دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
12 فروردين 1401 - 12:00
آنا گزارش می‌دهد؛

۱۴۰۰ در رویان چه گذشت؟/ از درمان نارسایی زودرس تخمدان تا تولید سلول‌های مزانشیمی

پژوهشگاه رویان کارهای تحقیقاتی خاصی در طی سال گذشته به ثمر نشانده که درمان نارسایی زودرس تخمدان و تولید سلول‌های مزانشیمی نمونه‌هایی از آن است.
کد خبر : 645352
رویان، رویای رویش



به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، پژوهشگاه رویان علاوه‌بر فعالیت در حوزه تولیدمثل و درمان ناباروری در زمینه سلول‌های بنیادی و بیوتکنولوژی نیز فعالیت می‌کند. تمامی تحقیقات این پژوهشگاه متمرکز بر این سه محور و حوزه‌های مرتبط به آن است. حدود ۲۵۰ پژوهشگر و متخصص در این سه محور در پژوهشگاه رویان فعالیت می‌کنند و دانشجویان از دانشگاه‌های مختلف کشور نیز به آنها کمک می‌کنند. درواقع محققان رویان هدایت تزهای این دانشجویان را برعهده می‌گیرند.




بیشتر بخوانید:


زوج‌های نابارور و وعده پوشش هزینه‌های درمان/ زمین تا آسمان فاصله برای تحقق طرح تازه نفس




مرکز ناباروری این پژوهشگاه کورسوی امیدی برای افرادی است که تقریبا از هر کسی و هر جایی ناامید شده‌اند. درمان ناباروری در این مرکز در سطح استاندارد جهانی انجام می‌شود. پژوهشگاه رویان در اردیبهشت ۱۴۰۰ موفق به دریافت نشان خدمت در حوزه سلامت از سوی اداره کل سلامت شهرداری تهران شد. رویان در رتبه‌بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، در بین پنج پژوهشگاه برتر کشور قرار دارد.


پروانه افشاریان معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه رویان و عضو هیئت علمی گروه ژنتیک ناباروری پژوهشکده علوم تولیدمثل پژوهشگاه رویان می‌گوید؛ «پژوهشگاه سال گذشته نیز در این رتبه‌بندی قرار داشت و از بین ۲۹ پژوهشگاه رتبه چهارم را کسب کرد. رتبه‌بندی سال ۱۴۰۰ به صورت دسته‌بندی‌های پنج موردی اعلام شد و رویان از بین۳۰ پژوهشگاه وابسته به وزارت علوم در دسته‌بندی اول یک پنج قرار گرفت.»


راه‌اندازی مرکز دیابت در پژوهشگاه رویان


به گفته وی «یک خیر در سال ۹۸ قصد ساخت یک مسجد، دبستان و درمانگاه را کرده بود، این مجموعه ساخته شد مسجد و دبستان و تحویل داده شد. فرد خیر قصد داشت که درمانگاه را به یک مرکز درمانی-تحقیقاتی بدهد اما پیش از انجام این کار فوت می‌کند. نماینده این فرد به رویان مراجعه کرد. فرد خیر و نماینده وی هر دو مبتلا به دیابت بودند. رویان درمانگاه کوچکی در حوزه دیابت دارد و قرار بر این شد که مرکز تحقیقات دیابت ما به این درمانگاه منتقل شود. در تیرماه سال ۱۴۰۰ موافقت اصولی درمانگاه تخصصی دیابت را از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای این مرکز گرفته شد. در حال حاضر پژوهش‌هایی به روز در حوزه دیابت در این مرکز انجام می‌شود.»


افشاریان بیان می‌کند «دو پزشک فیزیولوژیست ورزش در این مرکز فعالیت می‌کنند و برای بیماران دیابتی ورزش درمانی ارائه می‌دهند. علاوه‌بر این متخصص چشم، متخصص غدد و سایکولوژیست نیز در این مرکز فعالیت می‌کنند.»


زیر و بم پژوهشکده سلول‌های بنیادی رویان


پژوهشکده سلول‌های بنیادی رویان از سال ۸۲ شروع به کار کرده و محققان آن سال ۹۰ موفق به کشت سلول‌های بنیادی بالغ شدند و کارآزمایی پیش‌بالینی آن را شروع کردند. ورود به کارآزمایی بالینی نیاز به زیرساخت‌هایی داشت که برخی از موارد آن به کمک خیرین انجام شد و بخشی از زیرساخت‌ها نیز با کمک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت بهداشت ساخته شد. یکی از شرایط مورد نیاز برای انجام کارآزمایی بالینی ایجاد شرایطی به نام JMP است، یعنی شرایطی که سلول‌ها براساس استانداردهای خاصی کشت و افزایش تعداد داده شود. از این سلول‌ها می‌توان در سلول‌درمانی بیماران استفاده کرد.


عضو هیئت علمی گروه ژنتیک ناباروری پژوهشکده علوم تولید مثل پژوهشگاه رویان می‌گوید؛ «تا پیش از این سلول‌ها از بدن بیمار گرفته می‌شد و پس از اعمال فرایند به بدن وی بازگردانده می‌شد. حال به همت محققان پژوهشکده سلول‌های بنیادی که بیش از ۱۰ سال روی این حوزه کار کرده‌اند موفق به تولید سلول‌های مزانشیمی کیماسل در شرایط JMP شدیم. سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت مجوز تولید سلول مزانشیمی در شرایط JMP یا استرلیتی را در شهریورماه ۱۴۰۰ صادر کرد. بدین ترتیب دیگر لازم نیست که سلول‌هایی که از بدن یک بیمار خارج و تکثیر شده دوباره به بدن وی بازگردد، می‌توان این سلول‌ها را به هر کسی تزریق کرد. این امر موفقیت بسیار بزرگی است چراکه تولید سلول مزانشیمی حوزه بسیار جدیدی به شمار می‌رود.»


