همه‌چیز درباره پژوهش‌های موفق درباره واکسن‌ کرونا/ وقتی پژوهش‌ها در ایران و جهان نتیجه‌بخش می‌شوند

به گزارش حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، هم‌زمان با شیوع گسترده ویروس کرونا در جهان بسیاری از دانشمندان دست‌به‌کار شدند تا با کشف واکسنی دنیا را از این بلای خانمان‌سوز نجات دهند. سازمان بهداشت جهانی در اوایل شیوع ویروس کرونا که در روزهای آغازین سال 2020 بود اعلام کرد که زودترین زمان دسترسی به واکسن کرونا اوایل سال 2021 خواهند. اکنون که سال 2020 رو به پایان است و جهانیان منتظر سالی امیدبخش هستند، تعدادی از واکسن‌های کشف شده در اقصی نقاط جهان به مراحل امیدوارکننده‌ای رسیده‌اند.

پیش از این سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده بود که ساخت 70 نوع واکسن کرونا در جهان آغاز شده است اما در این میان تعداد کمی از واکسن‌ها وارد مراحل نهایی شده‌اند.

واکسن فایزر انگلستان

یکی از واکسن‌های موفق واکسن فایزر است. این واکسن در انگلستان ساخته شده و برای ساخت آن، بخش کوچکی از کد ژنتیکی ویروس کرونا گرفته شده است. با واردشدن این واکسن به بدن انسان، دستگاه دفاعی بدن، ایمنی لازم را برای مقابله با ویروس کرونا را ایجاد می‌کند.

این واکسن ساخت شرکت بلژیکی جانسون‌اند جانسون است که باید در دمای ۷۰ درجه سانتیگراد زیر صفر نگهداری شود. حمل آن داخل محفظه‌های ویژه در داخل یخ خشک صورت می‌گیرد. پس از تحویل می‌توان آن را تا پنج روز در یخچال نگه داشت.

موفقیت در این واکسن 95 درصد گزارش شده است و در حال حاضر این واکسن به مرحله تزریق انسانی رسیده است و در رده اول ساکنان و کارکنان خانه سالمندان، افراد بالای ۸۰ سال و سایر کارکنان بخش درمان و مراقبت‌های پزشکی قرار دارند.

واکسیناسیون عمومی اشخاص بالای ۵۰ سال و افراد جوان‌تر دارای مشکلات پزشکی ممکن است با دریافت محموله‌های بعدی از اوایل سال آینده میلادی آغاز شود.

واکسیناسیون افراد در دو نوبت به فاصله ۲۱ روز انجام می‌شود. در نوبت اول مصونیت اولیه ایجاد می‌شود و نوبت دوم این مصونیت تقویت می‌شود.

واکسن مدرنا آمریکا

واکسن آمریکایی کرونا نیز توسط شرکت مدرنا ساخته شده است. این واکسن مانند واکسن فایزر به دنبال تقویت سیستم دفاع بدنی در مواجهه با ویروس کروناست. تزریق این واکسن نیز دو مرحله‌ای است.

شرکت مدرنا به کمک موسسه ملی سلامت از اوایل ژانویه 2020 ساخت واکسن را آغاز کرد. این شرکت از فناوری موسوم به آر. ان.ای پیام‌رسان برای تهیه واکسن کرونا استفاده کرده است. در این فناوری از کدژنیتیکی ویروس استفاده می‌شود. این واکسن باید در دمای منفی 20 نگهداری شود و تا 6 ماه ماندگاری دارد. در این واکسن 95 درصد موفقیت گزارش شده است.

بر اساس نتایج اعلام شده از سوی این شرکت ۱۱ مورد حاد کووید در آزمایش مشاهده شده است اما هیچ موردی در افرادی که به آن‌ها واکسن تزریق شده بود دیده نشد.

سازندگان مدرنا انتظار دارند پس از طی مراحل دریافت مجوز از مقامات آمریکا ۲۰ میلیون دوز (واحد) تزریق در کشور را آغاز کنند.

واکسن چین برای ویروس وطنی

چینی‌ها نیز مانند سایر دانشمندان جهان در پی ساخت واکسنی برای ویروس وطنی هستند. جدی‌ترین واکسن این کشور کرونا واک نام دارد. این واکسن از بخش‌های مرده ویروس استخراج شده است و برخلاف واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی حاوی رمز ژنتیکی نیست.

بر اساس اعلام سازندگان این واکسن، روش ساخت واکسن سنتی است ساختاری نظیر واکسن هاری دارد. این واکسن را می‌توان در دمای بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد نگه داشت و این امر یکی از مزایای این واکسن است.

هنوز تأثیری از این واکسن گزارش نشده فعلاً فقط درباره فاز اول و دوم آزمایش کروناواک اطلاعات وجود دارد. ‌

بر اساس اطلاعات ۱۴۴ شرکت‌کننده در فاز اول آزمایش و ۶۰۰ نفر در فاز دوم جمع‌آوری شده، می‌توان گفت که واکسن برای استفاده در موارد اضطراری مفید است. در ماه سپتامبر 2020 اعلام شد که آزمایش‌هایی که روی بیش از هزار داوطلب انجام شده است نشان می‌دهد که بعضی از آن‌ها علائم خفیف خستگی و درد داشتند.

