امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، الزامی است که خبرنگاران ابتدا سطوح آموزشهای دانشگاهی را طی کنند که شامل گذراندن مهارتهای فنی مانند مهارتهای تحقیق، آموختن فن مصاحبه، اختصارنویسی و مطالعات دانشگاهی در زمینه نظریه رسانه، مطالعات فرهنگی و اخلاق میشود. فارغالتحصیلان رشتههای خبرنگاری و روزنامهنگاری موظفند یک دوره یک ساله را شامل آموزشهای حین کار دنبال کنند. فارغالتحصیلان همچنین میتوانند با تکمیل دوره سهساله دانشجویی، روزنامهنگار شوند و در عین گذراندن این دورهها، آموزش هم میبینند و در روزنامهنگاری عملی نیز زیرنظر روزنامهنگاران ارشد تجربه کسب میکنند. برای ورود به دورههای کسب مدرک هم معمولا باید گواهینامه آموزش عالی را اخذ کنند.
کارآموزی در کنار آموزشهای دانشگاهی
دنیای روزنامهنگاری در عصر دیجیتال بسیار سریعتر از آن چیزی تغییر میکند که برنامههای دانشگاهی بتوانند به گرد پای آن برسند. اخبار درحال حاضر در شکلهای مختلف و روی پلتفرمهای مختلفی تولید و منتشر میشوند که 10 سال پیش خبری از آنها نبود. خبرنگارانی که از دانشگاهها فارغالتحصیل میشوند باید منعطف، خلاق و کارآفرین بوده تا بتوانند در اوضاع نابسامان اشتغال گلیم خود را از آب بیرون بکشند. علاوهبر این، فشارهای مالی و بودجهای وارد بر دانشگاهها، آنها را به سمت کاهش هزینهها و ارائه بیشتر دروس به صورت آنلاین سوق داده است.
دانشجویان رشتههای خبرنگاری پس از فارغالتحصیلی باید در دورههای کارآموزی شرکت کنند که اغلب دورههایی بدون دستمزد را میگذرانند که در آن مواجهه با دنیای واقعی را تجربه خواهند کرد اما دسترسی به این تجربهها و کار کردن بدون دستمزد، شرایطی است که کار را برای حضور فراگیران مهیا نمیکند. دانشجویان فارغالتحصیل شده اغلب میتوانند کار در رسانههای مکتوب یا رسانههای تصویری را برای کار انتخاب کنند، اما در دوره کارآموزی، آنها میتوانند کارآموزی با یک رسانه را در دستور کار خود قرار دهند که این موفقیت به داشتن شغلی با امنیت بالا در این حوزه کمک میکند. تمام دانشجویان رشته روزنامهنگاری باید اصول ویرایش، اخلاق روزنامهنگاری، گزارشگری، اصول نگارش، عکاسی خبری و ارتباطات را پشت سر بگذارند.
دانشجویان یا دورههایی را برای تقویت مهارتهای نوشتاری خود میآموزند یا تکنیکهای تولید اخبار در رادیو و تلویزیون را فرا میگیرند. کسانی که در رسانههای آنلاین متمرکز میشوند، مهارتهای نرمافزاری و طراحی وب و نیز چگونگی ترکیب متن با رسانههای گرافیکی، عکس و ویدئو را میآموزند. دانشجویان مقطع کارشناسی همچنین از کارآموزیهای حرفهای در رسانهها بهرهمند میشوند که در تابستان یا در طول ترم به پایان میرسد.
صلاحیتهای آموزشی مختلفی برای موقعیتهای متفاوت موردنیاز است. بهعنوان مثال، مدرک کارشناسی برای افرادی که قصد ورود اولیه به حوزه روزنامهنگاری را دارند، الزامی است. این افراد با کسب مدرک کارشناسی و تلاش برای پیشرفت در این حوزه میتوانند در این حرفه مشغول به فعالیت شوند. اما در مقابل، افرادی که به دنبال جایگاههای بالاتری در رشته روزنامهنگاری و خبرنگاری هستند، میتوانند دوره کارشناسیارشد این رشته را نیز پشتسر بگذرانند. همچنین افرادی که تمایل به آموزش یا تحقیق در این حوزه دارند میتوانند در دورههای دکتری روزنامهنگاری هم تحصیل کنند.
در مقطع دکتری روزنامهنگاری، تحقیقات با عمق بیشتری انجام میشود و پژوهش، نوشتن و پایاننامه، یک بازه 8 ساله به طول میانجامد. در مسیر روزنامهنگار شدن، آموزش بخشی از مسیر است و بخش اعظمی از آن مهارتهایی است که فرد باید کسب کند تا صلاحیت لازم برای کار در این حوزه را به دست آورد. آنها باید سازگار و انعطافپذیر بوده و در مهلتهای فشرده بهطور رقابتی کار کرده و باید بتوانند تحت فشار خوب عمل کنند. مهارتهای مدیریت زمان از دیگر مهارتهایی است که روزنامهنگار باید داشته باشد بهطوریکه باید بتواند مهلتهای دقیق را برای کار رعایت کند.
