دوئل اوباما و نتانیاهو بر سر پرونده هسته‎ای ایران/ آیا تاریخ تکرار می‌شود؟

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، روند مذاکرات می‌رفت تا روزهای خوشی را برای مذاکره‌کنندگان هسته‌ای دو طرف رقم بزند که صدای زنگ انتخابات گنگره آمریکا نواخته شد. انتخاباتی که در نتیجه آن دموکرات‌های حامی «باراک اوباما» مجبور شدند صندلی خود را به رقیب، یعنی جمهوری‌خواهان واگذار کنند.

در حالی که دولت اوباما و دیگر کشور‌ها در تلاشند تا در گفت‌وگوهای شش‌جانبه با ایران به توافق دست یابند، جمهوری‌خواهان که اخیرا کنترل کنگره را در دست گرفته‌اند‌ به دنبال اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران هستند.

حالا جمهوری‌خواهان با در دست گرفتن کنگره آمریکا طرحی را به جریان انداخته‌اند که راه را برای تشدید تحریم‌های ایران باز می‌کند. ظاهرا در این طرح اهدافی چون «صفر کردن صادرات نفت ایران» و «افزایش فشار اقتصادی و تجاری بر ایران» تدارک دیده شده است. البته در این طرح قید شده است درصورت نتیجه نداشتن مذاکرات، تحریم‌های جدید به‌صورت خودکار اعمال خواهد شد.

دعوای میان کنگره و کاخ سفید بر سر تشدید تحریم‎ها علیه ایران در حالی دنبال می‌‏شود که قانونگذاران آمریکایی اخیرا و در واکنش به هشدارهای رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه هرگونه طرح تحریمی را وتو خواهد کرد از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل برای سخنرانی در کنگره دعوت کردند.

در پاسخ به این دعوت، کاخ سفید اعلام کرد که در طول سفر نتانیاهو به واشنگتن هیچ ملاقاتی بین او و اوباما صورت نخواهد گرفت. در این باره سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که به دلیل زیرپاگذاشته‌شدن پروتکل‌های معمول از سوی نخست‌وزیر اسرائیل، اوباما از او برای حضور در کاخ سفید دعوت نخواهد کرد. در توضیح باید گفت که بر اساس پروتکل رئیس کشور میهمان باید قبل از برنامه‌ریزی برای سفر خود با رئیس کشور میزبان تماس بگیرد: اقدامی که نتانیاهو از انجام آن سرباز زد. افزون بر این، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که با توجه به برگزاری انتخابات پارلمانی در اسرائیل، دعوت اوباما از نتانیاهو نوعی تبلیغ انتخاباتی به نفع یکی از نامزدهاست که با فلسفه دموکراسی و انتخابات آزاد مغایرت دارد و نوعی دخالت در انتخابات اسرائیل محسوب می‌شود.

تاریخ تکرار می‌شود؟

نتانیاهو و اوباما می‌روند تا خاطره تقابل بوش پدر و شمی ییتزچک در سال ١٩٩١ را دوباره زنده کنند. در آن تاریخ دولت اسرائیل از ایالات متحده تقاضای یک وام ١٠ بیلیون دلاری برای فراهم آوردن امکان مهاجرت یهودیان از شوروی سابق را کرد؛ درخواستی که بوش پدر آن را مشروط به عدم شهرک‌سازی اسرائیل در مناطق مسکونی فلسطینی کرد.

این شرط مورد پذیرش اسرائیل قرار نگرفت. به دنبال این تقابل، دولت اسرائیل از همه توان خود در کنگره آمریکا استفاده کرد تا بتواند دولت بوش را برای پذیرش این درخواست تحت فشار بگذارد، اما بوش پدر در اقدامی غیرمعمول در کاخ سفید روبه‌روی دوربین‌های تلویزیونی نشست و از مردم آمریکا خواست تا نظر واقعی خود در مورد این خواست را به اطلاع نمایندگانشان در کنگره برسانند.

سرانجام بوش توانست این تقابل را به نفع خود به پایان ببرد و دولت اسرائیل به طور رسمی اعلام کرد که شرط را پذیرفته است. تقابل امروز اوباما و نتانیاهو به نوعی یادآور دوئل بوش-‌ییتزچک است با این تفاوت که شرایط برای اوباما اندکی پیچیده‌تر و البته دشوار‌تر است.

اوباما امروز جمهوری‌خواه‌ترین کنگره آمریکا را در مقابل خود می‌بیند: کنگره‌ای که حتی توانسته است دموکرات‌هایی چون منندز را نیز با خود همراه کند. افزون بر این، او با افراطی‌ترین و البته بی‌خرد‌ترین اسرائیل تاریخ روبه‌رو است؛ اسرائیلی که نخست‌وزیری به شدت افراطی چون نتانیاهو در راس آن قرار دارد.

جدال مجلس ایران با کنگره آمریکا

در عین حال، مجلس ایران نیز وارد گود شده و اعلام کرده است در مقابل هر اقدام کنگره آمریکا، پاسخ کوبنده‌ای خواهد داد.

حالا جدال بر سر پرونده هسته‌ای ایران عملا از دایره مذاکره‌کنندگان ایران و شش کشور خارج شده و به صحن مجلس شورای اسلامی ایران و کنگره ایالات متحده کشیده شده است.کنگره آمریکا از نخستین روزهایی که دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری دموکرات ایالات متحده خط مشی جدیدی را در مذاکره با ایران اتخاذ کرد، سعی در دخالت در این پرونده داشت.

در آن سوی این گود هم نمایندگان مجلس شورای اسلامی در ایران ایستاده‌اند. نمایندگانی که در چند ماه اخیر تلاش کردند به پرونده هسته‌ای به چشم یک پروژه ملی نگاه کنند و از اظهارنظرهای جناحی در این خصوص بکاهند. آنها برای اینکه در جریان مذاکرات هسته‌ای قرار بگیرند بارها ظریف را به مجلس کشاندند. در حالی که نمایندگان کنگره آمریکا با استفاده از برگ تحریم، ایران را تهدید می‌کنند در ایران هم نمایندگان تهدید می‌کنند که طرح افزایش غنی‌سازی در ایران را به تصویب خواهند رساند.

حالا با توجه به سیر تحولات اخیر این‌گونه به نظر می‌رسد که روابط ایالات متحده آمریکا و اسرائیل و شخص اوباما و نتانیاهو وارد مرحله جدید و پرتنشی شده است. مرحله جدیدی که برای نخستین بار در تاریخ روابط ایالات متحده و اسرائیل، نخست‌وزیر اسرائیل را با درهای بسته کاخ سفید مواجه کرده است.

انتهای پیام/