اجماع ملی ایرانیان در خصوص تزریق واکسن/ ۳ عاملی که واکسیناسیون را رونق داد

گروه جهان خبرگزاری آنا - مجتبی اسماعیلی، بیش از دو سال است که مردم کشورمان با کرونا، این بیماری مهلک قرن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و هر بار نسخه جدیدی برای مقابله با آن ارائه می‌شود و باز با شیوع گونه‌های جدید، نسخه‌های جدیدتر. نکته‌ای که در این میان همه ناظران، محققان و پزشکان بر آن تأکید و البته اجماع دارند، این است که مؤثرترین راه مقابله با شیوع کرونا تزریق واکسن است. طبعاً تزریق واکسن در کنار رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند تا حد زیادی به طبیعی شدن وضع زندگی مردم کمک کند. زمانی بر سر اینکه واکسن از فلان نقطه از دنیا تأمین شود یا نشود، بحث بود و زمانی بر سر روش درمانی سنتی (اسلامی) یا مدرن (دارو، واکسن و ...)؛ ولی چند ماهی است در کشورمان فارغ از هر گرایشی بر سر اینکه باید واکسن زده شود، اجماع به‌وجود آمده است.

چیزی که می‌تواند به‌اصطلاح، حال مردم ما را خوب کند و از وضع موجود نجات دهد، این است که دولت و مردم مسئولیت و وظایف خود را به‌صورت کامل انجام دهند. مشکلات اقتصادی، سیاسی و ... بهانه خوبی نیست برای اینکه کسی بخواهد سیاست‌های بازدارنده‌ حاکمیت و نهادهای اجرایی را سست کند. بی‌تردید می‌توان سه‌ عاملی را که مانع از رونق گرفتن واکسیناسیون در دولت گذشته شد را نبود اجماع ملی، سیاست اشتباه دولت در کشاندن بحث واکسیناسیون به بوروکراسی اداری و بی‌تمایلی دولت برای تعامل با شرق در زمینه واردات واکسن دانست.

گرچه ۳۰ بهمن ۹۸ برای نخستین‌بار موردی از ابتلا به کرونا در کشورمان ثبت شد، ولی دستگاه دیپلماسی کشورمان به‌محض دریافت نخستین گزارش‌ها از شیوع کرونا در چین، یعنی ۲۶ دی‌ماه ۹۸ نخستین مکاتبات خود را با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی انجام و در آن درباره همه‌گیری کووید-۱۹، لزوم بستن مرزها و آزمایش‌های پزشکی هشدار داد. علت وسواس وزارت امور خارجه را می‌توان تجربه سخت شیوع ویروس سارس در منطقه دانست و با توجه به همه‌گیری آن زمان، درباره خطرناک بودن شیوع کرونا هشدارهای لازم داده شد. گرچه به‌طور مشخص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در خط مقدم مبارزه با کرونا قرار گرفته بود، ولی وزارت امور خارجه پیش و حین شیوع کرونا همچون بالی در کنار این وزارتخانه قرار گرفت تا امور مربوط به تأمین تجهیزات و واکسن با سرعت بیشتری انجام شود.

پشت‌پرده روانه شدن سیل واکسن‌های چینی به کشور

شاید در نگاه نخست، ورود حجم زیادی از واکسن‌های چینی به کشور قابل توجه و سؤال‌برانگیز باشد، ولی محصول امروزِ اهدا و ارسال واکسن‌های چینی به آغاز شیوع کرونا در جهان بازمی‌گردد که جمهوری اسلامی ایران در زمانی که پکن در زمینه مقابله با کرونا دچار چالش عمده شده بود، به این کشور در زمینه تأمین واکسن کمک کرد. در آن زمان کشورمان ۲ میلیون ماسک به چین کمک کرد و درحال اهدای یک میلیون واکسن دیگر در قالب محموله جداگانه‌ بود که این ویروس در کشورمان شیوع پیدا کرد و مردم به آن نیاز مبرم پیدا کردند. چینی‌ها بسیار قدرشناس هستند و طبق گزارش‌ها، مردم این کشور با شنیدن خبر شیوع کرونا در ایران به‌طور عجیبی به کشورمان کمک کردند و ۱۶ میلیون ماسک و ونتیلاتور با کمک پکن تأمین شد. گزارش منابع دیپلماتیک ایران در چین نشان می‌دهد برخی مردم خودجوش برای کمک به ایران کمپین‌ها تشکیل دادند و در موردی خاص، کودکی به سفارت ایران در پکن مراجعه کرد تا پول‌های درون قلکش را برای کمک به مردم ایران هدیه کند.

