دایرة المعارف دانش‌بنیان‌ها ۱۰۳؛
در همایش وحدت حوزه و دانشگاه
حجت‌الاسلام قمی: نامه رهبری خطاب به جوانان غرب برای ایجاد تعامل بین اسلام و جوانان غربی نوشته شد/ ضیاء هاشمی: وحدت حوزه و دانشگاه تنها یک دغدغه فرهنگی نیست
همایش وحدت حوزه و دانشگاه صبح امروز در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار و در آن چالش‌ها و فرصت‌های پیش وری دانشگاه‌ها و حوزهها و تعامل این دو نهاد بررسی شد.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، همایش وحدت حوزه و دانشگاه صبح امروز در سالن شهدای جهاد علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برگزار شد. در ابتدای همایش دکتر فریدون رحیم‌زاده، مدیرکل دفتر سیاست گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم توضیحاتی درباره جزئیات این برنامه و فعالیت‌های ارائه داد.
در ادامه مراسم آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در پیامی تصویری درباره لزوم وحدت حوزه و دانشگاه سخن گفت. سپس حجت‌الاسلام دکتر محسن قمی، معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، ضمن اشاره به چالش‌های بین حوزه و دانشگاه گفت: «این چالش‌ها از زمان مشروطه وجود داشت، اما روابط وحدت‌گونه بین حوزه و دانشگاه ریشه در انقلاب اسلامی دارد. امام خمینی(ره) نیز همواره در فرمایش‌های خود بر وحدت حوزه و دانشگاه تأکید داشتند و حتی در وصیت‌نامه خود نیز روحانیان و دانشگاهیان را به وحدت دعوت کردند و گفتند اگر این دو مغز متفکر با یکدیگر همکاری کنند کشور روی سعادت را خواهد دید.»
او ادامه داد: «حتی مقام معظم رهبری نیز در مراسم 14 خرداد در مرقد مطهر امام خمینی(ره) نیز تاکید کردند اگرچه که همواره قرائت‌های مختلفی از فرمایش‌های امام شده است، وجه مشترک تمامی این قرائت‌ها اشاره به تاکید ایشان بر وحدت حوزه و دانشگاه بود.»
قمی ضمن تأکید بر این نکته که وحدت حوزه و دانشگاه حق طبیعی مردم است، گفت: «کسانی که به وحدت حوزه و دانشگاه آسیب می‌زنند در واقع به مردم آسیب وارد کرده‌اند. باید بعد از گذشت 70 سال از اولین سخنان امام تاکنون گام‌های دیگری نیز برای تحقق این امر برداشته شود زیرا در سال 1357 تعداد دانشجویان کشور زیر 200 هزار نفر بود اما اکنون حدودا 4.5 میلیون دانشجو در کشور مشغول به تحصیل هستند، همچنین فضای دانشگاه‌ها، سرفصل دروس، استادان و... دچار تغییرات بنیادینی شده است. پیش از انقلاب دانشگاه نقش جدی در تربیت فرهنگ توده مردم نداشت اما اکنون دانشگاه‌ها هم در سطح ملی و هم در سطوح بین‌المللی تغییرات چشمگیری داشته‌اند.»
نقشی پررنگ دانشگاه در فرهنگ عمومی
معاون ارتباطات بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری خاطر نشان کرد: «نقشی که دانشگاه در فرهنگ عمومی ایفا می‌کند نقش کمی نیست، زیرا دانشگاه در متن فرهنگی جامعه قرار دارد. پس از انقلاب برای حوزه نیز در دانشگاه ها سهمی تعریف شد، به عنوان مثال علاوه بر استقرار روحانیون در دانشگاه‌ها و تأسیس مساجد در دانشگاه، دروس معارف نیز به سرفصل‌ها افزوده شد.»
او اسلامی شدن علوم به ویژه علوم انسانی را یکی دیگر از مراحل وحدت حوزه و دانشگاه عنوان کرد و افزود: «اسلامی شدن علومی نظیر علوم انسانی باعث شد که ارتباطات بین حوزه و دانشگاه که پیش از این صرفا مکانیکی بود به ارتباطی دینامیکی تبدیل شود؛ اگرچه که همواره برداشت‌ها و نظرات مختلفی درباره اسلامی شدن علوم انسانی مطرح شده است.»