تلاش رویان در حوزه ناباروری


ستاد سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه‌هایی در راستای آیین‌نامه فرزندآوری، لایحه و مصوبه‌ای که در مجلس تصویب شده است، دارد و پژوهشگاه رویان نیز در طرح‌های در این خصوص ارائه داده است. به گفته افشاریان «یکی از طرح‌های ارائه شده در خصوص نارسایی زودرس تخمدان است که معمولاً در خانم‌های جوان رخ می‌دهد. محققان رویان با استفاده از روش خاصی از سلول‌درمانی به دنبال درمان این بیماری هستند، در این روش بخشی از سلول به نام اگزوزوم سلول‌درمانی می‌شود. فاز اول این پژوهش انجام شده و فاز دو آن نیز اخیرا شروع شده و نتایج آن در سال جاری منتشر می‌شود.»


وی بیان می‌کند «با همکاری یک شرکت دانش‌بنیان موفق به ساخت کَتِتِر شدیم که برای انتقال جنینی به کار می‌رود. درواقع محققان رویان تست‌های تأییدیه اولین کتتر انتقال جنین ایرانی را برای این شرکت انجام دادند. کتتر لوله‌ پلاستیکی خاصی است و تا پیش از این به دلیل تکنولوژی خاصی که در آن وجود دارد هیچ شرکت ایرانی نتوانسته بود نمونه قابل‌رقابت با محصول خارجی بسازد. در رویان نیز از نمونه‌های خارجی کتتر استفاده می‌شد، هیچ یک از نمونه‌های ایرانی که به ما ارائه شده و تست کرده بودیم، مناسب نبود. تست‌های مخصوصی روی کتتری که این شرکت ساخته بود، انجام دادیم و این شرکت توانست محوز رسمی اداره کل تجهیزات پزشکی کشور را بگیرد. این محصول در حال حاضر در بازار به فروش می‌رسد.»


معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه رویان می‌گوید؛ «یکی دیگر از کارهای شاخصی که در پژوهشگاه رویان انجام شده حاصل ۲۰ سال کسب دانش در تیم جنین‌شناسی ماست. تمامی محققان در بخش جنین‌شناسی بالینی از اعضای هیئت علمی رویان هستند و کارهای پژوهشی می‌کنند. یکی از این کارهای تحقیقاتی در حوزه کیفیت محیط کشت جنین در خارج از بدن انسان است که در روش IVF به کار می‌رود. محققان رویان فاکتورهایی را به محیط کشت‌ها اضافه کرده و آن را به‌نوعی طراحی کرده بودند که منجر افزایش کیفیت این محیط شده است. محیط کشت جدید به شکل کیت‌های فریز است که در ازت مایع فریز می‌شود. این محیط‌ها را به مراکز دیگر نیز می‌دادیم، حال این کیت‌ها تجاری‌سازی شده و دانش فنی آن به یک شرکت دارویی منتقل شده و محصول در حال اخذ مجوز از اداره کل تجهیزات پزشکی کشور است.»


فعالیت‌های پژوهشکده بیوتکنولوژی جانوری


به گفته عضو هیئت علمی گروه ژنتیک ناباروری پژوهشکده علوم تولید مثل پژوهشگاه رویان «در پژوهشکده بیوتکنولوژی جانوری رویان واقع در اصفهان مرکزی برای بیماری سیلیات راه‌اندازی شده است. این بیماری نقش تاثیرگذار در ناباروی مردان دارد. محققان در پژوهشکده زیست‌فناوری با استفاده از تکنیک‌های ساده نژادهای دام سبک مثل بز و گوسفند را شبیه‌سازی کرده‌اند. این کار روی دو نژاد بز انجام شده که بومی یکی از کشورهای آفریقایی هستند. محققان به این کشور آفریقایی رفته و از گوش این دو نژاد بز، بیوپسی در ابعاد چهار تا پنج میلی‌متر برداشته‌اند. گروه تحقیقاتی تاکنون ۱۳ بز از این دو نژاد همانندسازی کرده‌اند.»




بیشتر بخوانید:


کشف درمان سرطان در قلب سرطان/ ایمنی‌درمانی علاج «بیماری خرچنگ» می‌شود




افشاریان بیان می‌کند «یکی از این دو بز نژاد گوشتی است و دیگری نژاد دوقلوزایی دارد. محققان رویان با استفاده از گرنت ستاد بیوتکنولوژی معاونت علمی و فناوری نژاد بز دوقلوزای ایرانی را همانندسازی کرد. همچنین چند هزار رأس بز «سانَن» همانندسازی شد. نژاد بز کوه‌های آلپ نیز همانندسازی شده که شیردهی بالایی دارد.»


پژوهشگاه رویان حضور درخشانی نمایشگاه دستاوردهای جهاد دانشگاهی داشت و گروه زیست‌فناوری جانوری پژوهشکده بیوتکنولوژی مستقر در اصفهان به عنوان گروه پژوهشی برتر در بین ۳۰ گروه با زمینه کاری زیستی انتخاب شد. دو نشریه پژوهشگاه رویان به نام «سل ژورنال» و « International Journal of Persility and Sterlity» در پنجمین دوره تجلیل از پژوهشگران و فناوران جهاد دانشگاهی به عنوان نشریه علمی برتر انتخاب شد.


انتهای پیام/۴۰۲۱



انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب