فشار آمریکا به عربستان برای پایان دادن به جنگ یمن / توصیه ضدایرانی غرب به ریاض برای پذیرش آتش‌بس چه بود؟

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا-مجتبی اسماعیلی: حدود یک ماه است که روابط میان صنعا و ریاض وارد مرحله بی‌سابقه‌ای شده است، به گونه‌ای که دو طرف بدون هیچ واسطه‌ای از طریق کانال‌های مستقیم با یکدیگر در ارتباط‌ هستند. گرچه مذاکرات هفته‌های گذشته نشان‌دهنده تمایل جدی سعودی‌ها برای برقراری آتش‌بس طولانی‌مدت است، ولی موانعی همچون ادامه محاصره و تحریم‌ها باعث جلوگیری از دستیابی به یک توافق می‌شوند.

صنعا در ملاقات‌های متعدد میان مقام‌های دو طرف اعلام کرده است که تمایل دارد جنگ به‌طور کامل پایان یابد و تمایلی به برقراری آتش‌بس ندارد. از سوی دیگر، طرف سعودی خواهان برقراری آتش‌بس طولانی‌مدت و جامع، ورود به مرحله انتقالی و در نهایت توقف جنگ است.

یک منبع دیپلماتیک عربی در این زمینه فاش کرد تا زمانی که عربستان از تجدید نظر در سیاست «رفع محاصره کامل یمن در مقابل آتش‌بس» دست برندارد، ارتباطات میان دو طرف در پرونده یمن متوقف باقی خواهد ماند. 

در این مدت، نخستین دیدار یک مقام رسمی عربستان با یک مقام انصارالله در امان، پایتخت اردن انجام شد و «حسين العزی»، معاون وزیر امور خارجه حکومت صنعا با هواپیمای وابسته به سازمان ملل متحد از حریم هوایی مسقط به اردن رفت. العزی در آنجا با هیئتی از ریاض که از سوی خالد بن‌سلمان، وزیر دفاع عربستان مأمور شده بودند، ملاقات کرد. (بیشتر بخوانید)

جزئیات مذاکرات سعودی-یمنی

فیصل علی، رئیس مرکز پژوهش‌های یمن در گفتگو با خبرنگار حوزه غرب آسیا و محور مقاومت گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا درباره مذاکرات طرف‌های سعودی با هیئت انصارالله گفت: خالد بن‌سلمان به‌عنوان مسئول پرونده یمن از سوی عربستان معرفی شد و در آخرین سفری که به صنعا انجام داد رئیس ستاد مشترک ارتش عربستان و سفیر این کشور در یمن وی را همراهی کردند. آنها در این سفر درباره ابعاد مختلف پرونده یمن به گفتگو پرداختند.

فیصل علی، رئیس مرکز پژوهش‌های یمن

وی افزود: پیش از این موضوع عربستان پیشنهاد کرده بود رایزنی‌های سعودی-یمنی در امان، پایتخت اردن انجام شود و در این راستا هیئتی از صنعا ابتدا به مسقط و سپس به اردن سفر کردند. سفر به مسقط به این دلیل انجام شد که عمان مقر شبه‌دائمی برخی از سران انصارالله و اعضای شورای انتقالی است و نیز این کشور نقش میانجی (پستچی) در انتقال پیام میان ایران با انصارالله و کشورهای عربی را برعهده دارد. همچنین علت انتخاب اردن این بود که پادشاه اردن در روند صلح یمن بیشترین فعالیت‌ها را انجام داده است و ارتباطات نزدیکی هم با کانال‌های سعودی و هم با مقامات یمنی دارد و مهم‌تر اینکه از جزئیات پرونده یمن از ابتدا تاکنون خبر داشته است.

این کارشناس یمنی درباره جزئیات پرونده گفت: در رایزنی‌ها بر سر دو موضوع اصلی و یک موضوع جنبی رایزنی‌هایی انجام شد. سعودی‌ها طرحی را ارائه کرده‌اند که شامل توقف همه عملیات‌های نظامی، لغو محاصره بندر الحدیده، صدور مجوز به همه نفت‌کش‌ها برای تخلیه محموله نفتی و مواد غذایی خود البته با نظارت سازمان ملل متحد در کنار لغو جزئی محاصره فرودگاه صنعا می‌شود. آنها در طرح خود بازه زمانی دست‌کم یک‌ساله را مطرح کرده‌اند، ولی یمن با این موضوع مخالف و خواهان توقف کامل جنگ است. 

