چرا دولت ۸ سال چرخ اقتصاد را به ریش مذاکرات گره زد؟

به گزارش خبرنگار حوزه اقتصاد کلان و بودجه گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، در یک دهه اخیر رونق تولید توسط دولت‌هایی که بر سر کار بوده‌اند به فراموشی سپرده شده است، چراکه وضعیت اقتصادی واحدهای تولیدی هر سال نسبت به سال گذشته رو به افول رفته و دولت حاضر که چشم خود را بر مذاکرات دوخته و پایه اقتصاد را بر واردات استوار کرده از ابتدای کار بنایی بر گره‌گشایی از تولید و رونق آن نداشت.

همچنین نرخ رشد ۱۰ ساله تولید ناخالصی داخلی کشور اسیر روند کاهشی بوده که در دولت‌های پس از جنگ این موضوع بی‌سابقه است. اگرچه بنا بر آمارهای ارائه‌شده در سال ۹۲ کشور در رکود تورمی قرار داشت؛ اما این رکود در دو سال آخر دولت دهم اتفاق افتاده بود و ادامه این روند در هشت سال بعدی نشان از بی‌تدبیری دولت وقت دارد. اگرچه روند بی‌ثباتی توسط مسئولان دولتی همچنان ادامه داشت و هر بار به نحوی چرخ اقتصاد را به ریش مذاکرات و نگاه به خارج گره زدند تا سفره مردم روزبه‌روز کوچک و کوچک‌تر شود.

از این‌رو رونق تولید به‌عنوان یکی از شاخصه‌های رشد اقتصادی پایدار، همواره از اهداف اقتصادی دولت‌های مختلف بوده است. رونق تولید این امکان را فراهم می‌کند تا سطح اشتغال حفظ و نرخ بیکاری جهش نداشته باشد. رونق تولید از طریق افزایش یا ثبات سهم درآمدهای مالیاتی از منابع درآمدی دولت در شرایط تحریم که دولت در کسب درآمدهای نفتی با محدودیت مواجه بوده دارای اهمیت فراوانی است. لذا رونق تولید امکان پوشش هزینه‌ها و حفظ حاشیه سود برای بنگاه‌های کشور را فراهم کرده و آن‌ها را از خطر تعطیلی مصون می‌دارد.

از سوی دیگر رونق تولید انعطاف‌پذیری سیاست‌های اقتصادی دولت برای کنترل تبعات ناشی از مشکلات ساختاری اقتصادی ایران نظیر رشد بالای حجم نقدینگی و کاهش ارزش پول ملی در شرایط تحریم‌های کنونی را تقویت خواهد کرد. برای دست یافتن به موفقیت حتی نسبی در رونق بخشیدن به تولید در شرایط تحریم‌های فعلی، دولت آینده باید بازنگری فوری در اولویت‌گذاری سیاست‌های حمایتی خود از بخش‌های اقتصادی را در دستور کار خود قرار دهد.

«دولت جوان حزب‌اللهی» گزاره‌ای است که رهبر معظم انقلاب آن را راه علاج مشکلات کشور عنوان کرده‌اند و برای عبور از مشکلات فعلی و رونق تولید دولت آینده باید دارای چنین شاخصه‌هایی باشد. ضعف‌های اجرایی دولت‌ها مخصوصاً در یک دهه اخیر منجر به این شد تا رهبر معظم انقلاب در صحبت‌های خود در سال گذشته تنها راه نجات کشور از وضعیت موجود را تشکیل «دولت جوان حزب‌اللهی» عنوان کنند.

ایشان در طی سخنانی فرمودند: «من البتّه -همچنان که قبلاً هم در سال گذشته تأکید کردم و مکرّر هم گفته‌ام- به دولت جوان و حزب‌اللهی معتقدم و به آن امیدوارم و البتّه دولت جوان صرفاً به معنای این نیست که باید یک رئیس دولت جوان، آن هم مثلاً جوان به معنای ۳۲ ساله داشته باشد؛ نه، دولت جوان، [یعنی] یک دولت سرِ پا و بانشاط و آماده‌ای که در سنینی باشد که بتواند تلاش کند و کار بکند و خسته و از کارافتاده نباشد؛ منظور این است. بعضی‌ها تا سنین بالا هم به یک معنا جوانند؛ حالا همین شهید عزیزی که شما از او اسم بردید -شهید سلیمانی، و بنده شب و روز به یاد او هستم- شصت و چند سال سنّش بود، ایشان که خیلی جوان نبود؛ اگر دَه سال دیگر هم زنده می‌ماند و بنده زنده می‌ماندم و بنا بود که من مشخّص بکنم، او را در همین جا نگه می‌داشتم، یعنی کنار نمی‌گذاشتم او را که جوان هم نبود. بنابراین بعضی اوقات افرادی که در سنین جوانی هم نیستند، کارهای جوانانه‌ خوبی را می‌توانند انجام بدهند. به ‌هر حال به نظر من علاج مشکلات کشور، دولت جوان حزب‌اللهی و جوان مؤمن است که می‌تواند کشور را از راه‌های دشوار عبور بدهد.»