بیش از ۵۰ هواپیما محموله‌ کمک‌های چین وارد کشورمان شده است. پس از آنکه در بهمن ۹۹ روسیه به ایران کمک کرد، اسفندماه نخستین محموله اهدایی چین شامل ۲۵۰ هزار دوز واکسن کرونا وارد کشورمان شد و تاکنون در مجموع از این کشور ۳ میلیون و ۵۵۰ هزار دوز واکسن در قالب چهار محموله کمک دریافت شده است.

ناگفته پیداست در راه ارسال کمک‌های دارویی به ایران برخی کشورها ازجمله یونان و ایتالیا خلف وعده کرده‌اند و طبق شنیده‌ها، قرار بود واکسن‌های کرونا از این کشورها تأمین شود که تاکنون به‌جز وعده، چیز دیگری تحویل ایران نشده و واکسن‌های ارسال‌شده بیشتر از چین، ژاپن و اتریش است.

آنچه باعث شد واردات واکسن در دولت سیزدهم سرعت بیشتری بگیرد، این بود که هم‌زمان با تغییر دولت، سازوکارها نیز تغییر کرد و کارها از فاز بروکراسی اداری خارج شد

یک منبع آگاه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجه گروه جهان خبرگزاری آنا گفت: چهارم مرداد ۹۹ در نامه‌ای که وزارت امور خارجه به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال کرد، خواستار همکاری این وزارتخانه با دولت چین در زمینه آزمایش بالینی مرحله سوم واکسن سینوفارم چینی شد تا زمینه‌های تأمین واکسن برای ایران فراهم شود، ولی اجماع مدنظر به‌وجود نیامد و سعید نمکی، وزیر بهداشت سابق با این عنوان که «مردم ایران موش آزمایشگاهی کشورهای دیگر نیستند»، مانع از یک آزمایش طبیعی شدند. طبعاً واکسنی که مرحله دوم را گذرانده است، می‌توان در مرحله سوم آزمایش کرد و این اتفاق باعث شد فرصت بی‌نظیر واردات واکسن از دست ایران برود.

بیشتر بخوانید:

تاکنون بیش از ۷۱ میلیون دوز واکسن وارد کشور شده است

واردات محموله واکسن تک‌ دوز برای افراد ۳ تا ۱۷ سال/ تحویل ۶ میلیون سینوفارم به وزارت بهداشت

وی افزود: هفتم فروردین سال جاری وزیر امور خارجه چین به دعوت محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه سابق کشورمان به تهران سفر و با حسن روحانی، رئیس دولت دوازدهم دیدار و گفت‌وگو کرد. چینی‌ها ابتدا نگران بودند ممکن است به‌لحاظ عملی نتوان واکسن را به خارجی‌ها تزریق کرد و علت اینکه واکسن‌ها را با تأخیر ارسال کردند، این بود که می‌خواستند از لحاظ تأثیرپذیری به اطمینان لازم دست یابند. پس از آن بود که تزریق واکسن سینوفارم در ایران مورد تأیید قرار گرفت آن هم درحالی‌که چینی‌ها همچنان درباره تأثیرپذیری آن چندان مطمئن نبودند.

این منبع آگاه عنوان کرد: بیشترین حجم تولید واکسن کووید-۱۹ مربوط به چین است. در این کشور کمیته عالی ۶ نفره‌ای وجود دارد که شخصیت‌هایی همچون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه حضور دارند و درباره عرضه واکسن در داخل و خارج چین تصمیم‌گیری می‌کنند. طبعاً تا آن کمیته درباره عرضه واکسن به ایران تصمیم نگیرد، پکن حتی یک دوز واکسن تحویل نمی‌دهد. در ابتدا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشورمان ارسال ۱۰ میلیون دوز واکسن را پیشنهاد کرد که باعث شد در اردیبهشت‌ماه سال جاری سیل واکسن‌های چینی وارد کشورمان شود. طبق سازوکار حاکم بر چین، تصویب ارسال واکسن به هر کشور حدود دو ماه زمان می‌برد. ما در ادامه درخواست کردیم ۳۰ میلیون دوز ارسال شود که به دو محموله ۱۰ و ۲۰ میلیون دوزی تقسیم شد؛ محموله نخست مردادماه و محموله دوم شهریورماه سال جاری وارد کشور شد.

به‌گفته این منبع آگاه، آنچه باعث شد واردات واکسن در دولت آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم سرعت بیشتری بگیرد، این بود که هم‌زمان با تغییر دولت، سازوکارها نیز تغییر کرد و اتفاق بزرگ و مهمی رخ داده، این بود که در دولت جدید به‌جای اینکه کارها وارد فاز بروکراسی اداری شود، محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور در رأس حل معضل واکسن قرار گرفت؛ او همه مسئولان تصمیم‌ساز را دعوت کرد، دور یک میز نشاند و همه دستورات و ابلاغیه‌ها همانجا مطرح و تصمیم‌گیری می‌شد.

