پژوهش محصول‌محور اولویت مرکز تحقیقات امنیت غذایی/ طرح ساخت «کیت تشخیص سرولوژی کرونا» تدوین شد

گروه استان‌های خبرگزاری آنا - مجتبی آزادیان؛ بانک جهانی، امنیت غذایی را دسترسی همه مردم در تمام اوقات به غذای کافی برای داشتن یک زندگی سالم تعریف کرده که به سه عنصر موجودبودن غذا، دسترسی به غذا و پایداری در دریافت غذا استوار است.

عنصر موجودبودن غذا، فقط به میزان مواد غذایی در مرزهای ملی تکیه ندارد و امروزه شامل تولید و واردات مواد غذایی هم هست. مفهوم دسترسی به غذا هم دسترسی فیزیکی و اقتصادی به منابع برای تأمین اقلام غذایی مورد نیاز جامعه بوده که تابعی از درآمد، اشتغال و قیمت است و معنای پایداری در دریافت غذا نیز ثبات و پایداری در دریافت ارزش‌های غذایی مورد نیاز جامعه است.

امنیت غذایی نه‌تنها مستلزم عرضه کافی مواد غذایی در سطح کلان است؛ بلکه ناظر بر توزیع عادلانه غذا به‌منظور دستیابی همگان به آن هم هست. به همین دلیل است که اکنون تدارک یک سطح بهینه‌ای از امنیت ملی مستلزم تدارک سطح بهینه از امنیت غذایی است.

خبرنگار خبرگزاری آنا در همین زمینه با افشین اسماعیلی‌فر مدیر مرکز تحقیقات امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی در واحد اراک درباره این مرکز و اهمیت، جایگاه و دستاوردهای آن به گفتگو نشسته است که مشروح آن را می‌خوانیم:

آنا: چگونگی و چرایی ایجاد مرکز تحقیقات امنیت غذایی واحد اراک چه بود؟ درباره تاریخچه و علت راه‌اندازی توضیح دهید.

اسماعیلی‌فر: اهمیتی که امنیت غذایی در سیاست‌های کلان کشور داشت و در واقع از همین محل بود که بر اثر تحریم‌ها، امنیت ملی ما مقداری آسیب‌پذیر شد، ارتباط امنیت غذایی با ابعاد اقتصادی و منافع انسانی امنیت ملی که یک رابطه مستقیم است و با ابعاد سیاسی، اجتماعی، دفاعی و نظامی، فرهنگی، علمی و فناوری امنیت ملی رابطه غیرمستقیم دارد و با توجه به سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغ‌شده از سوی مقام معظم رهبری که نزدیک هشت بند از 24 بند آن شامل بخش کشاورزی می‌شود و با تأکید بر بند هفت آن که تأمین امنیت غذایی و ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمّی و کیفی تولید مواد اولیه و کالا اشاره می‌کند، در واحد اراک و دانشگاه آزاد استان مرکزی بر آن شدیم تا با بهره‌مندی از ظرفیت، امکانات، آزمایشگاه‌ها و اعضای هیئت علمی در این راستا برای استراتژی‌های آتی برنامه‌ریزی کنیم.

مهر 1397 راه‌اندازی پژوهشکده امنیت غذایی در دستور کار قرار گرفت و پس از طی مراحل در شورای پژوهشی دانشگاه، شورای پژوهشی استان و در نهایت در بیست و پنجمین جلسه کمیسیون دائمی هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی به اتفاق آرا تصویب شد.

آنا: چه مأموریت یا مأموریت‌هایی برای این مرکز تعریف شده و آیا اکنون در انجام مأموریت‌ها فعال است؟ تاکنون چه فعالیت‌هایی در این مرکز تحقیقاتی صورت گرفته و دستاورد یا دستاوردهای آن چه بوده است؟

اسماعیلی‌فر: این پژوهشکده 16 حوزه تحقیقاتی «پدافند غیرعامل تهدیدات غذایی»، «الگوی کشت اراضی دایر زراعی»، «آمایش سرزمین و مدیریت بخش کشاورزی سازگار با محیط»، «تحقیقات تولید و فرآوری محصولات استراتژیک»، «فناوری‌های نوین در بخش کشاورزی و تأمین غذایی»، «صنایع غذایی و فرآوری محصولات کشاورزی و دامی»، «ایمنی غذا که در واقع به سلامت محصولات غذایی تولیدی می‌پردازد»، «محصولات کشاورزی و دامی تراریخته»، «مدیریت آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز»، «نانوتکنولوژی گیاهی»، «تغذیه‌کننده‌ها و کودهای گیاهی»، «تحقیقات بذر و نهاد»، «خوراک دام و طیور»، «بازاریابی و تجارت محصولات کشاورزی و مواد غذایی» و از همه مهم‌تر «مدیریت آب و آبیاری» و درنهایت «توسعه روستایی» را شامل می‌شود.

امضای تفاهم‌نامه با شرکت توسعه دانه‌های روغنی کشور

برای موضوع مجوز تقریباً با مراجع ملی و اجرایی در کشور وارد گفتگو و رایزنی شدیم و تاکنون موفق شده‌ایم با شرکت توسعه دانه‌های روغنی کشور که مباشر خرید و تولید بذر دانه‌های روغنی است، تفاهم‌نامه‌ای امضا کنیم و از این محل با ابلاغ اداره کل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی سازمان مرکزی، محور امنیت غذایی دانه‌های روغنی در اختیار پژوهشکده امنیت غذایی واحد اراک است و سایر استان‌ها در سراسر کشور موظف هستند که با ما همکاری داشته باشند.

