وزارت خانههای اقتصادی باید یک آهنگ بنوازند
گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که مهمتر از انتخاب وزیر اقتصاد، هماهنگی بین وزارتخانههای اقتصادی است. اینکه کابینه اقتصادی دولت باید با یکدیگر هماهنگ باشد بدیهی است ولی به نظر میرسد با توجه به اینکه کشور در شرایط حساسی قرار دارد، کابینه اقتصادی غیر از هماهنگی باید فرماندهی نیز داشته باشد. بهعنوانمثال گاهی اوقات وزیر اقتصاد و وزیر صمت با یکدیگر هماهنگ عمل میکنند اما در شرایط خاص، این کابینه باید یک رهبر داشته باشد تا تقسیم وظایف بهسرعت و درستی بین کابینه اقتصادی صورت گیرد.
به نظر میرسد در کابینه اقتصادی دولت قبل، نبود این رهبری بیشتر نمود داشت؛ یعنی کسانی که بهعنوان وزیر اقتصاد یا رئیس بانک مرکزی ایفای نقش میکردند، در حوزه تخصصی خود تقسیم وظایف داشتند ولی این تقسیم وظایف موقع شرایط بحرانی کارایی نداشت؛ یعنی وزارت اقتصاد با وزارت صمت در هماهنگی برای اجرای یک تصمیم فوری، ضعیف عمل میکرد و نمیتوانستند یک تصمیم را هماهنگ باهم پیش ببرند. برای مثال دولت یازدهم از ابتدای کار تا روزهای پایانی فعالیت همواره از عدم هماهنگی تیم اقتصادی رنج میبرد و به قول معروف باوجود روحیه خاص و تمرکزگرای حسن روحانی، هرکسی در دولت ساز خود را میزد. این عدم هماهنگی و اشتراک نظر تقریباً بین همه اعضای اقتصادی دولت دیده میشد.
اختلافنظر رئیسکل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد، اختلافنظر سازمان برنامهوبودجه و بانک مرکزی، رویکردهای متفاوت و متناقض وزیر اقتصاد دولت اول روحانی در مواجه با دولت، اختلافنظر نهاوندیان معاون اقتصادی رئیسجمهور در حوزه سیاستگذاری ارزی و تجاری و اختلافنظر مسعود نیلی مشاور اقتصادی و دستیار ویژه رئیسجمهور با بقیه تیم اقتصادی ازجمله اختلافاتی بود که کمابیش به رسانهها هم راه پیدا کرد.
تفاوت رویکردها و نبود فرماندهی واحد و همسو که در دولت اول روحانی وجود داشت، در دولت دوم وی بیشتر شد. یکی از مهمترین و برجستهترین اختلافنظرها در حوزه سیاستگذاری ارزی بود که درنهایت منجر به تصمیم عجیب پرداخت ارز به قیمت ۴۲۰۰ تومان بود. تصمیمی که رئیسکل بانک مرکزی بهصورت آشکار با آن مخالفت کرد و حتی به خاطر آن استعفا نوشت.
سید ابراهیم رئیسی معاون اول خود را مسئول هماهنگی میان گروههای اقتصادی قرارداد تا بتواند از اختلافات و بگومگوهای احتمالی جلوگیری کند. در خصوص هماهنگی تیم اقتصادی و حضور معاون اقتصادی برای هماهنگی تیمها با محمد خوشچهره کارشناس اقتصادی به گفتوگو پرداختیم.
کابینه مثل یک تیم فوتبال است
محمد خوشچهره در بررسی احسان خاندوزی، وزیر پیشنهادی وزارت امور اقتصادی و دارایی گفت: قبل از اینکه کابینه را بهصورت تکتک افراد بسنجیم، اول باید مشاهده کنیم که کابینه مثل تیم فوتبال، مربی آن چگونه عمل میکند؟ یعنی اگر بگویید بازیکن خوب هم در تیم است ولی اگر امکان آرنج و هماهنگ میان آنها نباشد، نتایج مثبتی نخواهید گرفت.
بیشتر بخوانید:
برنامههای مؤثر خاندوزی برای اصلاح سیاستهای ارزی کشور
بنابراین کابینه مانند یک گروه نوازندهای است که سولیست و تکنوازش هر مقدار خوب باشد، بروز بیرونی سیاستهایش به رهبر ارکستر برمیگردد؛ یعنی آنچنان سازگاری ایجاد کند که نوای دلنشین و سنفونی خوبی اجرا شود. اگر نباشد، هرکسی ساز خودش را میزند و بهجای آن دلخراش میشود. برای مثال همه میدانند که بیکاری یک تهدید ملی و آفت اقتصادی است که پیامدهای اجتماعی دارد. اشتغال با موعظه و نصیحت و شعار ایجاد نمیشود. اشتغال از طریق ایجاد ظرفیتهای تولیدی و یا استفاده از ظرفیتهای تولیدی، یا ظرفیتهای جدید (کارخانهها جدید) ایجاد کنند.
ناهماهنگی بخشهای اقتصادی ضررهای فروانی دارد
وی ادامه داد: وزیر اقتصاد در حوزه سیاستهای پولی و مالی کار میکند اگر بانکها نرخ بهرهشان بالا باشد، به ضرر تولید است. اگر فشار سیاستهای مالیاتی بر تولیدکننده باشد همین اتفاق رخ میدهد. اگر تعرفه و ارز بهگونهای باشد که با تولید در تضاد قرار گیرد، یعنی تعرفه برای واردات به حدی ارزان شود که به واردات بیرویه ضد تولید بینجامد.
رئیسجمهور اجازهٔ آزمونوخطا ندارد
خوشچهره افزود: رئیس محترم جمهور الآن یک فرصت طلایی دارد، یعنی همهچیز در اختیار قرارگرفته شده، اجازه اشتباه ندارد. از این نظر دوباره نباید بیاید آزمونوخطا کند. رئیسجمهور هم معاون اول خود را بهعنوان مسئول هماهنگی گروههای اقتصادی قرار داده است و باید ایشان از دولت قبل و از بیدرایتیهای جهانگیری درس بگیرد.
مسئله اصلی کشور ما اقتصاد است
وی گفت: در دنیا نمونههایی وجود دارد برای کسانی که اقتصادشان حوزه اصلی است. چون کشورهایی مثل کره شمالی امنیت مسئله اصلیاش است، رژیم اشغالگر قدس امنیت و اقتصاد برایش مهمتر است، بعضی کشورها مثل سوئیس اقتصاد مسئلهاش است. مسئله کشور ما هم بیشتر روی اقتصاد است، امنیت کلان کشورمان خوب است، امنیت اقتصادیاش مشکل دارد؛ بنابراین اگر اینجا نمونههایی که در دنیا هست، یا نمونهاش این است که رؤسای جمهور در بعضی کشورها یک معاون اقتصادی دارند که کار رهبر ارکستر را دارد و حرف اصلی را میزند.
نفرات اقتصادی باید گرگ باراندیده باشند
خوشچهره در پایان افزود: بعضی از این افراد ظرفیتهایشان خوب است ولی تجربهشان در آن حوزه کم است. الآن کشتی مثل تایتانیک است که در امواج متلاطمی قرار دارد و کوه یخی که بعد به آن خورد وجود دارد، اگر شما بخواهید عادی برخورد کنید این غلط است. نفرات اقتصادی دولت باید گرگ باراندیده باشند که بتواند از پس این چیزها بربیایند.
انتهای پیام/
انتهای پیام/