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: «مراکز آموزشی و پژوهشی در سطوح بین‌المللی روز به روز گرایش بیشتری به اخلاق و دین پیدا می‌کنند،این مسئله می‌تواند ریشه در سوء استفاده‌هایی داشته باشد که از علم و فناوری صورت گرفته است. همچنین علم قادر نیست به تعدادی از سوالات اساسی و مربوط به سرشت انسانی پاسخ دهد؛ در نتیجه به دنبال پاسخی برای این مسائل در دین گشتند.»
او تأکید کرد: «البته نباید این گرایش به دین و اخلاقیات مبنایی برای تشویق و تنبیه علمی در دانشگاه‌ها شود، به عنوان مثال نباید به واسطه سوابق درخشان دینی فردی برای او امتیازات ویژه‌ای در محیط آکادمیک قائل شد، بلکه باید همواره تعادل را مبنای کار قرار داد.»
او به نامه اخیر مقام معظم رهبری خطاب به دانشجویان اروپایی و آمریکایی اشاره کرد و افزود: «این نامه در شرایطی منتشر شد که اسلام‌ستیزی در عرصه‌های بین‌المللی رشد پیدا کرده بود، از طرفی شرایطی به وجود آمده بود که جوانان غربی از تمدن غربی ناامید شده بودند، در متن اروپا ضدیت با رژیم صهونیستی افزایش یافته بود و گروه‌های طرفدار معنویت، خانواده، دین در حال افزایش بودند. در واقع مقام معظم رهبری برای دفاع از مسلمانان این نامه را با پیش فرض ایجاد تعامل بین اسلام و جوانان غربی نوشتند و در نامه تأکید کردند که تروریسم درد مشترک همه ماست.»
قمی خاطر نشان کرد: «باید از ظرفیت دانشجویان ایرانی که در کشورهای دیگر مشغول به تحصیل هستند، استفاده کرد. همچنین می‌توان با همایش‌های بین‌المللی در علوم انسانی و معرفتی تاثیرگذاری بیشتری در عرصه بین‌الملل داشته باشیم.»
او در انتهای سخنانش پیشنهادهایی به مسئولان و دست‌اندرکاران عرصه دانشگاه و حوزه داد و افزود: «در زمینه‌های فرهنگی باید به سمت رفتارهای مسئولیت‌زا پیش رفت نه به سمت محدودیت‌زایی، همچنین نباید فقط برای دانشجویان کار فرهنگی انجام داد بلکه باید زمینه‌ها را آماده کرد تا خودشان در امور فرهنگی دخیل باشند، از طرفی دانشگاه‌ها باید برای سلایق مختلف تنوع فرهنگی داشته باشند به علاوه در کارهای فرهنگی صبر پیشه کنند.»
وحدت حوزه و دانشگاه تنها یک دغدغه فرهنگی نیست
در ادامه مراسم سیدضیاء هاشمی، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: «امیدورایم که چنین نشست‌هایی بتواند نقطه عطفی برای اعطلای دانشگاه، پیشرفت علم و تقویت وحدت بین حوزه و دانشگاه باشد. جلساتی از این دست تنها به دلیل بزرگداشت بزرگانی چون شهید مفتح نیست، بلکه باید تلاش کرد در این جلسات دغدغه‌های این بزرگواران به همگانان شناسانده شود.»
او ادامه داد: «من از جامعه دانشگاهیان و روحانیان تقاضا دارم که در چنین جلساتی سوالات و بحث‌های چالش برانگیز و کلیدی را مطرح کنند تا به ابهامات حوزه و دانشگاه پاسخ داده شود.»
هاشمی خاطر نشان کرد: «هدف، غایت و لزوم این وحدت بارها توسط بزرگان تاکید شده است زیرا این مسئله تنها یک دغدغه فرهنگی نیست و با بسیاری از حوزهها مرتبط است.»
در انتهای مراسم از کتاب «وحدت حوزه و دانشگاه؛ رویکرد تحلیل-تاریخی» که حاوی 11 سخنرانی علمی و 3 کرسی آزاداندیشی است رونمایی شد.
انتهای پیام/
