وجود 3 تا 4 فرزند در هر خانواده، جمعیت را جوان نگه می‌دارد/ گرد و غبار فراموشی بر سیاست‌های کلی جمعیت

صالح قاسمی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در ارتباط با سیاست‌های جمعیتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری اظهار کرد: سیاست‌های کلی جمعیتی در ایران از جامع‌ترین سیاست‌های جمعیتی در دنیا است که سندی بالادستی دقیق و کارشناسانه به حساب می‌آید.

وی افزود: این سیاست‌های ابلاغی 14 ماده دارد که مهم‌ترین بند آن همان بند اول آن است و در واقع بندهای دیگر در راستای تحقق بند اول است که به بیان ارتقاء نرخ باروری به بالاتر از نرخ جانشینی اشاره دارد.

مؤلف کتاب پژوهشی «جنگ جهانی جمعیت» در خصوص ارتباط سیاست‌های جمعیتی با مبانی دینی و مذهبی گفت: علی‌رغم این‌که در معارف اسلامی و مبانی دینی ما هیچ‌گاه حتی یک سند و آموزه برای توصیه به کنترل جمعیت و کاهش فرزندآوری ندارد ولی متأسفانه عده‌ای که از دهه 60 تا 80 سیاست تنظیم خانواده و کنترل جمعیت را مورد تأیید شرع اعلام کردند دچار خطا شدند.

قاسمی تصریح کرد: خوشبختانه سیاست ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری با پیوست دینی و فقهی تدوین شده، ضمن این‌که مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه کشور یکی از دغدغه‌مندترین نهادها نسبت به این سیاست‌ها هستند. از این باب ما در ساختارهای دینی، مذهبی و حوزوی نه تنها مقاومتی در ارتباط با این سیاست‌های جمعیتی نداریم بلکه همراهی آشکاری است که البته به اندازه سهم این ساختارهای مذهبی اثر خودشان را در این سیاست‌ها خواهند داشت.

وی در ارتباط با این موضوع که آیا سیاست‌های جمعیتی کشور قرابتی با جامعه‌شناسی غربی دارد نیز گفت: در دانش جامعه‌شناسی همواره به صراحت بر نقش تحولات جمعیت به‌عنوان مؤلفه‌ای که بر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تأثیر می‌گذارد تأکید شده هر چند در مواردی نهادهایی هستند که موضوعات تحولات جمعیت را با رویکرد سیاسی می‌بینند و به ارائه استاندادرهای دوگانه‌‌ای در دنیا اقدام می‌کنند به‌طوری‌که همواره کشورهای پیشرفته را توصیه به افزایش جمعیت کرده و همزمان کشورهای شرقی و دنیای اسلام را تشویق به کنترل جمعیت می‌کنند.

این کارشناس حوزه تحولات جمعیتی تصریح کرد: به‌طور کلی در مبانی جامعه‌شناسی چه با رویکردهای توحیدی و چه اومانیستی جمعیت به‌عنوان یک مؤلفه قدرت اجتماعی و کلان موضوعی مؤثر بر ساختارهای اجتماعی شناخته شده است و همواره بر جوانی آن تأکید شده است.

قاسمی در ادامه در ارتباط با سازوکارهای تحقق سیاست‌های جمعیتی کشور به‌عنوان یک سند بالادستی عنوان کرد: این سیاست چون سندی بالادستی به‌شمار می‌آید نمی‌تواند به‌طور مستقیم در دستور کار نهادهای عمومی و دولتی یک کشور قرار گیرد بنابراین پیش از هر چیز باید این سیاست کلی که به‌عنوان جهت‌گیری کلی نظام محسوب می‌شود در مجلس تبدیل به قانون و دستورالعمل شود.

وی افزود: در حال حاضر 6 سال از ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت می‌گذرد و گرد و غبار فراموشی بر روی این سیاست‌ها نشسته است. هنوز طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده مصوب نشده که این موضوع ناشی از کوتاهی مجالس دوره نهم و دهم است هر چند در این میان عدم همراهی دولت و سازمان برنامه و بودجه نقشی پررنگ است. امروز اولین اقدامی که باید در مجلس اتفاق بیفتد این است که طرح جامع جمعیت و تعالی خانواده در مجلس به تصویب رسیده تا دستگاه‌ها به‌طور مشخص وظیفه‌شان را در اجرای سیاست‌های کلی جمعیت بشناسند.

این کارشناس حوزه تحولات جمعیتی در خصوص این‌که آیا در سیاست‌های کلی جمعیتی کشور دوران طلایی پنجره جمعیتی وجود دارد نیز گفت: هر کشوری براساس نیروی کار زمینه رشد و توسعه را دارد در این میان سنین 16 تا 64 سال در دنیا سنین کار و فعالیت شناخته می‌شوند و اگر در کشوری این بازه سنی بیش از 60 درصد آن جامعه را تشکیل دهد گفته می‌شود که این کشور در فاز پنجره جمعیتی قرار گرفته است و فرصت بالقوه زیادی در این جامعه وجود دارد که از نیروی جوان استفاده و رشد اقتصادی را محقق کند.

قاسمی تصریح کرد: کشور ما در فرصت پنجره جمعیت است که براساس آن می‌توانیم ساختار جوانی جمعیتی را حفظ کنیم. در هر کشوری این پنجره جمعیتی 40 تا 45 سال به طول می‌انجامد و در کشور ما این پنجره در سال 1385 باز شده و الان بیش از 60 درصد کشور ما در گروه سنی 16 تا 64 سال قرار دارد اما با توجه به روند سریع سالخوردگی جمعیت در ایران به سرعت در حال سپری کردن پنجره جمعیت هستیم.

وی اذعان کرد: تا به امروز 15 سال از پنجره جمعیت را از دست دادیم بدون استفاده درست از این فرصت طلایی جمعیتی و به لحاظ آماری 20 تا 25 سال وقت داریم و واقعیت این است که اگر در دهه آینده اتفاقی درستی برای هرم سنی جمعیت و حمایت از فرزندآوری رخ ندهد سال‌های پایانی پنجره جمعیت برای ما سال‌های مفیدی نخواهد بود.

مؤلف کتاب پژوهشی «جنگ جهانی جمعیت» در خصوص لزوم حفظ جوانی جمعیت در کشور اظهار کرد: ما در خوش‌بینانه‌ترین حالت 15 تا 20 سال فرصت داریم تا الگوی فرزندآوری خانواده را اصلاح کرده و به سبک فرزندآوری درست بازگردیم. این الگوی درست در دنیا تحت عنوان خانواده کامل با این تعریف که خانواده‌ای کامل است و رشد جمعیت در کشور را تضمین می‌کند که همه اعضای خانواده همه روابط درون خانوادگی را تجربه کنند شناخته می‌شود و این تعریف محقق نمی‌شود مگر این‌که هر خانواده حداقل 4 فرزند داشته باشد

وی در پایان گفت: تولد حداقل 3 یا 4 فرزند برای هر خانواده به معنی این است که نرخ رشد جمعیتی ما مثبت باقی بماند در حالی‌که امروز نرخ باروری ما در کشور 1.7 فرزند به ازای هر زن است.

انتهای پیام/4105