چرا لایههای درونی زمین غرق شدند؟
به گزارش گروه علم و فناوری آنا به نقل از UPI، محققان دانشگاه MIT اعلام کردند که زمین باستانی دارای گوشته بسیار چسبناکی بوده که تقریبا 200 درجه سلسیوس داغتر از دمای فعلی بوده است.
زمینساخت یا تکتونیک یکی از شاخههای زمینشناسی است که به مطالعه تغییرشکل پوسته زمین بر اثر تنشها و کرنشهای وارده در طول دورانهای مختلف زمینشناسی میپردازد. هدف اصلی این رشته توجیه هندسه و نحوه پیدایش سازهها و ساختارهای زمینشناسی مانند طاقدیسها، گسلها، درزهها و ناودیسهاست. از سوی دیگر، زمینساخت به مطالعه ساختار درونی زمین، چگونگی تشکیل رشته کوهها، اقیانوسها، زمینلرزهها و دیگر رخدادهای سطح زمین میپردازد.
صفحههای تکتونیک نظریهای علمی است که حرکت در مقیاس بزرگ لیتوسفر (قشر زمین و بخش فوقانی جبه زمین) را توصیف میکند. این نظریه بیان میکند که لیتوسفر از چندین صفحه عظیم تشکیل شده است. این صفحات قارهها و کف دریاها را میسازند و روی یک لایه زیرین چسبناک نیمهجامد به نام آستنوسفر قرار دارند.
نتایج این مطالعه نشان میدهد که مواد تشکیلدهنده پوسته زمین باستانی چگالتر و غنی از آهن و منیزیوم بوده است؛ در حالی که گوشته کنونی زمین سنگی است.
بنجامین کلین، از بخش علوم زمین و سیارات دانشگاه MIT، در این باره توضیح میدهد: «متوجه شدیم که در شرایط سه میلیارد سال پیش، صفحات فرورانشی نسبت به گوشته اطراف خودشان، حتی در مرحله تغییر و تحولات، متراکمتر و پرچگالتر بودهاند. از نظر خاصیت شناوری نیز هیچ دلیل روشنی وجود ندارد که چرا صفحات در کنار هم گیر میکنند. در واقع این صفحات باید کاملا غرق میشدند، اتفاقی که امروزه بسیار کم رخ میدهد. این امر حاکی از آن است که تغییر بزرگی در تاریخ زمین روی داده و نحوه جابهجایی گوشته و فرآیند صفحات تکتونیکی را به کلی متحول کرده است».
فرونشینی فرآیندی است که در آن دو تکه از صفحات عظیم زمین به هم برخورد میکنند که باعث میشود یکی از صفحهها به زیر دیگری برود. به گفته محققان، یک پوسته داغتر و پرچگالتر باعث میشود که صفحات فرورانشی در پایینتر سطح گوشته، 2800 کیلومتر زیر سطح زمین، تهنشین شوند و گورستانی از صفحات غرق شده را بالای هسته زمین تشکیل دهند.
برای دست یافتن به این نتایج، محققان پایگاه اطلاعاتی شامل نتایج 1400 نمونه از مطالعات قبلی در زمینه سنگهای مدرن و کمیتیتها، نوعی از سنگ را که بیش از سه میلیارد سال قبل روی زمین وجود داشته است، مورد بررسی قرار دادند.
تیم تحقیقاتی از ترکیب هر نمونه سنگی استفاده کرد تا چگالی یک صفحه فرورانشی معمولی در زمان حاضر و سه میلیارد پیش را محاسبه کند. آنها از مدل ترمودینامیکی برای تعیین مشخصات چگالی هر صفحه فرورانشی استفاده کردند.
کلین در آخر افزود: «امروزه، وقتی که صفحات وارد گوشته میشوند از گوشته در سطح بالایی و پایینی پرچگالتر هستند اما در مرحله تغییر و تحول، پرچگالترین از بین میرود. بنابراین در داخل این لایه کوچک، صفحات از گوشته پرچگالتر هستند و به صورت شناور و راکد در جای خود باقی میمانند».
مترجم: هانا حیدری
انتهای پیام/