در گفتگو با آنا مطرح شد؛
دردسرهای مجری تلویزیون برای استفاده از معادل واژگان بیگانه/ وقتی گروه جهادی «بیراهه‌سوار» شد!
مجری برنامه‌های تلویزیونی از چالش‌های استفاده از معادل فارسی واژگان بیگانه می‌گوید.
به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، چندی پیش بود که رضا پورحسین مشاور عالی معاون سیما، در نامه‌ای خطاب به مدیران شبکه‌های تلویزیون، ضمن معرفی مجریان برتر در حوزه پاسداشت زبان فارسی خواستار «تشویق شایسته» آنان شد. این مجریان بر اساس اعلام نتایج ارزیابی مرکز نظارت و ارزیابی سازمان در بازه زمانی بهار 1398 انتخاب شده بودند.
در نامه مشاور عالی معاون سیما، اسامی فرشته ایزدی، ساجده سلیمانی، هرمز شجاعی‌مهر، محمدرضا نظام‌اسلامی از شبکه یک، نجم‌الدین شریعتی، پیمان طالبی و شهرام شکیبا از شبکه سه، مجید یراق‌بافان، المیرا سماواتی، ژیلا امیرشاهی از شبکه پنج، پژمان بازغی از شبکه نسیم، میلاد اسلام‌زاده از شبکه سلامت، محمد نظری از شبکه جام جم، نادر طالب‌زاده، علی مروی از شبکه افق، سینا هوشمندی‌نژاد از شبکه امید و اسماعیل آذر از شبکه آموزش به عنوان مجریانی که بیشترین امتیاز را کسب کردند، اعلام شده بود.
علی مروی از مجریان جوان شبکه افق که سابقه اجرای برنامه‌هایی نظیر برنامه «پایش» از شبکه یک سیما و برنامه «تهران 20» از شبکه پنج سیما را در کارنامه خود دارد، یکی از این مجریان است که به پاسداشت زبان فارسی در رسانه اهتمام ورزیده است.
در همین ارتباط، علی مروی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: البته پیش از این و در سال گذشته هم قرار بود از مجریانی که در این زمینه فعال هستند «تقدیر مقتضی» صورت بگیرد که اتفاق خاصی نیفتاد! با این حال همین که مجریان برنامه‌های تلویزیونی بدانند که گفتار و شیوه اجرای آنها زیر ذره‌بین است و ارزیابی می‌شود، به آنها انگیزه خواهد داد؛ این که مدیران سازمان فارغ از حرف‌ها و شعارها به این موضوع توجه دارند، اتفاق خوبی است.
وی اظهار کرد: فکر می‌کنم در ارزیابی کلی مجریان 6 شاخص اصلی و شاید بیش از 20 زیرشاخص همچون رفتار حرفه‌ای، زبان بدن، لحن درست، تسلط بر موضوع و ... در نظر گرفته می‌شود که یکی از آنها پاسداشت زبان و ادبیات فارسی است. جمع‌بندی این معیارها، مجریان برتر هر شبکه را مشخص می‌کند.
وی درباره سختی‌های استفاده نکردن از واژگان بیگانه در حین اجرا نیز گفت: بدیهی است که یک مجری باید در حین اجرا حواسش باشد که از کلمات خارجی استفاده نکند و از واژگان زبان فارسی هم درست، بجا و مناسب استفاده کند. اگر بخواهیم سختی این موضوع را درک کنیم شاید لازم باشد یک مقدار به زبان محاوره و عادی خودمان توجه کنیم؛ ما در صحبت‌های روزمره چقدر از کلمات خارجی استفاده می‌کنیم؟ حتی بسیاری از کلمات بیگانه را دیگر به عنوان کلمات خارجی نمی‌بینیم و بخشی از محاوره ما شده است. حالا مجری که به‌صورت زنده یا ضبط برنامه جلوی دوربین نشسته، باید حواسش باشد که برخی عباراتی را که ممکن است بیرون از استودیو به‌راحتی استفاده کند، روی آنتن نگوید و این واقعاً سخت است.
