وجود قاعده ریاضی مشترک در توسعه شهرهای باستانی و مدرن

به گزارش خبرگزاری آنا به نقل از ScienceMag، دانشمندان دریافته‌اند که برخلاف تفاوت‌های عمده این دو شهر باستانی و مدرن از نظر فرهنگی، نوع حکومت و فناوری، توسعه هر دوی آنها سریع‌تر از جمعیت‌شان بوده است. این یافته‌ها، دانشمندان را به یافتن روشی برای بهبود توسعه مراکز شهری کنونی رهنمون خواهد کرد.

دیوید کاربالو، باستان‌شناس دانشگاه بوستون، در این خصوص گفت: «نتایج این تحقیق واقعا جالب است. این تحقیق نشان می‌دهد که هم شهرهای مدرن و هم باستانی از یک روند اسکان و شهرسازی تبعیت و فکر می‌کنم که این حقیقت پیامی است برای برنامه‌ریزان و طراحان شهرهای معاصر».

دانشمندان بعد از مشاهده الگوی توسعه شهرهای مدرن، متعجب شدند از اینکه این روند در شهرهای باستانی نیز وجود داشته است. دانشمندان با استفاده از داده‌های باستان‌شناسی مربوط به توسعه هزاران شهر باستانی که در طول 2000 سال در اطراف مکزیکو سیتی شکل گرفته‌اند، به این نتایج رسیده‌اند.

ساکنان این منطقه به معماران، ساخت اهرام و معابد عظیمی که هم‌اکنون تبدیل به ویرانه شده‌اند، وفادار بوده‌اند. از آنجاکه مایملک ساکنان منطقه بعد از گذشت سال‌ها از دست رفته است، دانشمندان سعی کردند که از روش‌های دیگری برای تخمین اندازه و تعداد آثار باستانی و هر کدام از خانه‌های روستایی استفاده کنند.

هرم آزتک

به گفته تیم تحقیقاتی باستان‌شناسان، در شهرهای بزرگ باستانی، به ازای هر فرد، تعداد بیشتری ملک و املاک وجود داشته و خانه‌ها و زمین‌های آنها بزرگتر هم بوده است. به این معنا که توسعه شهرها با افزایش جمعیت کارگرانش سرعت گرفته است.

این روند در سراسر طیف گسترده‌ای از ابعاد شهرسازی دیده می‌شود؛ از دهکده‌هایی با جمعیت چند صد نفر تا شهرهایی با صدها هزار جمعیت. هر قدر که این شهرها بزرگتر بودند، توسعه آنها بیشتر افزایش یافته است.

در ظاهر، شهرهای باستانی شباهت‌های کمی با کلان‌شهرهای فناوری‌محور دارند. تنوچتیتلان شهری است که در سال ۱۳۲۵ میلادی (۷۰۳ خورشیدی) بنیاد شده و در قرن ۱۵ میلادی پایتخت امپراتوری مشیکا (آزتک) بود. آزتک‌ها قومی از سرخ‌پوستان بومی آمریکا (مکزیک) هستند.

شهر تنوچتیتلان در زمان ورود اسپانیایی‌ها یعنی در حدود سال ۱۵۰۰ میلادی ۲۰۰ هزار نفر جمعیت داشت؛ بنابراین یکی از بزرگ‌ترین شهرهای جهان بود. تنوچتیتلان در آن زمان بازار شلوغ و شبکه‌ای از جاده‌ها و کانال‌های پرجمعیت داشت.

این شهر در زمانی وجود داشته که هیچ فناوری مدرنی، هیچ باربری (چه برسد به سیستم حمل‌نقل عمومی داخل شهرهای مدرن) و هیچ اقتصاد مبتنی بر کشاورزی وجود نداشته است. با این حال، مفاهیم معینی از زندگی اجتماعی انسان همانند روش تعامل مردم با هم و وابستگی افراد به همدیگر در گذشت زمان به همان شکل باقی مانده است.

مدل تنوچتیتلان در موزه ملی مردم شناسی در مکزیک

با وجود تفاوت‌های فاحش شهرهای باستانی و کلان‌شهرهای مدرن به دلیل شکاف زمانی، دانشمندان توانستند با فرمول‌های مشابه ریاضی، توسعه شهرهای باستانی و مدرن را مدل‌سازی کنند. محققان دلیل این مشابهت شهرهای باستانی و کلان‌شهری مدرن را بزرگ بودن آنها تفسیر می‌کنند و معتقدند که این شهرها به حدی بزرگ بوده و هستند که مردم نیازی به ایجاد تعاملات اجتماعی خارج از شهر نداشتند و به راحتی می‌توانستند با همسایگان خود مراوده داشته باشند.

مترجم: نسترن صائبی