تغییر دنیای ساحلنشینان با تغییرات اقلیمی/ وقتی غذای دریایی کمیاب میشود
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، انسانها رابطه عمیق و پیچیدهای با دریا دارند؛ آنها غذا و مواد مغذی ضروری، دارو و انرژی تجدیدپذیر را از طریق آن به دست میآورند. دریا بهنوعی «ورزشگاه آبی» مردم محسوب میشود و آنها در آن شنا، موجسواری و غواصی میکنند. اقتصاد نیز به اقیانوس گره خورده است. ماهیگیری، گردشگری، حملونقل دریایی و کشتیرانی موجب ایجاد مشاغل، درآمد و امنیت غذایی برای بسیاری از مردم میشود. همچنین درعینحال به فرهنگ و سایر عوامل تعیینکننده سلامت اجتماعی کمک میکند. از قرنها پیش تاکنون معیشت و شیوههای زندگی فرهنگهای مختلف انسانی، به دریا مرتبط است. اما افزایش انتشار گازهای گلخانهای اقیانوس را تغییر داده و سلامت افراد را به خطر میاندازد. آبهای اقیانوس در حال حاضر گرمتر و اسیدیتر شده و اکسیژن کمتری دارند. اکوسیستمهای اقیانوس، که قبلاً تحت تأثیر صید بیرویه و آلودگی قرار گرفته بودند، با خطرهای تخریب بیشتری روبرو هستند. همچنین با ذوب شدن یخهای دریا، افزایش سطح دریا و افزایش شرایط شدید آبوهوایی، سلامتی و رفاه انسان در حال حاضر با تهدیدهای زیادی روبرو است که بیشتر آنها جمعیت ساحلی را هدف گرفتهاند.
۱. بلایای هیدرولوژیکی
بلایای طبیعی که به قدرت سریع و مخرب خود شناخته میشوند، با تغییرات اقلیمی شدیدتر و مکرر میشوند. بهعنوانمثال، طوفانهای گرمسیری (مانند هاریکن و تایفون) که از ابتدای قرن بیستم حدود ۱.۳۳ میلیون نفر را به کام مرگ کشاندهاند، با گرم شدن آب اقیانوس شدیدتر میشوند. تعداد طوفانهای هاریکن از اواسط دهه ۱۹۷۰ بهازای هر درجهسانتیگراد گرمایش جهانی، ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است.
بیشتر بخوانید:
خزر در معرض خطر/ آب رفتن بزرگترین دریاچه جهان با تغییرات اقلیمی
آلودگی اقیانوسها؛ خطری آشکار برای سلامتی انسانها
بهبود معیشت ماهیگیران با فناوری/ هوش مصنوعی گرهگشای کار صیادان
موج طوفان، جاری شدن سیل و غیره باعث بیشترین تلفات و جراحات میشود. اما در پی این فجایع، شرایط محیطی و اجتماعی نیز سلامت عمومی را تهدید میکند. درواقع آب راکد و سیستم فاضلاب آسیبدیده میتواند افراد را در معرض سموم، باکتریها و ویروسها قرار دهد. وقفه در مراقبتهای بهداشتی و تأثیرات منفی بر مسکن، اشتغال و سایر عوامل اجتماعی که سلامت افراد را تحتفشار قرار میدهند، فراتر از آسیب روحی ناشی از این رویدادها هستند. این امر میتواند طیف وسیعی از مسائل مربوط به سلامت عمومی را بدتر کند؛ از بیماریهای عفونی (مانند وبا، لپتوسپیروز و بیماریهای اسهالی) گرفته تا بیماریهای غیرواگیر (مانند بیماریهای قلبی و عروقی و تنفسی) تا سلامت روانی نامطلوب. همچنین هفتهها، ماهها و سالها بعد از این بلایا افزایش بستری شدن در بین افراد آسیبدیده ثبت شده است.
یک نمونه مطالعهشده طوفان «کاترینا» است که در اوت ۲۰۰۵ رخ داد و بیش از ۱هزار و ۸۰۰ نفر دچار غرقشدگی، جراحت و ضربه جسمی و روحی شدند، اما همچنین منجر به افزایش ناگهانی بیماریهای قلبی و بیماریهای روانی جدی شد. یک دهه بعد نیز مشکلات سلامت روان و قلب و عروق ساکنان همچنان ادامه داشت.
۲. مهاجرت و جابجایی
با افزایش سطح آب دریاها در سطح جهان، جاری شدن سیل در سواحل رایج و شدیدتر میشود. پیشبینی میشود ۲۵۰هزار کیلومترمربع دیگر از زمینهای ساحلی تا پایان قرن تحت رانش سیل قرار گیرد و دهها میلیون نفر دیگر را در معرض خطر قرار دهد. پیشروی آبهای اقیانوس، فرسایش و ذوب شدن یخهای زمین میتواند زندگی در برخی از سکونتگاههای ساحلی را سخت یا غیرممکن سازد. بهعنوانمثال، روستای «نیوتوک» آلاسکا، پسازاینکه طوفانهای ساحلی و آب شدن یخها شروع به تخریب روستا کرد، اولین مرحله از جابجایی برنامهریزیشده را در سال ۲۰۱۹ انجام داد.