روزنامهنگاران باید از داشتن مهارتهایی چون برقراری ارتباط، رهبری و همکاری با دیگران بهرهمند شوند که کسب این مهارتها به آنها در موفقیت بیشتر در حرفهای که به آن وارد شدهاند، کمک میکند. روزنامهنگاران همچنین باید سرسختی و پشتکار زیادی داشته باشند تا دقیقترین حقایق را بیایند و بتوانند آنها را در برابر منابع متعدد بررسی کرده و صحت و سقم قضیه را پیدا کنند. علاوهبر این، دانشجویان روزنامهنگاری باید مهارتهای بالای آیتی و استفاده از فناوری داشته باشند. در عصر امروز، خبرنگاران تمایل بیشتری به حضور در رسانههای آنلاین و تصویری دارند و رسانههای چاپی مانند روزنامه اقبال خود را از دست دادهاند.
رسانههای آنلاین، فرصت شغلی بهتری دارند
به دلیل ادغام سازمانهای خبری و کاهش تعداد خوانندگان روزنامهها، انتظار میرود که فرصتهای شغلی در زمینه گزارش و مکاتبات از سال 2019 تا حد قابل توجهی کاهش یافته و پیشبینی میشود که این روند تا سال 2029 ادامه داشته باشد. البته شواهد حاکی از آن است که روزنامههای محلی کوچک همچنان از اقبال خوبی برخوردارند و فرصتهای شغلی در این جایگاهها قابل قبول است.
داشتن مدرک کارشناسی همراه با تجربه کاری مرتبط، بهترین راه برای دستیابی به شغل روزنامهنگاری است. افراد علاقهمند میتوانند تمرکز خود را روی انواع حوزههای روزنامهنگاری و خبرنگاری گذاشته و تخصصهای لازم را در این زمینهها کسب کنند. اگرچه درحال حاضر، مشاغل کمتری نسبت به گذشته وجود دارد، اما آموزش و تجربه در رسانههای آنلاین میتواند چشمانداز شغلی افراد علاقهمند به این حوزه کاری را بهبود بخشیده و به ایجاد شغل روزنامهنگاری در آینده کمک کند.
آموزشهای ترکیبی برای مهارت بیشتر
در دانشگاه آمریکایی پاریس، ترکیبی از آموزشهای دیجیتالی، کاربردی و زمینهای محکم و فکری در نظریهها و مسائل مربوط به روزنامهنگاری، رسانهها و ارتباطات در اختیار دانشجویان رشته روزنامهنگاری قرار میگیرد. دانشجویان این رشته، در تمام جنبههای روزنامهنگاری ازجمله جمعآوری اخبار، مبانی گزارش، طراحی و تولید مجلات، اخبار تلویزیونی و تولید فیلم و روزنامهنگاری دیجیتال آموزش میبینند. آنها با ابزارهای دیجیتالی در تولید، طراحی و ویرایش آشنا میشوند و مهارتهای حرفهای آنها در نوشتن و ویرایش مقالات برای یک سایت خبری، تولید فیلم برای تلویزیون و وبسایتها و مدیریت مجله چاپی و آنلاین توسعه خواهد یافت.
اهداف این نوع آموزشهای ترکیبی این است که در ابتدا، دانشجویان بتوانند دانش بالایی کسب کنند. آنها در سایه این آموزشها، رابطه روزنامهنگاری با جامعه، قدرت، سیاست و صحنههای بینالمللی را درک خواهند کرد و نیز به نقش تاریخی آن و تکامل کنونی در تغییر چشمانداز رسانهای پی میبرند؛ علاوهبر این، دانشجویان این رشته میتوانند آغاز روزنامهنگاری را در زمینههای تاریخی، جغرافیایی و عمومی براساس آگاهی مسئولانه و آگاهانه از تنوع فرهنگی تحلیل کنند؛ از دیگر مهارتهایی که دانشجویان روزنامهنگاری با آموزش به دست میآورند، قدرت پژوهش است بهطوری که یاد میگیرند چگونه بین اطلاعات به دست آمده اولویتبندی کرده و اعتبار آنها را کسب کنند؛ آنها با فرا گرفتن این اصول و با تمرین نسبت به جمعآوری اطلاعات و نگارش خبر اقدام میکنند و با آشنایی با ابزارهای دیجیتال، ابزارهای ویرایش و تولید، مهارتهای حرفهای را در تولید و خلق یک گزارش و مقاله خبری به کار میگیرند؛ با تمام این آموزشها، دانشجویان، روزنامهنگاری را بهصورت اخلاقی و مسئولانه فرا میگیرند و یاد میگیرند که با دیگران در جهت اهداف مشترک همکاری کنند.
