تکمیلی عاملی/
وی درباره داوطلبان نظام قدیم گفت: ما طبق مصوبات قبلی عمل می‌کنیم. طبق مطلبی که وزیر علوم اعلام کرد، منابع جدید سؤالات طراحی می‌شود و سؤالات جداگانه برای داوطلبان کنکور نظام قدیم وجود ندارد.
ضمانت اجرایی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تابع نظام قوه قضائیه است
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: ضمانت اجرایی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی مثل بقیه قوانین و مقررات، تابع نظام قوه قضائیه است. هماهنگی با قوه قضائیه برقرار شده است و سازمان بازرسی خود را مکلف می‌داند که مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را پیگیری کند. لذا ما به‌عنوان نهاد سیاست‌گذار، ناظر و ارزیاب، کار نظارتی و ارزیابی خود را انجام می‌دهیم و هر جا نیازمند به ضابطه اجرایی قوه قضائیه باشد، قوه قضائیه هم ورود پیدا می‌کند.
عاملی ادامه داد: یک نسخه از تمام مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی برای رئیس قوه قضائیه ارسال می‌شود که پیگیری‌های قضایی آن را بکند. همچنین یک نسخه برای شورای نگهبان فرستاده می‌شود که اگر قوانینی مغایر با مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی بود، از آن جلوگیری شود. بنابراین طبق اصل 57 قانون اساسی اگر مصوبه‌ای خلاف مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی باشد مغایرت با قانون اساسی برای آن گذاشته می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: برای اسناد مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، ستادهای راهبری برای پیگیری کردن مصوبات تشکیل شده است. امروز جلسه 140 ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور
برای اینکه آن 224 برنامه اقدامی که سند نقشه دارد، پیگیری شود. الان هم یک برآوردی هست از اینکه چه مقدار از مصوبات ستاد نقشه جامع علمی کشور و شورای اسلامی شدن دانشگاه و حتی سند تحول را الان دنبال هستیم که حتماً شاخص پیدا کنیم که بر مبنای شاخص و مقیاس قابل اندازه‌گیری باشد، بر این مبنا خب دارد پیگیری می‌شود.
مهم‌ترین اقدام شورا در یک سال اخیر از نظر شما چه بوده؟
- شورا وقتی شما می‌گویید، در یک لایه شورای عالی انقلاب فرهنگی است که مصوبات مهمی داشته، هم در خصوص جهش تولید مصوبه مهمی داشت که 13 دستگاه مسئولیت پیدا کردند و هم همین مصوبه اخیری که در مورد نظام جذب معلم در آموزش و پرورش کشور بود که به نظرم بسیار مهم است. تقریباً می‌شود گفت در این 42 سال ما نظام جذب در آموزش و پرورش نداشتیم و این خیلی مهم است. یعنی شما در آموزش عالی کشور وقتی نگاه می‌کنید، دانشگاه‌ها یک نظام جذب تعریف شده دارند، یعنی کسی می‌خواهد بیاید عضو هیئت علمی شود باید یک فرآیند سه پله‌ای را پر کند، قبلش هم باید اعلام نیاز شود، در پورتال بروند ثبت‌نام کنند، یک فرآیندی دارد، صلاحیت عمومی و صلاحیت علمی‌شان باید تأیید شود، الان زیرساخت این نظام بر اساس این مصوبه تأمین شده است.
در عین حال یکی دیگر از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد آسیب‌هایی بود که نظام آموزش عالی کشور داشت، در پنج بند مصوبه داشتیم آنجا. گزارش‌هایی در صحن شورای عالی ارائه شد در مورد بایو، ستاد فناوری‌های بایو گزارشی آنجا داشتند، دو جلسه قبل وزارت کشور گزارشی از آسیب‌های اجتماعی ارائه داد که سیاست‌هایی که متّخذ از این وضعیت آسیبی هست در جلسه بعدی شورای عالی طرح می‌شود. همین الان خب دستور مهد کودک‌ها هست که در جلسه بعدی شورای عالی تعیین تکلیف می‌شود. اینها خب یک سطحی خودش شورای عالی هست.
ستاد مهندسی فرهنگی حدود 26 مصوبه داشته در هفت جلسه‌ای که تشکیل داده. این مصوبات، مصوبات بسیار مهمی است. حدود هفت سند ملی هست مثل سند ملی موسیقی، سند ملی معماری، سند ملی امور مرتبط با ایرانیان خارج از کشور، سند ملی وقف، این اسناد، دستگاه‌های مربوطه‌اش آمده‌اند گزارش داده‌اند، مسئولیت پذیرفته‌اند برای تدوین سند ملی که ظرف 6 ماه سازوکاری تعریف شده که بتوانند در ستاد راهبری مهندسی فرهنگی، آنجا طرح موضوع شود.