اگرچه ساکنان تازه نقلمکان کرده احساس میکنند از سلامت بیشتری برخوردارند، اما تحقیقات نشان داده هنگامیکه ساکنان وابستگی شدیدی به مکانی دارند، نقلمکان میتواند منجر به ناراحتی و آسیب روحی آنها شود. در کل ابعاد بهداشتی مهاجرتهای مربوط به آبوهوا، بهویژه در بین کسانی که اقامت دارند یا ترک شدهاند، در تحقیقات و سیاستها بهاندازه کافی موردتوجه قرار نگرفته است.
۳. کاهش یخ دریاها
طی ۴۰ سال گذشته، یخ دریای قطب شمال کوچکتر و نازک شده است. حجم کلی آن در هر دهه حدود ۱۳ درصد کاهش یافته و ضخامت آن نیز حداقل ۱.۷۵ متر کاهش یافته است. یخ دریا ویژگی بارز زندگی در قطب شمال است. یخ دریا درواقع بستری را برای سفر و فعالیتها فراهم میکند و فرایندهای زیستمحیطی را که در پایه فرهنگ، اقتصاد، دانش و سیستمهای غذایی محلی قرار دارد شکل میدهد. کاهش یخ دریا ناوبری را خطرناکتر و کمتر قابل پیشبینی میکند. این امر همچنین میتواند زمان و مکان برداشت محصول را تغییر دهد، هزینه برداشت را افزایش داده و نیز میزان برداشت را کاهش دهد. درنتیجه منجر به مواد غذایی و پول کمتر، نگرانی بیشتر در مورد دسترسی به غذا و اتکای بیشتر به غذاهای وارداتی ناسالم شود که بر امنیت غذایی و سلامت روان تأثیر منفی میگذارد.
۴. کاهش غذاهای دریایی
غذاهای دریایی منبع اصلی پروتئین و مواد مغذی ضروری هستند، بهویژه در جاهایی که دسترسی کمتری به غذاهای محلی دارند. اما تغییرات آبوهوایی گونههای مختلف را به سمت قطب شمال و جنوب سوق داده است. این امر ممکن است منجر به کاهش جدی صید غذاهای دریایی تا سال ۲۰۵۰ شود و میلیونها نفر را در سطح جهان تحت تأثیر منفی قرار دهد.
البته شدیدترین تأثیرات این امر در کشورهای درحالتوسعه و در میان مردم بومی ساحلی اتفاق میافتد.
بیشتر بخوانید:
هشدار دانشمندان درباره آب شدن سریع یخهای قطب شمال/ خشکسالی در چند قدمی کره زمین
بیشترین زبالههای اقیانوسها را چه چیزهایی تشکیل میدهند؟+ آمار
اندر مصائب گرمای هوا/ وقتی زمین روی دیگرش را نشان میدهد!
کاهش پیشبینیشده ماهیهای آزاد و سالمون در «بریتیش کلمبیا»، ممکن است منجر به دریافت ناکافی چندین ویتامین، مواد معدنی و اسیدهای چرب برای اقوام اولیهٔ کانادا در نوار ساحلی شود. هنگامیکه رژیم غذایی به سمت غذاهای فرآوریشده با کالری و سدیم بالا میرود، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماریهای قلبی عروقی افزایش مییابد.
۵. خطرات در آبهای اقیانوس، هوا و غذاهای دریایی
اقیانوسها با جیوه، مواد شیمیایی صنعتی، داروسازی، میکروپلاستیک و غیره آلوده شده است. همچنین بسیاری از میکروارگانیسمهای طبیعی مانند باکتریهای گوشتخوار، وبا و سموم را در خود جای داده است. وقتی شیمی، دمای اقیانوسها و سایر پویاییهای اکوسیستم دریایی تغییر کند، میتواند برای سلامتی انسان خطرناک باشد. درنتیجه این امر میتواند منجر به مسمومیت با صدف، قرار گرفتن در معرض جیوه، مسمومیت و سایر بیماریها شود.
تغییرات آبوهوایی توزیع و شدت آلایندهها را تغییر میدهد. بهعنوانمثال عفونتهای ناشی از برخی از انواع باکتریهای «ویبریو» ممکن است با گرم شدن آبها شایعتر و گستردهتر شوند. حتی افزایش غلظت متیل جیوه در «ماهی تن» با افزایش دمای آب دریا ارتباط دارد.
چشمانداز پیشرو
علیرغم ارتباطات زیاد بین سلامت اقیانوس و سلامت انسان، مدیریت جهانی اقیانوس بهندرت مورد دوم را در نظر گرفته است. ازاینرو باید سیاستهایی اتخاذ شود که بتواند همکاری و هماهنگی لازم را در سازمانها و بخشهای مختلف برای حمایت از اقیانوسها و سلامت مردم تقویت کند.
این زیرساختها و ظرفیتها برای توسعه اطلاعات (مانند سیستمهای هشدار اولیه)، سیاستها، برنامهها و سیستمهای مدیریتی جهت کاهش و پاسخگویی به تهدیدات نوظهور بهداشت عمومی اقیانوس مورد نیاز است. دولتها باید چارچوب تغییر اقیانوس را از یک «مسئله زیستمحیطی» به موضوعی که شامل سلامت انسان و برابری اجتماعی است، بسط دهند.
انتهای پیام/۴۱۱۲/
انتهای پیام/