بیکاری، معضلی که با کرونا شدت گرفت و با فناوری مهار میشود
به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانشبنيان گروه فناوری خبرگزاری آنا، اخیراً مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت تعاون اعلام کرد از زمان شیوع کووید-۱۹ تا اواسط تابستان حدود ۸۵۰ هزار نفر بیکار شدهاند. این آمار در بریتانیا ۲,۷ میلیون نفر بوده است.
همچنین بر اساس گزارش سازمان بینالمللی کار، نزدیک به ۲۵ میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل شیوع ویروس کرونا شغل خود را از دست خواهند داد.
اما پرسشی که در این گزارش میخواهیم مورد بررسی قرار دهیم، بررسی پدیده بیکاری از زاویهای دیگر است. آیا اگر این همهگیری به وقوع نمیپیوست کارگران در درازمدت شغل خود را حفظ میکردند؟ این مشاغل چگونه تحت تأثیر تحولات خودکارسازی قرار خواهند گرفت؟
به نظر میرسد کرونا به روندی که ناگزیر باید طی کنیم، تنها سرعت بخشیده است. بااینحال، همه به یک اندازه از بیکاریهای اخیر رنج نمیبرند. کسانی که ثروت زیادی انباشتهاند(یعنی یک درصد از جامعه) احتمالاً در خانههای بزرگ خود در شمال شهر، اوقات بهتری را خواهند گذراند، چون بهای املاک و زمینهایشان دائماً در حال بالا رفتن است. طبقه متوسط نیز سخت آسیبدیده و آسیب خواهد دید؛ اما بهاحتمالزیاد بهسلامت از این طوفان عبور خواهد کرد. بالاخره آنها طی سالها کار و تلاش موفق شدهاند امکاناتی حداقلی را برای خود دستوپا کنند. اما متأسفانه، اکثریت عظیم افراد در طبقه پایین با حقوق کمتر، پسانداز اندک و مستأجران همیشگی، بیشترین آسیب را خواهند دید.
اما اجازه دهید تحلیل در این موضوع را به کارشناسان همان حوزه واگذار کنیم. از جنبه علمی بسیار مهم است که ارزیابی کنیم چه مشاغلی در آینده وجود خواهند داشت و چه مشاغلی کنار خواهند رفت. بحران اخیر درواقع یک کاتالیزور و شتابدهنده به اوضاع است. مسئله اصلی این است که نیروی کار باید توانمندیهای فناوری خود را افزایش دهد و شخصی باهوش است که هماکنون وقت خود را صرف آموزش در این حوزه کند چراکه آینده از آن اهالی فناوری است.
کرونا یک بحران اقتصادی جهانی
سازمان تجارت جهانی در ماه آوریل پیشبینی کرد که رکود اقتصادی و از دست دادن شغل در طی همهگیری اخیر بهمراتب بیشتر از عواقب ناشی از بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ خواهد بود.
علاوه بر این، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی(OECD) اعلام کرد رشد تولید ناخالص داخلی جهانی ممکن است امسال به ۱,۵ درصد کاهش یابد(یعنی در مقایسه با نرخ ۲.۹ درصدی پیش از شیوع ویروس کرونا، معادل تقریباً نصف)
یک ناظر هوشمند بهسرعت پی میبرد که در دوران اخیر مردم در سراسر جهان بهطور فزایندهای مشغول خرید آنلاین هستند، با استفاده از کنفرانس ویدئویی و سایر پلتفرمهای فناوری ارتباطات خود را حفظ میکنند و وقت بیشتری را برای گشتوگذار در رسانههای اجتماعی صرف میکنند. این بدان معناست که شرکتهای فناوری و مخابراتی در موقعیت ممتازی برای ارائه راهحلهای دیجیتالی در مورد هر چیزی هستند و این امر به سبب بالا رفتن تقاضای مصرفکنندگان مقدور شده است.
رکود اقتصادی ناشی از کرونا تنها به روند قطعی بیکاری در آینده نزدیک سرعت بخشیده است
سرعت رشد فناوری بهگونهای است که پژوهشگران از مدتها پیش تخمین میزدند، هوش مصنوعی و خودکارسازی در آینده نزدیک لطمه جدی به مشاغل انسانی خواهد زد. این تنها گمانهزنی نیست. بر اساس گزارش سه سال پیش مکنزی (معتبرترین شرکت مشاور مدیریت جهانی)، تا سال ۲۰۳۰، ۷۵ الی ۳۷۵ میلیون کارگر (۳ تا ۱۴ درصد نیروی کار جهان) بیکار خواهند شد و لازم است شغل شان را تغییر دهند.
چنانچه در گزارش آمده است این تغییرات ناشی از افزایش خودکارسازی است و انتظار میرود روباتها مشاغل قدیمی را از بین ببرند و مشاغل جدید ایجاد کنند. در حقیقت این موضوع که روباتها سریعتر و بهتر از انسانها هستند، موضوعی است که دهههاست پذیرفته شده اما تنها در سالهای اخیر است که ساخت روبات به دلیل ارزان شدن ریزتراشهها، بالا رفتن قدرت پردازشی و دوام بیشتر باتریها مقرونبهصرفه شده است. علاوه بر این، روباتها روزبهروز کوچکتر و نسبت به محیط اطراف خود انعطافپذیرتر میشوند و با انسانها همکاری بیشتری میکنند.
