رؤیای کسب درآمد از اعزام انسان به مریخ/ در ذهن «ماسک» آفریقایی چه می‌گذرد؟

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، اسپیس‌ایکس(SpaceX) شركتی فضایی خصوصی است که توسط ایلان ماسک تأسیس شده و نخستین شرکت خصوصی به شمار می‌رود که فضانورد به مدار زمین منتقل کرده است. در ابتدا کمتر کسی این شرکت را جدی می‌گرفت اما موفقیت‌هایش در سال‌های اخیر،  آن را در کانون توجهات جهانی قرار داده است.

ایلان ماسک کیست و چرا در حال ساخت موشک است؟

ایلان ماسک(متولد 1971) یک مخترع و کارآفرین متولد آفریقای جنوبی است که دارای مدرک  فیزیک از دانشگاه پنسیلوانیا است و براساس مصاحبه‌هایش به این دلیل راکت به فضا پرتاب می‌کند که رؤیاهایش را محقق سازد و برنامه‌هایش را عملی کند. ماسک در زمینه راکت‌سازی آموزش رسمی ندیده است، اما همواره به بازارهای جدید و نوآورانه خصوصاً در زمینه فناوری چشم دوخته است. او یکی از بنیانگذاران پی‌پال(PayPal) بود و ثروت اولیه خود را از این طریق به دست آورده است. ماسک از آن زمان تاکنون تسلا، سولارسیتی، بورینگ کمپانی و... را تأسیس کرده است. او مانند بسیاری دیگر  در اوایل سال 2000، متوجه شد که ناسا در زمینه پرتاب فضاپیما به مدار نزدیک زمین عقب‌نشینی کرده و  به کشورهای دیگر وابسته شده است. به همین دلیل در سال 2002 شرکت فناوری‌های اکتشافات فضایی موسوم به اسپیس‌ایکس را تأسیس کرد تا این شکاف را پر کند.

اسپیس‌ایکس چه کارهایی انجام داده که شرکت‌های دیگر انجام نداده‌اند؟

اسپیس‌ایکس اولین اقدام بزرگ خود را در سال 2010 انجام داد. آنها اولین شرکتی بودند که محموله‌ای را به سمت مدار پرتاب کردند و آن را دست‌نخورده به زمین بازگرداندند؛ کاری که فقط سازمان‌های دولتی مانند ناسا یا روسکوسموس روسیه قبلاً انجام داده بودند. فرود قائم و بازیابی بخش اول موشک فالکون-9 در 21 دسامبر 2015 اقدام پیشگامانه دیگری بود که این سازمان انجام داد.  اسپیس‌ایکس در سال 2020، فضاپیمای سرنشین‌دار به مدار نزدیک زمین فرستاد و کاری بی‌سابقه را انجام داد.

آیا راکت‌های اسپیس‌ایکس ویژگی خاصی دارند؟

پیشرفت در صنایع موشکی سیر صعودی بسیار تدریجی داشته است. علوم پایه موشک‌های سوخت مایع از زمان رابرت گدار(Robert Goddard) تاکنون تغییر چندانی نکرده است. با این وجود پیشرفت‌های اسپیس‌ایکس در حاشیه انجام می‌شود و ماسک در این زمینه کارش را خوب انجام داده است. موشک‌های او پیمانه‌ای یا ماژولار(modular) هستند، به عنوان مثال راکت مدل فالکون-9 دارای 9 موتور است.

