مومیایی‌هایی که با هم فامیل هستند

به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا از ScienceNews، به گفته باستان‌شناسان، ژنوم این دو مرد از طرف مادر مشترک است اما ژنوم آنها از طرف پدری با هم تفاوت دارد. کنستانتین دروسو، باستان‌شناس دانشگاه منچستر در انگلستان و همکارانش با بررسی ژنوم این دو مومیایی به این نتیجه رسیده‌اند. دانشمندان موفق شدند دو نوع DNA را از دندان‌های این دو مومیایی احیا کنند و آنها را تجزیه و تحلیل کنند. این یافته‌ها نشان می‌دهد که اجداد مادری از اهمیت ویژه‌ای در فرهنگ مصریان باستان برخوردار بودند.

از زمان کشف مومیایی دو برادر، سوال‌های زیادی درباره پیشینه این دو مومیایی مطرح شده است. این دو مومیایی در قبری در نزدیکی روستای «ریفه» در سال 1907 پیدا شدند. قدمت این قبر به دودمان دوازدهم مصر باستان، بین 1985 تا 1773 قبل از میلاد مسیح، بازمی‌گردد.

نوشته‌های روی این قبر به اسمی بانویی به نام «خنام آ» اشاره می‌کند که مادر این دو برادر بوده است. همچنین نوشته‌ها نشان می‌دهد که این دو مرد پسر والی محلی نامعلومی بوده‌اند. برای دانشمندان همیشه سوال بوده که آیا این نوشته‌ها به یک مرد اشاره، به عنوان پدر، داشته است یا خیر. با این حال باستان‌شناسان تصمیم گرفتند که این دو مومیایی برادر تنی هم هستند چراکه هر دو در کنار هم به خاک سپرده شده بودند و نام مادرشان یکی بود.

با گذشت زمان، تفاوت‌هایی در شکل جمجمه و دیگر ویژگی‌های اسکلتی دیگر در این دو مومیایی کشف شد که شک و شبهه‌هایی را پیش آورد. حالا دانشمندان شک داشتند که آیا این دو مومیایی اصلا ارتباط بیولوژیکی دارند یا خیر. در سال 2014، در گزارشی آمد که DNA میتوکندری این دو مومیایی با هم تفاوت دارد که این امر نشان داد این دو برادر هیچ ارتباطی به خنام آ ندارند چرا که DNA میتوکندری معمولا از جانب مادر به کودکان ارث می‌رسد.

اما محققان با استفاده از یک روش مخصوص DNA باستانی را از کبد این دو مومیایی استخراج کردند و نمونه‌های گرفته شده از دندان و کبد مومیایی (تکه‌های کوچک میتوکندری و DNA کروموزوم Y) را در کنار هم قرار دادند. DNA کروموزوم Y نشان‌دهنده جنس نر در انسان است و از پدر به پسر می‌رسد.

نتایج تحقیقات حاکی از آن است نوشته‌های هیروگلیفی روی تابوت درست است و این دو مومیایی از یک مادر مشترک به دنیا آمده‌اند. اما شواهد نشان می‌دهد که پدر این دو برادر یک فرد نبوده است و نوشته‌های روی تابوت نیز اشاره‌ای به نام پدران نمی‌کند. به گفته محققان در آن دوره، قدرت از مادر به پسر به ارث می‌رسیده و نفوذ و ثروت خانواده مادری از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.

مترجم: هانا حیدری