در ستاد نقشه جامع علمی کشور هم مصوبات متنوعی داشتیم. در شورای تحول مصوبات متنوعی داشتیم. بنابراین یک مجموعه است. شورای عالی انقلاب فرهنگی هم صحن خودش و هم 10 شورای تخصصی که دارد، مصوبات قابل اعتنایی داشتند.
سؤال من در مورد مصوبات شوراست. در این چند وقتی که شما در شورا هستید چقدر مصوبات اجرایی شده؟ پیگیری می‌کنید یا نه؟ بعد به نظرتان وضعیت شورا نیاز به بازنگری دارد؟
- البته در دوره قبل هم معاونتی عهده‌دار کار نظارت بود ولی این دوره کاری که ما انجام دادیم این بود که در دبیرخانه دو ستاد را ایجاد کردیم، ستاد علم و فناوری و ستاد فرهنگی. هم ستاد علم و فناوری معاونت نظارت و ارزیابی دارد و هم ستاد فرهنگ معاونت نظارت و ارزیابی دارد که اینها در حوزه خودشان موظف هستند که گزارش نظارتی تهیه کنند. گزارش‌های نظارتی هم ابتدا با خود دستگاه شروع می‌شود. یعنی دستگاه گزارش عملکردش را می‌دهد و در اینجا بررسی و راستی‌آزمایی و ارائه حضوری می‌شود و بعد اگر لازم باشد در صحن خود شورای عالی هم این اتفاق می‌افتد. لذا فرآیند نظارتی فراهم شده، تذکرات قابل توجهی به دستگاه‌ها داده شده، سند ملی نخبگان بررسی شد، گزارش داده شد. بایو و نانو آمدند گزارش دادند در صحن ستاد نقشه جامع علمی کشور.
آن زیرساخت در دبیرخانه هست برای جنبه نظارت و ارزیابی که وجود دارد ولی به نظرم بر مبنای گام دوم انقلاب اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی هم نیازمند به یک گام دوم هست که شاید در این گام دومش بر اساس تجاربی که در 40 سال انقلاب حاصل شده که البته 36 سال از عمر شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گذرد، یک مقداری مصوبات اقتضائی باید جای خودش را به مصوبات هدفمندتری دهد. اگر که حضرت آقا در گام دوم هدف را گذاشته‌اند تمدن نوین اسلامی که تمدن نوین اسلامی یک امر شاخص‌بردار است، یعنی یک مشخصه‌هایی دارد، مثلاً بنیادی‌ترین امرش خودِ استقرار عدالت و جلوگیری از تبعیض است.
خب این نیازمند به این است که ما بتوانیم با یک عقلانیت سیستمی و نظام‌مندی اینها را تأمین کنیم. لذا من خیلی امیدوار هستم با کمیته گام دومی که در دبیرخانه تشکیل شده، ما هم شاهد یک مجموعه اقداماتی در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای تخصصی باشیم که کاملاً معطوف به یک هدف روشن حرکت کنیم.
من حالا مثال بخواهم بزنم در همین بحث تمدن نوین اسلامی، تأمین نیازهای اساسی یک امر محوری است مثل فرض بگیرید امور مرتبط با غذا، امور مرتبط با مسکن، امور مرتبط با سلامت و بهداشت، امور مرتبط با امنیت، امور مرتبط با خانواده، اینها یک امور اساسی است که در مسیر زندگی وجود دارد. خب کاملاً باید اجزایش شناسایی شود و این اجزا مسائلش حل شود.
ما الان برای غذای دام و طیورمان یک واردات سنگینی داریم. وقتی که این را شما به عنوان یک محور می‌گذارید و می‌گویید ما باید امنیت غذایی تأمین کنیم، تمام حوزه‌های علم و فناوری کشور باید در این راستا حرکت کند، تمام ظرفیت صنعت کشور و کشاورزی کشور باید در این مسیر حرکت کند.
لذا آن فضایی را که ترسیم می‌کنیم، یک فضایی که نیازهای اساسی مردم تأمین شده است، آرامش اجتماعی دارند، امنیت دارند،حقوق‌شان رعایت شده است، عدالت توزیعی که این تعبیری که در روایات است که زمین پر می‌شود از عدالت همان‌جوری که پر شده بود از ظلم، این پر شدن زمین از عدالت معنی‌اش این است که عدالت در تمام تار و پود زندگی ورود پیدا می‌کند. یکی از اجزای عدالت، عدالت به صورت محیط زیست است. محیط زیست را باید بتوانیم یک محیط زیست سالمی برای مردم قرار دهیم.
