نبود نقدینگی ، مانع اصلی توسعه صنعت غذایی کشور است

به گزارش خبرنگار اقتصادی آنا، باید به این نکته نیز توجه داشت که گسترش این صنایع باعث تثبیت سطح درآمد و افزایش سود کشاورزان می‌شود و شرایطی فراهم خواهد شد که در زمان افزایش تولید محصولات و کاهش تقاضا برای تولیدات موادخام، از ضایع شدن محصولات و نوسانات منفی قیمت ‌جلوگیری شود. به عبارتی بالا رفتن ارزش افزوده علاوه بر توانمندی کشور به طور غیرمستقیم کشاورزان را در جهت توسعه بخش کشاورزی بهره‌مند می‌کند و در درازمدت منافع آن‌ها را تثبیت و تداوم می‌بخشد.

از سوی دیگر بعد از اجرا شدن برجام و همزمان با افزایش تحریم های اروپا علیه کشور روسیه، فرصتی برای صنایع غذایی کشور فراهم شد تا صادرات محصولات غذایی به بازار بزرگی مانند روسیه محقق شود و این صنعت را در کشور متحول کند اما متاسفانه فرصت سوزی های تجار ایرانی مانع تحقق این اهداف شد.

اهمیت صنعت غذایی در کشور ما و وجود پتانسیل هایی برای گسترش صادرات دلیلی شد تا با مهدی کریمی تفرشی رئیس هیات مدیره تعاونی تولید کنندگان مواد غذایی و رئیس هیات مدیره صنایع غذایی گلها گفت و گویی داشتیم تا از دغدغه های تجار ایرانی در این صنعت بیشتر بدانیم.

ابتدا توضیحی در خصوص وضعیت کنونی صنعت غذا بیان کنید.

صنعت غذایی یکی از مهمترین و استراتژیک ترین صنایع در تمام کشورها به حساب می آید چرا که با سلامت و خوراک مردم جامعه در ارتباط است. یکی از مباحث مهم ما در تعاونی تولید کنندگان مواد غذایی که بیش از 90 درصد تولیدات غذایی کشور توسط آنها تولید می شود، سهولت در دستیابی به مبادی اصلی مواد اولیه در کل جهان و همچنین تسهیل صادرات است. به عبارتی تولیدکنندگان این صنعت برای پیش برد اهداف خود باید بتوانند کالا و مواد غذایی سالم را با حذف واسطه ها از مبدا اولیه تهیه کنند و مواد اولیه مورد نیاز را از کشور های اصلی تهیه کنند تا به این ترتیب هم کالای با کیفیت تولید شود و هم قیمت ها رقابتی تر شوند.

با توجه به اجرایی شدن برجام روند مبادلات شما چه تغییراتی کرده است؟

قبل از برجام به دلیل تحریم هایی که علیه ایران صورت گرفته بود در صنعت غذایی کشور نیز دسترسی به اجناس با کیفیت مشکل تر بود. 38 سال است که از انقلاب ایران می گذرد و در تمام این سال ها ایران تحریم بوده است. در اینجا باید به این موضوع تاکید کرد که تحریم ها در دوره هایی با شدت و ضعف روبرو بوده است، اما هیچ گاه این تحریم ها به طور کامل برداشته نشده است. به همین دلیل ما نیز به مانند دیگر صنایع برای تامین مواد اولیه خود با مشکلاتی روبرو بودیم. بعد از برجام این مشکلات حل شده است و حق انتخاب ما برای تامین این کالا ها افزایش یافته است و اعضای تعاونی تولید کنندگان مواد غذایی خریدهای خود را بهتر و با مشکلات کمتری انجام می دهند. تنها مشکلاتی که بعد از برجام هنوز به طور کامل برطرف نشده است بحث مالی معاملات بین المللی هست که هنوز برخی از کشور های اروپای غربی و آمریکایی پایبند به اجرای کامل برجام نیستند و مشکلاتی را برای تجار و تولید کنندگان ایرانی بوجود می آورند. در کل وضعیت صنعت غذایی کشور نسبت به قبل از برجام بهتر شده است و امیدواریم مشکلات باقی مانده هم توسط دولتمردان کشور برطرف شود.

در بحث های تولید مواد غذایی یکی از مشکلات کارخانجات تولید داخل بسته بندی مواد غذایی است. برای مثال برای دسترسی به بازار روسیه ما نیاز به تحول در صنعت بسته بندی داریم و در این خصوص از کشور ترکیه عقب مانده ایم. برای حل این مشکل چه تمهیداتی صورت گرفته است؟

من همین جا از بانک کشاورزی و بانک مرکزی تقاضا می کنم مشکل نقدینگی صنایع غذایی را جدی تر پیگیری کنند. ما در شرایطی قرار داریم که دولت باید با وام دهی و در نظر گرفتن تعرفه های تولید مشکل کمبود نقدینگی صنایع را حل کنند. در خصوص سوال شما باید تاکید کنم که بسیاری از واحد های تولیدی در صنعت غذایی کشور از دستگاههای مستهلکی استفاده می کنند و در نتیجه برای جایگزینی آنها با تکنولوژی روز دنیا نیاز به تامین مالی برای این شرکت ها هست. بنابراین صنعت غذایی کشور نیازمند وام های با تعرفه تولید برای بروزرسانی تکنولوژی تولید خود است.

