ارتباط مؤثر میان هسته اصلی انجمن‌های علمی با اساتید و دانشجویان وجود ندارد / 5 راهکار برای تقویت انجمن‌های علمی

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، تولید علم یکی از مسائل مهم و راهبردی برای کشور محسوب می‌شود که عصاره آن می‌تواند از دلِ دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی بیرون بیاید؛ انجمن‌های علمی دانشجویی از جمله تشکل‌هایی هستند که می‌توانند به‌طور جدی به موضوع تولید علم وارد شوند و فعالیت آن‌ها کمتر رسانه‌ای می‌شود.

اهمیت دادن به نقش دانشجویان در توسعه علم و فناوری کشور و توجه کافی نکردن نهادهای متولی در پرداخت سطحی به ترویج و توسعه علم در جایگاه حقیقی آن، خبرگزاری آنا را بر آن داشت تا در راستای سیاست ذاتی خود در سلسله گفتگوهایی پای صحبت رؤسای دانشگاه‌ها، اساتید، نخبگان و دانشجویان عضو انجمن‌های علمی بنشیند و با ارائه راهکارهایی به مسائل و چالش‌های این انجمن‌ها بپردازد.

در این گفتگو میزبان صدیقه صالحی، دبیر انجمن علمی دانشجویی رفتار حرکتی دانشگاه الزهرا (س) هستیم که در ادامه مشروح این گفتگو را می‌خوانید.

بیشتر بخوانید:

پژوهش‌ باید برای آبادانی کشور باشد نه قبولی در پایان‌نامه/ جهاد علمی نیازمند نیروی جوان و با انگیزه است

لزوم اعتماد صنعت و دانشگاه به یکدیگر برای تحقق تولید علم

آنا: دانشگاهیان چگونه می‌توانند به تولید علم کمک کنند؟

صالحی: دانشگاه مرکز تحولات اساسی در هر جامعه‌ای است. حتی اگر بخواهیم از زوایای دیگر به این مسئله نگاه کنیم متوجه تغییرات در کشورهایی که حرکت رو به جلو دارند می‌شویم و برعکس در کشورهای جهان سوم شاهد این مسئله هستیم که جامعه و به‌خصوص دانشگاهیان درگیر مسائل بی‌فایده و کم‌اهمیت اجتماعی هستند.

باید به گونه‌ای عمل کنیم که  صنعت به دانشگاه اعتماد کند و دانشگاهیان نیز توانایی‌های خود را به صنعت اثبات کنند. در واقع تحقیقات دانشگاهی، پژوهش‌ها و نتایج آن باید واقع‌بینانه و منطبق بر نیاز کشور باشد و دانشگاه باید پتانسیل خوبی برای تحقق این امر داشته باشد.

حضور دانشجویان خوب به ویژه در مقاطع تحصیلی بالا در کنار اعضای هیئت علمی دانا و به‌طور کلی در اختیار داشتن سرمایه انسانی در کنار امکانات منحصر به فرد آزمایشگاهی و کارگاهی توانمندی و توانایی حرکت دانشگاهیان به سمت پژوهش‌های منطبق بر نیاز کشور را افزایش می‌دهد.

زمانی که صحبت از تولید علم می‌شود، در ایران به میزان مقالات چاپ شده توجه می‌کنند. هر چند تولید مقاله ضروری است و جایگاه کشور را در سطح بین‌المللی از نظر علمی تعیین می‌کند اما واقعیت این است که دانشگاهیان باید به سمت صنعت حرکت کنند و صنعت نیز باید پس از اعتمادسازی دانشگاه به آن‌ها اعتماد کند تا دانشگاه بتواند کمک حال آن‌ها شود و این حرکتی است  که باید محقق شود.

ضرورت تغییر نگاه اساتید از حالت خودمحوری به مهارت‌محوری

نمی‌توان انتظار داشت دانشجو هم درس بخواند، هم پژوهش بکند و هم تولید علم کمک کند. باید شرایط را برای او تسهیل کرد، تا زمانی که نگاه اساتید از حالت خودمحوری به کشورمحوری و مهارت‌محوری خارج نشود، همچنان جهان سوم خواهیم ماند و به دانشجوی نخبه اجازه نمی‌دهیم پیشرفت کند.