این بیماری‌های واگیرداری که امروز در جامعه آمده و آزار می‌دهد، یک روز در قالب آنفلوآنزا می‌آید، یک روز در قالب کووید-19 می‌آید، فردا ممکن است کووید-21 بیاید، اینها به خاطر این است که ما نسبت به محیط زیست وفادار نبودیم. آب‌ها را آلوده کردیم، خاک را آلوده کردیم، هوا را آلوده کردیم، حیوانات را گرفتار انواع و اقسام بیماری‌ها کردیم و این بیماری طبیعت به بیماری انسان منتقل شده.
لذا واقعاً بازگشت به دین خدا با همه آن اجزا و عناصرش که در واقع خود هستی مخلوق خدای متعال است، قوانینش را هم خدا تدوین کرده، این سلامت زندگی را فراهم می‌کند.
به هر حال این نگاهی است که ما برای این دوره 40 سال آینده نسبت به شورای عالی انقلاب فرهنگی هم داریم که دستورات یک دستورات به‌هم پیوسته مرتبطی باشد که در مسیر اهداف سه‌گانه گام دوم و مسیرهای هفتگانه راهبردی که آقا در حوزه آموزش و تحقیقات، در حوزه معنویت و اخلاق، در حوزه اقتصاد و در حوزه سبک زندگی، مرز گذاشتن با دشمن، تأمین استقلال و تمامیت ارضی کشور، اینها حوزه‌هایی است که در واقع ریل مسیر ما در شورای عالی انقلاب فرهنگی باید باشد که مسئولیت داریم نسبت به حوزه آموزش و تحقیقات و فرهنگ جامعه.
همکاریتان با کمیسیون آموزش به چه صورت است؟ جایگاه شورا در تصمیمات دانشگاهی چگونه است؟ با کمیسیون آموزش همکاری دارید یا نه؟
- حتماً باید همکاری داشته باشیم. من رفتم با کمیسیون جدید مجلس ملاقات داشتم. به‌لحاظ ساختاری هم رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و هم رئیس کمیسیون بهداشت و درمان، هم عضو شورای عالی هستند، هم عضو ستاد نقشه هستند، و رئیس کمیسیون فرهنگی عضو ستاد راهبری و مهندسی فرهنگی است، لذا از این طرف می‌شود گفت که شورای عالی انقلاب فرهنگی در همه سازوکارهایش، مجلس را تعریف کرده و مجلس حضور دارد ولی برعکسش تعریف نظام‌مندی برایش وجود ندارد. چون بالاخره آن سازوکار، سازوکاری است که مبتنی بر نمایندگی و نمایندگان مردم است، قاعدتاً مشکل است که بخواهیم آنجا این سازوکار را ایجاد کنیم ولی صحبتی که خدمت آقای قالیباف داشتیم، آن پنج کمیسیونی که مرتبط هستند و ارتباط مستقیم با شورای عالی انقلاب فرهنگی دارند، بنا هست که ما جلسات ادواری داشته باشیم که بتوانیم مجموعه برنامه‌هایی که در مجلس هست و در شورای عالی انقلاب فرهنگی هست همراهی کنیم ولی به هر حال این مأموریت به صورت مشخص در حوزه سیاست‌گذاری فرهنگ و علم و فناوری به شورای عالی انقلاب فرهنگی واگذار شده توسط مقام معظم رهبری و در احکام ادواری که ایشان دادند، همواره بر این تصریح شده.
لذا این حوزه، حوزه سیاست‌گذاریش که قانون است و حکم قانون هست، به عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
در مورد مطالبات رهبری از شورا، چقدرش اجرایی شده؟ چقدرش تحقق پیدا کرده؟ حالا در زمینه‌های علمی و فرهنگی؟
- واقعیت این است که ما همیشه فاصله داریم با آن خواسته‌ها و مطالبات مطلوبی که مورد نظر مقام معظم رهبری هست. معمولاً هم ایشان چون روحیه‌اش تراز جهانی هست در افق‌گشایی‌هایی که در حوزه علم و فناوری و فرهنگ می‌کنند، نمی‌شود ادعا کرد که رضایت ایشان یا مطالبات ایشان را موفق بودیم که کاملاً تعبیر کنیم.
