رحماندوست:
«والدین» بزرگ‌ترین مشکل کتاب نخواندن بچه‌ها هستند
رحماندوست خودش را وقف ادبیات کودک کرده است و کلاس آموزشی برای نویسندگان جوان می‌گذارد تا تجربیات خود را در اختیار آنها قرار دهد. به بهانه هفته کودک به سراغ این نویسنده رفتیم تا برایمان از اوضاع داستان‌های کودک و نوجوان در سال‌های اخیر بگوید.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، شعر «خوشا به حالـت، ای روستایی» مـــصـــطــفی رحماندوست یکی از مشهورترین و شناخته‌شده‌ترین شعرهایی است که همه کودکان با آن خاطره دارند. رحماندوست خودش را وقف ادبیات کودک کرده است و کلاس آموزشی برای نویسندگان جوان می‌گذارد تا تجربیات خود را در اختیار آنها قرار دهد. به بهانه هفته کودک به سراغ این نویسنده رفتیم تا برایمان از اوضاع داستان‌های کودک و نوجوان در سال‌های اخیر بگوید.
فکر می‌کنید با گذشت این همه سال از پیروزی انقلاب اسلامی داستان‌نویسی حوزه کودک در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
در این سال‌ها تعداد کتاب‌ها زیاد شده است. تعداد نویسندگان و شاعران برای حوزه کودک و نوجوان هم بسیار رشد داشته و این رشد جالب توجه بوده است. اما مساله اصلی اینجاست که مشکل در حوزه ادبیات یا نویسندگان و شعرای این حوزه نیست. هر چند که ادبیات حوزه کودک و نوجوان جا برای توسعه دارد و سوژه‌های زیادی می‌تواند تولید کند اما مشکل اصلی ما این است که تولید آثار به دلیل اینکه در سطح بسیار پایین مورد استقبال قرار می‌گیرد، نویسنده‌ها ذائقه مخاطب و نظر او را نمی‌توانند تشخیص دهند و برای همین کتاب‌های کمی تولید می‌شود.
البته نویسنده هم برای این تولید کم مقصر نیست. شما فکر کنید که 20 میلیون کودک و نوجوان در این کشور وجود دارد اما تیراژ کتاب‌ها بسیار پایین است. انسان متاثر می‌شود که چرا برای این جمعیت زیاد که مطمئنا علاقه‌مند به کتاب هم هستند، اینقدر تیراژ کتاب‌ها پایین است؟ همه این مسائل دست به دست هم می‌دهند تا نتوانیم بگوییم همه تقصیرها در حوزه کودک و نوجوان به گردن نویسنده است.
به نظرتان اقبال کودکان این روزها به سمت کتاب‌های ترجمه است یا تالیفی؟
اول باید بگویم که کتاب‌های ترجمه هم تیراژ پایینی دارند. اما نکته کتاب‌های ترجمه این است که ناشران کتاب‌هایی را ترجمه می‌کنند که اقبال زیادی به آنها در تمام دنیا وجود دارد. برای همین کتاب‌های ترجمه معمولا مورد استقبال قرار می‌گیرند. 20 میلیون مخاطب کودک و نوجوان داریم که از بین این‌ها، کسانی که کتابخوان هستند مطمئنا به دنبال کتاب‌های ترجمه خوب می‌روند. مطمئنا ما هم اگر گزیده کتاب‌های خوب‌مان را جمع کنیم بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد.
در این سال‌ها جوانان زیادی داشته‌ایم که به جرگه نویسندگان پیوسته‌اند. نظر شما به‌عنوان یک استاد حوزه ادبیات کودک و نوجوان درخصوص این موضوع چیست؟
باز هم می‌گویم ما استعدادهای خوبی داریم که در این سال‌ها شکوفا شده‌اند. اگر گزیده ادبیات خودمان را انتخاب کنیم و با دیگر کشورها مقایسه کنیم می‌بینیم که نویسندگان و شاعران ایرانی گام‌های خیلی خوبی در این سال‌ها برداشته‌اند. سابقه فعالیت ما در عرصه داستان‌نویسی بسیار کمتر از اروپایی‌ها و آمریکایی‌هاست اما باز هم در این سال‌ها نویسندگان جوان خوبی را توانستیم معرفی کنیم.
یک بخش مهم ادبیات مورد علاقه بچه‌های امروز ادبیات فانتزی است. ما در این حوزه داستانی چقدر موفق بوده‌ایم؟
بچه‌ها به دلیل روحیه جست‌وجوگری که دارند و اینکه ماجراجو هستند، کتاب‌های پر از خیال را دوست دارند. برای همین در تمام دنیا این نوع از ادبیات بسیار پرفروش است. در کشور ما هم در این سال‌ها تجربه‌های خوبی وجود داشته که بسیار هم موفق بوده‌اند. اما همان مساله کم بودن تیراژ کتاب‌ها باعث شده است کتاب‌ها دیده نشوند.
اگر بخواهید چند نویسنده جوان موفق در حوزه کودک را نام ببرید چه کسانی را می‌گویید؟
اسم بردن سخت است. ترجیح می‌دهم اسمی نبرم چون اکثر این جوانان نویسنده از شاگردانم هستند. پس همان بهتر که اسمی نبرم. همه‌شان بسیار موفق دارند کارشان را انجام می‌دهند.
از شاگردان‌تان صحبت کردید. چقدر آموزش را برای جوانان مناسب می‌دانید؟
مطمئنا در هر حرفه‌ای آموزش بسیار موثر است. خلاقیت به تنهایی کافی نیست. این خلاقیت باید در یک فضای آموزشی مناسب بروز داده شود. برای همین برای جوانانی که به این حوزه علاقه‌مند هستند آموزش یکی از شروط اصلی است.
به‌عنوان سوال پایانی بزرگ‌ترین مشکل حوزه ادبیات کودک را چه چیزی می‌دانید؟
وضعیت ادبیات کودک، وضعیت بدی نیست. با اینکه در زمانی هستیم که اینترنت و موبایل جای خیلی از چیزها را گرفته است، اما ادبیات کودک در جایگاه خودش قرار دارد. شاید بعد از مشکل تیراژ که در بالا ذکر کردم بزرگ‌ترین مشکل برخی از پدر و مادرها هستند که در مسیر درست حرکت نمی‌کنند. اگر پدر و مادر درست مدیریت کنند کتاب و رایانه جایی را اشغال نمی‌کنند. کودکان ذاتا به کتاب و خواندن و جست‌وجو کردن علاقه دارند. ما بزرگ‌ترها باید مسیر را برایشان هموار کنیم تا بتوانند رشد کنند.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
