مردان ظریف در عرصه دیپلماسی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، جواد ظریف وزیر امورخارجه دولت تدبیر و امید ۲۵ سال حضور مداوم در سطوح بالای دیپلماتیک را در کارنامه خود دارد و این حضور مستمر و البته تاثیرگذار، او را نه تنها به عنوان دیپلماتی نام‌آشنا و در تراز استانداردهای جهانی قرار داده است که با توجه به سوابق‌اش آشنا به چم و خم‌های سیستم وزارت امور خارجه کشورمان است.

روحانی پس از بررسی جزئیات پرونده مذاکرات هسته ای ایران، سمت وزارت امور خارجه دولت جدید این کشور را به دلیل تجربه و خبرگی محمدجواد ظریف در عرصه سیاست خارجی به وی واگذار کرد.

ظریف از جوانانی بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی سال 1979 ایران وارد وزارت امور خارجه شد و پیش از آنکه به عنوان نماینده ایران در سازمان‌ملل متحد انتخاب شود مشاور کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو بود.

ظریف که مدرک دکتری خود را در رشته روابط بین‌الملل از آمریکا دریافت کرده است، یکی از چهره‌های ایرانی متخصص در امور آمریکاست.

نزدیکان روحانی درباره انتخاب ظریف از سوی رئیس‌جمهوریبه سمت وزارت امور خارجه می‌گویند که هدف از این انتخاب با توجه به رویکردهای حسن روحانی به دلیل تغییر شکل وزارت امور خارجه ایران نبود بلکه هدف از این انتخاب رهبری مذاکرات هسته‌ای با کشورهای غربی بوده است.

خبرگزاری آنا از یاران و همراهان وزیر امور خارجه در دستگاه دیپلماسی گزارشی را تنظیم کرده که در ادامه می‌خوانید:

مجید تخت روانچی، ازبازنشستگی دوران احمدی‌نژاد تا همراهیظریف

مجید تخت‌ روانچی یکی از دیپلمات‌های شناخته‌شده وزارت امور خارجه است که لیسانس مهندسی خود را از آمریکا دریافت کرده و پس از آن برای مقطع فوق‌لیسانس در رشته روابط بین‌الملل ادامه تحصیل داده است. تخت روانچی مدرک دکتری خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه برن سوئیس دریافت کرد.

روانچی در دهه اول انقلاب عهده‌دار ریاست اداره بین‌الملل وزارت امور خارجه می‌‌شود. او پس از انتخاب کمال خرازی به عنوان سفیر و نماینده دائم ایران در نیویورک، راهی آمریکا شد و به‌عنوان سفیر و نفر دوم نمایندگی دائمی ایران نزد سازمان‌ملل متحد مشغول فعالیت شد. او پس از انتخاب خرازی به عنوان وزیر امور خارجه، دستیار ویژه او در دستگاه دیپلماسی می‌شود؛ عنوانی که خرازی ابتدا در سیاست‌خارجی ایران عهده‌دار شد.

وی همچنین از نزدیکان ظریف، وزیر امور خارجه ایران است که در زمان نمایندگی ظریف در سازمان ملل متحد وی را همراهی می کرد.

در ادامه فعالیت‌های این دیپلمات، روانچی از سال ۸۰ تا ۸۴ هم به عنوان سفیر ایران در سوئیس مشغول فعالیت می‌شود و پس از روی کار آمدن دولت احمدی‌­نژاد به ایران بازمی‌گردد. او طی دولت‌های نهم و دهم هیچ سمتی نداشته و پس از مدت کوتاهی بازنشسته می‌شود.

روانچی را می‌‌توان فردی دانست که در مهم‌ترین، پرتنش‌ترین و پرچالش‌‌ترین مذاکرات مربوط به روابط خارجی جمهوری اسلامی از سال ۶۸ تا ۸۴ حضور فعال داشته و در پیچیده­‌ترین مذاکرات تاریخ پس از انقلاب، از قطعنامه ۵۹۸ تا مذاکرات هسته‌ای نقش فعال و موثری ایفا کرده است.