مروی افزود: احتمالاً دیده‌اید که خیلی از مجری‌ها و همکاران ما گاهی اوقات از دست‌شان در می‌رود و از این گونه کلمات استفاده می‌کنند و بعد خودشان آن را اصلاح می‌کنند؛ متأسفانه یک سری از این کلمات در محاوره ما جا افتاده است. سازمان صداوسیما هم برای حفظ زبان فارسی و اصلاح این وضعیت، بسیار جدی است.
این مجری برنامه‌های تلویزیونی، اجرای برنامه‌های تخصصی را از این حیث سخت‌تر ارزیابی کرده و می‌گوید: چند روز پیش در یک برنامه زنده مهمانی داشتم که می‌گفت در«زون یک» فلان پروژه این‌جوری شده، «زون دو» این‌طوری شده و ... این واژه انگلیسی را چندبار تکرار کرد که من به ایشان گفتم: به جای این واژه بگویید ناحیه، دیگر چرا خودتان را اذیت می‌کنید؟! در برنامه‌های تخصصی اقتصادی و علمی هم این وضعیت بارها اتفاق می‌افتد. مثلاً معادل فارسی استارت‌آپ را «نوپا» در نظر گرفته‌اند که هنوز جا نیفتاده یا «بیزنس پلن» هم همین طور. اینها اصطلاحات تخصصی است که متأسفانه معادل فارسی آن برای مخاطب هنوز جا نیفتاده است.
وی افزود: در یک برنامه دیگر، مهمانی داشتیم که عضو یک گروه جهادی «آفرود» بود، معادل فارسی «آفرود» هم «بیراهه‌سوار» تعریف شده است؛ یعنی من باید می‌گفتم «گروه جهادی بیراهه‌سوار»! این معادل معنی نمی‌داد و حتی معنی نادرستی را به ذهن متبادر می‌کرد؛ انگار این دوستان افراد خلافکاری هستند! بالاخره یک توضیحی دادیم که بله این بیراهه‌سوار همان «آفرود» است. بهتر است متولیان فرهنگستان در تعیین اینگونه معادل‌ها تأمل بیشتری داشته باشند تا حداقل معنی، سریع منتقل شود و نیاز نباشد که باز یک پانوشت به آن کلمه فارسی اضافه کنیم و بگوییم این هم معادل انگلیسی آن است.
مروی با اشاره به این که دوره‌های آموزشی سازمان صداوسیما در حوزه‌های آموزش زبان فارسی، زبان بدن، گویش و گفتار حرفه‌ای در چند سال اخیر خیلی جدی‌تر و مرتب‌تر برگزار می‌شود، عنوان کرد: این موضوع جای خوشحالی دارد. شاخص‌هایی هم که در این گزارش‌ها برای ارزیابی مدنظر قرار می‌گیرد، تقریباً بر اساس همان نظام آموزشی است که سازمان طراحی کرده است. با این حال برای رسیدن به یک وضعیت مطلوب، این آموزش‌ها لازم است اما کافی نیست. علاوه بر انتخاب معادل‌های مناسب و آموزش و ارزیابی دوره‌ای، خود مجریان تلویزیون باید نقش اصلی را در پاسداشت زبان فارسی داشته باشند.
وی افزود: گاهی اوقات همکاران ما هنگام اجرا احساس می‌کنند که برای صمیمی شدن با مخاطب باید با زبان محاوره صحبت کنند، یعنی مثلاً من احساس می‌کنم اگر روی آنتن بگویم بیزینس، مخاطب من خیلی بهتر با من همراه می‌شود تا اینکه بگویم کسب و کار. خود مجری‌ها هم باید نسبت به این موضوع هم حساسیت داشته باشند و بتوانند دایره لغات‌شان را بیشتر کنند تا جایگزین واژگان بیگانه شود.
انتهای پیام/4072/4104/پ
انتهای پیام/
طلبه
شنبه ۲۳ شهريور ۱۳۹۸ - ۱۰:۳۶
پاسخ