این منبع آگاه افزود: در دولت جدید هم‌زمان با ارسال سفارش‌های جدید، ارزیابی‌های جدیدی از نیاز کشور به دارو و واکسن انجام می‌شد و در این دوره بود که موضوع تزریق واکسن به کودکان و نوجوانان نیز مطرح و از لحاظ علمی تأیید شد. اتفاقی که افتاد، این بود که جمهوری اسلامی ایران هم‌زمان با سفارش‌های خود، با طرف چینی بر سر واردات ۳۰ میلیون دوز واکسن در ماه اکتبر (مهر) صحبت کرد و آن‌ها پذیرفتند. چین درحال حاضر به حدود یکصد کشور جهان واکسن صادر می‌کند و این حجم واکسن پیشنهادی زیاد است. با وجود این پکن پذیرفت و از هفته دوم مهر ۱۵ میلیون دوز واکسن وارد کشور می‌شود.

وی درباره تأمین واکسن برای کودکان عنوان کرد: ما شهریورماه (سپتامبر) از چین خواستیم ۱۲ میلیون واکسن برای کودکان تأمین شود و پکن موافقت کرد. این محموله در هفته جاری وارد کشور می‌شود. قرار است در هفته جاری در مجموع ۱۵ میلیون واکسن از چین دریافت کنیم؛ یعنی در قالب سه محموله ۵ میلیون دوزی، روزهای یک‌شنبه، سه‌شنبه و پنج‌شنبه آینده واکسن وارد کشور می‌شود. علاوه بر این، واکسن‌ سوبرانا تولید کوبا برای تزریق به کودکان زیر ۱۵ سال تأمین شده است.

تروریسم سلامت آمریکا مانع از تأمین واکسن می‌شود

به گزارش آنا، با همت دستگاه دیپلماسی کشور تاکنون در مجموع ۱۵۰ میلیون دوز واکسن برای نیاز داخل تأمین شده است که واردات از خارج، شامل واکسن و مواد اولیه تجهیزات دارویی و پزشکی می‌شود. در این میان ایران توانسته است از سبد کواکس حدود ۷ میلیون واکسن ازجمله آسترازنکا و فایزر تأمین کند.

نکته‌ای که در این میان ممکن است از نگاه‌ها مغفول بماند، این است که جمهوری اسلامی ایران در برابر تروریسم سلامت و تروریسم دارویی قرار دارد و به‌ کمک متحدانش درحال مبارزه با این جریان است. می‌توان گفت به‌غیر از سبد کواکس، باقی مسیرهای تأمین واکسن داخلی از خارج از کشور روش‌هایی غیرمعمول و با پیچیدگی‌های خاص است. ایران با دور زدن تحریم‌ها به کمک متحدانش درحال خرید و واردات واکسن است؛ به‌عنوان نمونه کره‌جنوبی در بحث پرداخت بهای سبد کواکس کشورمان با سه یا چهار ماه معطل کرد تا بنا به ادعای سئول، بخواهند از آمریکا مجوز بگیرند. این یعنی آمریکا و کره‌جنوبی با همکاری هم چهار ماه ایران را از دریافت واکسن محروم کردند. از سوی دیگر درحالی‌که ایران بهای واکسن‌ها را به کواکس پرداخت کرده بود، به‌دلیل تحریم‌ها کواکس نتوانست در داخل زیرمجموعه‌های خود پول‌ها را جابه‌جا کند و مجبور شد با اعتبار داخلی خود، به هزینه‌های ایران مهر تأیید بزند.

آمریکا درحالی مدعی حمایت از حقوق بشر است که با ایجاد ترس در میان نهادهای اقتصادی مانع از واردات واکسن به ایران شد

آمریکا درحالی مدعی حمایت از حقوق بشر است که با ایجاد ترس در میان نهادهای اقتصادی مانع از واردات واکسن به ایران می‌شود. اگر آمریکا در ادعای خود صادق است، باید سازوکاری طراحی شود که بانک‌ها بدون هیچ نگرانی بتوانند پول برای تأمین واکسن دریافت و منتقل کنند. با وجود این، با تغییر و تحولات به‌وجود آمده در دولت جدید، محدودیت‌ها به افزایش تولید تبدیل شده و بر سر تولید داخلی واکسن اجماع به‌وجود آمده است.