بیشتر بخوانید:

همکاری دانشگاه آزاد اسلامی استان مرکزی در اجرای طرح جامع امنیت غذایی کشور

«پژوهشكده امنيت غذايی» در دانشگاه آزاد اسلامی اراک راه‌اندازی می‌شود

به‌عنوان نمونه اکنون واحد ابهر از دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان تفاهم‌نامه‌ای را در زمینه امنیت غذایی با این دانشکده منعقد کرده که به‌مرور این حوزه در حال گسترش است. امیدوار هستیم با سیاست‌گذاری که در پژوهشکده در کنار سازمان مرکزی انجام می‌شود با استفاده از ظرفیتی که دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک شبکه در سراسر کشور دارد، بتوانیم جایگاه تأثیرگذار دانشگاه را در حوزه فنی و تخصصی که در واقع به امنیت ملی مربوط می‌شود، ارتقا دهیم و در منافع کلان بتوانیم گام مؤثری در تحقق امنیت غذایی کشور با استفاده از ظرفیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی برداریم.

آنا: تعامل نهادها و مراکز مربوط به این مرکز با شما چگونه بوده و آیا قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای در زمینه‌های همکاری صورت گرفته است؟

اسماعیلی‌فر: اکنون چند مجموعه را در دستور کار داریم و با آنها در حال رایزنی هستیم. با مجموعه‌ای که نمایندگی فائو در ایران است در حال رایزنی هستیم. با انجمن صنفی کارخانجات صنایع روغن‌نباتی ایران نیز در حال رایزنی هستیم که بتوانیم تفاهم‌نامه‌ها را نهایی کنیم. اکنون هم در حال انعقاد یک تفاهم‌نامه بین‌المللی با یکی از مراکز بین‌المللی امنیت غذایی در دانشگاه مسکو هستیم.

اینها مواردی است که در دستور کار دانشگاه بوده و به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده جلو می‌رویم و درصورت نهایی‌شدن، تک‌تک آنها رسانه‌ای شده و اخبارش منتشر خواهد شد. همه اینها تقریباً به مراحل نهایی خود نزدیک می‌شود و در حال امضای تفاهم‌نامه است و از همه مهم‌تر با هماهنگی که سازمان مرکزی دارد، پیشنهاد دادیم به‌منظور اینکه بتوانیم سیاست‌های اجرایی امنیت غذایی در سطح کشور با سیاست‌های کلان انطباق داشته باشد و بتوانیم برنامه‌ریزی، اولویت‌بندی، ابلاغ و نظارت بر آنها را در سطح دانشگاه آزاد اسلامی داشته باشیم.

پیشنهاد تشکیل کمیته امنیت غذایی را در سازمان مرکزی با محور این پژوهشکده دادیم، اکنون این موضوع در دستور کار سازمان مرکزی و اداره کل پژوهشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی قرار دارد تا با جمع‌بندی آنها و نهایی‌شدنش تشکیل شود.

آنا: جایگاه پایان‌نامه‌های دانشجویی و طرح‌های پژوهشی استادان و اعضای هیئت علمی در این مرکز چگونه است؟

اسماعیلی‌فر: پایان‌نامه‌هایی که بخواهند در این چارچوب کار کنند و همین‌طور طرح‌های پژوهشی استادان باید با این سیاست‌ها و حوزه‌های تحقیقاتی منطبق باشند، پژوهش‌هایی که در این حوزه‌های تحقیقاتی داریم به‌صورت پژوهش‌های دانش‌بنیان درنهایت تبدیل به محصول پژوهشی می‌شود. اولویت‌ها زیرساخت‌هایی است که پژوهشکده‌ها دارند و هدف از راه‌اندازی آنها اینگونه پژوهش‌ها هستند.

یک‌سری بخش‌های پژوهشی منتهی به مقاله و مقاله‌محور هستند؛ اما اولویت در اینجا برای ما پژوهش‌هایی است که منتهی به محصول شوند و محصول‌محور باشند و در کنار آن مقاله‌های پژوهشی هم داشته باشند و به همین دلیل اولویت ما این است که طرح‌های پژوهشی استادان و پایان‌نامه‌ها به‌ویژه در سطح دانشجویان دکتری و پسادکتری منطبق با این اهداف و حوزه‌های پژوهشی پژوهشکده باشد.

آنا: آیا در دوران کرونا مرکز تحقیقات شما موفق به تولید محصول در مبارزه با این ویروس شده است؟

اسماعیلی‌فر: طرحی را به‌عنوان کیت تشخیص سرولوژی ویروس کرونا (که مستقیماً به حوزه کاری ما مربوط نمی‌شد) در همکاری که با مؤسسه تحقیقاتی سرم‌سازی رازی در وزارت جهاد کشاورزی داشتیم و در واقع وظیفه سازمانی آنها بود، تدوین کردیم که آنها بتوانند با کمک پژوهشکده، کیت تشخیصی ویروس کرونا را بسازند و وقتی کیت ساخته شد، به سمت تولید انبوه برویم و این پایه‌ای شود که بتوانیم کیت‌های تشخیصی بیماری‌های ویروسی گیاهی را هم در کشور تهیه کرده و به تولید انبوه برسانیم. این موضوع اکنون در دستور کار ما قرار دارد.

آنا: و صحبت پایانی ...

اسماعیلی‌فر: امیدوار هستیم با تعاملاتی که با تمام مجموعه‌های ملی و بین‌المللی در این حوزه داریم و با حمایت‌هایی که سازمان مرکزی در این زمینه داشته و دارد، بتوانیم فعالیت خود را بیش از پیش گسترش داده و شاهد پیشرفت‌های بسیار خوبی در این زمینه در سطح دانشگاه آزاد اسلامی باشیم.

انتهای پیام/4103/4062/