حشرات دستیار کارآگاهان می‌شوند/ وقتی مگس‌ها اسرار جنایت‌ها را آشکار می‌سازند

به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، قدیمی‌ترین کتاب جانورشناسی بیش از ۳ هزار و ۶۰۰ سال پیش نوشته و نام ۳۹۶ نوع حیوان وحشی در آن بیان شده است. ۱۰ عدد از حیوانات معرفی شده حشرات یا به طور واضح‌تر مگس‌ها بودند.

مگس‌ها از ابتدایی تاریخ بشر در کنار انسان‌ها زندگی و از مایعات بدن آدم‌ها و مواد آلی مانند گوشت و سبزیجات تغذیه می‌کنند. هنگامی که یک مگس ماده لاشه‌ای که هنوز به طور کامل خشک نشده است را پیدا می‌کنند ممکن است در مدت کوتاهی صدها تخم روی آن قرار دهد. بنابراین مگس‌ها از محصولات، زباله‌ها و حتی بدن انسان‌ها به ویژه انسان‌های مرده تغذیه می‌کنند. حالا بسیاری از علاقه‌مندان به جهان حشرات این سؤال را مطرح می‌کنند که انسان‌ها چگونه می‌توانند از مگس‌ها در فعالیت‌های دیگر استفاده کنند؟

بیشتر بخوانید:

ساکنان باستانی زمین جان می‌گیرند/ پای دایناسورها به دنیای زندگان باز می‌شود؟

یکی از کاربردهای علمی حشره‌شناسی در زمینه کشف آثار جرم است. معمولاً حشرات قبل از کاراگان پلیس در صحنه جنایت حاضر شده و از همین رو متخصصان می‌توانند با آزمایش مگس‌های قرار گرفته روی بدن مقتول اطلاعاتی نظیر زمان قتل، جابه‌جا شدن یا نشدن جسد، علت مرگ و استفاده از سموم برای قتل را به‌دست آورند.

از مگس‌های روی داس تا حشرات کاربردی در پزشکی قانونی مدرن

اولین نمونه ثبت شده از کمک مگس‌ها در کشف اسرار یک قتل به قرن سیزدهم بازمی‌گردد. در این پرونده جنایی یک قاضی از مگس‌ها برای شناسایی قاتل استفاده کرد. او در صحنه جرم که در مزرعه برنج واقع شده بود از همه کارگران که داس به‌ دست داشتند خواست یه جا جمع شوند و پس از مدت کوتاهی تعداد زیادی مگس به دلیل وجود بو و آثار خون روی داس یکی از کارگران به سمت آن جذب شدند. در حقیقت این قاضی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های طبیعت قاتل را شناسایی و راز یک پرونده قتل را آشکار کرد.

چند قرن طول کشید تا روش علمی برای استفاده از مگس‌ها در تحقیقات جنایی معرفی شود. از سال ۱۸۹۴ و پس از انتشار کتابی خاص در زمینه ارتباط حشره‌شنایی و پزشکی قانونی ارتش فرانسه به‌کارگیری مگس‌ها برای حل پرونده‌های جنایی را آغاز کرد. در واقع کارگاهان فرانسوی تصمیم گرفتند با مطالعه رفتار مگس‌ها هنگام تجزیه اجساد و موادی که این حشرات انتقال می‌دهند جزئیات دقیقی از نحوه و علت قتل را کشف کنند.

مگس‌ها توانایی بسیار زیادی در تخمین زمان دقیق مرگ دارند زیرا این حشرات هنگام هجوم بردند به یک لاشه به شرایط محیطی از قبیل دما توجه زیادی می‌کنند. حشره‌شناسان شاغل در پزشکی قانونی با حضور در صحنه جرم با آزمایش روی مگس‌ها بخش قابل توجهی از ابهامات در مورد مرگ یک انسان یا حیوان را حل می‌کنند. البته در میان انواع مختلف مگس یکی از آن‌ها به نام «مگس لاشه»(Blow fly) بیش از سایر حشرات به تجزیه اجساد علاقه دارد و حشره‌شناسان پزشکی قانونی نیز به این دسته از مگس‌ها توجه ویژه‌ای می‌کنند.

بدن از غذایی که می‌خوریم تشکیل شده است

دارو و سمومی که در بدن وجود دارد می‌تواند بر چگونگی یافتن جسم بی‌جان توسط مگس‌های لاشه و سرعت رشد حشرات روی جسد تأثیر بگذارد. این بدان معناست که کاراگان باید بتوانند تشخیص دهند از چه دارو یا سمی برای قتل استفاده شده است. بررسی‌ها نشان داده است این موضوع را می‌توان با تجزیه و تحلیل خون، ادرار و موهای بدن فرد کشته شده درک کرد اما در بسیاری از مواقع به جز استخوان نشانه دیگری از جسد در صحنه جرم وجود ندارد.

در این شرایط باید از روش‌های هوشمندانه مانند آنچه قاضی چینی در قرن سیزدهم انجام داد برای کشف راز جنایت استفاده کرد. در بدن حشرات نمونه‌های زیادی از غذایی که خورده‌اند وجود دارد بنابراین بررسی آن‌ها احتمالاً اطلاعات دقیقی از زمان و علت مرگ را مشخص می‌سازد. در صورتی که فردی با سم کشته شده باشد آن سم پس از تجزیه بدن مقتول توسط مگس‌ها وارد اجزای ساختاری این حشرات شده و روی چرخه زندگی آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

کشف رازهای چند هزار ساله

در دهه ۱۹۷۰ میلادی زیست‌شناسی فلاندی طی آزمایش روی لاشه ماهی‌هایی که به دلیل آلوده شدن آب رودخانه به جیوه جان خود را از دست داده بودند نشان دادن چگونه جیوه از لاشه ماهی به بدن مگس‌ها منتقل می‌شود و بر اساس همین تحقیقات رشته ترکیبی حشره‌شناسی و سم‌شنایی در تعدادی از دانشگاه‌های دنیا به صورت تخصصی تدریس شود. حشرات به قدری در سم‌شناسی دقیق هستند که دانشمندان با استفاده از پوست سوسک‌های مرده در تابوت اجساد مومیایی شده جزئیات روشنی از مواد به‌کار رفته برای کشتن و مومیایی کردن به‌دست می‌آورند. به عنوان مثال با آزمایش روی حشرات قرار گرفته در تابوت یک مومیایی ۳ هزار ساله در کشور پرو مشخص شد این فرد قبل از مرگ مواد مخدر مصرف کرده بود.

بیشتر بخوانید:

نوابغ ایرانی مرزهای علم ریاضیات را جابه‌جا می‌کنند/ دانشمندان آریایی بر بلندای افتخار

اکنون به لطف شناسایی توانایی حیرت‌انگیز مگس‌ها در شناسایی سموم و توسعه تجهیزات آزمایشگاهی کاراگان بسیار دقیق‌تر از گذشته می‌توانند تکه‌های گمشده از پازل پرونده‌های جنایی را کنار هم قرار داده و واقعیت را کشف کنند.

انتهای پیام/۴۱۴۴