باید به این نکته نیز توجه شود که ما در حال حاضر عضو ناظر سازمان تجارت جهانی هستیم و در آینده ای نزدیک به عضو دائم این سازمان تبدیل می شویم و در نتیجه باید هرچه سریعتر زیرساخت های تولید خودمان را به روز کنیم تا در آن شرایط بتوانیم رقابت پذیری بیشتری در سطح جهان داشته باشیم.

البته بانک ها در برهه هایی مبالغی از این دست را به کارخانجات تولیدی اختصاص داده اند اما معمولا این مبالغ بیشتر نصیب برندهای بزرگ کشور می شود و از کارخانجاتی که در سطوح میانی و پایین تولید کشور هستند معمولا حمایتی صورت نمی گیرد و در نتیجه این واحد ها امکان رشد و توسعه ندارند. بنابراین اگر ما بخواهیم کاری کنیم که صنایع ما در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشند، بانک ها باید شرایطی را فراهم کنند تا از فرصت های موجود استفاده بهینه صورت بگیرد.

به نظر شما با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا و سیاست های ضد ایرانی که در پیش گرفته است مناسبات تجاری ایران در فضای بین الملل به کدام سمت می رود؟

من تاجر هستم و معمولا تاجرها در حیطه سیاست دخالت نمی کنند اما در کل در این رابطه می توانم بگویم که آقای ترامپ به عنوان یک تاجر خودش می داند که با زورگویی کاری از پیش نمی برد. شاید به دلیل فشارهایی که روی این فرد هست تصمیمات ظاهری در برخی موارد بگیرد اما خودش می داند که کشور بزرگی مانند ایران که قدمت چند هزار ساله دارد را نمی تواند نادیده بگیرد. شاید در هفته ها و ماههای اول موجی بر ضد ایران درست کند اما بعد از آن مطمئنا این فشار ها فروکش خواهد کرد. همان‌طور که می بینیم حتی متحدان اروپایی کشور آمریکا نیز مخالفت های وسیعی نسبت به سیاست های ریاست جمهور جدید این کشور نشان داده اند و حتی می بینیم در هفته گذشته وزیر خارجه کشور فرانسه بر خلاف میل این کشور به ایران سفر می کند تا قراردادهای تجاری خود را با ایران گسترش دهد. فرانسه با این واکنش ها نشان داده است که حامی برجام بوده و پیام آور صلح اروپا برای ایران به حساب می آید. حتی می بینیم که کشور فرانسه در مقابل تصمیم ضد مهاجرتی آمریکا بر علیه ایران ورود تجار ایرانی به فرانسه را تسهیل خواهد کرد.

در صنعت غذایی کشور استراتژی صادرات به سمت کدام کشور ها معطوف شده است و برنامه های گسترش صادرات به کشور روسیه به کجا رسید؟

در موضوع صادرات باید توجه کرد که یکی از مهمترین کشور های هدف ما برای صادرات کشور روسیه هست. چرا که روسیه در سال گذشته مورد تحریم کشور های اروپایی قرار گرفت و ایران از اولین کشور هایی بود که دروازه های تجاری روسیه به سمت آن باز شد. اما متاسفانه تجار ایرانی دچار فرصت سوزی شدند و در ابتدا استفاده مناسب از فرصت بوجود آمده را نکردند. به هر حال ما می توانستیم از نظر سبزیجات، میوه جات و لبنیات و پروتئین این کشور را تامین کنیم اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و کشورهای دیگری مانند ترکیه از این مسئله بهره برداری کردند. البته در سال 95 تجار ایرانی صادارت بهتری به کشور روسیه داشته اند اما این میزان کافی نیست. باید توجه کنیم که روسیه می تواند دروازه ای باشد به سوی اروپا و اگر ما بتوانیم از صادرات کالاهای ایرانی به کشور روسیه برای شناساندن کالای ایرانی به اروپا استفاده کنیم می توانیم ضمانت ورودمان به بازارهای اروپایی را نیز تسهیل کنیم. پس تجار ایرانی باید توجه کنند که کالاهای ایرانی که از نظر رتبه بندی در سطح کیفی بالایی قرار دارند را به روسیه صادر کنند تا بی اعتمادی تاریخی این کشور نسبت به کالاهای ایرانی تغییر کند.

لطفا توضیحی هم در خصوص وضعیت اجرایی کریدور سبز تجاری میان ایران و روسیه نیز بیان کنید.

این کار هنوز عملیاتی نشده است. قرار بود کانال سبز برای کالاهای ایرانی ایجاد شود و از این طریق کالاهای ایرانی به راحتی وارد انبارهای روسیه شود و گمرکات دو کشور با همکاری هم ترخیص کالاها را با هزینه های کمتر و سریعتر انجام دهند اما به دلیل بی اعتمادی که نسبت به کالاهای ایرانی وجود داشت این مهم هنوز صورت نگرفته است. امیدواریم که با پیگیری های مسئولان در دولت این موضوع پیگیری شود تا کل کشور از مزیت ایجاد شده بهره مند شوند. همچنین یک موضوع دیگر در خصوص تجارت با روسیه عدم صدور به موقع ویزا برای تجار ایرانی است. البته در کنار این موارد باید رایزنی هایی برای کاهش تعرفه های گمرکی نیز در برخی از کالاها با کشور روسیه انجام شود چرا که تعرفه ها در برخی موارد بسیار سنگین است و در نتیجه کار تجارت با این کشور را سخت می کند و امیدواریم همانطور که کشور ترکیه این مشکل را با دیپلماسی تجاری خود حل کرده است ما نیز بتوانیم با راهکارهای مشابه به بازار روسیه دسترسی بیشتری پیدا کنیم.