مجید تخت روانچی در زمره افرادی است که حسن روحانی در جلسه تودیع خود، در مرداد سال ۸۴، زمانی که از دبیری شورای عالی امنیت‌ملی استعفا کرد، از او به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای قدردانی کرد. ظریف نیز در دولت یازدهم، علاوه بر انتخاب روانچی به سمت معاون وزیر امور خارجه در امور اروپایی و آمریکایی به تیم مذاکره‌کننده هسته ای ایران نیز افزود.

او پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در مذاکرات محرمانه‌ای که در خصوص مسائل هسته‌ای انجام شده، از اعضای همیشگی بوده که در پشت درهای بسته مشغول رایزنی و چانه زنی برای دفاع از منافع ملی جمهوری اسلامی است.

سید عباس عراقچی؛ دیپلمات سهل و ممتنع

«سهل و ممتنع» را «آسان سخت» هم می‌گویند. شاید در دیپلماسی ایران فقط یک نفر مصداق آن باشد: سیدعباس عراقچی. رسانه‌ای‌ترین عضو تیم مذاکره کننده، پرابهام‌ترین هم هست. تکلیف شما با سایر اعضای تیم همچون محمدجواد ظریف و مجید تخت روانچی روشن است. پیشینه‌شان یک خط صاف است، اما عراقچی چنین نیست.

عراقچی مدرک دکتری خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه کنت انگلیس دریافت کرد. وی در مرکز تحقیقات سیاسی وزارت امور خارجه کار خود را آغاز کرد

یک طیف به او انتقاد دارد که چرا حاضر به همکاری با تیم جدید هسته‌ای شده و طیف دیگر به ظریف انتقاد می‌کند که چرا او را در تیم مذاکره‌کننده نگه داشته است. عده‌ای او را «زینت» و بعضی هم «سپر» تیم مذاکره‌کننده قلمداد می‌کنند و شماری هم می‌گویند «گزینه ناگزیر» وزیر امور خارجه فعلی است. صادق خرازی درباره همراهی عراقچی با تیم مذاکره‌کننده می‌گوید: یک بار از ظریف پرسیدم چرا عراقچی را نگه داشتی؟ گفت «به خاطر حرفه‌ای بودنش». البته من هم جای ظریف بودم همین کار را می‌کردم.

در سال ۱۳۷۸ کار‌هایش انجام می‌شود تا به سفارت ایران در فنلاند برود. سال ۸۲ عراقچی از هلسینکی بازگشت. به پیشنهاد علی آهنی، رئیس اداره اول غرب اروپا شد. در دولت نهم او پله‌های نردبان را سریع‌تر پیمود. متکی او را معاون حقوقی و بین‌الملل کرد و دو سال بعد در ۱۳۸۶ سفیر ایران در ژاپن شد. تا ۱۳۹۰ در توکیو ماند. وقتی بازگشت معاون آسیا و اقیانوسیه شد.

دورانی که علی لاریجانی و سپس سعید جلیلی هدایت مذاکرات هسته‌ای را به عهده داشتند، عراقچی عضو تیم مذاکره‌کننده بود؛ با این حال «ارشد» نبود. در یک فصل جواد وعیدی و در فصلی دیگر علی باقری ارشد بودند و عراقچی عضوی که نه در تصاویر خبری حضور چندانی داشت و نه در خبر‌ها و اظهار نظر‌ها. در این مدت وزارتخانه‌های دیگر هم به او پیشنهاد پست‌هایی را دادند اما عراقچی یک پاسخ می‌داد: مشورت کردم، در وزارت امور خارجه می‌مانم.

در آخرین ماه‌های دولت دهم، با نامزد شدن رامین مهمانپرست در انتخابات یازدهین دوره ریاست‌جمهوری، عراقچی سخنگوی وزارت امور خارجه شد. عراقچی تجربه سخنگویی نداشت، اما نشان داد استعداد این کار را دارد. سه ماه ایستادن پشت تریبون سخنگویی از یک سو طعم رسانه را به او چشاند و از سوی دیگر چهره‌ای جدیدی را به خبرنگاران نشان داد. این سه ماه مسیر زندگی عراقچی را به کلی تغییر داد. او ریسک ارتباط با خبرنگاران را پذیرفت و به رابطه خوبش با خبرنگاران در ماه‌های بعد هم ادامه داد.

