اعضای دانشجویی شورای نظارت بر نشریات دانشگاهی چگونه انتخاب می‌شوند؟

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا - مسعود کیخا؛ دانشگاه بخش کوچکی از جامعه است و دانشجویان بازیگران این جامعه کوچک. شهروندان این جامعه با مشارکت اجتماعی و ایجاد اجتماع‌، هم مسیر فکری و سلیقه‌ای خود را پیدا می‌کنند، هم برای ایفای نقش در جامعه آماده می‌شوند و از طرف دیگر فضای با نشاط فرهنگی را برای خود رقم می‌زنند.

در دانشگاه فعالیت‌های متفاوتی علاوه بر تحصیل علم، کلاس رفتن و درس خواندن انجام می‌شود،‌ فعالیت‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی و ... که هر کدام شور، حرارت و انگیزه خاصی به دانشجویان تزریق می‌کند. ایجاد نشریات دانشگاهی با موضوعات گوناگون اعم از علمی، اقتصادی، طنز، فرهنگی و ... یکی از این فعالیت‌ها است که هر دانشجو می‌تواند طبق سلیقه و نظر خود و به فراخور موضوع، استعداد خود را محک بزند.

هرکدام از فعالیت‌های این جامعه کوچک نیز قوانین و قواعدی دارد که نهادها و مسئولین بالادستی برای همگرایی و جلوگیری از برهم ریختگی آنها را تنظیم کرده‌اند. نشریات دانشگاهی نیز ازین امر مستثنی نیست و بنابر تشخیص وزارت علوم شورای ناظری برفعالیت‌های نشریات نظارت می‌کند؛ البته نمایندگانی از خود دانشجویان نیز در این شورا حضور دارند.

واجدین شرایط حق رای برای انتخابات شورای نظارت بر نشریات دانشگاهی وزارت علوم

مدیران مسئول نشریات هر دانشگاه براساس آیین‌نامه‌ای که وزارت علوم تصویب کرده است از طریق انتخابات 3 نفر را به عنوان منتخب برای حضور در شورای نظارت بر نشریات دانشگاه برمی‌گزینند که این افراد به عنوان شورای ناظر بر نشریات همان دانشگاه محسوب می‌شوند. در سطح کلان‌تر شورایی در وزارت علوم وجود دارد که شورای ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارت علوم نام دارد و کار این شورا، نظارت بر نشریات دانشگاه‌های کشور است، 3 نفر از اعضای این شورا را نیز دانشجویان تشکیل می‌دهند.

انتخابات شورای نظارت بر نشریات دانشگاهی وزارت علوم، هر سال اردیبهشت‌ماه برگزار می‌شود. هرکدام از دانشگاه‌ها به فراخور تعداد نشریات فعال، حق رای دارد.

البته کارشناس نشریات وزارت علوم، باید میزان حق رای هر دانشگاه را بر اساس تعداد نشریات فعال هر دانشگاه، تعیین کند و به ترتیب، میزان آرای کسب شده توسط کاندیداهای انتخابات هر کمیته ناظر، واجدین شرایط شرکت در انتخابات شورای مرکزی برای هر دانشگاه را مشخص کند.

بر اساس آیین نامه، دانشگاه‌ها با 1 تا 20 نشریه فعال، سه نفر حق رای خواهند داشت و به ازای 10 نشریه فعال دیگر 1 سهمیه دیگر به تعداد حق رای‌های دانشگاه اضافه خواهد شد. همچنین سهمیه‌های دانشگاه به ترتیب در اختیار مدیران مسئول برگزیده در انتخابات شورای نظارت بر نشریات دانشگاه، کاندیداهای این انتخابات قرار می‌گیرد. چنانچه تعداد سهمیه‌های بیش از این افراد باشد، سهمیه‌های بعدی به وسیله قرعه‌کشی در بین مدیران مسئول سایر نشریات توزیع خواهد شد.

اداره کل فرهنگی دانشگاه نیز باید به تمام مدیران مسئول نشریات فعال دانشگاه اطلاع‌رسانی کند و مدیران مسئولی که علاقه‌مند به شرکت در انتخابات شورای مرکزی ناظر هستند می‌توانند ثبت‌نام کنند.