فناوری یادگیری ماشین باعث شده است که جانشینان انسان بهطور سریع و مداوم یاد بگیرند و دانش را بین خود تقسیم کنند(به اشتراک بگذارند). بهطور خلاصه، روباتها ارزانتر، تواناتر، قدرتمندتر و مطلوبتر، بهینه و بیحاشیه خواهند بود.
بر اساس گزارش دانشگاه آکسفورد، مشاغل در زمینه حملونقل، ساختوساز، تعمیر و نگهداری، مدیریت و مشاوره، تولید محتوا بیشترین آسیبپذیری را در برابر پیشرفتهای روباتیک و هوش مصنوعی خواهند داشت.
و امروزه و در شرایط کرونازده اخیر میتوانیم ببینیم که برخی از این مشاغل با سرعت بیشتری به سرنوشتی دچار میشوند که اجتنابناپذیر به نظر میرسد.
از کووید-۱۹ و بیکاری تا مهارتهای آینده
بازار کار آینده به ویژگیهای منحصربهفرد انسانی مانند هوش اجتماعی، تفکر سیستمی، تخیل، نوآوری، خلاقیت، بداههپردازی برای حل مشکلات غیرمنتظره براساس ابزارهای فناوری نیاز دارد. این مهارتها دستکم هنوز بهصورت یک چارت مفهومی قابل طراحی نیستند و شکلی الگوریتمی را نمیتوان برای آنها آماده کرد.
برای روباتها نیز درک پیچیدگی عواطف انسانی به دلیل مسائل ژنتیکی و تجربه زندگی منحصربهفرد هر انسان دشوار خواهد بود و ارائه راهنماییهای شخصی و تخصصی یک روبات حتی هنوز هم بسیار جای کار دارد. بنابراین مشاغلی که در بستر فناوری هستند؛ اما مبتنی بر نیازهای جداگانه و شخصی هر انسانی تعریف میشوند بعید است مورد تهدید قرار گیرند.
درعینحال، همیشه به نیروی انسانی نیاز خواهد بود تا روی ایجاد و برنامهنویسی همین رباتها کار کند. این افراد لزوماً باید در زمینههای مهندسی، مکانیک، کدنویسی، پیادهسازی سنسورها، تجزیهوتحلیل دادهها، بلاک چین و... متخصص باشند.
شرکتهای فناوری در حال حاضر مقاومترین کسبوکارها در برابر همهگیری اخیر بودهاند و موفقیت این صنعت بسیار بیشتر از صرفاً برنامهنویسی روباتها بوده است و شامل حوزههای مختلفی همچون توسعه وبسایت باقابلیتهای مختلف، راهحلهای SaaS، تأمین پهنای باند، ذخیرهسازی اطلاعات، اتوماسیونهای فناوری از بخش مالی گرفته تا خردهفروشیهای بزرگ مانند سوپرمارکتها، مراقبتهای بهداشتی یا آموزش و غیره میشود.
عدم آشنایی با فضای جدید فناوری در ایران، حتی از سوی کارشناسان فناوری باعث شده است تا برخلاف کشورهای پیشرفته که در آن شرکتهای فناوری بهسرعت خود را با شرایط جدید تطبیق دادهاند و به سودهای کلان رسیدهاند، در کشور ما غالباً حتی شرکتهای فناوری اطلاعات نیز متضرر شدهاند.
تأمل درمورد مهارتهای آینده و مشاغل فناوری
همهگیری کرونا بهطور غیرمستقیمی منجر به رکود اقتصادی جهانی شده است. بهطور محلی، دولتها در تلاشند تا آسیبهای مختلف سازمانها را با حمایت مالی به حداقل برسانند، اما از دست دادن مشاغل، یک حقیقت قطعی و اجتنابناپذیر است. بنابراین حمایتهای مالی دولتی از مشاغل را باید صرفاً یک راهحل موقت تلقی کرد و راهحل حقیقی زمانی رخ خواهد داد که مشاغل بر روی راهکارهای نو فناوری سرمایهگذاری کنند و خود را برای شرایط آینده که در همهگیری اخیر تنها چشمهای از آن را مشاهده کردیم، تطبیق دهند.
همچنین از همین حالا افراد زیرک با درک حقیقت روند پیشرفت جهانی، باید خود را به سواد ابتدایی فناوری مجهز کنند و پس از سپری کردن طوفان کووید-۱۹، برای یافتن مشاغل آینده از بقیه سبقت بگیرند. چنانچه در اواسط گزارش بیان شد، مهارتهایی وجود دارند که تا خودکارسازی شدنشان راه طولانی در پیش است. پس بیش از هر زمان دیگری لازم است که مردم در مورد روند آینده بازار کار آگاه شوند.
انتهای پیام/۴۱۱۲/پ