در گزارش آنا بخوانید؛
ارتقای علوم انسانی با چاشنی بومی‌سازی در دانشگاه آزاد اسلامی/ دانشگاه چگونه در کاهش آسیب‌های اجتماعی نقش ایفا می‌کند؟
اهمیت علوم انسانی برای جامعه و تاکیدات مقام معظم رهبری بر توسعه و بومی‌سازی این رشته موجب شد تا دانشگاه آزاد اسلامی در مسیر تحول و تعالی علوم انسانی، روزآمدی، بومی‌سازی و حکمی‌سازی در دستور کار قرار دهد.
گروه دانشگاه خبرگزاری آنا _ فاطمه بحیرائی؛ علوم انسانی از رشته‌های آکادمیک (دانشگاهی) است که جنبه‌های مرتبط با ویژگی‌های تمدن انسانی را مطالعه می‌کند و آموزش می‌دهد. رشد علوم انسانی، بنیان اساسی دستیابی به توسعه همه‌جانبه بوده زیرا رسالت علوم انسانی، سیاست‌گذاری کلان جامعه است که بدون محوریت دستاوردهای علوم انسانی و مطالعات جامع انسانی، توسعه و به نتیجه نخواهد رسید.
آن‌چه که در حوزه علوم انسانی بسیار مهم است، ضرورت رویکرد آینده‌پژوهانه در نیازسنجی این علوم است که زمینه‌ساز ترسیم و کشف چشم‌اندازهای توسعه علم، فناوری، جامعه به‌منظور کاربست تحقیقات همه‌جانبه شود. علوم‌انسانی و علوم‌پایه همراه با دانش جدید وارد کشور شد و در دانشگاه‌های کشور تدریس می‌شود اما این رشته نیاز به بومی‌سازی دارد. دانشگاه آزاد اسلامی با ارتقای «پاسخگویی و قابلیت حل مسئله»، «توسعه فناوری، نوآوری و کارآفرینی»، «ارتقای جایگاه بین‌المللی و الهام‌بخشی» و «پیشرفت علمی مرجعیت‌ساز و تمدن‌آفرین»، به دنبال ایجاد دانشگاهی سرآمد و پاسخگو است
رهبر انقلاب در بیانات خود در دیدار با اساتید دانشگاه‌ها در رابطه با این موضوع می‌فرمایند: «مسئله تولید علم، فقط مربوط به علوم پایه، تجربی و غیره نیست، بلکه شامل همه علوم و از جمله علوم انسانی است. ما به‌خصوص در زمینه علوم انسانی، برخلاف آن‌چه که انتظار می‌رفت و توقّع بود، حرکت متناسب و خوبی نکرده‌ایم، بلکه مفاهیم گوناگون مربوط به این علم را چه در زمینه اقتصاد و چه در زمینه‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و سیاست به شکل وحی مُنزل از مراکز و خاستگاه‌های غربی گرفته‌ایم و به‌صورت فرمول‌های تغییرنکردنی در ذهنمان جاداده‌ایم و بر اساس آن می‌خواهیم عمل و برنامه خودمان را تنظیم کنیم! گاهی این فرمول‌ها جواب نمی‌دهد و خراب درمی‌آید، خودمان را ملامت می‌کنیم که ما درست به کار نگرفته‌ایم؛ درحالی‌که این روش، روشِ غلطی است.»
در همین راستا حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی، تیر ۱۳۹۸ «آیین‌نامه اجرایی هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی تعالی علوم انسانی و هنر» را به رؤسای استانها، واحدها، مراکز آموزشی و معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی این دانشگاه ابلاغ کرد.
طبق این آیین‌نامه که به جزئیاتی از جمله ارکان، ضوابط و فرآیند اجرایی وظایف هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی اشاره شده است، راه‌اندازی هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی تعالی علوم انسانی و هنر در صدر وظایف معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی قرار دارد تا با ایجاد شبکه گسترده علمی و بهره‌گیری از اعضای هیئت علمی و افراد برجسته، زمینه ایجاد تعامل و همکاری بیشتر در درون خانواده دانشگاه آزاد اسلامی فراهم شود.