براساس آیین‌نامه مصوب وزارت علوم ، کسی می‌تواند در انتخابات شورای مرکزی کاندید شود که مدیر مسئول نشریه دانشگاهی باشد، در چهار ماه قبل از تاریخ روز انتخابات، حداقل یک شماره از نشریه منتشر کرده باشد، حداقل دو نیمسال تحصیلی از سنوات مجاز تحصیلی‌اش (بدون احتساب نیمسال جاری) باقی مانده باشد. البته مدیر مسئول نشریه می‌تواند برای شرکت در انتخابات، نماینده‌ای را معرفی کند.

کمیته برگزاری انتخابات از چه افرادی تشکیل می‌شود؟

دبیر کمیته اجرایی که از سوی مدیر کل فرهنگی وزارت علوم منصوب می‌شود، باید کمیته اجرایی و هیات نظارت تشکیل دهد. کمیته اجرایی، مسئولیت روند اجرایی انتخابات، اعم از اطلاع‌رسانی زمان ثبت‌نام، ثبت‌نام از کاندیداها، اطلاع‌رسانی زمان برگزاری انتخابات، اخذ رای و ... را بر عهده دارد.

دبیر کمیته اجرایی، سه نفر منشی (از میان کارکنان اداره کل فرهنگی- اجتماعی وزارت علوم)، سه نفر بازرس (سه نفردانشجو از میان شرکت‌کنندگان واجد شرایط رای در نشست) ترکیب کمیته اجرایی را تشکیل می‌دهند.

سه بازرس باید از ابتدای زمان ثبت‌نام کاندیداها تا زمان اعلام نتایج نهایی، نظارت داشته باشند و در صورت مشاهده تخلفات یا اعلام دیگران، به هیات نظارت اعلام کند.

علاوه بر کمیته اجرایی هیات نظارت بر انتخابات، مسئولیت نظارت بر کل روند انتخابات از ابتدا تا انتها اعم از ثبت‌نام کاندیداها، اخذ رای، شمارش آراء، اعلام نتایج نهایی انتخابات، بررسی گزارش‌های بازرسان، رسیدگی به تخلفات و شکایات و تنظیم صورتجلسه نهایی انتخابات را برعهده دارد.

طبق اساسنامه وزارت علوم دانشگاه‌ها باید تمام مقدمات، امکانات و شرایط لازم را برای حضور واجدین شرایط در نشست انتخاباتی شورای مرکزی فراهم کنند.

از شور تبلیغات تا هیجان روز برگزاری انتخابات

بعد از فرآیند ثبت‌نام و بررسی صلاحیت های لازم، نوبت به تبلیغات کاندیدا می‌رسد، که می‌توانند عملکرد و رزومه خود را در معرض واجدین شرایط حق رای قرار دهند تا انها نیز بتوانند تصمیمی از روی شناخت داشته باشند.

فرصت تبلیغات کاندیداها بلافاصله از اعلام لیست کاندیداها شروع و تا یک ساعت قبل از شروع فرآیند رای‌گیری، ادامه دارد.

کاندیداها می‌توانند در هر مرحله‌ای انصراف دهند اما اگر قصد انصراف داشته باشند، باید به صورت کتبی به دبیرخانه کمیته اجرایی اعلام کنند.

برای رای دادن هر فرد می‌تواند در برگ تعرفه رای خود حداکثر نام 2 نفر از کاندیداها را بنویسد.

طبق قانون زمان برگزاری انتخابات، دو ساعت است که در صورت تشخیص هیات نظارت، حداکثر دو بار و هر بار حداکثر یک ساعت قابل تمدید است.

هر کس بیشترین آراء را کسب کند پیروز انتخابات خواهد شد و در صورت تساوی آرا، بین نفراتی که رای مساوی آورده‌اند انتخابات مجدد، در بازه زمانی که نباید کمتر از نیم ساعت از اعلام نتایج انتخابات اولیه باشد، برگزار می‌شود.

بلافاصله از بعد پایان رای گیری، در حضور اعضاء کمیته اجرایی و هیات نظارت و عموم شرکت‌کنندگان، تمامی آرای مأخوذه بدون آنکه باز یا خوانده شوند توسط اعضای کمیته اجرایی شمارش و یا تعداد تعرفه‌های ثبت‌ شده و تعداد آرا تطبیق داده می‌شوند.