ارتقای تفکر انتقادی و افزایش اعتماد به نفس دانشجویان؛ کارکرد اصلی انجمن‌های علمی

آنا: نقش انجمن‌های علمی دانشجویی در پیشرفت علمی کشور به چه میزان است؟

صالحی: انجمن‌های علمی یکی از مهم‌ترین کانون‌های علمی و تأثیرگذار در تولید علم  و روند فعالیت‌های علمی محسوب می‌شوند. همان‌طور که یک خانواده از اعضای آن تشکیل می‌شود، انجمن‌های علمی نیز سازنده جامعه علمی کشور هستند و از کوچکترین عضوهای آن محسوب می‌شوند.

انجمن‌ علمی علاوه بر تبادل افکار و آرا، نشاط علمی را به همراه می‌آورد و اجرای برنامه‌های علمی همسو با آموزش‌های دانشگاهی نقش مهمی را در پیشبرد اهداف علمی ایفا می‌کند. به‌طور مشخص انجمن‌های علمی بخشی از نظام اجتماعی علم هستند و در پیشبرد علم نقش مهمی دارند. در انجمن‌ها تلاش‌های علمی فردی به جمعی و گروهی تبدیل می‌شود و در واقع هرچه این ارتباط گسترده‌تر شود چرخه فعالیت‌های علمی هم بیشتر می‌شود.

انجمن‌‌های علمی در صورتی‌كه خوب فعاليت کنند و بتوانند نقش خوبی در جذب حداكثری دانشجویان در دوران تحصیل در انجمن‌های علمی ايفا کنند، پل ارتباطی مؤثری میان اعضای هیئت علمی، دانشجویان و مسئولان خواهند بود.

انجمن‌های علمی دانشجویی با اتکا به نیروی انگیزشی بالای نیروهای جوان خود، سهمی جدی در توسعه اهداف دانشگاهی ایفا می‌کنند و از این زاویه می‌توان برای این انجمن‌ها کارکردهای متعددی از جمله ایجاد ارتباط و پیوستگی بین دانشجویان، فارغ‌التحصیلان و اساتید، ارتقای سطح علمی دانشجویان، شناسایی فرصت‌های شغلی، بهبود مهارت‌ها و غنی کردن توسعه فردی و حرفه‌ای، رعایت حقوق و حمایت از دانشجویان، ارائه تسهیلات و اطلاعات به دانشجویان جدیدالورود، ایجاد انگیزه برای تحصیل، ارتقای تفکر انتقادی، افزایش اعتماد به نفس دانشجویان، تقویت روحیه همکاری و کار گروهی، ارزیابی سطح علمی رشته‌ها، ارتباط علمی با سایر دانشگاه‌ها و مراکزپژوهشی، توسعه مهارت‌های ارتباطی دانشجویان، تقویت حس سازندگی و کاهش تنش‌های ایجاد شده در اثر وارد شدن به عرصه پر چالش دانشگاه در نظر داشت.

انجمن‌های علمی از وزارت علوم انتظار بیشتری برای کمک دارند

آنا: رویکرد وزارت علوم را در خصوص حمایت کردن از انجمن‌های علمی دانشجویی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

صالحی: نمی‌توان از حمایت‌های وزارت علوم از جمله برگزاری جشنواره‌های مختلف همچون جشنواره حرکت، سخنی به زبان نیاورد ولی انتظار انجمن‌های علمی در خصوص حمایت‌های مالی از طرف این وزارتخانه، بسیار بیشتر از وضعیت فعلی است.

عدم ارتباط مؤثر میان هسته اصلی انجمن‌های علمی با اساتید و دانشجویان

آنا: آسیب‌ها و چالش‌های انجمن‌های علمی دانشجویی چیست؟

صالحی: از جمله چالش‌های انجمن‌های علمی دانشجویی عدم ارتباط مؤثر میان هسته اصلی انجمن‌های علمی با اساتید و دانشجویان است. محدود شدن فعالیت‌ انجمن‌های علمی به برگزاری دوره‌ها و یا دوره‌هایی با کیفیت پایین، تبلیغات ناکافی، پرداختن به مسائل حاشیه‌ای غیر از فعالیت‌های علمی و پژوهشی و کمبود بودجه مالی از دیگر چالش‌های انجمن علمی است. با توجه به اینکه فعالیت‌ انجمن علمی کاملاً داوطلبانه و از روی علاقه است انتظار می‌رود دغدغه مالی، اصلی‌ترین  چالش اعضای انجمن‌ها نباشد.

