خارجی‌ها باید بدانند در آبادان و خرمشهر چه گذشت/لزوم گسترش کنش‌گری‌ها در ترجمه ادبیات دفاع مقدس

علی بنی‌هاشمی، رئیس مرکز نهضت ترجمه دانشگاه امام حسین(ع) در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فرهنگ گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، درباره اهداف رسالت این مرکز گفت: موضوع ترجمه و به طور خاص ترجمه آثار دفاع مقدس موضوع جدیدی نیست و در طول دو، سه دهه اخیر این مباحث مطرح بوده است و به واقعیت جنگ و موضوعات معنوی، اخلاقی و تربیتی رزمندگان و شهدا در فضای جبهه‌ها می‌پرداختند و بخشی از ادبیات دفاع مقدس و مقاومت را تشکیل می‌دادند و تلاش برای عرضه آنها به دنیا وجود داشته است.

بنی‌هاشمی افزود: اما از اوایل دهه ۹۰ این موضوع خیلی جدی‌تر شد به خصوص از زمانی که مقام معظم رهبری در فرمایشات خود بر آن تاکید کردند و از سال‌های ۹۲-۹۳ نهادهایی به اشکال گوناگون به دنبال این موضوع بودند. به عنوان مثال انتشارات سوره مهر خیلی جدی وارد مبحث ترجمه ادبیات دفاع مقدس شد و برخی از ناشرینی که به نوعی وابسته به نهادهای نظامی بودند کارهای خوبی ارائه دادند و به زبان‌های مختلف آثاری ترجمه شد.

رئیس مرکز نهضت ترجمه دانشگاه امام حسین(ع) گفت: در مهرماه ۱۳۹۷ دیداری بین برخی راویان و نویسندگان دفاع مقدس با مقام معظم رهبری صورت گرفت و رهبر انقلاب با دغدغه بیشتری به موضوع ترجمه ادبیات دفاع مقدس پرداختند و عبارت «نهضت ترجمه» را برای عرضه این آثار به دنیا به کار بردند و حتی به طور خاص از برخی زبان‌ها چون اسپانیولی، فرانسه و ... نام بردند و فرمودند «مردم فرانسه و دنیا باید بدانند در آبادان و خرمشهر چه گذشت».

وی گفت: از آن زمان تحرکاتی که در زمینه ترجمه آثار ادبی دفاع مقدس انجام می‌شد شدت گرفت و گفتمانی بین فعالان این حوزه شکل گرفت. این گفتمان دو جنبه داشت یک جنبه آنچه باید انجام بدهیم و جنبه دیگر این است که کارهایی که انجام شده چه نقد و نظری درباره آن وجود دارد که به آسیب‌شناسی گذشته و اتخاذ راهبرد برای آینده منتج شود.

رئیس مرکز نهضت ترجمه دانشگاه امام حسین(ع) ادامه داد: در این مرحله هر کدام از مجموعه‌های فعال کارهای متفرقه‌ای انجام می‌دادند اما این مسئله هیچ‌گاه بین عاملان این فضا آنچنان برجسته نشد. از طرفی تعداد آثاری که ترجمه شد مطابق با مطالبه‌ صورت گرفته نبود و در طول تمام این سال‌ها بین ۱۳۰ تا ۱۴۰ کتاب به زبان‌های مختلف ترجمه شد که البته عدد کمی نیست اما مطالبه بیش از این است و همچنین با وجود اینکه برخی از آثار از استاندارد بالایی برخوردار هستند برخی دیگر استانداردهای لازم را ندارند در عین اینکه کارها، کارهای ارزشمندی هستند.

بنی‌هاشمی در ادامه گفت: لذا مرکز نهضت ترجمه در دانشگاه امام حسین(ع) شکل گرفت و با سه هدف اصلی به سوی برگزاری جشنواره پیش رفت. اول اینکه این نهضت در سطح کنش‌گران این عرصه باید به دغدغه تبدیل شود به نحوی که موضوع ترجمه آثار دفاع مقدس را مسئله خودشان بدانند و زمانی این مسئله، مسئله آنها می‌شود که وارد فضا آن شوند که ورود به این فضا می‌تواند از طریق جشنواره محقق شود وگرنه کسانی که در این فضا نیستند نمی‌توانند این کار را انجام دهند.

وی افزود: دوم اینکه بسیاری از آثاری که تا کنون در این زمینه کار شده است اعم از یک یادداشت کوتاه ۱۰۰۰ کلمه‌ای تا ترجمه کتاب‌ها گمنام هستند و برخی افراد و نهادهایی کارهایی انجام داده‌اند اما معرفی و عرضه نشده یا محل عرضه پیدا نکرده است لذا جشنواره می‌تواند به آنها کمک کند تا آثار خود را عرضه کنند و به دست مخاطب واقعی برسانند.

بنی‌هاشمی ادامه داد: سوم هم اینکه ما در فضای ترجمه نیاز به آسیب‌شناسی داشتیم. شاید آسیب‌شناسی‌هایی به صورت متفرقه انجام شده بود اما به صورت منسجم کمتر دیده شده است. لذا در جشنواره ملی ترجمان فتح بستری را فراهم کرده‌ایم که طی جلسات و پیش‌ همایش‌هایی نقاط ضعف و قوت، راهکارها و فرآیندها، کمبودها و ظرفیت‌های ترجمه و نشر ادبیات دفاع مقدس با کارشناسان، مترجمان و اصحاب نشر مورد بررسی قرار گیرد و خروجی این جلسات را به صورت مکتوب و در فضای مجازی منتشر کنیم که به نوعی نرم‌افزار ترجمه ادبیات دفاع مقدس تهیه شود.

رئیس مرکز نهضت ترجمه تاکید کرد: نخستین جشنواره ملی ترجمان فتح در دو بخش اصلی برگزار می‌شود یکی بخش تولید و دیگری بخش ترجمه. تولید ما مربوط به بخش یادداشت‌ها و کتب صوتی است. یادداشت می‌تواند بین ۸۰۰-۱۵۰۰ کلمه در یکی از محورهای بیان شده و به یکی از زبان‌های مورد نظر متقاضی باشد البته به علت اهمیت موضوع ،یادداشت به زبان فارسی که ناظر به فضای فکری مخاطب بین‌الملل باشد را هم می‌پذیریم.

وی افزود: برای کتب صوتی هم در بخشی از سایت متونی به زبان‌های خارجی قرار داده‌ایم که افرادی که توانایی نریت کردن آنها را دارند این متون را می‌خوانند و در مسابقه کتاب صوتی شرکت می‌کنند.

بنی‌هاشمی در پایان گفت: در بخش ترجمه هم ترجمه کتاب و متون ادبی را داریم در این بخش هم مانند کتب صوتی، متون ۹۰۰ کلمه‌ای را در سایت قرار داده‌ایم که متقاضیان می‌توانند ترجمه را در بهترین کیفیتی که می‌توانند انجام دهند و برای جشنواره ارسال کنند تا از میان ترجمه‌ها بهترین ترجمه انتخاب شود همچنین یک بخش معرفی کتاب هم داریم که ذیل بخش ویژه معرفی می‌شود. مهلت ارسال آثار تا 31 تیرماه امسال است و علاقه‌مندان می‌توانند از آدرس https://www.translationfest.ir/fa/ با جزئیات بیشتر جشنواره مطلع شوند.

انتهای پیام/۴۱۰۷/