واحدهای اصلی در آموزش روزنامهنگاری
منابع رسانهای دانشجویی به دانشجویان این رشته تحصیلی امکان میدهد در کارگاههایی شرکت کنند که بر رویکرد چندپلتفرمی روزنامهنگاری تمرکز میکنند، درحالیکه دورههای رسانههای اجتماعی، روزنامهنگاری مد، اقتصاد رسانهها و حقوق و اخلاق رسانهها منابع ارزشمندی را به جستوجوی آنها در دنیای روزنامهنگاری اضافه میکند. در دانشگاه آمریکایی پاریس، هدف استادان دانشگاهی این است که به دانشجویان روزنامهنگاری کمک کنند تا طیف وسیعی از مهارتها، ظرفیتها و روشهای تحقیق را توسعه دهند که برای آینده کاری آنها مفید باشد؛ چراکه کارفرمایان و مدرسان تحصیلات تکمیلی بهدنبال تفکر انتقادی و مهارتهای حل مساله مبتکرانه هستند که با آموزش دروس پایه مرتبطند و مهارتهایی چون تواناییهای نوشتاری پیچیده، تمایل به طرح سوالات دشوار و درک زمینههای تاریخی و فرهنگی پیرامون یک موضوع یا تصمیم را دربرمیگیرد. الزامات این کارگاه، تجربه عملی است تا دانشجویان روزنامهنگاری بتوانند علایق حرفهای خود را در این حوزه اصلاح کنند و با کمترین خطایی وارد دنیای حرفهای روزنامهنگاری شوند.
دانشگاههای برتر آموزش روزنامهنگاری
معمولا علاقه زیادی که به حرفه روزنامهنگاری وجود دارد، حکایت از رقابت بالایی است که در این شغل به چشم میخورد. شاغلان این حرفه باید همواره در جریان صدر اخبار، حوادث و فناوریهای جدید قرار گیرند. یکی از بخشهای آموزش روزنامهنگاری در دانشگاهها که درکنار آموزش از اهمیت بالایی برخوردار است، آماده کردن دانشجویان برای ورود به بازار کار است تا تجربه لازم برای این کار را بهدست آورند. درواقع دانشگاههایی که بتوانند بیشترین و بهترین فرصت را برای کارآموزی دانشجویان این حوزه فراهم کنند، در فهرست برترینها قرار میگیرند.
دانشگاه نورث وسترن
این دانشگاه یکی از برترین دانشگاههای آموزش روزنامهنگاری در دنیاست و با برنامههایی که برای دانشجویان فراهم میکند، آنها را بهخوبی برای روزنامهنگار شدن آماده میکند. این دانشگاه در قالب طرح «اقامت روزنامهنگاری» آنها را آماده میکند. دانشجویان در این طرح، زمان خود را بهعنوان گزارشگر یا متخصص روابط عمومی در رسانههای سراسر کشور و حتی در سطح بینالملل صرف میکنند که از این طریق مهارت لازم را کسب میکنند.
دانشجویان در قالب طرحی دیگر موسوم به «طرح تپه»، بهعنوان روزنامهنگاران سیار بهسرعت اطلاعات مربوط به رویدادها را منتقل میکنند. دورههای ویژهای در این دانشگاه ارائه میشوند که در قالب برنامه نویسندگی خلاقانه عالی، میزبان یکی از برترین برنامههای روزنامهنگاری فارغالتحصیلان در کشور است.
دانشگاه میسوری
این دانشگاه دولتی بهدلیل برنامههای روزنامهنگاری در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از شهرت بالایی برخوردار است. بیش از 30 حوزه مختلف در دسترس دانشجویان مقطع کارشناسی روزنامهنگاری این دانشگاه وجود دارند که از آن جمله میتوان به روزنامهنگاری کارآفرینانه و انتشار و مدیریت مجله اشاره کرد. فرصتهای عملی در آزمایشگاههای رسانههای واقعی در دسترس دانشجویان در هر زمینه وجود دارد، همچنین گروههای دانشجویی مختلف ازجمله انجمنهای زنان در رسانههای ورزشی و انجمنهای دانشجویی طراحی اخبار در این دانشگاه وجود دارد.
دانشگاه بوستون
این دانشگاه فرصتهای زیادی را در اختیار دانشجویان رشته روزنامهنگاری قرار میدهد. روزنامهنگاری آنلاین و روزنامهنگاری مجله ازجمله حوزههای متمرکز است. دانشجویان اغلب در سازمانهای خبری معتبر منطقه بوستون مانند بوستون گلوب کارآموزی میکنند. این دانشگاه برنامه کارشناسی ارشد روزنامهنگاری قدرتمندی را ارائه میکند که نشان میدهد دسترسی به اساتید عالیرتبه و منابع بینظیر است.
دانشگاه سیراکاس
این دانشگاه بهعنوان یکی از برترین دانشگاههای آموزش روزنامهنگاری، در هشت حوزه روزنامهنگاری و ارتباطات، روزنامهنگاری دیجیتال و پخش تلویزیونی و روزنامهنگاری آنلاین و مکتوب برنامههایی را ارائه میدهد. این دانشگاه همکاریهای گستردهای را در صنعت با شرکتهای بزرگ ارتباطی برقرار میکند که منجر به ایجاد فرصتهای حرفهای برای دانشجویان میشود.
منبع: روزنامه فرهیختگان
انتهای پیام/