رفع موانع و مشکلات پژوهشی کشور چگونه ممکن است؟

گروه استان‌های خبرگزاری آنا- حسین بوذری؛ جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی در سال ۱۴۰۰ به ایستگاه هشتم خود رسید و از آنجا که حوزه علمی، پژوهشی و فناوری برای این دانشگاه از اهمیتی خاص و ویژه‌ برخوردار بوده و تاکنون هفت دوره از این جشنواره به مناسبت هفته پژوهش و فناوری برگزار شده است، برگزاری هشتمین دوره به‌دلیل شرایط کرونایی کشور به‌تعویق افتاد و تصمیم گرفته شد هفتم اردیبهشت‌ جاری به‌صورت مجازی و حضوری محدود از برگزیدگان برگزار شود تا تداخلی با دوره نهم هم نداشته باشد.

جشنواره هشتم اما تفاوت‌هایی با دوره‌های قبل داشت و با افزایش دوبرابری مجموع جوایز نقدی به‌منظور افزایش‌ انگیزه برای تلاش و فعالیت‌های پژوهشی و فناورانه اعضای هیئت‌ علمی دانشگاه همراه بود و شورای سیاستگذاری جشنواره با افزایش جایزه نقدی پژوهشگران برتر به میزان ۲۵۰ درصد و فناور برتر به میزان ۳۰۰ درصد موافقت کرد؛ تا جایی که جوایز پژوهشگران برتر از ۱۰ میلیون تومان در سال گذشته به ۲۵ میلیون تومان و فناور برتر از ۵ میلیون به ۱۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرد و جوایز نقدی سایر برگزیدگان نیز رشد خوبی داشت.

از دیگر تفاوت‌های این جشنواره با دوره‌های قبل اضافه‌شدن هیئت‌های اندیشه‌ورز استانی و مجلات به برگزیدگان دوره هشتم جشنواره به پیشنهاد معاونت موضوعی علوم انسانی و هنر و دیگری تجلیل از آزمایشگاه‌هایی که استاندارد ISO ۱۷۰۲۵ را دریافت کرده بودند، بود.

در هشتمین جشنواره فرهیختگان ۲۲ استان و ۳۹ واحد دانشگاهی (استان‌های تهران، اصفهان و آذربایجان شرقی با بیشترین برگزیده) حضور پیدا کردند که پراکندگی خوبی بین برگزیدگان صورت گرفت و ۷۲۰ اثر به جشنواره ارسال شد؛ البته با حوزه‌های بررسی‌شده توسط سازمان مرکزی مانند مراکز تحقیقاتی، مراکز رشد، سراهای نوآوری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، مدارس سما و ... مجموع آثار و زیرساخت‌ها به‌حدود هزار و ۹۰۰ رسید و از هفت پژوهشگر برتر و یک فناور برتر دعوت شد تا به نمایندگی از طرف دیگر برگزیدگان در مراسم اختتامیه و تجلیل حضور پیدا کنند.

کمیته داوران سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی با ترکیب بیش از ۳۰ نفر از اعضای هیئت‌ علمی و با همکاری معاونت‌های مربوط، مرحله نهایی بررسی منتخبان استان‌های دانشگاه در هشتمین جشنواره فرهیختگان را انجام دادند و افراد برتر در حوزه‌های مختلف (۷۱ برگزیده در ۲۷ محور پژوهشی و ۹ تقدیری) انتخاب و جشنواره هشتم عصر هفتم اردیبهشت ۱۴۰۰ با تجلیل از برگزیدپان پایان یافت.

از ۳۷ مقاله چاپ شده در مجلات معتبر علمی تا ۲ عنوان کتاب زیر چاپ

مریم ذاکری حمیدی عضو هیئت علمی و مدیر گروه مامایی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن است که سال‌های ۹۴ و ۹۵ و ۹۹ موفق شد پژوهشگر برتر استان مازندران در حوزه علوم پزشکی شود و امسال نیز به این افتخار در هشتمین جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی رسید.

خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت با ذاکری گفت‌وگو کرده است که در پی می‌آید:

آنا: دلایل انتخاب شما به‌عنوان پژوهشگر برتر جشنواره فرهیختگان براساس چه شاخص‌هایی بوده است؟

ذاکری حمیدی: همه‌ساله در هفته پژوهش، فرم مخصوص پژوهشگران جشنواره فرهیختگان در اختیار اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی قرار می‌گیرد که براساس آن، تعداد و مشخصات مقالات چاپ شده در مجلات معتبر علمی طی چهار سال گذشته، طرح‌های پژوهشی، کتب چاپ شده، اختراعات، اکتشافات و ... تکمیل شده این جانب همراه مستندات به حوزه پژوهش دانشگاه محل خدمت تحویل داده شد.

از آنجا که ۳۷ مقاله چاپ شده در مجلات معتبر علمی طی ۴ سال گذشته داشتم و دو عنوان کتاب زیر چاپ نیز دارم، امتیاز لازم برای انتخاب در جشنواره فرهیختگان را کسب کردم.

آنا: چه شاخص‌هایی موجب موفقیت شما در عرصه پژوهش و انتخاب شما شد؟

ذاکری حمیدی: بین آیتم‌های مختلف فرم پرسشنامه پژوهشگران فرهیخته، ۳۷ مقاله چاپ شده در مجلات معتبر علمی و دو جلد کتاب زیر چاپ در انتخاب من مؤثر بوده است.

آنا: در چه موردی به عنوان پزوهشگر برتر شناخته شدید و آیا پژوهش شما کاربردی است؟

ذاکری حمیدی: در جشنواره فرهیختگان به‌عنوان پژوهشگر برتر در حوزه علوم پزشکی انتخاب شدم و تحقیقات و مقالاتم از نوع کاربردی بوده که در راستای موضوعات زنان، بارداری، نوزادان و ارتقای سلامت جامعه، پژوهش‌های مختلفی انجام داده‌ام.

