انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی ایران؛ از ضرورت تشکیل تا چشم‌‌انداز آینده

دکتر سپیده اربابی رئیس هیات مدیره انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی ایران و معاون پژوهش و فناوری واحد علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی است که به‌تازگی و برای دومین دوره متوالی از سوی اعضای این انجمن انتخاب و به رای هیات مدیره به عنوان رئیس هیات مدیره تعیین شده است.

او در گفت‌وگو با خبرنگار آنا از ضرورت تشکیل این انجمن، اهداف و خط‌ مشی،‌ رشته‌های مرتبط با حیطه فعالیت و عضویت انجمن، دستاوردها و افتخارات پژوهشی و چشم‌انداز آینده آن می‌گوید.

اربابی با توجه به ضرورت تشکیل این انجمن معتقد است: موادجهش زای زیست محیطی (عوامل موتاژن) باعث افزایش ریسک بروز سمیت ژنتیکی می شوند، بنابراین استمرار مواجهه با این مواد منتهی به کاهش سطح سلامت عمومی جامعه، آسیب‌پذیری بیشتر به سایر عوامل بیماری‌زا، افزایش ریسک بروز انواع سرطان، تقویت بروز ناباروری در هر دو جنس، بروز انواع اختلالات جنینی، اختلالات متابولیک و هورمونی، اختلالات عصبی و سایر موارد می‌شوند.

رئیس هیات مدیره انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی ایران تاکید کرد: مردم ایران عالبا از منابع غیررسمی اطلاعات مبهمی در خصوص آلودگی هوا، آلودگی آب ، آلودگی های محتلف محصولات کشاورزی و بسته بندی های موجود ، کنسروها، شیرو لبنیات، انواع محصولات نانو پزشکی و حتی فراورده‌های آرایشی و بهداشتی کسب می‌کنند اما ابهام در اطلاعات و آمار موجود و عدم آگاهی بواسطه دریافت اطلاعات صحیح و به موقع از مرا جع رسمی پاسخگو در این حوزه،عالبا یک چالش بزرگ کشوری محسوب می‌شود.

وی با توجه به اهداف و خط مشی این انجمن اظهار کرد: انسجام‌بخشی به فعالیت‌ها در زمینه مواد جهش‌زای زیست‌محیطی و گسترش مرزهای علمی در عین همگانی‌سازی آن از طریق آموزش و آگاهی رسانی تخصصی و عمومی و ایجاد تعامل و رقابت علمی بین پژوهشگران و متخصصین در این زمینه خط‌مشی هیات مدیره جدید این انجمن است.

اربابی، مرجعیت در زمینه مواد جهش‌زای زیست محیطی و هماهنگ‌سازی فعالیت‌ها، آموزش و آگاهی‌رسانی عمومی، آموزش و آگاهی‌رسانی تخصصی، مشارکت و پاسخ‌گویی با هدف افزایش تاثیرگذاری از طریق ارتباطات موثر و مفید با اعضا و نهادهای داخلی و بین‌المللی، مشارکت در فعالیت‌های علمی و پژوهشی، کسب حمایت مادی و معنوی از حامیان جهت انجام فعالیت‌های موجود در زمینه‌های مرتبط با مواد جهش‌زای زیست محیطی سطح سلامت عمومی را از اهداف این انجمن ذکر کرد.

به گفته معاون پژوهش و فناوری واحد علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی، رشته‌های تحصیلی محیط زیست، سم‌شناسی، ایمنی و بهداشت مواد غذایی، ژنتیک، انکولوژی، بهداشت محیط، بهداشت حرفه‌‌ای، بیولوژی مولکولی، بیوشیمی، شیمی، بیوفیزیک، شیمی مواد غذایی، میکروب‌شناسی، پاتولوژی، کنترل دارو و غذا، تغذیه، آب‌شناسی، زمین‌شناسی، پزشکی، جنین‌‌شناسی، رادیوبیولوژی، نانوتکنولوژی، بیوتکنولوژی، ایمونولوژی، توکسیکوژنومیکس، ارزیابی ریسک، ​آفت‌کش‌ها و رشته‌های وابسته دیگر از جمله رشته‌های مرتبط با حیطه فعالیت و عضویت این انجمن است.

این مسئول با توجه به عضویت ایران و برافراشته شدن پرچم میهن اسلامی‌مان در اتحادیه جهانی انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی (https://www.iaemgs.org)/ به آنا گفت: معیار پذیرش درخواست عضویت ایران در اتحادیه جهانی، فعالیت انجمن ایرانی در مجامع جهانی طی سالیان گذشته بوده است که با گذشت یک سال از ثبت رسمی انجمن در کمیسیون انجمن‌های علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به آن اقدام شد و این هدف در پی مکاتبات مستمر و ارسال اساسنامه، برنامه استراتژیک به اتحادیه و طرح آن در شورای نظارتی انجمن جهانی محقق شد.

وی ادامه داد: حضور پرافتخار اعضای هیات موسس، هیات مدیره، اعضای پیوسته، وابسته، دانشجویی و حقوقی در عرصه‌های بین‌الملل دلیل دیگر این موفقیت ارزشمند بوده که کماکان استمرار داشته و انجمن مانند گذشته پیگیر برگزاری دوره‌های آموزشی بین‌المللی در سطح کشور با حضور استادان شناخته شده این حوزه است.

