دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
18 آذر 1396 - 10:30

نابودی پشه‌های ناقل مالاریا با نانولاروکش گیاهی

پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از اسانس گیاه ترخون، موفق به آماده‌سازی نانوامولسیونی شده‌اند که می‌تواند به عنوان یک سم گیاهی در از بین بردن لاروهای ناقل مالاریا به‌ کار رود.
کد خبر : 239361

به گزارش گروه علم و فناوری آنا از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، سم حاصل از این نانوامولسیون، مقرون‌به‌صرفه، سازگار با محیط زیست و دارای کارایی قابل مقایسه با نمونه‌های سموم صنعتی است. لارو به زبان بسیار ساده، دوره‌ای از زندگی پشه‌هاست که قبل از بلوغ سپری می‌شود.


بیماری‌های قابل انتقال توسط پشه‌هایی نظیر مالاریا، تب زرد و زیکا سالیانه سبب مرگ بسیاری از افراد در سرتاسر دنیا می‌شوند. درمان مالاریا هزینه‌های قابل توجهی را برای افراد و دولت‌ها به بار می‌آورد. تنها در سال 2014، کمک مالی بین المللی برای کنترل مالاریا در سراسر جهان، 1/9 میلیارد دلار آمریکا بوده است. از طرفی براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، دو میلیارد نفر در جهان، در مناطق پرخطری زندگی می‌کنند که احتمال ابتلا به مالاریا در یک سال در آن‌ها، بیشتر از یک نفر در 1000 نفر است.


دکتر محمود اوصانلو، دانش‌آموخته‌ دکتری تخصصی نانوفناوری پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی، با اشاره به این مطلب که استفاده‌ مداوم از سموم صنعتی سبب بروز مقاومت در بسیاری از پشه‌ها و نیز آلودگی‌های زیست محیطی شده است، عنوان کرد: «لاروکُش‌های گیاهی جایگزین‌های مطلوبی برای این سموم به شمار می‌روند. به همین دلیل در این پژوهش سعی شده تا به کمک فناوری نانو و با بررسی عصاره‌ی گیاهان مختلف یک نانولاروکش تهیه شود. در این پژوهش، تمرکز اصلی بر روی لاروهای اصلی ناقل بیماری مالاریا در ایران یعنی آنوفل استفنسی (Anopheles stephensi) بود. این گونه ناقل اصلی بیماری مالاریا در شبه جزیره‌ی عربستان، شبه قاره هند و افغانستان نیز وجود دارد».


اصانلو در ادامه گفت: «نتیجه‌ این طرح در صنایع تهیه سموم حشره‌کش و آفت‌کش قابل استفاده است و به نوعی در صورت تجاری سازی، نیاز کشور از واردات حذف می‌شود. نکته‌ی جالب آن است که با تغییر گروه هدف یعنی حشره‌ مورد مطالعه، می‌توان بر حسب نیاز، هر گونه سم گیاهی را بر علیه حشرات مهم به لحاظ بهداشتی و یا آفات کشاورزی تهیه نمود».


این محقق در مقایسه‌ عملکرد نانولاروکش نهایی ساخته شده است با نمونه‌های عادی عنوان کرد: «با کپسوله کردن اسانس گیاه درون نانوذرات کیتوزان، کارایی لاروکشی آن‌ها به نحو چشمگیری افزایش می‌یابد. اسانس فرموله شده در شرایط شبیه‌سازی شده میدانی در غلظتppm 31 لاروکشی کامل دارد، حال آنکه این عدد برای عصاره‌ی فرموله نشده ppm 80 است. طول مدت دوره لاروی پشه‌ها، بین 8 تا 10 روز است؛ لذا هر چه دوام خاصیت لاروکشی بیشتر باشد، تعداد دفعات سم پاشی کاهش می‌یابد. از آنجا که دوام خاصیت لاروکشی نانوفرمولاسیون نهایی 4/5 برابر اسانس فرموله نشده است، لذا به همین مقدار در هزینه، نیروی انسانی و نیز زمان سم پاشی صرفه جویی می‌شود. در واقع دوام خاصیت لاروکشی در شرایط شبیه‌سازی شده میدانی برای نانوفرمولاسیون تهیه شده به نه روز افزایش یافت، اما این مقدار برای اسانس فرموله نشده فقط دو روز است».


این طرح اختراعی با عنوان «نانوکپسول‌های حاوی اسانس ترخون با اثر لاروکشی بلند مدت بر علیه آنوفل استفنسی» ثبت شده است.


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب