دیده بان پیشرفت علم، فناوری و نوآوری
07 دی 1399 - 00:03
آنا گزارش می‌دهد؛

شکست غول سرطان با روش تشخیصی محققان ایرانی/ ماموگرافی بدون درد می‌شود

یک محقق ایرانی موفق به توسعه روشی غیرتهاجمی برای تشخیص توده‌های سرطانی بافت سینه شده است. تصویربرداری در سامانه ماموگرافی نوری بدون درد و فشرده‌سازی بافت انجام می‌شود.
کد خبر : 551580
71db95f8-eca2-41c0-8871-f20cd99ee262.jpeg

گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، سرطان سینه یکی از شایع‌ترین بیماری‌های بدخیم زنان به شمار می‌رود که همواره نگرانی و ترس از ابتلا به این سرطان در میان بانوان وجود دارد. بسیاری از پزشکان بر این باورند که در صورت تشخیص به موقع سرطان، به خصوص در مراحل اولیه بیماری، روند درمانی تأثیر بهتر و بیشتری بر بیمار خواهد داشت. بدین‌ترتیب میزان مرگ‌ومیر نیز کاهش می‌یابد.


در حال حاضر از روش‌های ماموگرافی اشعه ایکس و پی‌ای‌ام برای تشخیص و شناسایی بافت مشکوک به سرطان استفاده می‌شود. از سونوگرافی و  ام‌آر‌آی نیز پیش از ماموگرافی و برای بررسی اولیه بافت مشکوک استفاده می‌شود. ماموگرافی اشعه ایکس روشی استاندارد برای تشخیص تومور و ناهنجاری بافت سینه به شمار می‌رود اما به دلیل استفاده از اشعه یونیزان خطرناک بوده و عوارض جانبی برای فرد به همراه دارد. از سوی دیگر روند تصویربرداری از بافت سینه بسیار برای بیمار دردناک و ناخوشایند است.


ساخت دستگاه غیرمخرب تشخیص توده سرطانی


از سوی دیگر فناوری پی‌ای‌ام نیز هزینه بسیار بالایی دارد و میزان دسترسی آن نیز بسیار کم است. حال یک محقق ایرانی به نام مهسا نیک دهقان  که فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر بوده، موفق به توسعه و ساخت سامانه ماموگرافی نوری برای تشخیص غیرمخرب توده‌های سرطانی بافت سینه شده است. تابش در این سامانه غیریونیزان بوده و تصویربرداری بدون فشرده‌سازی بافت انجام می‌شود، بنابراین بیمار در حین عکسبرداری از بافت سینه دردی احساس نمی‌کند.


به گفته نیک‌ دهقان؛ تصویربرداری نوری روشی غیرتهاجمی و غیریونیزان است که اطلاعات عملکردی بافت را در اختیار پزشک قرار می‌دهد. در این روش برای اندازه‌گیری خواص نوری بافت زنده از نور فروسرخ نزدیک یا NIR استفاده می‌شود. این سامانه مبتنی بر پایه نور لیزری است که توسط کروموفورها (یا رنگ‌برها بخشی از ملکول که باعث بروز رنگ در آن می‌شود) مثل هموگلوبین جذب می‌شود.


سامانه پس از محاسبه میزان ورودی به خروجی نور، مقدار تجمع بافت و نسوج عروقی را برآورد می‌کند و درنهایت با استفاده از روش‌های بازسازی در تصویربرداری یک تصویر رنگی ارائه می‌دهد. با استفاده از این روش می‌توان به غلظت اکسیژن اشباع خون، هموگلوبین کل، غلظت آب و محتوای چربی بافت نیز دست یافت.


ماموگرافی؛ مطمئن‌ترین روش تشخیص تومور سرطانی


در میان روش‌های تصویربرداری و تشخیصی نسج(بافت) نرم سینه، ماموگرافی مطمئن‌ترین روش استاندارد در جهان به شمار می‌رود چراکه قادر به تشخیص تومورها و ناهنجاری‌های بافت سینه است. با این حال ضررها و آسیب‌های ناشی از این روش بر هیچکس پوشیده نیست. در سامانه ماموگرافی نوری برای تصویربرداری از بافت از نور لیزر بی‌ضرر (در محدوده فروسرخ نزدیک) استفاده می‌شود. علاوه‌براین بافت سینه در هنگام تصویربرداری فشرده نمی‌شود .


نیک دهقان می‌گوید؛ این روش غیرمخرب با فناوری ساده و قابل‌حمل خود می‌تواند کمک بسزایی در غربالگری سرطان سینه ایفا کند. بدین‌ترتیب بیماران می‌توانند بدون ترس و واهمه از روش‌های تهاجمی و فشرده شدن بافت به صورت مداوم تصویربرداری را انجام دهند، بدین‌ترتیب نه‌تنها بیماری در مراحل اولیه شناسایی می‌شود بلکه از انجام نمونه‌برداری‌های غیرضروری و دشوار نیز جلوگیری می‌شود. امکان بهبود در مراحل اولیه بیماری بسیار بالاست، به همین دلیل تصویربرداری تشخیصی و غربالگری نقش کلیدی در این زمینه ایفا می‌کنند.


توسعه روش جدید تصویربرداری در 15 ماه


اجرای این طرح نزدیک به 15 ماه زمان برده و یکی از پیچیدگی‌های این مطالعه یافتن فانتوم مناسب با ویژگی‌های نوری بافت سینه بود. فانتوم در علوم فیزیک پزشکی به دستگاه یا الگوی آزمایشی گفته می‌شود که بدن انسان یا قسمتی از بدن انسان را شبیه‌سازی می‌کند. این سامانه در برخی از کشورهای خارجی به صورت دستگاه صنعتی وجود دارد. باتوجه به فناوری ساده و کم‌هزینه سامانه ماموگرافی نوری در مقایسه با روش‌های دیگر، بومی‌سازی آن گامی درست در جهت توسعه فناوری‌های حوزه پزشکی و سلامتی بانوان کشور به شمار می‌رود.


این روش تصویربرداری می‌تواند در آینده نه‌چندان دوری منجر به ساخت دستگاه کامل ماموگرافی توسط پژوهشگران ایرانی شود. نتایج بررسی‌های اولیه حاکی از کارایی و کارآمدی روش ماموگرافی نوری می‌دهد. ماموگرافی نوری در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری مقرون‌به‌صرفه‌تر است، بنابراین تجاری‌سازی آن هزینه کمتری در پی خواهد داشت.


انتهای پیام/4021/


انتهای پیام/

ارسال نظر
قالیشویی ادیب