به گفته رئیس هیات مدیره انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی ایران، انجمن ایران سیزدهمین عضو رسمی این انجمن در اتحادیه انجمن‌های EMS است.

اربابی با بیان اینکه دفتر انجمن از بدو تاسیس در واحد علوم دارویی مستقر بوده است، دستاوردهای پژوهشی این انجمن در سال‌های 94-93 را یادآور شد که مهم‌ترین آن کسب گرنت پژوهشگر جوان برای تعدادی از دانشجویان عضو انجمن برای شرکت در کنگره آسیایی انجمن است. تعدادی از اعضای این انجمن از فرهیختگان و استادان واحد علوم دارویی هستند که افتخارات ایشان در این واحد به افتخارات انجمن گره خورده است.

وی افزود: اعضای شاخه دانشجویی این انجمن نیز اخیرا اقدام به تاسیس کمیته‌ای فعال با عنوان کمیته ایمنی غذا با مدیریت علی ابراهیمی‌پور کرده‌اند و گروه فعال دانشجویی دیگر با مدیریت آهو افشاری‌نسب نسبت به انتشار خبرنامه و حضور در جشنواره‌ها و کنگره‌ها و فعالیت‌های ترویجی انجمن نقش به سزایی داشته است و شاخه دیگری در حوزه مسایل اجتماعی آلاینده‌ها با عنوان گروه بیداری در شرف پیوستن به انجمن قرار دارد.

اربابی در این باره اظهار کرد: اعضای دانشجویی انجمن مفتخر به کسب رتبه دانشجوی برتر کشوری مدال برنز در المپیادهای علمی دانشجویان، کسب عنوان سخنران برتر در کنگره‌های بین‌المللی، کسب عنوان جوانان برتر شهر از شهرداری تهران، کسب عنوان دانشجویان برتر در دومین جشنواره لقمان حکیم، کسب رتبه‌های قابل تقدیر در دومین جشنواره نانو فناوری در دانشگاه آزاد اسلامی شده و به عنوان جوانترین سخنران در کنگره ASAHIL 2014، ثبت اختراع در حوزه سلامت عمومی و ده‌ها دستاورد دیگر خوش درخشیده‌اند که همگی سرمایه‌های بی‌بدیل این انجمن به شمار می روند.

چشم‌انداز آینده انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی ایران

رئیس هیات مدیره انجمن مواد جهش‌زای زیست محیطی ایران با توجه به چشم‌انداز آینده این انجمن به آنا گفت: با توجه به ساختار هیات مدیره در دومین دوره انجمن و حضور اعضای جدید در کنار جمع فعال و پرتلاش گذشته تامین اهداف 10 سال انجمن سهل‌الوصول‌تر به نظر می‌رسند. از جمله این اهداف در راستای رسیدن به مرجعیت علمی در زمینه مواد جهش‌زای زیست محیطی می‌توان ایجاد مجله علمی پژوهشی، تشکیل شبکه غیر متمرکز مدارک و اسناد فنی لازم در خصوص حد مجاز و حدود غیرمجاز آلاینده‌ها و عوامل خطرساز، آموزش و آگاهی‌رسانی عمومی و تخصصی برپایه مستندات قابل اعتماد، توسعه ارتباطات ملی و بین‌المللی، تقویت شاخه‌های دانشجویی در سراسر کشور، راه‌اندازی رشته دانشگاهی میان‌رشته‌ای در زمینه مواد جهش‌زای زیست محیطی و نهایتا برنامه‌ریزی برای ایجاد شبکه آزمایشگاهی در زمینه شناسایی و سنجش مواد جهش‌زای زیست و همکاری نزدیک با نهادهای مرتبط و شرکت‌های علاقه‌مند را نام برد.

به گزارش خبرنگار آنا، نخستین جلسه هیات مدیره دوره جدید انجمن مواد جهش‌زای زیست‌محیطی ایران با حضور اعضای اصلی و علی‌البدل هیات مدیره شامل دکتر سید مهدی رضایت، رئیس واحد علوم دارویی و استاد سم‌شناسی و داروشناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر سپیده اربابی دانشیار سم‌شناسی و معاون پژوهش و فناوری واحد علوم دارویی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر سروش مدبری استادیار دانشکده علوم دانشگاه تهران، دکتر محمد کاظم کوهی استادیار دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، دکتر طلعت قانع استادیار و رئیس مرکز اطلاع‌رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو، مهندس شینا انصاری از دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست و مهندس لیلا پزشک مدیر داخلی کمیته فناوری نانو سازمان غذا و دارو در اتاق شورای حوزه ریاست واحد علوم دارویی دانشگاه آزاد مرداد گذشته برگزار شد.
در پایان این جلسه دکتر سپیده اربابی و دکتر سروش مدبری به عنوان رئیس و نایب رئیس این انجمن تعیین و مقرر شد تا در جلسه آتی هیات مدیره نقشه راه دوره 3 ساله انجمن بر اساس سند راهبردی 5 ساله را تدوین کند.
اعضای هیات مدیره و بازرسان جدید این انجمن در انتخابات مجمع عمومی 20 خرداد 1394 در حضور نماینده کمیسیون انجمن‌­های علمی وزارت علوم تحقیقات و فناوری و با آرای اعضای پیوسته انجمن تعیین شدند.