آزمایش‌های نهایی این واکسن در برزیل انجام شد ولی از آنجایی که برزیل تلفات جانی زیادی ناشی از ویروس کرونا، برای مدتی استفاده از واکسن چینی متوقف شد اما پس از این که محققان دریافتند که میزان مرگ‌ومیر ربطی به واکسن چینی ندارد، تزریق واکسن از سر گرفته شد. این واکسن نیز مانند بقیه واکسن‌ها در نوبت تزریق می‌شود.

واکسن اسپوتنیک روسیه

روسیه نیز در زمره کشورهای موفق در تولید واکسن کرونا قرار دارد. در ساخت واکسن اسپوتنیک از فناوری ویروس حامل و دستکاری ژنتیکی دو نوع آدنوویروس استفاده شده است. با این دستکاری، این ویروس‌ها رمز ژنتیکی کرونا را حمل و پس از ورود به سلول‌های بدن، شاخک آن را کپی کرده و به سیستم ایمنی معرفی می‌کنند بدون آنکه ایجاد بیماری کنند.

سیستم ایمنی وقتی با کپی شاخک ویروس کرونا در تماس قرار می‌گیرد آن را شناسایی می‌کند و بر ضدش فعال می‌شود. بعد اگر سیستم ایمنی با خود ویروس کرونا مواجه شود به دلیل همان شباهت می‌تواند آن را شناسایی و خنثی کند.

روسیه به‌زودی واکسیناسیون همگانی را آغاز خواهد کرد تاکنون 92 درصد ایمنی درباره این واکسن گزارش شده است. یکی از مزیت‌های این واکسن شرایط نگهداری آن است و می‌توان آن را در دمای معمولی یخچال نگه داشت.

از واکسن ایرانی چه خبر؟

در این میان محققان کشورمان نیز بیکار نماندند و در پی ساخت واکسن کرونا برآمدند. بر این اساس بخش‌های متعددی در کشور ازجمله معاونت علمی ریاست جمهوری، بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام و شرکت‌های دانش‌بنیان به‌طور شبانه‌روزی مشغول تحقیق بر روی واکسن شدند. به گفته سعید نمکی، وزیر بهداشت؛ پلتفرم واکسن در چند شرکت ایرانی ازجمله در بخش دارویی ستاد اجرایی فرمان امام، فاز اول و دوم را با موفقیت پشت سر گذاشته و در حال گذراندن فاز سوم هستند.

بنابراین واکسن کرونایی که این روزها از آن صحبت می‌شود به دست محققان ستاد اجرایی فرمان امام ساخته می‌شود. واکسن کرونایی که در ایران تولید شده، درواقع ویروس ضعیف شده است و مانند واکسن‌هایی است که در کشورهایی مانند چین و روسیه ساخته شده است.

ویروس ضعیف کرونا به تولید آنتی‌بادی در بدن انسان و افزایش مقاومت بدن استفاده‌کنندگان از آن در برابر ابتلا به کرونا کمک می‌کند. به گفته مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا؛ واکسن ایرانی کرونا بر روی سه حیوان موش، خرگوش و میمون آزمایش شده و در هر سه مورد موفقیت‌آمیز بوده است.

بعد از پایان مطالعات حیوانی و نتایج موفق آن، مستندات به سازمان غذا و دارو ارائه شد که مورد تأیید این سازمان قرار گرفت و کمیته اخلاق هم مجوز آغاز مطالعات انسانی آن را ارائه داده است. محرز می‌گوید: باید کلینیکال ترایال انسانی این واکسن را که سه مرحله دارد، آغاز کنیم.

فاز انسانی مطالعات واکسن ایرانی، روی داوطلبان ۱۸ تا ۵۰ ساله انجام خواهد شد. این افراد باید سالم باشند، بیماری خاصی نداشته و قبلاً به کرونا مبتلا نشده باشند. تست کووید ۱۹ داوطلبان نیز باید منفی باشد. واکسن ایرانی در فاز مطالعات حیوانی بالای ۷۰ درصد ایمنی داشته است.

افراد داوطلب باید واکسن را در دو دوز تزریق کنند و مطالعه انسانی آن باید در سه مرحله انجام شود تا اگر در این آزمایش‌ها مصون بودند، تولید انبوه آغاز شود.

عضو کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا درباره زمان احتمالی تولید انبوه و دسترسی به واکسن ایرانی می‌گوید: اگر خیلی خوش‌بینانه فکر کنیم، در سال جدید و اواخر بهار می‌توانیم این واکسن را داشته باشیم. واکسن‌های کرونایی هم که در دنیا آماده شده تا بخواهد به دست ما برسد، زودتر از تیرماه نخواهد بود. ان شالله واکسن خودمان هم تا همان زمان یعنی تا تیرماه نتیجه خواهد داد.

انتهای پیام/4040/