یک تعبیری من در دیدار مقام معظم رهبری در سال 1370 با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌دیدم، ایشان می‌گویند که خب مثلاً در حوزه فرهنگ ما نمی‌توانیم یک شبه یا یک روزه یا حتی یک ساله یک اقداماتی کنیم که فرهنگ جامعه یک فرهنگ مطلوب شود. حالا فرهنگ هم که می‌گوییم خیلی دامنه‌اش گسترده است؛ از مهارت‌های اجتماعی گرفته تا احترام به قانون تا توانایی کار جمعی تا سازگاری اجتماعی تا رعایت اخلاق اسلامی، توجه به ضوابط و مقررات الهی، اینها همه‌اش دامنه حوزه فرهنگ است؛ ایشان می‌گویند این کارها، کارهایی است که ممکن است 40 سال، 50 سال زمان ببرد تا ما برسیم به استقرار جامعه اسلامی، برسیم به آن نزدیک شدن شاخص‌های تمدن نوین اسلامی؛ ولی مهم این است که ما در این مسیر حرکت کنیم.
من فکر می‌کنم که به خصوص در حوزه فرهنگ، ما اگر بخواهیم در حوزه فرهنگ عمومی جامعه، فرهنگ نخبگانی جامعه، فرهنگ حرفه‌ای جامعه، فرهنگ اقوام، فرهنگ ملی موفق باشیم، باید ظرفیت و توانمان را بگذاریم روی آموزش و پرورش. آموزش و پرورش یعنی با این پیوستار آموزش و پرورش. یعنی از صفر سالگی تا 18 سالگی که مسئولیت آموزش و پرورش است، مهد کودک‌ها، پیش‌دبستانی، دبستان، متوسطه اول، متوسطه دوم، یک ظرفیت بزرگ برای آموزش و تربیت، هر دویش هست.
اگر ما ظرفیت‌مان را بگذاریم روی آموزش و پرورش به نظر من ما با یک دوره زمانی دو دهه‌ای می‌توانیم به یک ظرفیت خوبی برسیم. آموزش و پرورش مهم‌ترین ظرفیت اجتماعی و ملی کشور است. یک ضرب‌المثلی هست، می‌گویند ما آن‌قدر پول نداریم که چیز ارزان بخریم. ما باید آموزش و پرورش را گران تلقی کنیم. هم برای معلم باید منابع مالی خوب تأمین کنیم که زندگی‌اش شرافتمندانه تأمین شود و هم اینکه واقعاً اقداماتمان را بگذاریم توی حوزه فرهنگ، اینجا.
بله، صدا و سیما قطعاً یک منبع و مرجع مهم برای فرهنگ‌سازی و اجتماعی شدن جامعه است، حوزه هنر، حوزه موسیقی، هنرهای تجسمی، اینها ظرفیت‌های فرهنگ هستند یا معماری، الان معماری ما تقریباً یک معماری رها شده است. یعنی شما اصلاً توی خیابان که می‌روی احساس می‌کنی یک تشویش معماری وجود دارد تا یک معماری که نمایندگی کند یک سبک ملی را. بالاخره دوره‌های قبل را هم ما دیده‌ایم. آن دوره‌هایی که شاید این‌قدر امکان شبکه‌ای کردن ملی وجود نداشته ولی تمام کاروانسراها را نگاه می‌کنی، از یک سبک و سیاق ملی تبعیت کردند یا بازار را نگاه می‌کنی، درون‌گرایی بازار، 2010بازار، راست‌بازار، توجه به مردم‌واری در بازار که مشاعات زیاد فراهم کنند برای مردم، اینها خب در بازار قدیم ما بوده؛ حالا می‌آیی توی بازار جدید می‌بینی این‌قدر در این پاساژها، مغازه‌های یک متر، دو متر، وسط راه! اصلاً هیچ راهی برای حرکت مردم نگذاشته‌اند که بخواهی در آنجا مسیر داشته باشی؛ لذا همه این حوزه‌ها اهمیت دارد ولی بحث این است که نقطه اتکای ما که آینده ما را می‌سازد کجاست؟ به نظرم آموزش و پرورش و در ادامه‌اش هم قطعاً دانشگاه‌های کشور، مرجع پیشرفت و توسعه ملی کشور هستند و ما هم واقعاً باید این را نهادینه کنیم که تمام تصمیم‌سازی‌های کشور باید تخصصی و با ارجاع به متخصان امر باشد؛ این هم اگر تبدیل به یک قاعده قطعی شود، اشتباهاتی که الان داریم، مثلاً اینکه در آبادان و اهواز و بعضی از شهرهایمان شاهد سیل هستیم و واقعاً باعث ناراحتی هست و اینکه یک‌جوری آدم احساس اشتباهات بزرگ می‌کند که همچنان باید اب در شهر جمع شود.
می‌خواندم در روایات که حضرت مهدی وقتی ظهور می‌کنند، آن شهرهای دوره ایشان از یک مسیرهای وسیع و گسترده برخوردار هستند. یعنی نشان می‌دهد که باز یک مدل شهرسازی ترسیم شده در آن دوره است.
انتهای پیام/4118/
انتهای پیام/