آنا: درباره پژوهش‌تان توضیح دهید.

ذاکری حمیدی: پژوهش در حوزه‌های نوزادان، زنان و مامایی انجام شده و در حوزه نوزادان درباره تأثیرات ویتامین D بر عفونت، آسفیکسی، سپسیس، زمان زایمان، IVH؛ زردی، نمره آپگار، بیومارکرهای سپسیس و ... مطالعات گسترده‌ای صورت گرفته است.

موانع پیش روی پژوهشگران برای انجام فعالیت پژوهشی چییست؟

در حوزه زنان درباره مزایا و معایب هورمون درمانی بعد یائسگی، دیسمنوره اولیه و ویتامین E، سرطان پستان، سرطان معده، دی دایمر و ... مطالعات متعددی انجام شده و در حوزه مامایی نیز به تأثیر ویتامین D بر مدت زایمان، مقایسه پیامدهای زایمان طبیعی و سزارین، انتخاب نوع زایمان، تهوع و استفراغ بارداری و جنس جنین، روزه‌داری، بارداری و ... مطالعات زیادی شده است.

آنا: موانع پیش روی پژوهشگران برای انجام فعالیت پژوهشی در کشورمان را چه می‌دانید؟

ذاکری حمیدی: در ایران از طرح‌ها و فعالیت‌های پژوهشی استقبال خوبی صورت گرفته است؛، اما اگر بودجه پژوهشی افزایش و مسئولیت‌پذیری کارکنان حوزه پژوهشی ارتقا یافته و از طرح‌های بین دانشگاهی حمایت بیشتری شود، پژوهشگران نیز با رغبت بیشتری به فعالیت ادامه خواهند داد.

آنا: پژوهش کشورمان در گروه و حوزه علوم پزشکی جایگاه مناسبی دارد؟ بایدها و نبایدهای این حوزه چیست؟

ذاکری حمیدی: ایران در حوزه علوم پزشکی جایگاه خوبی دارد و شاهد تحقیقات به‌روز با موضوعات سلامتی و بهداشت هستیم. پژوهشگران حوزه علوم پزشکی نیز انگیزه لازم برای انجام پژوهش را دارند و می‌توان با حمایت از طرح‌های برون‌دانشگاهی، تخصیص بودجه‌های پژوهشی بیشتر به طرح‌های پژوهشی، استفاده از داوران مجرب و متخصص در راستای طرح‌های پژوهشی و کتب، به‌کارگیری اعضای پژوهشی متبحر و متخصص در شورای پژوهشی دانشگاه، مسئولیت‌پذیری بیشتر پرسنل حوزه پژوهشی و ... گام‌های مؤثرتری در انجام فعالیت‌های پژوهشی و ارتقای سلامت جامعه برداشت.

آنا: آیا در عرصه پژوهش جایگاه خوبی در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای به دست آورده‌ایم؟

ذاکری حمیدی: یکی از بارزترین شاخص‌های بالندگی توسعه‌یافتگی در جوامع، توانایی‌های فناورانه و پژوهش‌های علمی و کاربردی است که برخی موانع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌توانند تأثیرگذار باشند.

محدودیت بودجه تحقیقاتی، تحریم کشور از جهت «سابمیت» و چاپ مقالات موجب شده که در عرصه‌های بین‌المللی و منطقه‌ای پژوهشگران با محدودیت‌هایی مواجه شوند.

استفاده از اعتبارات پژوهشی خارج از دانشگاه، توانمندسازی پژوهشگران، به‌کارگیری تکنولوژی جدید در ایجاد تیم‌های پژوهشی، امکان استفاده از کارشناسان پژوهشی در مراحل مختلف تحقیقات علوم پزشکی می‌توانند در رفع مشکلات و موانع پژوهشی تأثیرگذار باشند.

آنا: توصیه شما برای موفقیت جوانان، دانشجویان و پژوهشگران چیست؟

ذاکری حمیدی: ضرورت پژوهش در حوزه سلامت، امری انکارناپذیر است. انسان‌ها از بدو خلقت با کنجکاوی توانستند به پیشرفت‌های حال حاضر دست یابند. ثمره تلاش پژوهشگران، یافتن دانش و اطلاعات بیشتر در راستای رفع نیاز بشر بوده است که این عطش هیچ وقت سیراب نخواهد شد.

با تغییرات و دگرگونی‌های هر روزه سبک زندگی، وجود بیماری‌های مختلف، غلبه بر آن بدون استفاده از روش‌های مدرن و جدید روز امکانپذیر نخواهد بود و این موضوع نیازمند مطالعه و تحقیق بیشتر است.

در این بین، لازم است اصول اخلاقی و انسانی نیز رعایت شود و محققان با داشتن انگیزه‌های الهی، یافته‌های خود را در مسیر خدمت به همنوعات خود قرار دهند. امام علی علیه‌السلام فرمودند: کسی که بر خدا توکل کند، شبهات برای او آشکار می‌شود.

آنا: و کلام آخر ...

ذاکری حمیدی: برای بهبود وضعیت پژوهش در کشور باید از صاحب‌نظران، متخصصان و پژوهشگران برتر در زمینه‌ها و رشته‌های مختلف پژوهشی بیشتر استفاده کرد. با حمایت‌های مالی پژوهش، امور پژوهشی بهبود یافته و زیربنای مناسبی برای موضوع آموزش فراهم می‌شود.

انتهای پیام/۴۰۷۸/۴۰۶۲/