با روی کار آمدن دولت یازدهم، محمد جواد ظریف سکان هدایت دیپلماسی را در دست گرفت و تقریبا همه معاونت‌ها را برای عراقچی در نظر داشت تا اینکه بالاخره معاونت امور حقوقی و بین‌المللی را به او پیشنهاد کرد. عراقچی در تیم مذاکره‌کننده هم ماند، اما این بار به عنوان عضو ارشد.

دیپلمات‌ها او را به پرکاری، مطالعه، تمایل به نوشتن و تیزهوشی می‌شناسند و ماه‌های حضوردر تیم جدید مذاکره‌کننده نیز عرصه را برای بالندگی او فراهم کرده است. عراقچی می‌تواند ساعت‌ها حرف بزند بدون اینکه قادر باشید آن را در یک جمله خلاصه کنید یا مدت‌ها خطابه کند به گونه‌ای که حتی یک واژه فراموشتان نشود.

هنگامی که به اتاق مذاکره می‌رود و در‌ها بسته می‌شود، دیپلمات‌ها آن روی عراقچی را می‌بینند. مجید تخت روانچی می‌گوید: عراقچی بسیار حرفه‌ای، دقیق و قاطع مذاکره می‌کند و این مورد اذعان طرف‌های مذاکره‌کننده نیز هست.

نام او بیش از هرکس دیگر در ماه‌های اخیر در در ارتباط با جزئیات مذاکرات هسته‌ای شنیده می‌شود. ظریف از ابتدا به او اعتماد کرد و او هم تا اینجای کار به این اعتماد پاسخ خوبی داده است.

حمید بعیدی نژاد، سابقه طولانی مدت در همراهی با ظریف

حمید بعیدی‌نژاد برای نظارت بر روند مذاکرات کارشناسی ایران و گروه 1+5 به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده ارشد ایرانی انتخاب شد. وی نماینده ایران در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و رایزن سفارت دائمی ایران در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک نیز بوده‌است.

وی همچنین از نزدیکان روحانی نیز به شمار می‌آید که در زمان نمایندگی ظریف در سازمان ملل متحد به همراه وی در نیویورک حضور داشت.

حسین فریدون نماینده ویژه رئیس‌جمهوری در رایزنی‌های هسته‌ای

حسین فریدون، برادر حسن روحانی و دستیار ویژه رئیس‌جمهوری که مسئولیت ویژه‌ای در مشاوره به عنوان نماینده ویژه روحانی در مذاکرات هسته‌ای دارد.

او تاکنون دو مرتبه در مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 شرکت کرده است. دو حضور وی در مذاکرات هسته‌ای با هدف تسهیل رسیدن به توافق هسته‌ای بود. از سوی دیگر در تلاش برای نشان دادن جدیت حکومت ایران در مذاکرات هسته‌ای، در این نشست‌ها شرکت کرد.

فریدون در زمان جنگ ایران و عراق به وزارت امور خارجه ایران پیوست و به مدت 8 سال به عنوان سفیر ایران در مالزی حضور داشت و پس از آن به مرکز تحقیقات استراتژیک پیوست.

علی اکبر صالحی، رئیس تیم مذاکرات فنی ایران و گروه 1+5

او مدرک دکتری خود را در رشته فیزیک هسته‌ای از یکی از دانشگاه‌های آمریکا دریافت کرد و به‌ عنوان یکی از متخصصان علوم هسته‌ای ایران به شمار می‌رود. وی در سال 1975 وارد فعالیت‌های برنامه هسته‌ای ایران شد. صالحی از سال 2011 تا سال 2014 سمت وزارت امور خارجه ایران را نیز بر عهده داشت.

صالحی اکنون ریاست تیم فنی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 را بر عهده دارد و در مذاکرات ژنو سوئیس مذاکرات هسته‌ای نیز با همتای آمریکایی خود دیدار و در جلسات مشترکی با حضور وزرای امور خارجه ایران و آمریکا نیز حضور داشت.