فالکن هِوی یا فالکن سنگین (Falcon Heavy) که به اختصار (FH) نامیده می‌شود و در سال 2018 نخستین پروازش را انجام داد، دارای 27 موتور در سه خوشه 9 موتوره است. تقریباً 80 درصد قطعات در هر موشک اسپیس‌اکس در کارخانه خود شرکت ساخته می‌شوند. ماسک به‌شدت نسبت به برون‌سپاری حساس است و تلاش می‌کند تا جای ممکن وابستگی به خارج از مجموعه را کاهش دهد. این کار اولاً باعث می‌شود قیمت هر محموله پایین آید، ثانیاً باعث می‌شود هماهنگی بین قطعات افزایش یابد و ثالثاً کنترل کیفیت را در کارخانه مقدور می‌سازد. ناسا و نیروی هوایی آمریکا تخمین زده‌اند که هزینه انجام‌شده برای پرتاپ موشک فالکون-9 در اولین پرواز خود 440 میلیون دلار بوده است، یعنی حدود یک‌سوم هزینه‌ای که ناسا هزینه کرد.

رقبای اصلی ماسک چه کسانی هستند؟

چند رقیب جدی برای اسپیس‌ایکس وجود دارد. یکی از آنها بوئینگ است، شرکت تولید هواپیما مسافربری و صنایع هوایی قدیمی آمریکا  که پیشینه‌ای بیش از یک قرن دارد. بوئینگ در حال تست و توسعه فضاپیمای CST-100  برای انجام مأموریت اعزام خدمه به ISS  است. احتمالاً می‌توانیم اسپیس‌ایکس را در اولین مرحله رقابت میان این دو شرکت، در بهار امسال پیروز قلمداد کنیم زیرا ماسک توانست دراگون را با موفقیت به ایستگاه بین‌المللی فضایی بفرستد. این در حالی بود که بوئینگ به دلیل بروز چند خطا پرواز خود را لغو و به سال 2021 موکول کرد.

رقیب بعدی اوربیتال ساینسز است؛ شرکتی خصوصی که برخی از قطعات ایستگاه فضایی بین‌المللی را تأمین می‌کند. هر چند فضاپیمای پشتیبانی این شرکت یعنی سیگنِس در سال ۲۰۱۴ کمی پس از پرتاب منفجر شد اما همکاری گسترده و دیرینه‌اش با ناسا، آن را به شرکتی مورد اعتمادتر از بقیه رقبا تبدیل می‌کند.

رقیب دیگر اسپیس ایکس، ائتلاف پرتاب و راه‌اندازی(ULA) است. ماسک در جریان به دست آوردن قرارداد ماهواره «AFSPC-52» طی یک مناقصه موفق شد ULA را شکست دهد. رقیب خارجی ماسک، شرکت انگلیسی ویرجین گلکتیک است. احتمالاً از دیدگاه اسپیس‌ایکس این شرکت فعلاً یک رقیب حاشیه‌ای محسوب می‌شود.

شرکت وولکان اوراسپیس نیز متعلق به یکی از مدیران سابق مایکروسافت یعنی پل آلن(Paul Allen) است و می‌خواهد در بخش گردشگری فضایی نقش‌آفرین باشد اما هنوز تا تبدیل شدن به یک رقیب جدی فاصله زیادی دارد. جف بزوس(Jeff Bezos) بنیانگذار آمازون نیز با شرکت بلو اورجن، خود را یک بازیگر بزرگ در عرصه فضایی می‌داند و چند سال پیش فضاپیمایی را به صورت قائم به فضا فرستاد و برگرداند اما کارشناسان می‌گویند برای اعزام فضانورد به فضا راهی طولانی در پیش دارد.

اهداف آتی ایلان ماسک چیست؟

ماسک می‌خواهد به یک پیشرو در صنایع فضایی تبدیل شود. بزرگترین رؤیای او اعزام انسان به مریخ است. برآورد اولیه وی این است که بتواند انسان‌ها را با هزینه‌ای کمتر از 500 هزار دلار به ازای هر صندلی به مریخ بفرستد.  او در سال 2012 به مجله تایم گفت: «من دوست دارم خودم به فضا بروم، اما باید از این کار چشم پوشی کنم،» او با اشاره به پنج پسر و شرکت‌هایش گفت: «من باید مراقب خطرات شخصی نیز باشم.»

انتهای پیام/پ