بیشتر بخوانید:
روزآمدی، بومی‌سازی و حکمی‌سازی در تحول و تعالی علوم انسانی
معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه سه اصل مهم یعنی روزآمدی، بومی‌سازی و حکمی‌سازی باید در تحول و تعالی علوم انسانی مدنظر قرار گیرند، به این امر اشاره می‌کند که «تحول و تعالی علوم انسانی میسر نمی‌شود مگر اینکه همه دستگاه‌ها و نهادهای مسئول کشور به‌ویژه دانشگاه‌ها دغدغه تعالی علوم انسانی را داشته باشند و در همه حوزه‌ها ازجمله آموزش، پژوهش و پرورش این هدف را دنبال کنند.»
وی ادامه می‌دهد: «روزآمدی به معنای دستیابی، مطالعه، بررسی و اشراف به آخرین دستاوردهای علوم است و باعث می‌شود که علم نافع در دستور کار فعالان علمی کشور قرار گیرد. با بهره‌گیری از این علم نافع و با تلاش‌های فکری و عملی روشنفکران، متفکران و کارگزاران علمی کشور، به‌جای حرکت در مسیر غربی‌سازی علوم، راه بومی‌سازی و ساخت تمدن نوین اسلامی را باید در پیش گیریم. این مسیر باعث اعتلای مبانی هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، دین‌شناختی، روش‌شناختی و ارزش‌شناختی خواهد شد و در نهایت باید منجر به نظریه‌پردازی در حوزه حکمت انسانی شده و نشان داده شود که حکمت اسلامی می‌تواند برای همه بشریت راهگشا باشد.» «ارتقای کیفیت و کارآمدی دوره‌های تحصیلی» و «ارتقای تربیت اخلاقی، هویتی و فرهنگی» دو هدف دانشگاه پرورش‌گر قوه عاقله است
حجت‌الاسلام خسروپناه می‌گوید: «دغدغه اصلی معاونت علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی، رودررو شدن با مسائل روزمره نیست، بلکه به دنبال تعالی واقعی علوم انسانی هستیم. باید مجلات علمی علوم انسانی گسترش پیدا کند. در هر استان، هیئت اندیشه‌ورز تشکیل داده‌ایم که تعدادی از اساتید استان در این هیئت‌های اندیشه‌ورز به نقاط قوت و ضعف علوم انسانی و تعالی این علوم بیندیشند. از رؤسای واحدها تقاضا دارم که وضع مجلات علمی را سامان بدهند. باید به جایی برسیم که هر استاد علوم انسانی در دانشگاه آزاد اسلامی هرسال یک کرسی ترویجی برگزار کند و به او امتیازات لازم را می‌دهیم.»
بیشتر بخوانید:
اهمیت و تأثیرگذاری رشته‌های علوم انسانی در جامعه
تحول در علوم انسانی بر اساس باورهای ایرانی-اسلامی؛ بایدها و نبایدها
فعال کردن گروه‌های تخصصی برای به‌روزرسانی سرفصل‌های علوم انسانی
مهران صمدی، رئیس هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی در گفت‌وگو با آنا درباره دستاوردهای این هیئت بیان می‌کند: «برگزاری بیش از ۷۰ کرسی ترویجی توسط استادان، برگزاری نخستین کرسی ترویجی دانشجویان دکتری در کشور با هدف کاهش وابستگی دانشجویان دکتری به مجلات علمی پژوهشی وزارتین، احیای دو مجله «مطالعات جامعه‌شناسی» و «زن و مطالعات خانواده»، آسیب‌شناسی آموزش مجازی، برگزاری کمیسیون حکمت اسلامی و فضای مجازی ذیل همایش ملی حکمت اسلامی و علوم انسانی، همکاری با کمیته علمی همایش ملی آموزش و تربیت در فضای مجازی به میزبانی واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی، فعال کردن گروه‌های تخصصی برای به‌روزرسانی سرفصل‌ها، بررسی چالش‌ها و مسایل جاری هر واحد دانشگاهی، بررسی خلأهای نظری در حکمرانی اسلامی و همکاری نزدیک با دبیرخانه استانی تدوین برنامه اجرایی سند تحول و تعالی دانشگاه ازجمله دستاوردهای هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان شرقی در دو سال و اندی فعالیت است.»