آنچه که از بیانات رهبر معظم انقلاب استنباط می‌شود این است که مدیریت دولت به دست جوانان و افراد حزب اللهی سپرده شود، در عین حال، این جوانی بیش از آن که به سن و سال برگردد، به داشتن نشاط کار، پر تلاش بودن، و روحیه جهادی و انقلابی بر می‌گردد.

همچنین رهبر معظم انقلاب بر اصل «تجربه داشتن» تأکید می‌کنند و آن را یک ضرورت کلان مدیریتی می‌دانند که به طریق اولی برای ریاست جمهوری، ضرورتی مضاعف است؛ چرا که رئیس جمهور نفر دوم ساختار نظام است. بنابراین، رئیس دولت جوان حزب‌اللهی، کسی باید باشد که هم  دارای نشاط کار باشد، هم معتقد به تغییر انقلابی، و هم دارای تجربه برای موفقیت در تراز ریاست جمهوری. او می تواند چهل ساله باشد؛ یا هم‌سن شهید سلیمانی که هنگام شهادت ۶۴ ساله بود.

شاخصه‌های دولت جوان حزب الهی

تجربه و پختگی کار در جایگاه دوم نظام، و نشاط جوانی در کنار یکدیگر مهم است. چنین شخصی باید بتواند یک تیم هماهنگ و همدل را دور هم گرد آورد که در عین حال که معتقد به تغییر به نفع مردم است به دنبال مردمی کردن امور، تحول‌خواه، مشورت پذیر، ‌ ساده زیست، اخلاق‌مدار، برنامه محور، ‌ اراده قوی، ‌ انتقاد پذیر، پاسخگو، ‌ شجاعت در تصمیم‌گیری، مخالف تبعیض، و ضدفساد باشد. چنین تیمی است که می تواند شعار دولت جوان حزب اللهی را محقق سازد.

برای روشن‌تر شدن ابعاد مختلف دولت جوان حزب‌اللهی توضیح برخی از شاخصه‌های آن ضروری است. منظور از واژه «جوان» در دولت جوان حزب‌اللهی؛ دولتی برخوردار از روحیه جهادی، با نشاط و پرتلاش و دارای انگیزه جهت حل مشکلات کلان کشور است. چنین دولتی در بزنگاه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و بین‌المللی به جای بهانه‌تراشی برای فرار از مسئولیت، از تمامی ظرفیت‌های موجود کشور برای رفع موانع حرکت نظام جمهوری اسلامی بهره می‌برد.

باید توجه داشت که در منطق سیاسی رهبر معظم انقلاب جوانگرایی در تقابل با شایسته‌سالاری نیست. نباید با تأکید بر جوانگرایی، شایستگان را حذف کرد و یا امور را به دست جوان کم‌تجربه‌تری سپرد که فاقد شایستگی و تخصص لازم برای پیشبرد امور کلان کشور هستند. همچنین دارای تعامل هوشمند با سایر کشورهای جهان در راستای حفظ منافع کشور و اقدام در چارچوب منافع ملی و امنیت ملی است.

بدون شک نگرش رهبر معظم انقلاب بر سپردن امور به جوانان بر مبنای شایسته‍سالاری است نه رانت و لابی‌گری، از این رو داشتن روحیه ضد فساد و مخالف با هرگونه تبعیض بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد. در تعریف رکن انقلابی بودن عبارت دولت جوان حزب‌اللهی باید بیان کرد که بر اساس منویات رهبر معظم انقلاب، دولت حزب‌اللهی عبارت است از: «دستگاه مدیریتی تحقق ارزش‌ها و مسئول اجرای قانون اساسی که ارکان مختلف آن معتقد به اصول و مبانی انقلاب اسلامی باشد.»

به عبارت دیگر پشتوانه چنین دولتی، اعتقاد به مبانی ناب و قاطع حکومت اسلامی است و دغدغه اصلی این دولت حل مسائل مردم و انقلاب اسلامی بر اساس نظامات برآمده از اندیشه اصیل انقلاب اسلامی است. طبق بیانات رهبر معظم انقلاب اگر دولت از خصیصه «روحیه انقلابی و اسلامی عمیق» بهره‌مند باشد، تمام برنامه‌ها و اهداف آن دولت در حوزه‌های روبنایی جامعه مثل اقتصاد تحقق می‌پذیرد. البته باید در نظر داشت که انقلابی بودن ویژگی اصلی و مرکزی چنین دولتی است و بنا بر اندیشه رهبران سیاسی انقلاب ویژگی‌های دیگری برای دولت یا قوه مجریه شمرده شده که در یادداشت‌های بعدی به آن اشاره خواهد شد.

انتهای پیام/۴۱۳۳/پ