تخلفات انتخاباتی در ترازوی عدالت کمیته نظارت

اگر در هر مرحله از انتخابات تخلفی مشاهده شود، می‌توان به هیات نظارت بر انتخابات گزارش کرد. هیات نظارت نیز می‌تواند با گزارش اشخاص، بازرسان و یا راسا برای بررسی تخلف یا تخلفات صورت گرفته تشکیل جلسه دهد و تصمیم‌ بگیرد؛ تصمیم هیات نظارت در این خصوص بلافاصله اجرا می‌شود.

مدیران مسئول نشریات دانشگاهی که به هر دلیل نسبت به مراحل روند برگزاری انتخابات و یا نتایج اعتراض دارند، می‌توانند تا یک ساعت از اعلام نتایج اولیه، شکایت خود را با ذکر دلایل و مستندات قانونی، به هیات نظارت اعلام کند0.

اگر شرکت‌کنندگان در انتخابات، حائز شرایط قانونی نباشد، مشخص شود که در اطلاع‌رسانی زمان و مکان دقیق برگزاری جلسه انتخابات به مدیران مسئول کوتاهی شده است، تعداد آرای ریخته شده در صندوق از تعداد ته برگ‌های تعرفه رای استفاده شده بیشتر باشد، صندوق رای، لاک و مهر نشده باشد یا

در صورت محرز شدن تخلفی که منجر به تغییر نتیجه انتخابات گردد، انتخابات با نظر هیات نظارت ابطال و بلافاصله روند اجرایی برگزاری انتخابات مجدد در زمانی که نباید کمتر از نیم ساعت باشد، آغاز می‌شود.

پس از تایید نتیجه انتخابات در هیات نظارت، اعتراض به صورتجلسه نهایی انتخابات تنها در شرایطی که نهایتا در مهلت پنج روزه از اطلاع‌رسانی عمومی روند برگزاری انتخابات با ذکر دلایل و مدارک و مستندات قانونی و با پیوست کردن آنها، به دبیرخانه شورای مرکزی تحویل شده باشد، بیش از نیمی از شرکت کنندگان در انتخابات باشند، کتباً نسبت به انتخابات برگزار شده اعتراض کنند، مفاد صورتجلسه تنظیمی توسط هر کدام از کمیته اجرایی و یا هیات نظارت بر انتخابات متفاوت باشد و انتخابات، مورد اعتراض یک یا چند نفر از واجدین شرایط شرکت در انتخابات قرار بگیرد، عضو حقوقدان هیات نظارت نظر مخالفت خود را با تایید انتخابات اعلام کند قابل رسیدگی در شورای مرکزی است.

پس از قطعیت یافتن نتایج انتخابات، حکم کتبی عضویت یک ساله نمایندگان مدیران مسئول نشریات در کمیته نظارت و شورای مرکزی تهیه شده و به ترتیب توسط رئیس دانشگاه و معاون فرهنگی وزیر علوم امضاء می‌شود و نهایتا ظرف یک ماه پس از قطعیت یافتن نتایج، کتبا به آنها ابلاغ می‌شود.

دوره زمانی عضویت نمایندگان مدیران مسئول در کمیته ناظر از نیمه اول اردیبهشت ماه هر سال به مدت یک سال است و دوره زمانی عضویت یک ساله نمایندگان مدیران مسئول در شورای مرکزی از نیمه اول تیر ماه به مدت یک سال خواهد بود.

انتخابات امسال کجا برگزار خواهد شد؟

شانزدهمین همایش نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشگاهی سراسر کشور از چهارشنبه 12 اردیبهشت در دانشگاه اصفهان آغاز و به مدت سه روز ادامه دارد و در روز پایانی این همایش (جمعه 14 اردیبهشت) انتخابات نمایندگان مدیران مسئول نشریات دانشگاهی در شورای مرکزی ناظر برگزار می‌شود. در این انتخابات دانشگاه‌های تهران و پیام‌نور با توجه به تعداد بالای نشریات فعال، بیشترین تعداد حق رای را نسبت به سایر دانشگاه‌ها خواهند داشت.

گفتنی است شورای ناظر بر نشریات در سطح وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد اسلامی نیز تشکیل می‌شود و انتخاب اعضای دانشجویی این شورا اغلب در تابستان صورت می‌گیرد.