 5 راهکار برای تقویت انجمن‌های علمی

آنا:چه راهکاری برای تقویت انجمن‌های علمی در دانشگاه‌ها وجود دارد؟

صالحی: 1) فراهم ساختن ساختارها و سازوکارهای لازم برای ایجاد و افزایش مشارکت فعال در دانشجویان.

2) باید شرایط را برای ایجاد، تداوم و کیفیت‌سازی مشارکت و پویایی محیط دانشگاهی به وجود آورد تا موجب پیشرفت دانشجویان و توسعه دانشگاه شود.

3) آنچه یک نهاد علمی را به‌صورت منظم، منسجم و کارآمد تبدیل می‌کند، مشارکت اجتماعی بین اجزای مختلف نهاد یا به عبارتی کنش متقابل جمعی اعضای آن است.

4) تصمیم دانشجویان برای مشارکت در انجمن‌های علمی بیشتر کنشی منفعت‌طلبانه و سودنگر دارد. به این صورت که آن‌ها از مشارکت در انجمن‌های علمی توقع منفعت آنی دارند. کما اینکه مزایای عضویت در انجمن‌ها آن‌ها را جذب به مشارکت کرده و همچنین ارتباط انجمن با گروه‌های آموزشی نیز از سوی دیگر برای دانشجویان انگیزه‌ای برای مشارکت و همکاری فراهم می‌سازد.

5) افزایش مزیت‌های عضویت در انجمن‌های علمی دانشگاهی، اطلاع‌رسانی این مزایا، برجسته‌سازی آن‌ها و همچنین بهبود و تقویت ارتباط بین انجمن‌های علمی و گروه‌های آموزشی مرتبط با هر انجمن و فراهم کردن شرایط برای ایجاد ارتباط بین اعضای انجمن‌ها و اساتید می‌تواند در سطح مشارکت دانشجویان در این نهاد علمی مؤثر باشد.

انجمن‌های علمی می‌توانند پل خوبی برای افزایش ارتباط صنعت با دانشگاه باشند

آنا: برای اینکه انجمن‌های علمی دانشجویی فارغ از برگزار کردن کارگاه‌ها و سمینارهای آموزشی به تولید علم و حل مسائل کشور از طریق علم روی بیاورند چه کاری باید انجام دهند؟

صالحی: انجمن‌های علمی می‌توانند پل خوبی برای افزایش ارتباط صنعت با دانشگاه باشند تا صنعت از یافته‌های با ارزش پژوهشگران بهره‌مند شود و همچنین دانشجویان فرصت حضور در فضای صنعتی را داشته باشند تا فعالیت‌هایشان محدود به کارهای آکادمیک نباشد. تحقیق، جستجو و پژوهش در خصوص رفع مشکلات کشور در حوزه دانشگاه و همکاری انجمن‌ها با رسانه‌ها می‌تواند به روی آوردن دانشجویان به سمت تولید علم کمک کند.

آنا: نحوه آشنایی و علاقه شما به حضور و فعالیت در انجمن‌های علمی چگونه آغاز شد؟

صالحی: بنده از دوران ترم اول که در دانشگاه الزهرا (س) مشغول به تحصیل بودم، با فعالیت‌های داوطلبانه و مؤثر انجمن‌های علمی آشنا شدم. همچنین قبل از ورود به دانشگاه با توجه به اینکه برادرم دانشجو بودند و در دانشگاه فعالیت داشتند آشنایی با فضای انجمن علمی داشتم و سال‌هاست که در انجمن‌های علمی در حد ظرفیت  و توانایی خودم در خدمت دانشجویان هستم.

آنا: درباره انجمن علمی رفتار حرکتی دانشگاه الزهرا (س) توضیح دهید.

صالحی: انجمن علمی دانشجویی رفتار حرکت دانشگاه الزهرا (س) یکی از انجمن‌های فعال این دانشگاه است. از فعالیت‌های این انجمن می‌توان به برگزاری چند دوره مربیگری تربیت بدنی رشدی، برگزاری کارگاه‌های مهارت‌آموزی، تهیه کتاب صوتی، تهیه کتاب الکترونیک و... اشاره کرد.

انتهای پیام/4118/