از آمریکا و انگلیس واکسن نمی‌خریم

پس از آنکه دستور رهبر انقلاب اسلامی مبنی بر ممنوعیت خرید واکسن از کشورهای آمریکا و انگلیس صادر شد، دستگاه دیپلماسی کشورمان پیگیری خرید دو برند فایزر و آسترازنکا را متوقف کرد تا اینکه پس از رفع برخی ابهامات در زمینه ممنوع نبودن خرید این نوع واکسن‌ها از کشورهایی به‌جز آمریکا و انگلیس، پیگیری‌ها بار دیگر ادامه یافت. در حال حاضر ایران قصدی برای خرید واکسن از آمریکا و انگلیس ندارد و اگر فایزر و آسترازنکا در جایی غیر از این دو کشور تولید شوند، ایران تلاش خود را برای خرید بکار خواهد بست.

یک منبع آگاه در گفت‌وگو با آنا در این‌باره گفت: درحال حاضر خرید دو برند واکسن فایزر و جانسون‌ اند جانسون قطعی نشده است و اخبار در زمینه واردات این واکسن‌ها به کشور صحیح نیست. در هر صورت واردات این واکسن‌ها محل مناقشه است و نوعاً این‌گونه اقدامات به نتیجه نخواهد رسید. واکسن کالای تجاری نیست و در سلطه حاکمیت‌ها قرار دارد زیرا ابزار قدرت محسوب می‌شوند.

وی درباره قیمت واکسن‌های وارداتی نیز عنوان کرد: قیمت واکسن آسترازنکا ابتدایی که به کشور وارد شد ۱۶۰ دلار بود، ولی بعداً حدود ۱۴ دلار شد و اکنون حدود ۹ دلار است.

این منبع همچنین درباره استقبال نکردن از واکسن اسپوتنیک لایت در صربستان و چرایی واردات این واکسن به کشورمان گفت: هر کشوری استانداردهای خاص خود را برای تأمین واکسن دارد و اینکه در کشوری مانند صربستان اسپوتنیک مورد اقبال واقع نشده است، دلیل نمی‌شود ایران از خرید آن چشم‌پوشی کند. ما هر واکسنی را که مردم بخواهند تأمین خواهیم کرد.

به گزارش آنا، واکسن آسترازنکا دارای بیشترین میزان مصرف در دنیاست، ولی ریسک لخته‌شدن خون دارد و به همین دلیل در واردات آن مشکلاتی به‌وجود آمده است. سبد کواکس نیز نتوانست نیازهای ایران را تأمین کند و با سازوکاری خوش‌بینانه وارد عمل شد، ولی نتوانست ظرفیت‌های مورد نیاز جهانی را تأمین کند. درحالی‌که ایران قرار بود ۱۶ میلیون دوز واکسن از کواکس تأمین کند، این سازوکار تنها حدود ۷ میلیون تأمین کرد.

دروغی به نام سینوفارم نوع ۲

چندی پیش خبری در رسانه‌ها و فضای مجازی منتشر شد که واکسن سینوفارم وارداتی ایران مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت نیست، اما وارد کننده این واکسن موضوع را تکذیب می‌کند. این شایعه را می‌توان به معنای واقعی کلمه «دروغ کثیف ایران‌ اینترنشنال» خواند، زیرا هم اطلاعات اعلام‌شده به‌وسیله شرکت سینوفارم و هم اظهارات مقام‌های رسمی کشورمان نشان می‌دهند سینوفارمی که وارد کشور می‌شود از یک تولیدکننده وبا همان قیمت و مشخصات سابق است.

ایران تنها واکسنی را وارد می‌کند که مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت و سازمان غذاودارو باشد، اگر واکسن مورد تأیید نباشد اصلاً خریداری نمی‌شود، زیرا دستگاه دیپلماسی کشور بر خود فرض می‌داند واکسن‌های معتبر را وارد کشور کند.

به گزارش آنا، با وجود همه حواشی ریز و درشتی که در زمینه واکسیناسیون در ایران وجود دارد، اکنون همه بر یک موضوع اتفاق نظر دارند و آن این است که باید واکسیناسیون عمومی در جامعه انجام شود و همه دستگاه‌های ذی‌ربط به تسهیل فرایند کمک کنند. بی‌تردید باید همه بخش‌های دولتی و غیردولتی، شخصیت‌های حقیقی و حقوقی و همه آحاد مردم برای کنترل وضعیت شیوع این ویروس خطرناک هماهنگ و هم‌صدا باشند تا بتوان از این مرحله عبور کرد. می‌توان در این راستا برای ایجاد هم‌صدایی و هماهنگی به تبیین و تشریح ابعاد مختلف معضل در ایران و دیگر کشورها پرداخت تا مردم خودجوش برای مقابله همه‌جانبه و قاطع با کرونا آماده شوند.

انتهای پیام/۴۰۳۳/