منیره سیدمظهری، رئیس هیئت اندیشه‌ورز تعالی علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی استان البرز نیز در گفت‌وگو با خبرنگار آنا با اشاره به اینکه هیئت اندیشه‌ورز استان البرز تا چه میزان در بررسی مسائل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره موفق بوده و چه نتایجی حاصل شده اظهار می‌کند: «یکی از اقدامات مهم و موفق هیئت اندیشه‌ورز استان البرز، تشویق دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی رشته‌های علوم انسانی و هنر برای شناسایی معضلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی استان و جهت‌دهی پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها برای بحث و بررسی مسائل شناسایی‌شده و ارائه راه‌حل‌ها و راهکارهای برون‌رفت از چالش‌ها و مشکلات است. در این زمینه با همکاری بسیاری از رشته‌های علوم انسانی موضوعات خوب و مهمی پیشنهاد شد که دانشجویان علاقه‌مند در قالب پایان‌نامه و رساله و زیر نظر استادان راهنما درباره آن‌ها به تحقیق مشغول شده و خواهند شد.»
وی اینطور ادامه می‌دهد که «مهم‌ترین دستاورد فعالیت هیئت اندیشه‌ورز استان البرز جلب توجه استادان و نخبگان دانشگاه و حتی دانشجویان و دغدغه‌مند کردن آنان نسبت به چرایی و چگونگی تحول در علوم انسانی یا به‌عبارت روشن‌تر چرایی و چگونگی تحول علوم انسانی به سمت علوم انسانی کارآمدی که بتواند دیده‌بان و هدایت‌کننده تکاپوهای خرد و کلان یک جامعه باشد، است و امیدواریم در آینده شاهد ثمرات بیشتر این تلاش‌ها باشیم.»
دانشگاه باید معضلات اجتماعی را آسیب‌شناسی کند
دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی نیز با اشاره به اهمیت رشته علوم انسانی برای جامعه و با بیان اینکه دانشگاه نتوانسته مسائل جوانان و مردم را حل کند، تصریح می‌کند: «رسالت دانشگاه در کاهش معضلات اجتماعی کجاست؟ پاسخ این است که دانشگاه‌های ما نگاه یک‌بعدی داشته‌اند به‌طوری‌که تنها علم را آموزش داده و به افئده و کاربست توجه نداشته‌اند. دانشگاه باید معضلات اجتماعی را آسیب‌شناسی کرده و با تشکیل هسته‌های فکری، چالش‌ها را به دست آورده و برای رفع آن‌ها بسته مداخله‌ای تهیه کند. به همین دلیل جلساتی برای تبیین برنامه تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل شده برای اینکه بگوییم چرا به دنبال آمایش هستیم.»
وی با اشاره به اینکه سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی دارای سه محور «پرورش‌گر قوه عاقله و توسعه‌دهنده فضای انقلابی»، «سرآمد و پاسخگو» و «کارآمد و پایدار» است، می‌گوید: «دانشگاه آزاد اسلامی می‌خواهد با اجرای این برنامه، علم و عمل را قرین کند و این مهم محقق نخواهد شد مگر اینکه به دانشگاهی کارآمد و پایدار تبدیل شویم. در این مسیر، اگر درست‌اندیش و درست‌کار باشیم، خداوند گشایش ایجاد می‌کند. ماحصل سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی این است که به گونه‌ای عمل کنیم که تاکنون عمل نکرده‌ایم. واقعیت این است که دانشگاه آزاد اسلامی تک‌بعدی بوده و با این سند می‌خواهیم تبدیل به دانشگاهی سه‌بعدی شویم.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی «ارتقای کیفیت و کارآمدی دوره‌های تحصیلی» و «ارتقای تربیت اخلاقی، هویتی و فرهنگی» را دو هدف دانشگاه پرورش‌گر قوه عاقله می‌داند و ادامه می‌دهد که «بر اساس برنامه تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی؛ این دانشگاه با ارتقای «پاسخگویی و قابلیت حل مسئله»، «توسعه فناوری، نوآوری و کارآفرینی»، «ارتقای جایگاه بین‌المللی و الهام‌بخشی» و «پیشرفت علمی مرجعیت‌ساز و تمدن‌آفرین»، به دنبال ایجاد دانشگاهی سرآمد و پاسخگو است.»
انتهای پیام/۱۰۴/
انتهای پیام/
