رشد جنین موش در فضا ممکن شد

به گزارش خبرنگار علم و فناوری آنا، برای اولین‌بار جنین‌های موش در ایستگاه فضایی بین‌المللی کشت داده شدند تا بررسی شود که آیا باردار شدن انسان در فضا بی‌خطر است یا خیر.

«تروهیکو واکایاما» (Teruhiko Wakayama) از دانشگاه یاماناشی ژاپن که این مطالعه را رهبری کرده است، می‌گوید: در سفر آینده به مریخ، احتمال بارداری وجود دارد؛ چراکه این سفر بیش از ۶ ماه طول می‌کشد. ما در حال انجام تحقیقاتی هستیم تا اگر به آن زمان رسیدیم مطمئن باشیم که می‌توانیم بدون خطر بچه‌دار شویم.

واکایاما و همکارانش اولین مراحل آزمایش را در آزمایشگاه خود روی زمین انجام دادند و جنین‌هایی که در مرحله اولیه دو سلولی بودند را از موش‌های باردار استخراج کرده و آن‌ها را منجمد کردند.

این جنین‌های منجمد شده در آگوست ۲۰۲۱ (شهریورماه ۱۴۰۰) با موشک اسپیس ایکس از فلوریدا به ایستگاه فضایی بین‌المللی ارسال شدند. جنین‌ها در دستگاه ویژه‌ای که تیم واکایاما طراحی کرده بودند، ذخیره می‌شدند تا فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی بتوانند آن‌ها را از انجماد در آورده و به مدت ۴ روز کشت دهند. فضانوردان سپس جنین‌ها را به صورت شیمیایی نگهداری کردند و سپس آن‌ها را به زمین فرستادند.

واکایاما می‌گوید که جنین‌ها تنها به مدت چهار روز رشد کردند؛ زیرا آن‌ها تنها تا این مدت می‌توانند خارج از رحم زنده بمانند.

تیم پژوهشی واکایاما جنین‌های برگشته را مورد مطالعه قرار دادند تا ببینند که آیا رشد آن‌ها در مواجهه با تشعشعات بالاتر و گرانش کم (میکروگرانش یا ریزگرانش) در فضا تحت تاثیر قرار گرفته است یا خیر.

جنین‌ها نشانه‌ای از آسیب DNA ناشی از قرارگرفتن در معرض تابش را نشان ندادند. احتمالاً به این دلیل که آن‌ها تنها برای مدت کوتاهی در فضا بودند.

آن‌ها همچنین تکوین و رشد ساختاری طبیعی داشتند از جمله تمایز یافتن به دو گروه از سلول‌هایی که پایه و اساس جنین و جفت را تشکیل می‌دهند. واکایاما می‌گوید که این یافته‌ای مهم است چرا که پیش از این تصور میشد که گرانش کم ممکن است بر توانایی جنین‌ها برای تمایز یافتن به دو نوع سلول مختلف، تاثیر بگذارد.

مشخص نیست که آیا مراحل بعدی رشد جنین با حضور در فضا مختل می‌شود یا نه؛ اما در مطالعه قبلی که موش‌های باردار به مدت ۹ تا ۱۱ روز از نیمه بارداری خود به پرواز‌های فضایی ناسا فرستاده شده بودند، پس از بازگشت به زمین نوزادانی با وزن طبیعی به دنیا آوردند و این نوزادان به طور طبیعی رشد کرده بودند.

واکایاما می‌گوید: بر اساس نتایج پیشین و نتایج مطالعه ما، شاید تولیدمثل پستانداران فضایی امکان‌پذیر باشد. با این حال این‌که آیا زایمان واقعی یک موش یا انسان پس از گذراندن دوره کامل بارداری در شرایط با گرانش کم در فضا دشوار است یا نه؛ هنوز ناشناخته است.

تیم او اکنون قصد دارد آزمایش کند که آیا جنین‌های موش که به ایستگاه فضایی بین المللی فرستاده شده و سپس به زمین بازگردانده شده‌اند، می‌توانند به موش‌های ماده منتقل شوند و فرزندان سالم به دنیا آید؟ بررسی این امر سرنخ‌های بیشتری در مورد زنده ماندن جنین‌هایی که در معرض تشعشعات فضایی و ریز گرانش قرار دارند، در اختیار دانشمندان قرار می‌دهد. این پژوهشگران همچنین می‌خواهند آزمایش کنند که آیا از اسپرم و تخمک‌های موشی فرستاده شده به ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌توان برای ایجاد جنین از طریق IVF در فضا استفاده کرد یا نه.