه تحقیقات پیشرفته دانشگاهی است. این برنامه فشرده ۳ ساله منحصر به فرد برای فارغالتحصیلان با در نظر گرفتن مدرک کارشناسی ارشد یا حرفهای در زمینه تحقیقات طراحی شده بود. مقاله مزبور به کمک تحقیقات مختلف بینالمللی به رشته تحریر درآمده است هر چند در صدر تحقیقات آن امارات متحده عربی قرار دارد.
انتهای پیام/۴۱۶۰/پ
انتهای پیام/