توافق اردن و عربستان بر سر مذاکرات یمن

فیصل علی عنوان کرد: اردن منتقد حضور نیروهای سعودی و اماراتی در چارچوب یک ائتلاف در جنوب یمن به ویژه منطقه «المهره» و تحریک جریان‌های آشوب‌طلب آنجا علیه (دولت) صنعاست، بنابراین رایزنی‌ها در امان پس از آن انجام شد که ریاض توافقی با اردنی‌ها مبنی بر این امضا کرد که آنها تحرک خود را در جنوب یمن پایان دهند تا اردن با اطمینان خاطر وارد جریان رایزنی‌ها با انصارالله شود.

هیئت مذاکره‌کننده صلح انصارالله

توصیه ضدایرانی غرب به عربستان

رئیس مرکز پژوهش‌های یمن درباره انتشار برخی گزارش‌ها مبنی بر حضور رهبران انصارالله در ریاض گفت: عربستان مدت‌ها بود تلاش می‌کرد بنا به توصیه و سیگنال‌های متحدان غربی‌ خود پرونده یمن را به‌طور کامل ببندد، بنابراین به رایزنی مستقیم با انصارالله روی آورد، ولی غربی‌ها به ریاض توصیه کرده‌اند در هرگونه توافق خود با یمن این بند را مدنظر داشته باشد که روابط انصارالله با ایران باید قطع یا محدود شود. سعودی‌ها این موضوع را به عنوان بخشی از طرح توافق سعودی-یمنی مطرح کرده‌اند. این موضوع خود به یکی از چالش‌های توافق بدل شده است و انصارالله به هیچ عنوان زیر بار پذیرش آن نمی‌رود. وی بدون ارائه جزئیاتی از برخی رایزنی‌های سعودی یمنی در منطقه «خمیس مشیط» واقع در جنوب عربستان خبر داد و گفت: دو طرف در این منطقه در زمینه توافق بر سر توقف جنگ صحبت کردند.

عربستان زیر فشار غرب قرار دارد

فیصل علی درباره علت روی آوردن عربستان به توافق با یمن بر سر پایان دادن به جنگ تأکید کرد: عربستان از چندین نقطه به‌ویژه غرب زیر فشار قرار دارد تا به جنگ در یمن پایان دهد، ولی آنها نمی‌خواهند از حمایت از دولت (غیرقانونی و مستعفی) یمن دست بردارند و تلاششان پایان دادن به فعالیت‌های انقلابیون یمن است. آنها رهبری جنگی را برعهده گرفته‌اند که نمی‌توانند آن را کنترل کنند.

رئیس مرکز پژوهش‌های یمن درباره ارتباط میان انصارالله یمن با جمهوری اسلامی ایران گفت: دو طرف از لحاظ عقیدتی، فکری و قانونی با یکدیگر ارتباط دارند و انصارالله نمی‌خواهد و نمی‌تواند از تهران دست بکشد یا سیاست‌هایش را خلاف سیاست‌های تهران قرار دهد و حتی راضی نیست برای دستیابی به توافق با سعودی‌ها «تقیه سیاسی» کند؛ یعنی در ظاهر حرف عربستان را  (درباره قطع ارتباط با ایران) بپذیرد و در باطن به ارتباط خود با تهران ادامه دهد.

وی ارتباط میان پرونده یمن با برخی تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی را ازجمله برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 2020 در آمریکا بعید ندانست و تأکید کرد: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا تلاش می‌کند با رام کردن عربستان اوضاع را در آستانه انتخابات آرام کند تا خود را نجات‌بخش منطقه از جنگ و بحران معرفی و بتواند امتیاز داخلی کسب کند.

فیصل علی درباره علت مخالفت انصارالله با توافق بر سر آتش‌بس کوتاه‌مدت گفت: این‌گونه توافق‌ها پیش‌تر نیز بارها وجود داشته است و از آن خیری ندیده‌ایم (منفعتی برای یمن ندارد). نتیجه گفتگوهای یمنی-سعودی و در ادامه رایزنی‌های یمنی-یمنی باید یک چیز باشد و آن پایان دائمی جنگ در یمن. این همان موضوعی است که انصارالله آن را پیگیری می‌کند.

وی افزود: در حال حاضر مشخص نیست که سرنوشت رایزنی‌ها چگونه خواهد شد و باید منتظر ادامه رایزنی‌ها در روزهای آینده ماند.

انتهای پیام/4106/4033/پ